پرش به محتوا

حجاج بن رفاعه خشاب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن '
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} == مقدمه == حجاج الخشاب<ref>ر.ک: أ. منابع شیعی: رجال النجاشی، ص۱۴۴، ش۳۷۳؛ رجال الطوسی، ص۱۹۲، ش۲۳۸۲؛ الفهرست (طوسی)، ص۱۶۷، ش۲۶۰؛ خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلی...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
جز (جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن ')
خط ۱۴: خط ۱۴:


==[[طبقه راوی]]==
==[[طبقه راوی]]==
ولادت و درگذشت راوی دانسته نیست؛ لیکن [[شیخ طوسی]] او را از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} به شمار آورده و در [[اسناد روایات]] از آن حضرت [[روایت]] کرده است، گاه بی‌واسطه<ref>ر.ک: الکافی، ج۶، ص۷۸، ح۱؛ ج۷، ص۱۵، ح۱.</ref> و گاه باواسطه<ref>ر.ک: الکافی، ج۳، ص۴۴۳-۴۴۴، ح۷؛ الاستبصار، ج۱، ص۱۸، ح۳۵.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 200.</ref>
ولادت و درگذشت راوی دانسته نیست؛ لکن [[شیخ طوسی]] او را از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} به شمار آورده و در [[اسناد روایات]] از آن حضرت [[روایت]] کرده است، گاه بی‌واسطه<ref>ر.ک: الکافی، ج۶، ص۷۸، ح۱؛ ج۷، ص۱۵، ح۱.</ref> و گاه باواسطه<ref>ر.ک: الکافی، ج۳، ص۴۴۳-۴۴۴، ح۷؛ الاستبصار، ج۱، ص۱۸، ح۳۵.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 200.</ref>


==[[استادان]] و [[شاگردان راوی]]==
==[[استادان]] و [[شاگردان راوی]]==
خط ۳۱: خط ۳۱:
{{عربی|و اختلف أيضاً في قول النجاشي في كثير من التراجم: ذكره أبو العباس هل المراد به ابن عقدة؟ أو ابن نوح؟ و الأظهر الأول، لأنا لم نره أطلق ذلك إلا فيه، و لأنه الأسبق، لأن المشترك ينصرف إلي الأول، كما في ربيع، وجمادي، و المحقق، والشهيد. و مما يوضح الانصراف أن الشيخ عنون في الكني أبا الصباح، ثم نقل عن ابن عقدة أن اسمه إبراهيم بن نعيم، و النجاشي عنونه في الأسماء، و قال: ذكره أبو العباس في الرجال و قال بعده أيضاً بلا فصل في إبراهيم بن عيسي: ذكر ذلك أبو العباس في كتابه و بعده بلا فصل إبراهيم بن عمر اليماني الصنعاني، ذكر ذلك أبو العباس و غيره و لم يقع ابن نوح في واحد منهم في طريقه إليهم، مع أنه قال فيه: أستاذنا و شيخنا و من استفدنا منه و يروي عنه كثيرا مشافهة و مكاتبة، كما في الحسين بن سعيد، و وجادة في كتبه التي أوصي له بها. و أيضاً كثيرا ما نراه يقول: ذكر ذلك ابن نوح و لم نجده في موضع يقول: ذكر فلانا ابن عقدة. فإن قيل: إنه عنون محمد بن خالد الأشعري، و قال: ذكره أبو العباس أخبرنا أبو العباس، قال: حدثنا الحسن بن حمزة. قلت: لو كان المراد بأبي العباس الثاني، الأول، لما أعاد الاسم الظاهر، و لقال: أخبرنا عن ابن حمزة، و مع تسليمه فهو قرينة، و الكلام في ما لم تكن قرينة. و مما يحسم الشغب قوله في حفص بن سوقة: ذكره أبو العباس و ابن نوح}}.
{{عربی|و اختلف أيضاً في قول النجاشي في كثير من التراجم: ذكره أبو العباس هل المراد به ابن عقدة؟ أو ابن نوح؟ و الأظهر الأول، لأنا لم نره أطلق ذلك إلا فيه، و لأنه الأسبق، لأن المشترك ينصرف إلي الأول، كما في ربيع، وجمادي، و المحقق، والشهيد. و مما يوضح الانصراف أن الشيخ عنون في الكني أبا الصباح، ثم نقل عن ابن عقدة أن اسمه إبراهيم بن نعيم، و النجاشي عنونه في الأسماء، و قال: ذكره أبو العباس في الرجال و قال بعده أيضاً بلا فصل في إبراهيم بن عيسي: ذكر ذلك أبو العباس في كتابه و بعده بلا فصل إبراهيم بن عمر اليماني الصنعاني، ذكر ذلك أبو العباس و غيره و لم يقع ابن نوح في واحد منهم في طريقه إليهم، مع أنه قال فيه: أستاذنا و شيخنا و من استفدنا منه و يروي عنه كثيرا مشافهة و مكاتبة، كما في الحسين بن سعيد، و وجادة في كتبه التي أوصي له بها. و أيضاً كثيرا ما نراه يقول: ذكر ذلك ابن نوح و لم نجده في موضع يقول: ذكر فلانا ابن عقدة. فإن قيل: إنه عنون محمد بن خالد الأشعري، و قال: ذكره أبو العباس أخبرنا أبو العباس، قال: حدثنا الحسن بن حمزة. قلت: لو كان المراد بأبي العباس الثاني، الأول، لما أعاد الاسم الظاهر، و لقال: أخبرنا عن ابن حمزة، و مع تسليمه فهو قرينة، و الكلام في ما لم تكن قرينة. و مما يحسم الشغب قوله في حفص بن سوقة: ذكره أبو العباس و ابن نوح}}.


