سوره توحید در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

# و [[صمد]]. <ref>التفسیر الکبیر، ج‌۳۲، ص‌۱۷۵‌ـ‌۱۷۶؛ تفسیر بقاعی، ج‌۸، ص‌۵۷۵؛ روح المعانی، مج‌۱۶، ص‌۴۷۷.</ref> «صمد» پس از دو نام «[[اخلاص]]» و «توحید» و نیز «نسبة الرب»، مشهورترین نام سوره است که از یک سو این نام تنها در همین سوره از [[قرآن]] آمده <ref>تفسیر قرطبی، ج‌۲۰، ص‌۱۶۹.</ref> و از سوی دیگر مهم‌ترین واژه این سوره است که توجه [[مفسران]] به آن جلب شده‌است.

== محتوای سوره ==

[[سوره اخلاص]] [[خداوند]] را به یکتایی در ذات وصف کرده: {{متن قرآن|قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ}}<ref>«بگو او خداوند یگانه است» سوره اخلاص، آیه ۱.</ref> و [[خدا]] را تنها [[مرجع]] رفع همه نیازهای [[مخلوقات]] معرفی کرده است: {{متن قرآن|اللَّهُ الصَّمَدُ}}<ref>«خداوند صمد است» سوره اخلاص، آیه ۲.</ref> و هرگونه صفت نقصی، مانند ترکیب و داشتن اجزا وبه وجود آمدن از شیئی دیگر را از او [[نفی]] می‌کند: {{متن قرآن|لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ}}<ref>«نه زاده است و نه او را زاده‌اند» سوره اخلاص، آیه ۳.</ref> و او را از هرگونه [[شریک]] داشتن مُبرّا می‌داند: {{متن قرآن|وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ}}<ref>«و نه هیچ کس او را همانند است» سوره اخلاص، آیه ۴.</ref>.

== [[احکام فقهی]] [[سوره]] ==

سوره اخلاص بر اثر [[معارف]] بلند [[توحیدی]] آن، در میان سایر سوره‌های قرآن جایگاهی ممتاز دارد. روایتی منقول از [[امام سجاد]] {{ع}} بیان‌گر عمق معارف این سوره است؛ کسی از آن [[حضرت]] درباره [[توحید]] پرسید و آن حضرت در پاسخ گفت: خداوند می‌دانست در [[آخرالزمان]] گروه‌هایی ژرف اندیش خواهند آمد؛ ازاین‌رو [[سوره]] {{متن قرآن|قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ}}<ref>«بگو او خداوند یگانه است» سوره اخلاص، آیه ۱.</ref> و ۵ [[آیه]] آغازین [[سوره حدید]] را نازل کرد.

== [[فضایل]] و آثار ==

در روایات، خواندن آن را سبب [[ایمنی]] از [[شر]] [[حاکم ستمگر]] و [[مردم]] نیز بر شمرده‌اند. مفضل‌بن‌عمر از [[امام صادق]] {{ع}} نقل کرده است: با‌ قرائت {{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}}<ref>«به نام خداوند بخشنده بخشاینده» سوره فاتحه، آیه ۱.</ref> و {{متن قرآن|قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ}}<ref>«بگو او خداوند یگانه است» سوره اخلاص، آیه ۱.</ref> میان خود و مردم، حایل ایجاد کن و آن را در طرف راست، چپ، پیش‌رو، پشت سر، بالا و پایین خودت بخوان. <ref>نورالثقلین، ج‌۵، ص‌۷۰۳.</ref> نیز رسول خدا {{صل}} به یکی از اصحابش توصیه کرده است که برای [[رفع فقر]] و [[تنگدستی]]، این سوره را پس از ورود به [[خانه]]، قرائت کند <ref>نورالثقلین، ج‌۵، ص‌۷۰۵؛ تفسیرابن کثیر، ج‌۴، ص‌۶۰۸.</ref> و نقل شده که [[رسول خدا]] {{صل}} در وقتی که او را عقربی گزیده بود با قرائت این [[سوره]] و معوّذتین، خود را [[تعویذ]] کرده است. <ref>نورالثقلین، ج‌۵، ص‌۷۰۴.</ref>

== سوره توحید در دانشنامه معاصر قرآن کریم ==