پرش به محتوا

احاطه امام بر علوم و معارف تفسیر قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۹: خط ۱۹:


== [[علم امام]] به باطن قرآن ==
== [[علم امام]] به باطن قرآن ==
نکته دیگری که در این [[روایات]] قابل توجه و [[تأمل]] است، تأکید بر این نکته است که [[ائمه]] {{عم}} افزون بر ظاهر قرآن به باطن قرآن نیز [[علم]] دارند و از طریق باطن قرآن به [[علوم]] مختلفی دسترسی دارند. علوم مربوط به ظاهر قرآن، برای همه افرادی که زمینه‌های بهره‌مندی [[علمی]] از [[قرآن کریم]] را برای خود فراهم کرده باشند، قابل استفاده است. [[مفسران]] با [[تدبر]] در ظاهر قرآن به [[تفسیر]] آن می‌پردازند. اما باطن قرآن، در دسترس عموم [[مردم]] نیست. گویا این [[حدیث]] {{متن حدیث|إِنَّمَا یعْرِفُ الْقُرْآنَ مَنْ‏ خُوطِبَ‏ بِه}}<ref>الکافی (ط - دارالحدیث)، ج‏۱۵، ص۶۹۹: قرآن را تنها کسی می‌فهمد که به او خطاب شده است. سند این روایت صحیح است. برای مطالعه روایات با محتوای مشابه ر.ک: وسائل الشیعة، ج‏۲۷، ص۱۷۶.</ref> به همین [[باطن]] اشاره دارد؛ زیرا ظاهر آن برای همه مردم است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّکِرٍ}}<ref>قمر:۱۷؛ ۲۲؛ ۳۲ و ۴۰: و به یقین قرآن را برای یادآوری آسان ساختیم پس آیا یادآورنده (و پندگیرنده‌‏ای) هست؟</ref>.
نکته دیگری که در این [[روایات]] قابل توجه و [[تأمل]] است، تأکید بر این نکته است که [[ائمه]] {{عم}} افزون بر ظاهر قرآن به باطن قرآن نیز [[علم]] دارند و از طریق باطن قرآن به [[علوم]] مختلفی دسترسی دارند. علوم مربوط به ظاهر قرآن، برای همه افرادی که زمینه‌های بهره‌مندی [[علمی]] از [[قرآن کریم]] را برای خود فراهم کرده باشند، قابل استفاده است. [[مفسران]] با [[تدبر]] در ظاهر قرآن به [[تفسیر]] آن می‌پردازند. اما باطن قرآن، در دسترس عموم [[مردم]] نیست. گویا این [[حدیث]] {{متن حدیث|إِنَّمَا یعْرِفُ الْقُرْآنَ مَنْ‏ خُوطِبَ‏ بِه}}<ref>الکافی (ط - دارالحدیث)، ج‏۱۵، ص۶۹۹: قرآن را تنها کسی می‌فهمد که به او خطاب شده است. سند این روایت صحیح است. برای مطالعه روایات با محتوای مشابه ر.ک: وسائل الشیعة، ج‏۲۷، ص۱۷۶.</ref> به همین [[باطن]] اشاره دارد؛ زیرا ظاهر آن برای همه مردم است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ}}<ref>سوره قمر؛ آیات ۲۲؛ ۳۲ و ۴۰: و به یقین قرآن را برای یادآوری آسان ساختیم پس آیا یادآورنده (و پندگیرنده‌‏ای) هست؟</ref>.


بنابر روایتی، [[امام باقر]] {{ع}}، [[قرآن]] را دارای ظاهر و [[باطن]] معرفی کردند که ظاهر آن، همان مطالبی است که نازل شده و باطنش، [[تأویل]] آن است. بخشی از این تأویل محقق شده و بخشی همچنان جاری است. همان‌گونه که [[خورشید و ماه]] جاری می‌باشند. از [[تأویل قرآن]] کسی جز [[خداوند]] و [[راسخان در علم]] [[آگاه]] نیست و [[ائمه]] {{عم}} [[راسخان در علم]] و آگاه به تأویل قرآن هستند<ref>بصائر الدرجات، ص۱۹۶. سند این روایت موثق است و ر.ک: تفسیر العیاشی، ج‏۱، ص۱۱.</ref>. در [[روایات]] متعدد دیگری نیز از امام باقر و [[امام صادق]] {{ع}}، ائمه {{عم}} به عنوان راسخان در علم، صاحب [[علم]] تأویل قرآن معرفی شده‌اند<ref>الکافی (ط - دارالحدیث)، ج‏۱، ص۵۲۸ـ۵۳۰. از سه روایت این باب، روایت اول و دوم آن دارای سند صحیح می‌باشند. بصائر الدرجات، ص۲۰۲ـ۲۰۴. در این باب، هشت روایت نقل شده است که هفت روایت آن دارای سند صحیح و یک روایت آن (روایت سوم) موثقه است.</ref>. در یکی از این روایات در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ}}<ref>«در حالی که تأویل آن را جز خداوند نمی‌داند و استواران در دانش». سوره آل عمران، آیه۷.</ref>.
بنابر روایتی، [[امام باقر]] {{ع}}، [[قرآن]] را دارای ظاهر و [[باطن]] معرفی کردند که ظاهر آن، همان مطالبی است که نازل شده و باطنش، [[تأویل]] آن است. بخشی از این تأویل محقق شده و بخشی همچنان جاری است. همان‌گونه که [[خورشید و ماه]] جاری می‌باشند. از [[تأویل قرآن]] کسی جز [[خداوند]] و [[راسخان در علم]] [[آگاه]] نیست و [[ائمه]] {{عم}} [[راسخان در علم]] و آگاه به تأویل قرآن هستند<ref>بصائر الدرجات، ص۱۹۶. سند این روایت موثق است و ر.ک: تفسیر العیاشی، ج‏۱، ص۱۱.</ref>. در [[روایات]] متعدد دیگری نیز از امام باقر و [[امام صادق]] {{ع}}، ائمه {{عم}} به عنوان راسخان در علم، صاحب [[علم]] تأویل قرآن معرفی شده‌اند<ref>الکافی (ط - دارالحدیث)، ج‏۱، ص۵۲۸ـ۵۳۰. از سه روایت این باب، روایت اول و دوم آن دارای سند صحیح می‌باشند. بصائر الدرجات، ص۲۰۲ـ۲۰۴. در این باب، هشت روایت نقل شده است که هفت روایت آن دارای سند صحیح و یک روایت آن (روایت سوم) موثقه است.</ref>. در یکی از این روایات در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ}}<ref>«در حالی که تأویل آن را جز خداوند نمی‌داند و استواران در دانش». سوره آل عمران، آیه۷.</ref>.
۱۱۷٬۲۲۵

ویرایش