پرش به محتوا

معاویة بن ابی سفیان در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۲: خط ۳۲:
[[امام حسین]] {{ع}} خود بر وضعیت مسلمانان که از جنبه‌های [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] و [[اجتماعی]] و [[اقتصادی]] و [[سیاسی]] رو به [[تباهی]] رفته بودند [[شاهد]] و ناظر بود این تباهی به تمام معنا بخاطر سیاست‌های ناشی از تلاش‌های معاویه پدید آمد که در جهت [[تحمیل]] [[یزید]] با [[زور]] به عنوان [[خلیفه]] مسلمانان به اوج خود رسیده بود و [[امت]] را از مسیر [[واقعی]] [[اسلام]] دور ساخت. به همین دلیل امام حسین {{ع}} پس از [[هلاکت معاویه]] [[انقلاب]] بزرگ خویش را که به [[بیداری]] [[انسان‌ها]] و ایجاد [[عزم]] و [[اراده]] در امت انجامید، آغاز نمود.
[[امام حسین]] {{ع}} خود بر وضعیت مسلمانان که از جنبه‌های [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] و [[اجتماعی]] و [[اقتصادی]] و [[سیاسی]] رو به [[تباهی]] رفته بودند [[شاهد]] و ناظر بود این تباهی به تمام معنا بخاطر سیاست‌های ناشی از تلاش‌های معاویه پدید آمد که در جهت [[تحمیل]] [[یزید]] با [[زور]] به عنوان [[خلیفه]] مسلمانان به اوج خود رسیده بود و [[امت]] را از مسیر [[واقعی]] [[اسلام]] دور ساخت. به همین دلیل امام حسین {{ع}} پس از [[هلاکت معاویه]] [[انقلاب]] بزرگ خویش را که به [[بیداری]] [[انسان‌ها]] و ایجاد [[عزم]] و [[اراده]] در امت انجامید، آغاز نمود.
اکنون برخی از ارکان سیاست‌های [[جاهلی]] [[اموی]] که معاویه در اجرای آن بسیار کوشید از نظرتان می‌گذرد.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۲۲.</ref>
اکنون برخی از ارکان سیاست‌های [[جاهلی]] [[اموی]] که معاویه در اجرای آن بسیار کوشید از نظرتان می‌گذرد.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۲۲.</ref>
== [[سیاست]] [[اقتصادی‌]]==
معاویه از هیچ‌گونه [[سیاست اقتصادی]] [[مالی]] منطبق با معنای متداول این کلمه برخوردار نبود، بلکه [[تصرف]] وی در جمع‌آوری [[اموال]] و [[دارایی]] و [[بخشش]] و توزیع آنها به دلخواه و [[تمایل]] خودش انجام می‌پذیرفت. او با بخشیدن ثروت‌های کلان به هواداران خویش مخالفانش را از هرگونه بخششی [[محروم]] می‌ساخت. [[اموال]] [[مردم]] را دریافت می‌کرد و به ناحق بر آنان [[مالیات]] می‌بست.
در دوران وی [[فقر]] و [[تنگدستی]] میان [[اکثریت]] قریب به [[اتفاق مسلمانان]] گسترش یافت در صورتی که ثروت‌های هنگفت نزد گروهی اندک که بر [[سرنوشت]] و امور [[مسلمانان]] [[حاکمیت]] داشتند انباشته شده بود. در اینجا برخی از محورهای اصلی [[سیاست اقتصادی]] [[معاویه]] را یادآور می‌شویم:
=== ایجاد [[محرومیت]] [[اقتصادی‌]]===
معاویه در مناطقی که مردم [[جبهه]] مخالف وی را تشکیل می‌دادند از جمله [[مدینه]] محرومیت [[اقتصادی]] را [[گسترش داد]]. حضور بسیاری از شخصیت‌های مخالف [[خاندان]] [[اموی]] در مدینه که سودای [[حکومت]] نیز داشتند سبب شد که معاویه هیچ‌گونه اموالی را برای [[مردم مدینه]] هزینه نکند. به گفته [[تاریخ‌نگاران]]:
معاویه مردم مدینه را به فروختن املاکشان مجبور ساخت و سپس خود آنها را با ارزان‌ترین بها خریداری کرد و شخصی را برای [[اداره امور]] [[املاک]] و گردآوری درآمدهای آنان به مدینه فرستاد، ولی مردم از انجام کار او جلوگیری به عمل آورده و در [[رویارویی]] با فرمانروای خود [[عثمان بن محمد]] بدو گفتند: همه این اموال مربوط به ماست و معاویه ما را از پرداخت سهمیه [[بیت‌المال]] محروم ساخته و درهمی به ما نپرداخته است به گونه‌ای که [[زندگی]] ما فلج گشته و [[قحطی]] و [[گرسنگی]] دیارمان را فراگرفته است و معاویه املاک ما را تنها به درصدی از بهای [[واقعی]] آن خریداری کرده است و [[حاکم]] مدینه آنها را با بدترین و زشت‌ترین عبارات پاسخ داد<ref>حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۱۲۳.</ref>.
