تأدیب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = تأدیب

}}

== مقدمه ==

#{{متن قرآن|وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا}}<ref>«و آنچه تو را بدان دانشی نیست، پی مگیر که از گوش و چشم و دل، هر یک، خواهند پرسید» سوره اسراء، آیه ۳۶.</ref> '''نکته''': این [[آیه]] [[دستور]] العملی [[آموزشی]] [[تربیتی]] و تأدیبی راهبردی است به [[پیامبر]] برای تنظیم [[روابط اجتماعی]]، و [[خانوادگی]] و فردی، به معنای رابطه [[انسان]] با خودش که تکیه گاه و ایستادن وجودی و [[رفتاری]] [[انسان]] بر اساس [[علم]] و [[آگاهی]] باید باشد و برنقطه‌های تاریک بدون [[علم]] وآگاهی نایستد.

#{{متن قرآن|وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا}}<ref>«و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.</ref> '''نکته''': [[فرهنگ‌سازی]] [[تعاون اجتماعی]] و جنبه‌های [[آموزشی]] [[تربیتی]] آن مورد نظر [[آیه]] است. و به ویژه برحفظ [[تعادل]] ودوری از [[اسراف]] وتبذیر تأکید شده است: {{متن قرآن|وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا}}<ref>سوره اسراء، آیه ۲۶.</ref>

#{{متن قرآن|مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيَا وَاللَّهُ يُرِيدُ الْآخِرَةَ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«بر هیچ پیامبری روا نیست که اسیرانی داشته باشد تا (آنگاه که) در (سر) زمین (خویش دشمن را) از توان بیندازد؛ (شما از گرفتن اسیر) کالای ناپایدار این جهان را می‌خواهید و خداوند جهان واپسین را (برای شما) می‌خواهد و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره انفال، آیه ۶۷.</ref>

#{{متن قرآن|عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ}}<ref>«خداوند از تو در گذراد! چرا پیش‌تر از آنکه راستگویان بر تو آشکار گردند و دروغگویان را بشناسی به آنان اجازه دادی؟» سوره توبه، آیه ۴۳.</ref>

== نکات ==

# [[قرآن]] خبر می‌دهد که [[کفار]] [[امیدوار]] بودند بتوانند در [[وحی]] [[پیامبر]] تصرفی بکنند و کاری نمایند تا [[پیامبر]] به اشتباه بیافتد و میان کلمات خود و [[قرآن]] امتزاجی ایجاد شود، اما از آنجا که [[خداوند]] نگه دار [[پیامبر]] بود و [[عصمت]] او را با این مواظبت‌ها تضمین کرده بود {{متن قرآن|وَاحْذَرْهُمْ أَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ}}<ref>«و در میان آنان بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری کن و از خواسته‌های آنان پیروی مکن و از آنان بپرهیز مبادا تو را در برخی از آنچه خداوند به سوی تو فرو فرستاده است به فتنه اندازند و اگر رو برتابند بدان که خداوند جز این نمی‌خواهد که آنان را به برخی ا» سوره مائده، آیه ۴۹.</ref>.

## [[علی]] ابن [[ابراهیم]] به [[نقل]] از [[امام صادق]] {{ع}} که به برخی از [[اصحاب]] خود فرمودند: {{متن حدیث|ان الله عزوجل ادب َنَبِیه فلما اکمل له الادب قال انک لعلی خلق عظیم}}<ref>(اصول کافی ج ۱ ص ۲۶۶ - خداوند پیامبرش را تأدیب نمود و هنگامی که تربیت او کامل شد گفت.</ref>. {{متن قرآن|وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ}}<ref>«و به راستی تو را خویی است سترگ» سوره قلم، آیه ۴.</ref>.

## مشابه این [[حدیث]] از [[اسحاق بن عمار]]از آن [[حضرت]] [[نقل]] شده: {{متن حدیث|قال ان الله تبارک و تعالی ادبَ نَبِیه فلما انتهی به مااراد قال:}} {{متن قرآن|وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ}}<ref>«و به راستی تو را خویی است سترگ» سوره قلم، آیه ۴.</ref><ref>(همان، ص ۲۶۷) «[[امام صادق]] فرمود [[خداوند]] پیامبرش را [[تربیت]] نمود تا هنگامی که [[اراده خدا]] بر [[تربیت]] و تأدیب او تحقق یافت فرمود براستی تو دارای [[خلق عظیم]] هستی»</ref>

== منابع ==

{{منابع}}

{{پایان منابع}}

== پانویس ==

{{پانویس}}