پرش به محتوا

اصبغ بن نباته در رجال و تراجم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن ')
 
خط ۷۰: خط ۷۰:


==[[طبقه راوی]]==
==[[طبقه راوی]]==
[[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] [[الاصبغ بن نباته]] دانسته نیست؛ لیکن [[شیخ طوسی]] او را از [[صحابه امام علی]]{{ع}}<ref>رجال الطوسی، ص۵۷، ش۴۷۰.</ref> و [[امام حسن مجتبی]]{{ع}}<ref>رجال الطوسی، ص۹۳، ش۹۱۹.</ref> برشمرده است و از تعبیر [[نجاشی]]<ref>{{عربی|"كان من خاصة أمیر المؤمنين{{ع}} و عمر بعده"}}؛ (رجال النجاشی، ص۸، ش۵).</ref> برداشت می‌شود که [[پس از شهادت حضرت علی]]{{ع}} سال‌ها زنده بود و از اینکه کتابی در [[مقتل الحسین]]{{ع}} تألیف کرده، به دست می‌آوریم که بعد از سال ۶۱ هجری [[قمری]] زنده بوده است.
[[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] [[الاصبغ بن نباته]] دانسته نیست؛ لکن [[شیخ طوسی]] او را از [[صحابه امام علی]]{{ع}}<ref>رجال الطوسی، ص۵۷، ش۴۷۰.</ref> و [[امام حسن مجتبی]]{{ع}}<ref>رجال الطوسی، ص۹۳، ش۹۱۹.</ref> برشمرده است و از تعبیر [[نجاشی]]<ref>{{عربی|"كان من خاصة أمیر المؤمنين{{ع}} و عمر بعده"}}؛ (رجال النجاشی، ص۸، ش۵).</ref> برداشت می‌شود که [[پس از شهادت حضرت علی]]{{ع}} سال‌ها زنده بود و از اینکه کتابی در [[مقتل الحسین]]{{ع}} تألیف کرده، به دست می‌آوریم که بعد از سال ۶۱ هجری [[قمری]] زنده بوده است.


[[آقابزرگ تهرانی]] او را از وفات یافتگان پس از سال ۱۰۰ دانسته است<ref>الذریعة إلی تصانیف الشیعه، ج۱۵، ص۳۶۲: {{عربی|المتوفی بعد المأة}}.</ref>؛ لیکن شاهدی برای آن ذکر نکرده است.
[[آقابزرگ تهرانی]] او را از وفات یافتگان پس از سال ۱۰۰ دانسته است<ref>الذریعة إلی تصانیف الشیعه، ج۱۵، ص۳۶۲: {{عربی|المتوفی بعد المأة}}.</ref>؛ لکن شاهدی برای آن ذکر نکرده است.


[[آیت‌الله بروجردی]]، [[اصبغ بن نباته]] را در طبقه دوم نام برده و [[معتقد]] است که می‌‌توان او را از [[راویان]] طبقه سوم نیز برشمرد<ref>طبقات رجال الکافی، ص۷۴.</ref>.
[[آیت‌الله بروجردی]]، [[اصبغ بن نباته]] را در طبقه دوم نام برده و [[معتقد]] است که می‌‌توان او را از [[راویان]] طبقه سوم نیز برشمرد<ref>طبقات رجال الکافی، ص۷۴.</ref>.
خط ۸۸: خط ۸۸:
[[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] به [[وثاقت]] اصبغ بن نباته تصریح نکردند، بلکه تنها به تعبیر {{عربی|"وكان من خاصة أميرالمؤمنين علي{{ع}}"}} بسنده کردند<ref>رجال النجاشی، ص۸، ش۵؛ الفهرست (طوسی)، ص۸۸، ش۱۱۹.</ref> و [[علامه حلی]] بعد از نقل سخن آن دو بزرگوار نوشته است: {{عربی|"و هو مشكور"}}<ref>خلاصة الاقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۲۴، ش۹.</ref>.
[[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] به [[وثاقت]] اصبغ بن نباته تصریح نکردند، بلکه تنها به تعبیر {{عربی|"وكان من خاصة أميرالمؤمنين علي{{ع}}"}} بسنده کردند<ref>رجال النجاشی، ص۸، ش۵؛ الفهرست (طوسی)، ص۸۸، ش۱۱۹.</ref> و [[علامه حلی]] بعد از نقل سخن آن دو بزرگوار نوشته است: {{عربی|"و هو مشكور"}}<ref>خلاصة الاقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۲۴، ش۹.</ref>.


