حسن بن علی بن عبدالله بن مغیره بجلی: تفاوت میان نسخه‌ها
حسن بن علی بن عبدالله بن مغیره بجلی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۵ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۲
، ۲۵ دسامبر ۲۰۲۳←شرح حال راوی
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} == آشنایی اجمالی == الحسن بن علی بن عبدالله<ref>رجال النجاشی، ص۶۲، ش۱۴۷؛ الفهرست، طوسی، ص۱۲۸، ش۱۷۷؛ معالم العلماء، ص۳۵، ش۱۹۹؛ رجال العلامة الحلی، ص۴۴، ش۴۳؛ الرجال ابن داود...» ایجاد کرد) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
==شرح حال [[راوی]]== | ==شرح حال [[راوی]]== | ||
نام راوی [[الحسن بن علی | نام راوی [[الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة البجلی]] است. کنیه‌اش «ابو محمد» و از [[اهل کوفه]] است. دوران زندگانی وی برابر با زمان [[امام جواد]] و [[امام هادی]]{{عم}} است. از این راوی، [[احادیث]] فراوان در زمینه‌های گوناگون [[فقهی]]، [[اخلاقی]]، [[اعتقادی]] و [[تفسیری]] بر جای مانده است. راوی و روایاتش نزد [[فقها]] و کارشناسان [[علم رجال]] و [[حدیث]]، دارای اعتبار، و از جایگاه [[ارزشمندی]] برخوردارند. | ||
[[رجالیان]] کهن [[شیعه]]، مانند جناب [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]]، همچنین برخی [[رجالیان]] متأخر، نام وی را چنین | |||
نجاشی: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة البجلی، مولی جندب بن عبدالله، أبو محمد، من أصحابنا الکوفیین،... له کتاب نوادر}}<ref>رجال النجاشی، ص۶۲، ش۱۴۷.</ref>. | [[رجالیان]] کهن [[شیعه]]، مانند جناب [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]]، همچنین برخی [[رجالیان]] متأخر، نام وی را چنین نوشتهاند: | ||
شیخ طوسی: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة؛ له کتاب}}<ref>الفهرست، طوسی، ص۱۲۸ - ۱۲۹، ش۱۷۷.</ref>. | #نجاشی: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة البجلی، مولی جندب بن عبدالله، أبو محمد، من أصحابنا الکوفیین،... له کتاب نوادر}}<ref>رجال النجاشی، ص۶۲، ش۱۴۷.</ref>. | ||
[[ابن شهرآشوب]]: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة؛ له کتاب}}<ref>معالم العلماء، ص۳۵، ش۱۹۹.</ref>. | #شیخ طوسی: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة؛ له کتاب}}<ref>الفهرست، طوسی، ص۱۲۸ - ۱۲۹، ش۱۷۷.</ref>. | ||
جناب [[علامه حلّی]] و [[ابن داوود]] نام او را در بخش اول کتاب [[رجال]] یاد کرده‌اند<ref>رجال العلامة الحلی، ص۴۴ ش۴۳؛ الرجال ابن داود، ص۱۱۳، ش۴۳۶.</ref>. | #[[ابن شهرآشوب]]: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة؛ له کتاب}}<ref>معالم العلماء، ص۳۵، ش۱۹۹.</ref>. | ||
