ابوقتاده انصاری در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

صبح روز بعد [[مسلمانان]] فهمیدند که [[مشرکان]] [[گله]] شتران [[پیامبر]] را دزدیده و چوپان وی را کشته‌اند. [[سلمة بن اکوع]] می‌گوید: “من به دنبال غارت‌گران رفتم و به سوی ایشان تیر انداخته و آنها را زخمی کردم؛ بعد بالای کوه رفتم و به سوی آنها سنگ انداختم تا این که همه شتران [[پیامبر]] {{صل}} را رها کردند. در داخل تنگه، [[عیینة بن حصین]] به کمک آنها آمد. من سر جای خود بودم تا این که سواران [[پیامبر]] {{صل}} آمدند؛ اخرم [[اسدی]] پیشاپیش آنها بود و [[ابوقتاده انصاری]] پشت سر وی بود و [[مقداد بن اسود کندی]] دنبال آنها می‌آمد. اخرم با [[عبدالرحمان بن عیینه]] جنگید و اسب او را زخمی کرد و عبدالرحمان با ضربتی اخرم را کشت. بعد [[ابوقتاده]] را [[عبدالرحمان بن عیینه]] جنگید و او را کشت و [[غارتگران]] فرار کردند. [[غارتگران]] پیش از غروب [[آفتاب]] به دره ذی قرد رسیدند که [[چاه]] آبی آنجا بود. خواستند آب بیاشامند اما وقتی مرا دیدند نزدیک منطقه ذی اثیر موضع گرفتند. پس همراه عمویم، عامر که نزد من آمد پیش [[پیامبر]] {{صل}} رفتیم در حالی که شترانی که از دست [[دشمن]] [[نجات]] داده بودیم نیز همراهمان بود. به [[پیامبر]] {{صل}} گفتم: یا [[رسول الله]]! بگذار صد [[مرد]] [[انتخاب]] کنم و به دنبال [[دشمن]] بروم”.

[[پیامبر]] {{صل}} خندید و فرمود: “تو بودی که با [[دشمن]] این گونه برخورد کردی”. گفتم: آری. صبح روز بعد [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: “به سوی [[سرزمین]] [[غطفان]] می‌رویم”. در این هنگام مردی از [[غطفان]] نزد ما آمد و گفت: افراد [[دشمن]] شتری کشته بودند و همین که پوست آن را کندند، از دور غباری دیدند. گفتند که [[یاران محمد]] آمدند، پس همه چیز را رها کردند و فرار کردند.

[[روایت]] شده که به خاطر کوشش [[ابوقتاده]] در [[غزوه ذی قرد]]، [[پیامبر اکرم]] {{صل}} برای او [[دعا]] کرد و سپس به او فرمود: “مسعده را تو کشتی؟ ” [[ابوقتاده]] گفت: “بلی”؛ [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: “زخم صورت تو به خاطر چیست؟ ” [[ابوقتاده]] گفت: “اثر تیری است که به صورتم برخورد کرد”. [[رسول خدا]] {{صل}} از آب دهان [[مبارک]] خود بر گونه او مالید و زخم محو شد به طوری که گویی زخمی نبوده است<ref>الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۳۲؛ اسد الغابة، ابن اثیر، ج۵، ص۲۵۰؛ قاموس الرجال، شوشتری، ج۱۱، ص۴۷۵؛ معجم الصحابه، ابن قانع، ج۴، ص۱۸۲.</ref>.

در روایتی آمده که [[ابوقتاده]] در [[شب]] [[جنگ بدر]] نگهبان [[پیامبر]] {{صل}} بود. [[پیامبر]] {{صل}} برای [[ابوقتاده]] این طور [[دعا]] کرد: “خدایا! ابا [[قتاده]] را [[حفظ]] کن همان طور که پیامبرت را در این [[شب]] [[حفظ]] کرد”<ref>الاصابه، ابن حجر، ج۷، ص۲۷۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، جعفر سبحانی، ج۱، ص۷۱؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۶۷، ص۱۴۴.</ref>.<ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۱۷۳.</ref>

[[ابو قتاده]] [[نقل]] می‌کند که در یکی از سفرها ظرف آب [[پیامبر]] نزد من بود. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[وضو]] ساختند و مقدار کمی آب در آن ماند. هوا گرم شد و جمعیت [[تشنه]] شدند، پس [[خدمت]] [[حضرت]] آمدند و گفتند: یا [[رسول‌الله]] ما تشنه‌ایم. [[حضرت]] کاسه‌ای خواست و به من فرمود: “در این کاسه آب بریز”. من آب می‌ریختم و [[حضرت]] به [[اصحاب]] می‌داد تا این که همه جمعیت [[سیراب]] شدند؛ آن‌گاه به من فرمود: “تو هم آب بخور”، گفتم: شما بخورید، حضرت فرمود: “ساقی جمعیت باید دیرتر از همه بیاشامد، من آب خوردم و سپس [[حضرت]] آب خورد”<ref>تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۶۷، ص۱۴۴؛ مسند احمد، احمد بن حنبل، ج۵، ص۲۹۸؛ الاصابه، ابن حجر، ج۷، ص۲۷۳.</ref><ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۱۷۴.</ref>.

