پرش به محتوا

بازار: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:


[[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در زمینه بازار فرموده‌هایی دارند که گرچه در مقام [[وجوب]] یا [[حرمت]] نیست، موجب کارایی مطلوب بازار از نظر [[اجتماعی]] و فردی می‌شود. البته از آنجا که این [[احکام]] الزامی نیست و نمی‌توان از طریق ضمانت‌های بیرونی و به صورت قهری، تجار و بازاریان را به تحقق آنها واداشت، چاره‌ای نیست جز اینکه انگیزه‌هایی را در آنان ایجاد کرد تا ضمانت‌های درونی تثبیت شود و ایشان خود به اجرا یا ترک آنها [[تمایل]] داشته باشند. برخی از این مواعظ عبارت‌اند از:
[[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در زمینه بازار فرموده‌هایی دارند که گرچه در مقام [[وجوب]] یا [[حرمت]] نیست، موجب کارایی مطلوب بازار از نظر [[اجتماعی]] و فردی می‌شود. البته از آنجا که این [[احکام]] الزامی نیست و نمی‌توان از طریق ضمانت‌های بیرونی و به صورت قهری، تجار و بازاریان را به تحقق آنها واداشت، چاره‌ای نیست جز اینکه انگیزه‌هایی را در آنان ایجاد کرد تا ضمانت‌های درونی تثبیت شود و ایشان خود به اجرا یا ترک آنها [[تمایل]] داشته باشند. برخی از این مواعظ عبارت‌اند از:
# '''سرگرم شدن به بازار و امور [[دنیایی]] آن:''' [[حسن بصری]] می‌گوید: امیرالمؤمنین {{ع}} در بازار [[بصره]] متوجه مردی شد که مشغول خریدوفروش بود. حضرت قدری در کار او نگریست و سخت گریست. سپس فرمود: «ای [[بندگان]] [[دنیا]] و [[کارگزاران]] [[اهل]] دنیا، [[روز]] قسم می‌خورید و شب می‌خوابید و [[زمان]] می‌گذرد، در حالی که از [[آخرت]] غافلید. پس چه هنگام می‌خواهید توشه برگیرید و برای آخرت [[فکری]] کنید؟» فردی به حضرت عرضه داشت که ای امیرالمؤمنین، ما چاره‌ای از تهیه معاش نداریم؛ پس چگونه عمل کنیم؟ [[امام]] فرمود: «طلب معاش از طریق [[حلال]]، [[انسان]] را از تلاش برای آخرت [[غافل]] نمی‌کند. پس اگر بگویید ما ناگزیر از [[احتکار]] هستیم، معذور نخواهید بود» و حضرت در حالی که [[گریه]] می‌کرد، از مرد جدا شد<ref>شیخ مفید، الامالی، ص۱۱۹، ح۳.</ref>.
# '''سرگرم نشدن به بازار و امور [[دنیایی]] آن:''' [[حسن بصری]] می‌گوید: امیرالمؤمنین {{ع}} در بازار [[بصره]] متوجه مردی شد که مشغول خریدوفروش بود. حضرت قدری در کار او نگریست و سخت گریست. سپس فرمود: «ای [[بندگان]] [[دنیا]] و [[کارگزاران]] [[اهل]] دنیا، [[روز]] قسم می‌خورید و شب می‌خوابید و [[زمان]] می‌گذرد، در حالی که از [[آخرت]] غافلید. پس چه هنگام می‌خواهید توشه برگیرید و برای آخرت [[فکری]] کنید؟» فردی به حضرت عرضه داشت که ای امیرالمؤمنین، ما چاره‌ای از تهیه معاش نداریم؛ پس چگونه عمل کنیم؟ [[امام]] فرمود: «طلب معاش از طریق [[حلال]]، [[انسان]] را از تلاش برای آخرت [[غافل]] نمی‌کند. پس اگر بگویید ما ناگزیر از [[احتکار]] هستیم، معذور نخواهید بود» و حضرت در حالی که [[گریه]] می‌کرد، از مرد جدا شد<ref>شیخ مفید، الامالی، ص۱۱۹، ح۳.</ref>.
# '''آسان گرفتن معامله و [[قناعت]] به سود کم‌تر:''' [[امام علی]] {{ع}} بر آسان گرفتن در معامله، رعایت [[حق]] و [[انصاف]] و قناعت به سود کم‌تر تأکید فراوان داشت. حضرت در گشت‌زنی‌های خود در بازار [[کوفه]] می‌فرمود: «ای بازاریان، از [[خدا]] بترسید و از او طلب خیر کنید و با آسان گرفتن در معامله [[تبرک]] جویید و بدین وسیله به [[مردم]] نزدیک شوید و با [[حلم]]، خود را [[زینت]] بخشید»<ref>الکافی، ج۵، ص۱۵۱، ح۳؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج۷، ص۶، ح۱۷.</ref>.
# '''آسان گرفتن معامله و [[قناعت]] به سود کم‌تر:''' [[امام علی]] {{ع}} بر آسان گرفتن در معامله، رعایت [[حق]] و [[انصاف]] و قناعت به سود کم‌تر تأکید فراوان داشت. حضرت در گشت‌زنی‌های خود در بازار [[کوفه]] می‌فرمود: «ای بازاریان، از [[خدا]] بترسید و از او طلب خیر کنید و با آسان گرفتن در معامله [[تبرک]] جویید و بدین وسیله به [[مردم]] نزدیک شوید و با [[حلم]]، خود را [[زینت]] بخشید»<ref>الکافی، ج۵، ص۱۵۱، ح۳؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج۷، ص۶، ح۱۷.</ref>.
# '''قسم نخوردن در معاملات:''' قسم در معاملات، به هر صورت آن، نامطلوب است: اگر قسم [[دروغ]] باشد، [[حرام]] و اگر راست باشد، [[مکروه]] و ناپسند است. حضرت می‌فرماید: از سوگند دروغ خودداری کنید<ref>الکافی، ج۵، ص۱۵۱، ح۳؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج۷، ص۶، ح۱۷؛ شیخ صدوق، کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۱۹۳، ح۳۷۲۶.</ref>. از قسم خوردن برحذر باشید؛ چراکه حتی اگر سبب فروش کالا شود، [[برکت]] را از بین می‌برد<ref>الکافی، ج۵، ص۱۶۲، ح۲.</ref>
# '''قسم نخوردن در معاملات:''' قسم در معاملات، به هر صورت آن، نامطلوب است: اگر قسم [[دروغ]] باشد، [[حرام]] و اگر راست باشد، [[مکروه]] و ناپسند است. حضرت می‌فرماید: از سوگند دروغ خودداری کنید<ref>الکافی، ج۵، ص۱۵۱، ح۳؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج۷، ص۶، ح۱۷؛ شیخ صدوق، کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۱۹۳، ح۳۷۲۶.</ref>. از قسم خوردن برحذر باشید؛ چراکه حتی اگر سبب فروش کالا شود، [[برکت]] را از بین می‌برد<ref>الکافی، ج۵، ص۱۶۲، ح۲.</ref>
۱۱۷٬۲۱۳

ویرایش