یادآوری: عبارت: ذکر أبو العباس، قال أبو العباس، أخبرنی أبو العباس و مانند آن در [[رجال النجاشی]] در [[ترجمه]] [[راویان حدیث]] فراوان به کار رفته است و [[ابو العباس]] [[کنیه]] [[احمد بن محمد بن سعید]] معروف به [[ابن عقده]] و [[احمد بن علی بن نوح سیرافی]] معروف به ابن نوح است. ابن نوح از [[مشایخ]] [[نجاشی]] است و درباره‌اش نوشته است: {{عربی|کان ثقة فی حدیثه، متقنا لما یرویه، فقیها، بصیرا بالحدیث و الروایة، و هو أ أستاذنا (أستادنا) و شیخنا و من استفدنا منه. و له کتب کثیرة، أعرف منها: کتاب المصابیح فی ذکر من روی عن الأئمة{{عم}} لکل إمام، کتاب القاضی بین الحدیثین المختلفین، کتاب التعقیب و التعفیر، کتاب الزیادات علی أبی [[العباس]] بن سعید فی [[رجال]] [[جعفر بن محمد]] علیه (علیهما) [[السلام]] مستوفی، أخبار الوکلاء الأربعة}} (رجال النجاشی، ص۸۶-۸۷، ش۲۰۹) ولی [[ابن عقده]] متوفای [[سال ۳۳۳ هجری]] [[قمری]] است. (رجال النجاشی، ص۹۵، ش۲۳۳) و نجاشی با یک واسطه در [[اسناد]] و طرق از وی [[روایت]] کرده است. (رجال النجاشی، ص۹۵، ش۲۳۳) بنابراین هر جا نجاشی بی‌واسطه از [[ابو العباس]] گزارش کرده (أخبرنی [[أبو العباس]]؛ قال لی أبو العباس و مانند اینها)، مقصود ابن نوح است و هر جا با واسطه گزارش کرده باشد (أخبرنا [[أبو الحسن]] التمیمی قال: حدثنا [[ابوالعباس]]) مراد ابن عقده است و در مواردی به نام تصریح کرده است: {{عربی|ذکره أبو العباس بن نوح (رجال النجاشی، ص۱۳۵، ش۳۴۸)؛ {{عربی|ذکره أبو العباس؛ بن سعید}} (رجال النجاشی، ص۲۳۹، ش۶۳۵) لیکن در مواردی که عبارت ذکره أبو العباس؛ ذکر ذلک أبو العباس؛ قال أبو العباس را به کار برده و به نام تصریح ننموده، [[اختلاف]] است که مقصود ابن نوح است یا ابن عقده.
یادآوری: عبارت: ذکر أبو العباس، قال أبو العباس، أخبرنی أبو العباس و مانند آن در [[رجال النجاشی]] در [[ترجمه]] [[راویان حدیث]] فراوان به کار رفته است و [[ابو العباس]] [[کنیه]] [[احمد بن محمد بن سعید]] معروف به [[ابن عقده]] و [[احمد بن علی بن نوح سیرافی]] معروف به ابن نوح است. ابن نوح از [[مشایخ]] [[نجاشی]] است و درباره‌اش نوشته است: {{عربی|کان ثقة فی حدیثه، متقنا لما یرویه، فقیها، بصیرا بالحدیث و الروایة، و هو أ أستاذنا (أستادنا) و شیخنا و من استفدنا منه. و له کتب کثیرة، أعرف منها: کتاب المصابیح فی ذکر من روی عن الأئمة{{عم}} لکل إمام، کتاب القاضی بین الحدیثین المختلفین، کتاب التعقیب و التعفیر، کتاب الزیادات علی أبی [[العباس]] بن سعید فی [[رجال]] [[جعفر بن محمد]] علیه (علیهما) [[السلام]] مستوفی، أخبار الوکلاء