[[عبدالله]] [[عمر]] می‌گوید: “من در آن [[لشکر]] بودم و به هر یک از ما سیزده شتر رسید و چهار [[زن]] و تعدادی [[کنیز]] [[اسیر]] شدند. [[کنیز]] [[زیبایی]] نصیب [[ابوقتاده]] شد، یک نفر از [[طایفه]] زبید فریفته [[جمال]] و [[زیبایی]] این [[کنیز]] شد، [[خدمت]] [[پیامبر]] {{صل}} رفت و گفت: “یا [[رسول‌الله]]، [[کنیز]] [[زیبایی]] نصیب [[ابوقتاده]] شده است و شما [[وعده]] فرمودید که کنیزی به من ببخشید”. [[رسول خدا]] {{صل}} به [[ابوقتاده]] [[پیام]] فرستاد که آن [[کنیز]] را به من ببخش؛ او نیز آن [[کنیز]] را به [[حضرت]] بخشید و [[پیامبر]] هم آن [[کنیز]] را به آن شخص زبیدی بخشید<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ج۶، ص۴۹۲؛ المغازی، واقدی (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ص۵۹۴-۵۹۵؛ تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۲، ص۵۱۹؛ امتاع الأسماع، مقریزی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>.

این افراد نزدیک [[قبیله]] به [[عامر بن اضبط]] برخوردند. عامر به آنها [[سلام]] کرد و اظهار [[مسلمانی]] نمود. [[محلم بن جثامه]] که با عامر میانه خوبی نداشت به وی حمله نمود و او را کشت و شتر و اموالی را که همراه داشت به [[غنیمت]] گرفت. در بازگشت، هنگامی که [[خدمت]] [[پیامبر اسلام]] {{صل}} رسیدند و ماجرا را گفتند، [[حضرت]] بسیار ناراحت شد و با [[تندی]] به محلم فرمود: “او را کشتی با آنکه گفت [[مسلمان]] هستم!؟ ”.

[[حضرت]] به محلم فرمود: “مگر [[دل]] او را شکافتی و دیدی که راست می‌گوید یا [[دروغ]]؟ ” محلم گفت: “مگر [[دل]] جز یک قطعه گوشت چیز دیگری است؟ ” [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: “آری، [[زبان]] از [[دل]] خبر می‌دهد”.

محلم گفت: “یا [[رسول‌الله]]! برای [[آمرزش]] من [[دعا]] کنید”.

[[پیامبر]] {{صل}} به او فرمود: “خدا تو را نیامرزد”.

چون این موضوع را به [[پیامبر]] {{صل}} خبر دادند، فرمود: “زمین بدتر از او را هم در خود می‌پذیرد [[ولی خدا]] خواسته است به شما پندی دهد و از بزرگی [[گناه]] آدم‌کشی آگاهتان سازد”<ref>المغازی، واقدی (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ص۶۰۹؛ الطبقات الکبری، ابن سعد (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ج۲، ص۱۳۱؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۶۷، ص۱۴۹؛ امتاع الأسماع، مقریزی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>.

[[نقل]] شده است شخصی به نام [[رافع بن خدیج]] گفته است: موقعی که در [[تبوک]] بودیم آذوقه ما تمام شد و ما به خوردن گوشت بسیار میل داشتیم ولی نبود. من نزد [[رسول خدا]] {{صل}} رفتم و گفتم: از [[اهل]] [[شهر]] دراین باره سؤال کردم و آنها ما را به شکارگاهی که نزدیک اینجا است، [[راهنمایی]] کردند، آیا اجازه می‌دهید با چند نفر از [[یاران]] خود برای شکار به آنجا بروم؟ [[پیامبر]] {{صل}} به من فرمودند: “همراه گروهی از یارانت و سواره بروید”. من با چند نفر که [[ابوقتاده]] هم در میان آنان بود به آنجا رفتیم. [[ابوقتاده]] نیزه می‌انداخت و من تیرانداز بودم. [[ابوقتاده]] سوار بر اسب پنج شکار را با پرتاب نیزه به [[زمین]] انداخت و من حدود بیست آهو را شکار کردم. بعد به سوی [[لشکر]] برگشتیم و هنگام [[شب]] به آنجا رسیدیم. [[پیامبر]] {{صل}} از حال ما پرسیده بود که آیا هنوز باز گشته‌اند یا نه. [[خدمت]] ایشان رسیدیم و شکارها را تقدیم کردیم و ایشان شکارها را میان [[لشکر]] تقسیم فرمود<ref>المغازی، واقدی، ج۳، ص۱۰۳۵.</ref><ref>[[عباس اشراقی|اشراقی، عباس]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۱۷۴.</ref>.

[[ابوقتاده]] [[حدیث]]، کم [[نقل]] کرده است و در روایتی آمده است که از [[ابوقتاده]] سؤال شد: چرا از [[پیامبر]] {{صل}} [[روایت]] [[نقل]] نمی‌کنی، همان‌طور که [[مردم]] از [[پیامبر]] {{صل}} [[روایت]] می‌کنند؟ او در جواب گفت: “شنیدم از [[پیامبر]] {{صل}} که فرمودند: "کسی که بر من [[دروغ]] ببندد پس باید [[شاهد]] بستری از [[آتش]] باشد"“<ref>موسوعة طبقات الفقهاء، جعفر سبحانی، ج۱، ص۷۱.</ref>.