[[علامه مجلسی]]: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة البجلی، ثقة، و هو الحسن بن علی الکوفی بقول مطلق علی الأظهر}}<ref>الوجیزة فی الرجال، ص۵۷، ش۵۱۱.</ref>. | #جناب [[علامه حلّی]] و [[ابن داوود]] نام او را در بخش اول کتاب [[رجال]] یاد کرده‌اند<ref>رجال العلامة الحلی، ص۴۴ ش۴۳؛ الرجال ابن داود، ص۱۱۳، ش۴۳۶.</ref>. | ||
بسیاری از [[راویان]]، با پسوند | #[[علامه مجلسی]]: {{عربی|الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة البجلی، ثقة، و هو الحسن بن علی الکوفی بقول مطلق علی الأظهر}}<ref>الوجیزة فی الرجال، ص۵۷، ش۵۱۱.</ref>. | ||
بسیاری از [[راویان]]، با پسوند «البجلی» معرفی شده‌اند؛ مانند [[أبان بن عثمان]]، [[صفوان بن یحیی]] و [[جعفر بن بشیر]] و [[راوی]] مورد گفت وگو نیز به سبب پیوند ولایی با [[قبیله بجیله]] به البجلی وصف گردیده است. | |||
[[سمعانی]] با اشاره به خوانش این عبارت به بازگفت آن پرداخته است: | [[سمعانی]] با اشاره به خوانش این عبارت به بازگفت آن پرداخته است: | ||
#{{عربی|البجلي: بفتح الباء المنقوطة بواحدة و الجيم، هذه النسبة إلي قبيلة بجيلة و هو ابن أنمار بن أراش بن عمرو بن الغوث أخي الأسد بن الغوث، و قيل: إن بجيلة اسم أمهم و هي من سعد العشيرة و أختها باهلة ولدتا قبيلتين عظيمتين، نزلت بالكوفة منهم...}}<ref>الأنساب، سمعانی، ج۲، ص۹۱؛ نیز اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۱، ص۱۲۱؛ لب اللباب فی تحریر الأنساب، ص۳۰: {{عربی|البجلی بالفتح إلی بجیلة اسم لقبائل و بالسکون إلی بجلة رهط من سلیم}}.</ref>. | |||
#{{عربی|البجلي: بفتح الباء المنقوطة بواحدة و سكون الجيم، هذه النسبة إلي بجلة و هم رهط من سليم بن منصور يقال لهم بنو بجلة نسبوا إلي أمهم بجلة بنت هناءة بن مالك بن فهم الأزدي فمنهم...}}<ref>الأنساب، سمعانی، ج۲، ص۹۴.</ref>. | |||
از شرح حال راوی و جدّ او [[عبدالله بن المغیره]]<ref>رجال النجاشی، ص۲۱۵، ش۵۶۱: {{عربی|عبدالله بن المغیرة أبو محمد البجلی مولی جندب بن عبدالله بن سفیان العلقی، کوفی}}.</ref> فهمیده می‌شود که پیوند [[راوی]] با بجیلة پیوندی ولایی است؛ نه نَسَبی و [[خویشاوندی]]. | از شرح حال راوی و جدّ او [[عبدالله بن المغیره]]<ref>رجال النجاشی، ص۲۱۵، ش۵۶۱: {{عربی|عبدالله بن المغیرة أبو محمد البجلی مولی جندب بن عبدالله بن سفیان العلقی، کوفی}}.</ref> فهمیده می‌شود که پیوند [[راوی]] با بجیلة پیوندی ولایی است؛ نه نَسَبی و [[خویشاوندی]]. | ||
در [[اسناد]] و طرق [[روایی]]، از این راوی، با | |||