معاویه گاهی [[مروان حکم]] و گاهی [[سعید بن عاص]] را بر مدینه می‌گمارد و این دو با هم در به [[خواری]] و [[ذلت]] کشاندن مردم این [[شهر]] و ایجاد فقر و محرومیت میان آنان، سخت تلاش می‌کردند.
'''[[عراق‌]]''': از آنجا که [[عراق]] مرکز اصلی [[مخالفان]] معاویه را تشکیل می‌داد، وی مجازات‌های سخت اقتصادی را بر آنان [[تحمیل]] کرد. [[مغیرة بن شعبه]] فرمانروای وقت آن سامان از پرداخت سهمیه [[بیت‌المال]] و [[ارزاق]] عمومی به [[مردم کوفه]] خودداری می‌کرد و فرمانروایانی که پس از [[معاویه]] روی کار آمدند نیز برای روا داشتن [[جور]] و [[ستم]] و ایجاد [[محرومیت]] میان [[مردم]] [[عراق]] به اعتبار اینکه [[اکثریت]] آنان آگاهانه از [[امیر مؤمنان]] {{ع}} طرفداری می‌کردند، همین شیوه را پی گرفتند.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۲۴.</ref>
=== [[حفظ حکومت]] با پول‌===
معاویه، [[بیت المال]] را در جهت تثبیت پایه‌های [[حکومت]] و [[پادشاهی]] خود به کار گرفت و از [[اموال]] و [[دارایی]] به عنوان سلاحی استفاده کرد که می‌توانست وی را بر [[امت]] [[استیلا]] بخشد. یکی از ترفندهای [[سیاست]] [[امویان]] این بود که [[مال]] را به عنوان سلاحی برای [[تهدید]] مردم و وسیله‌ای برای نزدیک ساختن آنان به خود به کار می‌گرفتند. گروهی را از آن اموال [[محروم]] و به گروهی دیگر در جهت خریدن آنها و [[حق]] السکوتشان چندین برابر دیگران [[پول]] می‌پرداختند<ref>حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۱۲۷، به نقل از اثجاهات الشعر العربی، ص۲۷، دکتر محمد مصطفی.</ref>.
معاویه درآمد [[مصر]] را به [[عمرو عاص]] بخشید و در ازای [[همکاری]] [[عمرو]] با معاویه در [[نبرد]] با امیر مؤمنان {{ع}} دیار مصر را تا عمرو زنده بود طعمه وی ساخت<ref>حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۱۲۷.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۲۵.</ref>
=== خریدن مردم‌===
معاویه در [[سیاست اقتصادی]] خود شیوه‌ای جدید به نام «خریدن مردم» گشود و در کمال [[پستی]] و [[فرومایگی]] آن را [[اعلان]] داشت و گفت: به [[خدا]] [[سوگند]]! هواداران پروپاقرص [[علی]] را با پرداخت مال، به خود متمایل خواهم ساخت و به اندازه‌ای میان آنان مال و دارایی تقسیم کنم که دنیایم بر آخرتش فایق آید<ref>به وقعه صفین از نصر بن مزاحم، ص۴۹۵ و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۹۳ مراجعه شود.</ref>.
نقل شده جمعی از اشراف [[عرب]] بر معاویه وارد شدند وی به هریک از آنان یکصد هزار [[درهم]] و به حتات عموی [[فرزدق]] هفتاد هزار درهم [[هدیه]] داد وقتی حتات از ماجرا اطلاع حاصل کرد به عنوان [[اعتراض]] [[خشمگین]] نزد [[معاویه]] برگشت و معاویه بدون [[شرم]] و [[حیا]] در پاسخ وی گفت: من با پرداخت آن [[پول]] به آنان دینشان را خریدم ولی تو را به حال خود رها ساختم.
حتات گفت: [[دین]] مرا نیز خریداری کن، معاویه [[فرمان]] داد جایزه‌اش را کامل کنند<ref>حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۱۲۸- ۱۲۹.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۲۶.</ref>
=== [[مالیات]] [[نوروز]] ===
معاویه با بدعتی که بدون هیچ دلیلی آن را در [[آیین اسلام]] ایجاد کرد، برای تأمین هزینه‌های خود، مالیات نوروز را بر [[مسلمانان]] [[تحمیل]] کرد و در جهت پرداختن آن سخت آنان را مورد [[جور]] و [[ستم]] و [[تهدید]] قرار داد. به گفته [[مورخان]] مبلغ این مالیات به ده میلیون [[درهم]] می‌رسید که مسلمانان به پرداخت آن [[عادت]] کرده بودند و [[فرمانروایان]] بعد از معاویه نیز با قرار دادن آن به عنوان یک شیوه [[پسندیده]]، مسلمانان را به پرداخت آن مجبور ساختند<ref>حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۱۳۱؛ به الحیاة الفکریة فی الاسلام، ص۴۲ مراجعه شود.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۲۶.</ref>


== [[سیاست]] تفرقه‌افکنی‌==
== [[سیاست]] تفرقه‌افکنی‌==
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش