تفسیر امام هادی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام هادی | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۵: | ||
بنابراین املا کنندۀ آن تفسیر، ظاهراً امام هادی {{ع}} بوده است و اثری از هیچ یک از مجلّدات آن باقی نمانده است و این [[تفسیری]] که موجود می‌باشد و بارها به چاپ رسیده، از اجزای آن تفسیر بزرگ نیست؛ زیرا در اول این [[تفسیر]] تصریح شده است که آن را ابو محمد حسن {{ع}} تنها برای دو [[فرزندی]] که پدرشان آنان را برای [[تعلّم]] نزد آن [[حضرت]] گذاشته بود، در مدّت امامتش نزدیک به هفت سال [[املا]] کرده و آن دو آن را نوشته‌اند و بعد از برگشتن به [[استرآباد]]، آن را برای [[مفسّر]] [[استرآبادی]] و دیگران [[روایت]] کرده‌اند و در این تفسیر هیچ اشاره‌ای به روایت حسن بن خالد برقی و مشارکت او با آن دو در شنیدن روایت از [[امام حسن عسکری]] {{ع}} نیست. در نتیجه هیچ مانعی از تعدّد، وجود ندارد و [[گمان]] بر این است که آن دو تفسیر متعدّد و از نظر کمیت و کیفیت مختلف بوده و املاکننده و املاشونده و نویسنده و [[راوی]] با یکدیگر فرق داشته‌اند<ref>ر. ک: آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۲۸۳-۲۸۵، رقم ۱۲۹۴.</ref>. | بنابراین املا کنندۀ آن تفسیر، ظاهراً امام هادی {{ع}} بوده است و اثری از هیچ یک از مجلّدات آن باقی نمانده است و این [[تفسیری]] که موجود می‌باشد و بارها به چاپ رسیده، از اجزای آن تفسیر بزرگ نیست؛ زیرا در اول این [[تفسیر]] تصریح شده است که آن را ابو محمد حسن {{ع}} تنها برای دو [[فرزندی]] که پدرشان آنان را برای [[تعلّم]] نزد آن [[حضرت]] گذاشته بود، در مدّت امامتش نزدیک به هفت سال [[املا]] کرده و آن دو آن را نوشته‌اند و بعد از برگشتن به [[استرآباد]]، آن را برای [[مفسّر]] [[استرآبادی]] و دیگران [[روایت]] کرده‌اند و در این تفسیر هیچ اشاره‌ای به روایت حسن بن خالد برقی و مشارکت او با آن دو در شنیدن روایت از [[امام حسن عسکری]] {{ع}} نیست. در نتیجه هیچ مانعی از تعدّد، وجود ندارد و [[گمان]] بر این است که آن دو تفسیر متعدّد و از نظر کمیت و کیفیت مختلف بوده و املاکننده و املاشونده و نویسنده و [[راوی]] با یکدیگر فرق داشته‌اند<ref>ر. ک: آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۲۸۳-۲۸۵، رقم ۱۲۹۴.</ref>. | ||
باتوجه به اینکه تنها [[ابن‌شهرآشوب]] از وجود چنین [[تفسیری]] خبر داده و خاستگاه آن [[خبر واحد]] است، اصل وجود تفسیری ۱۲۰ جلدی به نام تفسیر العسکری مورد گمان است و [[قطعی]] نیست، به‌خصوص که در شرح‌حال حسن بن خالد و خبر از تفسیر العسکری ۱۲۰ جلدی نیز از [[ابو یعقوب یوسف بن محمد بن زیاد]] و [[ابو الحسن علی بن محمد بن سیار]] و داستان آمدن آنان نزد امام حسن عسکری {{ع}} و تعلّم تفسیر از آن حضرت در مدت هفت سال سخنی به میان نیامده است، ولی بر فرض وجود، [[استدلال]] [[آقا بزرگ تهرانی]] [[قوی]] و [[متین]] است؛ بنابراین تعداد این دو تفسیر درست به نظر می‌رسد و از آن تفسیر ۱۲۰ جلدی بر فرض وجود، هیچ اثری در دست نیست و باقی ماندن آن نیز نامعلوم است | باتوجه به اینکه تنها [[ابن‌شهرآشوب]] از وجود چنین [[تفسیری]] خبر داده و خاستگاه آن [[خبر واحد]] است، اصل وجود تفسیری ۱۲۰ جلدی به نام تفسیر العسکری مورد گمان است و [[قطعی]] نیست، به‌خصوص که در شرح‌حال حسن بن خالد و خبر از تفسیر العسکری ۱۲۰ جلدی نیز از [[ابو یعقوب یوسف بن محمد بن زیاد]] و [[ابو الحسن علی بن محمد بن سیار]] و داستان آمدن آنان نزد امام حسن عسکری {{ع}} و تعلّم تفسیر از آن حضرت در مدت هفت سال سخنی به میان نیامده است، ولی بر فرض وجود، [[استدلال]] [[آقا بزرگ تهرانی]] [[قوی]] و [[متین]] است؛ بنابراین تعداد این دو تفسیر درست به نظر می‌رسد و از آن تفسیر ۱۲۰ جلدی بر فرض وجود، هیچ اثری در دست نیست و باقی ماندن آن نیز نامعلوم است<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۳۶۴-۳۶۶.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۷: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:امام هادی]] | |||