غیب: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'محرز' به 'محرز') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[غیب در لغت]] - [[غیب در قرآن | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[غیب در لغت]] - [[غیب در قرآن]] - [[غیب در کلام اسلامی]] - [[غیب در معارف مهدویت]]| پرسش مرتبط = }} | ||
'''غیب''' در مقابل [[شهود]] بهمعنای امری است که از [[حس]] پوشیده باشد و به هر گونه [[آگاه]] شدن از غیب، [[علم به غیب]] گفته میشود. [[ایمان به غیب]] از ویژگیهای [[مؤمنان]] [[واقعی]] معرفی شده است. غیب به دو [[قسم]] [[غیب مطلق]] و نسبی تقسیم میشود. [[آگاهی از غیب]] مختص [[خداوند]] است اما گاهی [[بندگان]] [[مؤمن]] را نیز از آن آگاه میکند. | '''غیب''' در مقابل [[شهود]] بهمعنای امری است که از [[حس]] پوشیده باشد و به هر گونه [[آگاه]] شدن از غیب، [[علم به غیب]] گفته میشود. [[ایمان به غیب]] از ویژگیهای [[مؤمنان]] [[واقعی]] معرفی شده است. غیب به دو [[قسم]] [[غیب مطلق]] و نسبی تقسیم میشود. [[آگاهی از غیب]] مختص [[خداوند]] است اما گاهی [[بندگان]] [[مؤمن]] را نیز از آن آگاه میکند. | ||
== معناشناسی | == معناشناسی == | ||
غیب در لغت<ref>طریحی، مجمع البحرین، ج۲، ۱۳۵ ـ ۱۳۴؛ راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص ۶۱۶؛ فراهیدی، کتاب العین، ج۴، ص ۴۵۴ و...</ref> به امری که از حس پوشیده باشد، اطلاق شده است، خواه آن چیز هم اکنون تحقق یافته باشد یا بعد از این تحقق پیدا کند؛ در مقابلِ [[شهود]] که به معنای چیزی است که با حواس قابل [[درک]] باشد. از اینرو غیب معنا و مصادیق وسیعی را شامل میشود و هر گونه [[آگاه]] شدن از غیب، [[علم به غیب]] نامیده میشود<ref>ر. ک: برنجکار، رضا، شاکر، محمدتقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، ص ۶۶ و ۶۷.</ref>. به عبارت دیگر غیب عبارت است از اینکه [[انسان]] [[اقرار]] و اعتراف داشته باشد که در [[عالم هستی]] حقایق و واقعیّتهایی هست که با حواس خود نمیتوانم آنها را [[درک]] کنم ولو اینکه حضور داشته باشند<ref>گفتارهای معنوی، ص۲۰۳.</ref>. | غیب در لغت<ref>طریحی، مجمع البحرین، ج۲، ۱۳۵ ـ ۱۳۴؛ راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص ۶۱۶؛ فراهیدی، کتاب العین، ج۴، ص ۴۵۴ و...</ref> به امری که از حس پوشیده باشد، اطلاق شده است، خواه آن چیز هم اکنون تحقق یافته باشد یا بعد از این تحقق پیدا کند؛ در مقابلِ [[شهود]] که به معنای چیزی است که با حواس قابل [[درک]] باشد. از اینرو غیب معنا و مصادیق وسیعی را شامل میشود و هر گونه [[آگاه]] شدن از غیب، [[علم به غیب]] نامیده میشود<ref>ر. ک: برنجکار، رضا، شاکر، محمدتقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، ص ۶۶ و ۶۷.</ref>. به عبارت دیگر غیب عبارت است از اینکه [[انسان]] [[اقرار]] و اعتراف داشته باشد که در [[عالم هستی]] حقایق و واقعیّتهایی هست که با حواس خود نمیتوانم آنها را [[درک]] کنم ولو اینکه حضور داشته باشند<ref>گفتارهای معنوی، ص۲۰۳.</ref>. | ||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
[[آیات]] و [[روایات]] فراوانی حکایت از [[آگاهی]] بعضی از [[بندگان]] [[پسندیده]] خداوند نسبت به [[علوم غیبی]] دارد؛ از جمله، [[قرآن کریم]] [[علم غیب]] را به امر [[پروردگار]] برای انبیای بزرگوار این چنین [[اثبات]] مینماید: {{متن قرآن|وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ}}<ref>«و (نیز) خداوند بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمیگزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref>. در آیات متعدّدی که [[اخبار]] [[پیامبران]] و امم گذشته را به اطلاع پیامبر میرساند میفرماید: {{متن قرآن|ذَلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ}}<ref>«این از خبرهای نهانی است که به تو وحی میکنیم» سوره آل عمران، آیه ۴۴.</ref>. در [[آیه]] دیگری میفرماید: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند جز فرستادهای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی میگمارد» سوره جن، آیه ۲۶-۲۷.</ref>. | [[آیات]] و [[روایات]] فراوانی حکایت از [[آگاهی]] بعضی از [[بندگان]] [[پسندیده]] خداوند نسبت به [[علوم غیبی]] دارد؛ از جمله، [[قرآن کریم]] [[علم غیب]] را به امر [[پروردگار]] برای انبیای بزرگوار این چنین [[اثبات]] مینماید: {{متن قرآن|وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ}}<ref>«و (نیز) خداوند بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمیگزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref>. در آیات متعدّدی که [[اخبار]] [[پیامبران]] و امم گذشته را به اطلاع پیامبر میرساند میفرماید: {{متن قرآن|ذَلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ}}<ref>«این از خبرهای نهانی است که به تو وحی میکنیم» سوره آل عمران، آیه ۴۴.</ref>. در [[آیه]] دیگری میفرماید: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند جز فرستادهای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی میگمارد» سوره جن، آیه ۲۶-۲۷.</ref>. | ||
[[راه]] جمع آیاتی که علم غیب را از همه نفی و آیاتی که برای بعضی اثبات میکند این است که گفته شود، [[علم]] [[غیب مطلق]] و استقلالی را کسی جز خدا ندارد؛ امّا به [[اذن]] او بعضی علوم غیبی در [[اختیار]] برخی بندگان برگزیدهاش قرار میگیرد. اصولاً [[وحی]] نوعی [[ارتباط]] پیامبران با [[جهان غیب]] است؛ البته باید توجّه کرد [[آگاهی بر غیب]] برای [[انبیا]] متناسب با ظرفیت [[روحی]] و [[معنوی]] آنان است؛ زیرا انبیا نیز از لحاظ رتبه و [[مقام]] دارای مراتبی هستند<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]، | [[راه]] جمع آیاتی که علم غیب را از همه نفی و آیاتی که برای بعضی اثبات میکند این است که گفته شود، [[علم]] [[غیب مطلق]] و استقلالی را کسی جز خدا ندارد؛ امّا به [[اذن]] او بعضی علوم غیبی در [[اختیار]] برخی بندگان برگزیدهاش قرار میگیرد. اصولاً [[وحی]] نوعی [[ارتباط]] پیامبران با [[جهان غیب]] است؛ البته باید توجّه کرد [[آگاهی بر غیب]] برای [[انبیا]] متناسب با ظرفیت [[روحی]] و [[معنوی]] آنان است؛ زیرا انبیا نیز از لحاظ رتبه و [[مقام]] دارای مراتبی هستند<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]، ص۷۱.</ref>. | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:علم معصوم]] |