پرش به محتوا

علم مستأثر: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۵۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۷ ژانویهٔ ۲۰۱۹
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:


==چیستی علم موقوف==
==چیستی علم موقوف==
*برای روشن شدن بحث تعاریفی از غیب، علم مکنون و مستأثر ارائه می شود تا با توجه به آن رابطۀ میان آنها هم بیان شود.
*در تعریف علم موقوف گفته شده است:<ref>ر.ک غلامی، اصغر، علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟</ref> خداوند دوگونه علم دارد، 1ـ علمی که آموختنی نبوده، اختیار و ارادۀ آن در دست خداوند است، این علم، علمِ موقوف نام دارد،<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمدجواد، سخنرانی با موضوع: همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش</ref> و مخصوص خداوند است.<ref>ر.ک. امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص 293</ref> از این علم با نام علم مکنون، علم محفوظ و علم مخزون هم یاد شده است<ref>ر.ک. معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، ص 293؛ مسعودی، سید محمد علی، تفاوت نگرش علم کلام و حدیث به علم غیب، ص 8</ref> و آیۀ «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ في كِتَابٍ مَّكْنُونٍ»<ref>سورۀ واقعه، آیۀ 77 ـ 79</ref> به این علم اشاره دارد. 2ـ علمی که آموختنی بوده و به دیگران مانند امامان تعلیم داده است،<ref>ر.ک. امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص 293</ref> این علم به مرحلۀ قضا رسیده و برای دیگران هم مقدّر کرده که از آن آگاه باشند.<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمدجواد، سخنرانی با موضوع: همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش؛ مسعودی، سید محمد علی، تفاوت نگرش علم کلام و حدیث به علم غیب، ص 8</ref>
*غیب هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد.<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱ ، ص۷۲، دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه دهخدا، ج 11، ص 16889؛ مکارم، ناصر، تفسیر نمونه ج ۱، ص ۱۰۱</ref> و در رابطه با علم موقوف گفته شده است:<ref>ر.ک غلامی، اصغر، علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟</ref> خداوند دوگونه علم دارد، 1ـ علمی که آموختنی نبوده، اختیار و ارادۀ آن در دست خداوند است، این علم، علمِ موقوف نام دارد،<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمدجواد، سخنرانی با موضوع: همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش</ref> و مخصوص خداوند است.<ref>ر.ک. امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص 293</ref> از این علم با نام علم مکنون، علم محفوظ و علم مخزون هم یاد شده است<ref>ر.ک. معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، ص 293؛ مسعودی، سید محمد علی، تفاوت نگرش علم کلام و حدیث به علم غیب، ص 8</ref> و آیۀ «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ في كِتَابٍ مَّكْنُونٍ»<ref>سورۀ واقعه، آیۀ 77 ـ 79</ref> به این علم اشاره دارد. 2ـ علمی که آموختنی بوده و به دیگران مانند امامان تعلیم داده است،<ref>ر.ک. امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص 293</ref> این علم به مرحلۀ قضا رسیده و برای دیگران هم مقدّر کرده که از آن آگاه باشند.<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمدجواد، سخنرانی با موضوع: همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش؛ مسعودی، سید محمد علی، تفاوت نگرش علم کلام و حدیث به علم غیب، ص 8</ref>
 
==دلیل روایی==
==دلیل روایی==
*امام باقر(علیه السلام) می‌فرمایند:<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمدجواد، سخنرانی با موضوع: همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش؛ مطهری، منصف علی، علم ائمه از نظر عقل و نقل، ص ۶۹</ref> «و اما منظور از (عالم الغیب) این است که خداوند عزوجل عالم به مسائلی است که از آفریده‌های او مخفی مانده است؛ مسائلی از قبیل قضا و قدر در رابطۀ با اشیاء در علم خود و قبل از خلق آنها، و قبل از آنی که آنها را به فرشتگان خود افاضه نماید. پس ای حمران این علمی نگه داشته شده نزد خداوند است، که اختیار و اراده آن در دست اوست و اگر بخواهد قضا نماید و یا اینکه درون آن برایش ظاهر گردد ولی آن را امضا نمی‌کند، و اما علمی که خداوند متعال آن را مقدر نموده و آن را به مرحله قضا رسانده و جاری می‌سازد، همان علمی است که به رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) رسید و سپس نزد ما رسیده است.»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، كافی، ج ‏۱، ص ۲۵۷</ref>
*امام باقر(علیه السلام) می‌فرمایند:<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمدجواد، سخنرانی با موضوع: همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش؛ مطهری، منصف علی، علم ائمه از نظر عقل و نقل، ص ۶۹</ref> «و اما منظور از (عالم الغیب) این است که خداوند عزوجل عالم به مسائلی است که از آفریده‌های او مخفی مانده است؛ مسائلی از قبیل قضا و قدر در رابطۀ با اشیاء در علم خود و قبل از خلق آنها، و قبل از آنی که آنها را به فرشتگان خود افاضه نماید. پس ای حمران این علمی نگه داشته شده نزد خداوند است، که اختیار و اراده آن در دست اوست و اگر بخواهد قضا نماید و یا اینکه درون آن برایش ظاهر گردد ولی آن را امضا نمی‌کند، و اما علمی که خداوند متعال آن را مقدر نموده و آن را به مرحله قضا رسانده و جاری می‌سازد، همان علمی است که به رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) رسید و سپس نزد ما رسیده است.»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، كافی، ج ‏۱، ص ۲۵۷</ref>
۱۱۷٬۲۲۵

ویرایش