انفال در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

انفال در لغت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۷

۵٬۷۶۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۷ اکتبر ۲۰۲۳

←‏منابع

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۸٬۳۵۶

ویرایش

@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 اندکی بعد، با [[نزول آیه]] [[خمس]]، [[حکم]] [[غنایم جنگی]] با تخصیص از این [[آیه]] خارج شد؛ ولی در مقابل، در [[سال چهارم هجری]]، [[آیه فیء]]، حکم [[انفال]] را به سرزمین‌هایی که بدون [[جنگ]] گشوده شده نیز تعمیم داد. پس از [[نزول]] این [[آیات]]، [[پیامبر]] [[قانون]] انفال را [[اجرا]] کرد.<ref>[[سید رضا حسینی|حسینی، سید رضا]]، [[بیت المال (مقاله)| مقاله «بیت المال»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص ۴۱۳.</ref>
+== مقدمه ==
+یکی از منابع [[بیت المال]] [[انفال]] است که در [[سخنان امیرالمؤمنین]]{{ع}} به آن اشاره شده است. متأسفانه لغت‌دانان معنای دقیقی برای [[انفال]] ذکر نکرده‌اند و بیشتر به کاربرد آن در [[روایات]] پرداخته‌اند.
+در [[تفسیر تبیان]] می‌نویسد: انفال را جمع نفل دانسته‌اند که به معنای زیادی بر چیزی است. وقتی گفته می‌شود: {{عربی|"نَفَلتُكَ كذا"}}، زمانی است که به او چیزی داده باشد. [[لبید بن ربیعه]] گوید: «[[تقوای پروردگار]] ما بهترین نفل و زیادی است...»<ref>التبیان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۷۲.</ref>.
+در [[کشاف]] اصطلاحات الفنون در معنای نفل می‌نویسد: نَقَل به فتح نون و فاء، در لغت به معنای زیاده است و [[غنیمت]] از آن رو نَفَل نامیده می‌شود که زائد در [[حلال‌ها]] است؛ زیرا غنیمت در دیگر [[امت‌ها]] [[حلال]] نبوده است. به بچه ولد الزنا [[نافله]] و زیادی گفته می‌شود؛ زیرا زائد بر [[هدف ازدواج]] است که بچه از صلب پدر باید باشد و این بچه، زیادی است. و در [[شریعت]] اطلاق می‌شود بر [[مال]] زیادی که [[رهبر]] [[مسلمانان]] به برخی غنیمت‌بران می‌دهد. و این [[عمل]]«تنفیل» نامیده می‌شود<ref>کشاف اصطلاحات الفنون، ج۲، ص۱۷۲۱.</ref>.
+در بیشتر کتاب‌ها این معنا برای نفل و نفل ذکر شده و به معنای [[عطاء]] و [[بخشش]] نیز آمده است<ref>ر.ک: التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۰، ص۲۰۹.</ref>.
+راغب در مفردات با این که بیشتر به ریشه لغات می‌پردازد درباره واژه انفال و نفل، اول به بیان مصداق‌های آن پرداخته و می‌نویسد: «نَفَل، گفته شده، عین غنیمت است... و نفل آنچه برای [[انسان]] حاصل می‌شود پیش از غنمیت است. و گفته شده آنچه حاصل می‌شود برای مسلمانان بدون [[جنگ]] که همان فیء است و گفته شده نفل آن چیزی است از متاع و مانند آن، پس از آنکه [[غنائم]] تقسیم شده است. و بر این معنا حمل شده [[آیه]] {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفَالِ...}}<ref>«از تو از انفال می‌پرسند ...» سوره انفال، آیه ۱.</ref> و اصل آن از نفل است که زیاده بر [[واجب]] است و به آن [[نافله]] گویند...»<ref>راغب، المفردات، ص۵۰۲.</ref>.
+به [[غنیمت جنگی]] از آن رو [[انفال]] اطلاق می‌شود که زیاده بر [[جهاد]] و [[پیروزی]] است<ref>المیزان، ج۹، ص۵.</ref>.
+علت توجه نکردن به معنای لغوی انفال و بیان مصادیق آن این است که در کتب [[اهل سنت]] اهمیت زیادی به آن داده نشده و انفال را یا مساوی با [[غنائم]] دانسته‌اند یا از آن نفل برداشت نموده‌اند که به جنگجویان داده می‌شود؛ از این رو در معجم الفقهاء قلعه چی واژه انفال نیامده. او در معنای نفل گوید: مصدر نفل به معنای زیاده است، آنچه زائد بر واجب است، [[صدقه]] باشد یا [[نماز]] یا [[روزه]] یا غیر آن، و از آن جهت است که آنچه به [[جنگجو]] داده می‌شود بیشتر از [[استحقاق]] وی از [[غنیمت]] است<ref>معجم لغه الفقهاء، ص۴۸۵: {{عربی|النفل: بفتح فسکون مصدر النفل؛ الزیاده: ما کان زائداً عن الواجب صدقة کان أم صلاة أم صیاماً، أم غیر ذلک. و منه: ما یعطاه المحارب زیاده عن استحقاقه من الغنیم}}.</ref>.
+پایه بحث انفال، [[آیه قرآن]] است که می‌فرماید: {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفَالِ قُلِ الْأَنْفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}}<ref>«از تو از انفال می‌پرسند بگو: انفال از آن خداوند و پیامبر است پس، از خداوند پروا کنید و میانه خود را سازش دهید و اگر مؤمنید از خداوند و پیامبرش فرمان برید» سوره انفال، آیه ۱.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳ (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳]]، ص ۵۴۱ - ۵۴۲.</ref>
 == منابع ==
 {{منابع}}
 # [[پرونده:1368105.jpg|22px]] [[سید رضا حسینی|حسینی، سید رضا]]، [[بیت المال (مقاله)| مقاله «بیت المال»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|'''دانشنامه امام علی ج۷''']]
+# [[پرونده: 1100830.jpg|22px]] [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳ (کتاب)|'''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳''']]
 {{پایان منابع}}