صاحب الحاوی و [[علامه مجلسی]] او را از [[راویان ممدوح]]<ref> ر.ک: حاوی الاقوال، ج۳، ص۹۳، ش۱۰۵۶؛ الوجیزه (خاتمه)، ص۲۲۲، ش۶۷.</ref> و روایتش را از [[روایات]] حسن برشمردند؛ لیکن قرائن بر وثاقت و [[جلالت]] اصبغ بن نباته دلالت دارند:
صاحب الحاوی و [[علامه مجلسی]] او را از [[راویان ممدوح]]<ref> ر.ک: حاوی الاقوال، ج۳، ص۹۳، ش۱۰۵۶؛ الوجیزه (خاتمه)، ص۲۲۲، ش۶۷.</ref> و روایتش را از [[روایات]] حسن برشمردند؛ لکن قرائن بر وثاقت و [[جلالت]] اصبغ بن نباته دلالت دارند:
#از کسانی است که [[امام علی]]{{ع}} از آنها با تعبیر ثقاتی یاد کرده است<ref>{{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ فِي كِتَابِ الرَّسَائِلِ: عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ: كَتَبَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} كِتَاباً بَعْدَ مُنْصَرَفِهِ مِنَ النَّهْرَوَانِ وَ أَمَرَ أَنْ يُقْرَأَ عَلَى النَّاسِ، وَ ذَلِكَ أَنَّ النَّاسَ سَأَلُوهُ عَنْ أَبِي بَكْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمَانَ، فَغَضِبَ{{ع}} وَ قَالَ: قَدْ تَفَرَّغْتُمْ لِلسُّؤَالِ عَمَّا لَا يَعْنِيكُمْ وَ هَذِهِ مِصْرُ قَدِ انْفَتَحَتْ وَ قَتَلَ مُعَاوِيَةُ ابْنَ خَدِيجٍ وَ مُحَمَّدَ بْنَ أَبِي بَكْرٍ، فَيَا لَهَا مِنْ مُصِيبَةٍ مَا أَعْظَمَهَا بِمُصِيبَتِي بِمُحَمَّدٍ، فَوَ اللَّهِ مَا كَانَ إِلَّا كَبَعْضِ بَنِيَّ، سُبْحَانَ اللَّهِ بَيْنَا نَحْنُ نَرْجُو أَنْ نَغْلِبَ الْقَوْمَ عَلَى مَا فِي أَيْدِيهِمْ إِذْ غَلَبُونَا عَلَى مَا فِي أَيْدِينَا، وَ أَنَا كَاتِبٌ لَكُمْ كِتَاباً فِيهِ تَصْرِيحُ مَا سَأَلْتُمْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى. فَدَعَا كَاتِبَهُ عُبَيْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِي رَافِعٍ فَقَالَ لَهُ أَدْخِلْ عَلَيَّ عَشَرَةً مِنْ ثِقَاتِي. فَقَالَ: سَمِّهِمْ لِي يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ. فَقَالَ: أَدْخِلْ أَصْبَغَ بْنَ نُبَاتَةَ، وَ...}}؛ (کشف المحجه، ص۱۷۳ - ۱۷۴).</ref>.
#از کسانی است که [[امام علی]]{{ع}} از آنها با تعبیر ثقاتی یاد کرده است<ref>{{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ فِي كِتَابِ الرَّسَائِلِ: عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ: كَتَبَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} كِتَاباً بَعْدَ مُنْصَرَفِهِ مِنَ النَّهْرَوَانِ وَ أَمَرَ أَنْ يُقْرَأَ عَلَى النَّاسِ، وَ ذَلِكَ أَنَّ النَّاسَ سَأَلُوهُ عَنْ أَبِي بَكْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمَانَ، فَغَضِبَ{{ع}} وَ قَالَ: قَدْ تَفَرَّغْتُمْ لِلسُّؤَالِ عَمَّا لَا يَعْنِيكُمْ وَ هَذِهِ مِصْرُ قَدِ انْفَتَحَتْ وَ قَتَلَ مُعَاوِيَةُ ابْنَ خَدِيجٍ وَ مُحَمَّدَ بْنَ أَبِي بَكْرٍ، فَيَا لَهَا مِنْ مُصِيبَةٍ مَا أَعْظَمَهَا بِمُصِيبَتِي بِمُحَمَّدٍ، فَوَ اللَّهِ مَا كَانَ إِلَّا كَبَعْضِ بَنِيَّ، سُبْحَانَ اللَّهِ بَيْنَا نَحْنُ نَرْجُو أَنْ نَغْلِبَ الْقَوْمَ عَلَى مَا فِي أَيْدِيهِمْ إِذْ غَلَبُونَا عَلَى مَا فِي أَيْدِينَا، وَ أَنَا كَاتِبٌ لَكُمْ كِتَاباً فِيهِ تَصْرِيحُ مَا سَأَلْتُمْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى. فَدَعَا كَاتِبَهُ عُبَيْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِي رَافِعٍ فَقَالَ لَهُ أَدْخِلْ عَلَيَّ عَشَرَةً مِنْ ثِقَاتِي. فَقَالَ: سَمِّهِمْ لِي يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ. فَقَالَ: أَدْخِلْ أَصْبَغَ بْنَ نُبَاتَةَ، وَ...}}؛ (کشف المحجه، ص۱۷۳ - ۱۷۴).</ref>.
#از [[خواص اصحاب]] [[امیر مؤمنان]]{{ع}} به شمار آمده است، چنان‌که [[آیت الله خویی]] می‌نویسد: {{عربی|"ويكفي في مدحه أنه من خواص أمیر المؤمنين{{ع}}"}}<ref>ر.ک: معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۲۳۲، ش۶۹۲۹ (ترجمه عبدالله بن شداد).</ref>.
#از [[خواص اصحاب]] [[امیر مؤمنان]]{{ع}} به شمار آمده است، چنان‌که [[آیت الله خویی]] می‌نویسد: {{عربی|"ويكفي في مدحه أنه من خواص أمیر المؤمنين{{ع}}"}}<ref>ر.ک: معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۲۳۲، ش۶۹۲۹ (ترجمه عبدالله بن شداد).</ref>.
۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش