فساد در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←زمینههای فساد در انسان
خط ۱۱۳: | خط ۱۱۳: | ||
[[خداوند]] در [[آیات]] {{متن قرآن| وَقَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِي بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسَى أَلْقُواْ مَا أَنتُم مُّلْقُونَ فَلَمَّا أَلْقَوْا قَالَ مُوسَى مَا جِئْتُم بِهِ السِّحْرُ إِنَّ اللَّهَ سَيُبْطِلُهُ إِنَّ اللَّهَ لاَ يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ وَيُحِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ فَمَا آمَنَ لِمُوسَى إِلاَّ ذُرِّيَّةٌ مِّن قَوْمِهِ عَلَى خَوْفٍ مِّن فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِمْ أَن يَفْتِنَهُمْ وَإِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الأَرْضِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ }}<ref>« و فرعون گفت: هر جادوگر دانایی را (که یافتید) نزد من آورید. چون جادوگران آمدند موسی به آنان گفت: چیزی را که میخواهید بیفکنید، بیفکنید! چون افکندند موسی گفت: آنچه آوردهاید جادوست، بیگمان خداوند آن را به زودی تباه خواهد کرد، همانا خداوند کار تبهکاران را به سامان نمیآورد. و خداوند حقّ را با کلمات خویش درست میدارد هر چند گنهکاران نپسندند. اما هیچ کس (سخن) موسی را باور نکرد جز فرزندانی از قوم وی، (آن هم) با ترس آنکه فرعون و سرکردگانشان آنان را به بلا افکنند و بیگمان فرعون در (سر) زمین (مصر) بلند پروازی کرد و او به راستی از گزافکاران بود» سوره یونس، آیه ۷۹-۸۳.</ref> از [[روحیه]] [[اسرافگری]] [[انسان]] [[سخن]] میگوید. [[اسراف]] به معنای [[تجاوز]] و [[تعدی]] از حدود [[اعتدال]] در هر زمینه و حوزه ای است. از این روست که بیش از آنکه از اسراف در حوزه [[اقتصادی]] سخن به میان آید از اسراف در حوزههای [[اعتقادی]] و [[رفتاری]] و [[اخلاقی]] سخن به میان آمده است. اسراف[[تفکر]] و رفتاری است که [[آدمی]] را از حالت [[تعادل]] و اعتدال بیرون میبرد. چنین خصلت و خصصیه ای در انسان موجب میشود تا به [[سادگی]] کارهای [[صالح]] و درست را به فساد و تباهی بکشاند و در آن [[افساد]] نماید. | [[خداوند]] در [[آیات]] {{متن قرآن| وَقَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِي بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسَى أَلْقُواْ مَا أَنتُم مُّلْقُونَ فَلَمَّا أَلْقَوْا قَالَ مُوسَى مَا جِئْتُم بِهِ السِّحْرُ إِنَّ اللَّهَ سَيُبْطِلُهُ إِنَّ اللَّهَ لاَ يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ وَيُحِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ فَمَا آمَنَ لِمُوسَى إِلاَّ ذُرِّيَّةٌ مِّن قَوْمِهِ عَلَى خَوْفٍ مِّن فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِمْ أَن يَفْتِنَهُمْ وَإِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الأَرْضِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ }}<ref>« و فرعون گفت: هر جادوگر دانایی را (که یافتید) نزد من آورید. چون جادوگران آمدند موسی به آنان گفت: چیزی را که میخواهید بیفکنید، بیفکنید! چون افکندند موسی گفت: آنچه آوردهاید جادوست، بیگمان خداوند آن را به زودی تباه خواهد کرد، همانا خداوند کار تبهکاران را به سامان نمیآورد. و خداوند حقّ را با کلمات خویش درست میدارد هر چند گنهکاران نپسندند. اما هیچ کس (سخن) موسی را باور نکرد جز فرزندانی از قوم وی، (آن هم) با ترس آنکه فرعون و سرکردگانشان آنان را به بلا افکنند و بیگمان فرعون در (سر) زمین (مصر) بلند پروازی کرد و او به راستی از گزافکاران بود» سوره یونس، آیه ۷۹-۸۳.</ref> از [[روحیه]] [[اسرافگری]] [[انسان]] [[سخن]] میگوید. [[اسراف]] به معنای [[تجاوز]] و [[تعدی]] از حدود [[اعتدال]] در هر زمینه و حوزه ای است. از این روست که بیش از آنکه از اسراف در حوزه [[اقتصادی]] سخن به میان آید از اسراف در حوزههای [[اعتقادی]] و [[رفتاری]] و [[اخلاقی]] سخن به میان آمده است. اسراف[[تفکر]] و رفتاری است که [[آدمی]] را از حالت [[تعادل]] و اعتدال بیرون میبرد. چنین خصلت و خصصیه ای در انسان موجب میشود تا به [[سادگی]] کارهای [[صالح]] و درست را به فساد و تباهی بکشاند و در آن [[افساد]] نماید. | ||
