حسن بن علی بن زکریا بزوفری عدوی: تفاوت میان نسخه‌ها
←نشانه‌هایی بر اتحاد ابوسعید بصری با راوی مورد بحث
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
==نشانه‌هایی بر [[اتحاد]] [[ابوسعید]] [[بصری]] با راوی مورد بحث== | ==نشانه‌هایی بر [[اتحاد]] [[ابوسعید]] [[بصری]] با راوی مورد بحث== | ||
ابن غضائری پیش از یادکرد عنوان مورد | [[ابن غضائری]] پیش از یادکرد عنوان مورد گفت وگو، به کسی با نام [[أبو سعید الحسین بن علی بن زکریا بن صالح بن زفر، العدوی البصری]] اشاره کرده است. قرائنی نشان می‌دهند راوی یاد شده نیز أبو سعید البصری است: | ||
#در منابع [[اهل تسنن]]، [[الحسن بن علی بن زکریا]] با عناوین «العدوی» یا ]]الحسن بن علی العدوی]] یا [[أبو سعید العدوی]] از [[محمد بن صدقة عنبری]] و [[محمد بن تمیم نهشلی]] [[روایت]] کرده<ref>الکامل، ابن عدی، ج۲، ص۳۴۲؛ الموضوعات، ج۳، ص۶۷؛ طبقات الشافعیة الکبری، ج۱، ص۱۲۰؛ لسان المیزان، ج۲، ص۲۳۰.</ref>؛ نیز [[أحمد بن إبراهیم شاذان]] که گزارشگر کتاب عنبری و نهشلی از سوی حسن بن علی بن زکریاست، در [[دلائل الإمامة]] و [[تاریخ]] [[بغداد]] از [[راوی]] مورد گفتوگو با عنوان [[أبوسعید الحسن بن علی بن زکریا بن یحیی بن عاصم بن زفر البصری]] روایت کرده است<ref>دلائل الإمامه، ص۶۷، ح۴؛ تاریخ بغداد، ج۷، ص۳۹۲، ش۳۹۱۰.</ref>. | |||
#گزارش از خراش ([[خداش]]) و او از [[انس بن مالک]] که [[نجاشی]] بدان اشاره کرده و در کتب اهل تسنن، نمونه‌هایی از آن یاد شده است<ref>الکامل، ابن عدی، ج۲، ص۳۴۳؛ مسند الشهاب، ج۱، ص۷۵؛ الاستذکار، ج۸، ص۲۸۵؛ التمهید، ابن عبدالبر، ج۵، ص۶۴؛ تاریخ بغداد، ج۳، ص۴۴۴.</ref>. | |||
#[[ابن غضائری]] در شرح حال [[حسن بن علی بن زکریا عدوی]] _عدی الرباب- به مشهور بودن راوی و [[ضعف]] او اشاره کرده است. بررسی [[کتب حدیثی]] و روبهرو شدن با [[روایات]] فراوان حسن بن علی بن زکریا روشن میسازد که شخص معروف و مشهور، همان [[أبوسعید حسن بن علی بن زکریا بن عاصم عدوی بصری]] است. | |||
#[[أبو سعید حسن بن علی بن زکریا بن عاصم العدوی البصری]] با عناوین گوناگون در کتب حدیثی و غیر آن، از [[هیثم بن عبدالله رمانی]] گزارش کرده است که روایت محل گفت وگو در [[تفسیر کنز الدقائق]] هم از اوست<ref>کامل الزیارات، ص۱۳۶، ح۱ (در تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۳، ح۵ به جای الحسن، الحسین ثبت گردیده است)؛ الأمالی، صدوق، ص۳۶۴، ح۷؛ التوحید، صدوق، ص۶۹، ح۲۶؛ علل الشرائع، ج۱، ص۱۴۸، ح۵؛ تأویل الآیات الظاهره، ص۲۹۰؛ تنزیه الشریعة المرفوعه، ج۱، ص۲۵۷.</ref>. | |||
#در بسیاری از [[اسناد]]، شخصی که به [[أبی سعید بصری]] متصف شده، [[حسن بن علی بن زکریا بن عاصم عدوی]] است و از بررسی نمونهها می‌‌توان دریافت که الحسین در بیشتر [[اسناد]]، مصحّف «الحسن» است. | |||
#[[حسن بن علی بن عاصم]] در دو جای کتاب [[الأمالی]] ([[طوسی]]) با پسوند «البزوفری» همراه شده است<ref>الأمالی، طوسی، ص۵۸۱، ح۱۲۰۴ و ۱۲۰۵.</ref>. در دو کتاب [[لسان المیزان]] و الموضوعات از این [[راوی]] با نام [[الحسن بن علی بن زفر]] نیز یاد شده است<ref>لسان المیزان، ج۲، ص۲۳۴، ش۹۹۳؛ الموضوعات، ج۱، ص۱۶۱ و ۳۶۰.</ref>. | |||
#نام راوی، با عنوان [[أبوسعید الحسن بن علی العدوی]] در طریق سندی جناب [[صدوق]] به [[أبی سعید الخدری]] قرار دارد. | |||
بر پایه نشانه‌های یادشده، [[حسن بن علی | بر پایه نشانه‌های یادشده، [[حسن بن علی بن زکریا بزوفری عدوی]] همان [[حسن بن علی بن زکریا بن عاصم بن زفر عدوی]] است که [[ابن غضائری]] او را راویای مستقل پنداشته و به [[أبوسعید ابن زفر البصری]] منسوب کرده و نامش را «حسین» ثبت کرده است.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۷ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۷، ص 353-355.</ref> | ||
[[شناسایی]] [[حسین بن علی بن زکریا]] | |||
در [[کتب رجالی]]، جز ابن غضائری کسی از همدوره‌های او به شرح حال راوی نپرداخته و [[رجالیان]] پسین، همگی از ابن غضائری گزارش کرده‌اند. | ==[[شناسایی]] [[حسین بن علی بن زکریا]]== | ||
تصحیف الحسن به الحسین | در [[کتب رجالی]]، جز [[ابن غضائری]] کسی از همدوره‌های او به شرح حال راوی نپرداخته و [[رجالیان]] پسین، همگی از ابن غضائری گزارش کرده‌اند.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۷ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۷، ص 355.</ref> | ||
[[همسانی]] در نام بسیاری از روایتگران [[حدیث]]، مایه پدید آمدن تصحیف در آنهاست؛ به ویژه آنگاه که این همگونی، سخت و نزدیک باشد؛ مانند نام | |||
==تصحیف الحسن به الحسین== | |||
[[همسانی]] در نام بسیاری از روایتگران [[حدیث]]، مایه پدید آمدن تصحیف در آنهاست؛ به ویژه آنگاه که این همگونی، سخت و نزدیک باشد؛ مانند نام «الحسین» و «الحسن». | |||
عنوان [[الحسین بن علی بن زکریا]] در سند چند [[روایت]] آمده که قرائن، نشانه رخداد تصحیف در آنهاست: | عنوان [[الحسین بن علی بن زکریا]] در سند چند [[روایت]] آمده که قرائن، نشانه رخداد تصحیف در آنهاست: | ||
١. [[تفسیر القمی]]: | ١. [[تفسیر القمی]]: | ||