الأربعة}} (رجال النجاشی، ص۸۶-۸۷، ش۲۰۹) ولی [[ابن عقده]] متوفای [[سال ۳۳۳ هجری]] [[قمری]] است. (رجال النجاشی، ص۹۵، ش۲۳۳) و نجاشی با یک واسطه در [[اسناد]] و طرق از وی [[روایت]] کرده است. (رجال النجاشی، ص۹۵، ش۲۳۳) بنابراین هر جا نجاشی بی‌واسطه از [[ابو العباس]] گزارش کرده (أخبرنی [[أبو العباس]]؛ قال لی أبو العباس و مانند اینها)، مقصود ابن نوح است و هر جا با واسطه گزارش کرده باشد (أخبرنا [[أبو الحسن]] التمیمی قال: حدثنا [[ابوالعباس]]) مراد ابن عقده است و در مواردی به نام تصریح کرده است: {{عربی|ذکره أبو العباس بن نوح (رجال النجاشی، ص۱۳۵، ش۳۴۸)؛ {{عربی|ذکره أبو العباس؛ بن سعید}} (رجال النجاشی، ص۲۳۹، ش۶۳۵) لکن در مواردی که عبارت ذکره أبو العباس؛ ذکر ذلک أبو العباس؛ قال أبو العباس را به کار برده و به نام تصریح ننموده، [[اختلاف]] است که مقصود ابن نوح است یا ابن عقده.
تتبع در عبارت نجاشی نشان می‌دهد که مقصودش ابن عقده است چون ابن عقده یک کتاب رجالی نوشته که در آن چهار هزار از شاگردان و [[راویان]] [[امام]] صادق‌{{ع}} را ذکر کرده است، گرچه احتمال داده می‌شود که در مواردی ابن نوح باشد؛ زیرا یکی از آثار [[علمی]] وی، حواشی و تعلیقه بر کتاب رجالی ابن عقده است، چنان که نجاشی در [[ترجمه]] ابن نوح با تعبیر {{عربی|کتاب الزیادات علی أبی العباس بن سعید فی رجال جعفر بن محمد علیه{{ع}} مستوفی}} از آن یاد کرده است.</ref>، وأنه ثقة سالم عن الطعن. مضافا إلی أن الظاهر ارتضاؤه عند النجاشی ویؤیده روایة عدة من أصحابنا کتابه، وروایة الأجلة؛ مثل العباس بن عامر، و محمد ابن یحیی و غیرهما عنه}}<ref>منهج المقال، ج۳، ص۳۲۴-۳۲۵، ش۴۰۸.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 202-205.</ref>
تتبع در عبارت نجاشی نشان می‌دهد که مقصودش ابن عقده است چون ابن عقده یک کتاب رجالی نوشته که در آن چهار هزار از شاگردان و [[راویان]] [[امام]] صادق‌{{ع}} را ذکر کرده است، گرچه احتمال داده می‌شود که در مواردی ابن نوح باشد؛ زیرا یکی از آثار [[علمی]] وی، حواشی و تعلیقه بر کتاب رجالی ابن عقده است، چنان که نجاشی در [[ترجمه]] ابن نوح با تعبیر {{عربی|کتاب الزیادات علی أبی العباس بن سعید فی رجال جعفر بن محمد علیه{{ع}} مستوفی}} از آن یاد کرده است.</ref>، وأنه ثقة سالم عن الطعن. مضافا إلی أن الظاهر ارتضاؤه عند النجاشی ویؤیده روایة عدة من أصحابنا کتابه، وروایة الأجلة؛ مثل العباس بن عامر، و محمد ابن یحیی و غیرهما عنه}}<ref>منهج المقال، ج۳، ص۳۲۴-۳۲۵، ش۴۰۸.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 202-205.</ref>


۲۱۸٬۱۳۹

ویرایش