از آن جایی که [[توحید]] محور [[عدل]] و [[عدالت]] است،هر گونه خروج از اعتفاد و [[تفکر]] [[توحیدی]] میتواند زمینه ای به سوی فساد و تباهی را در آدمی ایجاد و یا تقویت کند. از این روست که خداوند [[اعراض]] از توحید و گرایش به [[الوهیت]] دیگران را عاملی مهم در گرایش آدمی به سوی فساد یاد میکند و در آیات {{متن قرآن|إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا اللَّهُ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ}}<ref> «بیگمان این همان، داستانسرایی راستین است و جز خداوند خدایی نیست و به راستی خداوند پیروزمند فرزانه است» سوره آل عمران، آیه ۶۲<ref> و {{متن قرآن|فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ}}<ref>«و اگر رو بگردانند، خداوند به (کار) تبهکاران، داناست» سوره آل عمران، آیه ۶۳.</ref> آدمی را از دور شدن از تفکر توحیدی [[پرهیز]] میدهد. | از آن جایی که [[توحید]] محور [[عدل]] و [[عدالت]] است،هر گونه خروج از اعتفاد و [[تفکر]] [[توحیدی]] میتواند زمینه ای به سوی فساد و تباهی را در آدمی ایجاد و یا تقویت کند. از این روست که خداوند [[اعراض]] از توحید و گرایش به [[الوهیت]] دیگران را عاملی مهم در گرایش آدمی به سوی فساد یاد میکند و در آیات {{متن قرآن|إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا اللَّهُ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ}}<ref> «بیگمان این همان، داستانسرایی راستین است و جز خداوند خدایی نیست و به راستی خداوند پیروزمند فرزانه است» سوره آل عمران، آیه ۶۲</ref> و {{متن قرآن|فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ}}<ref>«و اگر رو بگردانند، خداوند به (کار) تبهکاران، داناست» سوره آل عمران، آیه ۶۳.</ref> آدمی را از دور شدن از تفکر توحیدی [[پرهیز]] میدهد. | ||
[[دین اسلام]] و [[آموزههای وحیانی]] نیز مجموعه ای از آموزههایی است که بر اساس [[فطرت]] اعتدال و سالم [[انسانی]] آمده و آن را تقویت و تثبیت میکند، بنابراین هر گونه [[مخالفت]] با دین اسلام و آموزههای وحیانی سازوار با فطرت را به معنای عامل و زمینهساز گرایش به فساد در انسان [[شناسایی]] و معرفی میکند و در [[آیه]] <ref>{{متن قرآن|فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ}}«آیا جز این امید دارید که چون (از کتاب خداوند) رو بگردانید، در زمین تباهی انگیزید و پیوندتان را با خویشاوندان بگسلید؟» سوره محمد، آیه ۲۲.</ref> از [[تولی]] و اعراض نسبت به [[دین]] برحذر میدارد. در همین رابطه میتوان اعراض از [[آموزههای قرآنی]] را نیز زمینهساز و بستری برای فسادگری [[انسان]] بر شمرد.<ref>نگاه کنید: الکشاف، زمخشری، ج ۴، ص۳۲۵ و نیز مجمع البیان، طبرسی، ج ۹ و ۱۰، ص۱۳۴</ref> | [[دین اسلام]] و [[آموزههای وحیانی]] نیز مجموعه ای از آموزههایی است که بر اساس [[فطرت]] اعتدال و سالم [[انسانی]] آمده و آن را تقویت و تثبیت میکند، بنابراین هر گونه [[مخالفت]] با دین اسلام و آموزههای وحیانی سازوار با فطرت را به معنای عامل و زمینهساز گرایش به فساد در انسان [[شناسایی]] و معرفی میکند و در [[آیه]] <ref>{{متن قرآن|فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ}}«آیا جز این امید دارید که چون (از کتاب خداوند) رو بگردانید، در زمین تباهی انگیزید و پیوندتان را با خویشاوندان بگسلید؟» سوره محمد، آیه ۲۲.</ref> از [[تولی]] و اعراض نسبت به [[دین]] برحذر میدارد. در همین رابطه میتوان اعراض از [[آموزههای قرآنی]] را نیز زمینهساز و بستری برای فسادگری [[انسان]] بر شمرد.<ref>نگاه کنید: الکشاف، زمخشری، ج ۴، ص۳۲۵ و نیز مجمع البیان، طبرسی، ج ۹ و ۱۰، ص۱۳۴</ref> |