[[طبقه راوی]] | در [[اسناد]] و طرق [[روایی]]، از این راوی، با نامهای [[الحسن بن علی بن عبدالله بن المغیرة]]<ref>الخصال، ج۱، ص۱۳، ح۴۷؛ بصائر الدرجات، ج۱، ص۲۹۰، ح۱؛ رجال النجاشی، ص۵۷، ش۱۳۴.</ref>، [[الحسن بن علی الکوفی]]<ref>الکافی، ج۱، ص۲۱۸، (ح ۴) و ۲۵۳، (ح ۱)؛ رجال الکشی، ص۱۲۷، ش۲۰۲.</ref>، [[الحسن بن علی بن عبدالله]]<ref>بصائر الدرجات، ج۱، ص۲۱۰، ح۱؛ الکافی، ج۲، ص۶۰۴، ح۵؛ الفهرست، طوسی، ص۱۲۹، ش۱۷۷.</ref>، [[الحسن بن علی بن عبدالله الکوفی]]<ref>التوحید، صدوق، ص۳۸۳، ح۳۱.</ref>، الحسن بن علی<ref>الأمالی، صدوق، ص۱۷، ح۳؛ من لا یحضره الفقیه (مشیخة)، ج۴، ص۴۶۰.</ref>، و [[الحسن بن عبدالله بن المغیرة]]<ref>رجال الکشی، ص۳۰۵، ح۵۵۰.</ref> یاد شده است.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۷ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۷، ص 412-414.</ref> | ||
==[[طبقه راوی]]== | |||
[[تاریخ]] تولد و درگذشت راوی پیدا نیست؛ ولی با نگاه به سال [[وفات]] برخی [[استادان]] [[حدیثی]] او همچون [[عبیس بن هشام]] -وفاتیافته در سال ۲۲۰ یا ۲۱۹<ref>رجال النجاشی، ص۲۸۰، ش۷۴۱.</ref>- و عبدالله بن [[جبلة]] -درگذشته سال ۲۱۹<ref>رجال النجاشی، ص۲۱۶، ش۵۶۳.</ref>- و [[حسن بن علی بن فضال]] -وفاتیافته سال ۲۲۴<ref>رجال النجاشی، ص۳۶، ش۷۲.</ref>- می‌‌توان دریافت تولد راوی در سالهای پایانی [[سده دوم هجری]]، حدود سال ۱۹۰ رخ داده است. [[زمان]] تقریبی درگذشت راوی نیز از تاریخ وفات برخی همدوره‌های وی که در یک طبقه‌اند، به دست می‌آید؛ مانند [[محمد بن الحسین]] بن أبیالخطاب متوفای سال ۲۶۲<ref>رجال النجاشی، ص۳۳۴، ش۸۹۷.</ref> و أحمد بن [[محمد بن عیسی]] أشعری زنده در سال ۲۸۰<ref>به گزارش ابن داوود و علامه حلی وی در تشییع جنازه احمد بن محمد بن خالد برقی که سال ۲۸۰ وفات کرد، شرکت کرده بود. (رجال النجاشی، ص۷۷، ش۱۸۲؛ الرجال، ابن داود، ص۴۰، ش۱۱۹؛ رجال العلامة الحلی، ص۱۴، ش۷)</ref>. | [[تاریخ]] تولد و درگذشت راوی پیدا نیست؛ ولی با نگاه به سال [[وفات]] برخی [[استادان]] [[حدیثی]] او همچون [[عبیس بن هشام]] -وفاتیافته در سال ۲۲۰ یا ۲۱۹<ref>رجال النجاشی، ص۲۸۰، ش۷۴۱.</ref>- و عبدالله بن [[جبلة]] -درگذشته سال ۲۱۹<ref>رجال النجاشی، ص۲۱۶، ش۵۶۳.</ref>- و [[حسن بن علی بن فضال]] -وفاتیافته سال ۲۲۴<ref>رجال النجاشی، ص۳۶، ش۷۲.</ref>- می‌‌توان دریافت تولد راوی در سالهای پایانی [[سده دوم هجری]]، حدود سال ۱۹۰ رخ داده است. [[زمان]] تقریبی درگذشت راوی نیز از تاریخ وفات برخی همدوره‌های وی که در یک طبقه‌اند، به دست می‌آید؛ مانند [[محمد بن الحسین]] بن أبیالخطاب متوفای سال ۲۶۲<ref>رجال النجاشی، ص۳۳۴، ش۸۹۷.</ref> و أحمد بن [[محمد بن عیسی]] أشعری زنده در سال ۲۸۰<ref>به گزارش ابن داوود و علامه حلی وی در تشییع جنازه احمد بن محمد بن خالد برقی که سال ۲۸۰ وفات کرد، شرکت کرده بود. (رجال النجاشی، ص۷۷، ش۱۸۲؛ الرجال، ابن داود، ص۴۰، ش۱۱۹؛ رجال العلامة الحلی، ص۱۴، ش۷)</ref>. | ||
[[روایات]] راوی از [[معصوم]]{{عم}} همگی با واسطه گزارش شده است؛ نمونهها: | [[روایات]] راوی از [[معصوم]]{{عم}} همگی با واسطه گزارش شده است؛ نمونهها: | ||