تیمم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←پاک و مباح بودن وسیله تیمم
(←موالات) |
|||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
=== [[پاک]] و [[مباح]] بودن وسیله [[تیمم]]=== | === [[پاک]] و [[مباح]] بودن وسیله [[تیمم]]=== | ||
خاک یا هرچیز دیگری که تیمم بر آن صورت می‌‌گیرد، باید پاک باشد: | خاک یا هرچیز دیگری که تیمم بر آن صورت می‌‌گیرد، باید پاک باشد: {{متن قرآن|فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا}}<ref>« به خاکی پاک تیمّم کنید» سوره نساء، آیه ۴۳.</ref>.<ref>تذکرة الفقهاء، ج ۲، ص۱۷۷؛ [[زبده البیان]]، ص۲۱؛ [[احکام القرآن]]، ج ۲، ص۴۸۷.</ref>، از این رو تیمم بر [[زمین]] [[نجس]] صحیح نیست؛<ref>المعتبر، ج ۱، ص۲۷۸؛ بدائع الصنائع، ج ۱، ص۵۳.</ref> همچنین از واژه {{متن قرآن| طَيِّبًا}} در این [[آیات]] استفاده شده است که چیزی که تیمم با آن صورت می‌‌گیرد، باید مباح و [[تصرف]] در آن جایز باشد،<ref>تذکرة الفقهاء، ج ۲، ص۱۷۷؛ کنزالعرفان، ج ۱، ص۳۱؛ فقه القرآن، ج ۱، ص۴۱.</ref> بنابراین تیمم بر مکان غصبی جایز نیست.<ref>جامع المقاصد، ج ۱، ص۴۸۰؛ الفقه الاسلامی، ج ۱، ص۵۹۳.</ref>.<ref>محمد صادق یوسفی مقدم|یوسفی مقدم، محمد صادق، تیمم (مقاله)|مقاله «تیممم»، دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم، ج۹، ص.</ref> | ||
<ref>محمد صادق یوسفی مقدم|یوسفی مقدم، محمد صادق، تیمم (مقاله)|مقاله «تیممم»، دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم، ج۹، ص.</ref> | |||
=== رسیدن وقت [[نماز]]=== | === رسیدن وقت [[نماز]]=== | ||
تیمم باید پس از آغاز شدن وقت [[عبادت]] انجام گیرد.(۱) برخی این شرط را از [[آیه]] ۶ مائده / ۵ استفاده کرده‌اند که در آن [[خداوند]] پس از [[قیام]] [[مکلف]] برای نماز و نیافتن آب، به تیمم [[فرمان]] داده: «یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنُوا اِذا قُمتُم اِلَی الصَّلوة... فَلَم تَجِدوا ماءً فَتَیَمَّموا صَعیدًا»؛ زیرا قیام برای نماز هنگامی صورت می‌‌گیرد که وقت نماز آغاز شده باشد.(۲) برخی دیگر عطف «فَتَیَمَّموا» بر جمله «قُمتُم اِلَی الصَّلوة» را دلیل بر این شمرده‌اند که معطوف و معطوف علیه در [[حکم]] مساوی‌اند، از این رو همان‌گونه که [[وجوب]] [[اقامه نماز]] * پس از شروع وقت است، [[تیمم]] نیز در ابتدای وقت [[واجب]] می‌‌شود.(۳) برخی دیگر برآن‌اند که تیمم باید در پایان وقت [[نماز]] انجام گیرد،(۴) زیرا تیمم طهارتی برای هنگام [[اضطرار]] است و اضطرار جز در پایان وقت محقق نمی‌شود.(۵) به نظر شماری دیگر از [[فقها]]، اگر یافتن آب تا پایان وقت ممکن باشد تیمم باید تا آخر وقت به تأخیر افتد. در غیر این صورت می‌‌توان در ابتدای وقت تیمم کرد.(۶) در برابر، برخی فقها بر آن‌اند که تیمم حتی قبل از وقت جایز است،(۷) زیرا تیمم به جای [[وضو]] [[تشریع]] شده و وضو گرفتن قبل از وقت جایز است.(۸) شماری از [[پیروان]] این دیدگاه به [[آیه]] «اِذا قُمتُم اِلَی الصَّلوة... فَتَیَمَّموا» ([[نساء]] / ۴، ۴۳؛ [[مائده]] / ۵، ۶) استناد جسته و گفته‌اند که [[قیام]] برای نماز، گاه پیش از آغاز شدن وقت آن است.(۹) | تیمم باید پس از آغاز شدن وقت [[عبادت]] انجام گیرد.(۱) برخی این شرط را از [[آیه]] ۶ مائده / ۵ استفاده کرده‌اند که در آن [[خداوند]] پس از [[قیام]] [[مکلف]] برای نماز و نیافتن آب، به تیمم [[فرمان]] داده: «یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنُوا اِذا قُمتُم اِلَی الصَّلوة... فَلَم تَجِدوا ماءً فَتَیَمَّموا صَعیدًا»؛ زیرا قیام برای نماز هنگامی صورت می‌‌گیرد که وقت نماز آغاز شده باشد.(۲) برخی دیگر عطف «فَتَیَمَّموا» بر جمله «قُمتُم اِلَی الصَّلوة» را دلیل بر این شمرده‌اند که معطوف و معطوف علیه در [[حکم]] مساوی‌اند، از این رو همان‌گونه که [[وجوب]] [[اقامه نماز]] * پس از شروع وقت است، [[تیمم]] نیز در ابتدای وقت [[واجب]] می‌‌شود.(۳) برخی دیگر برآن‌اند که تیمم باید در پایان وقت [[نماز]] انجام گیرد،(۴) زیرا تیمم طهارتی برای هنگام [[اضطرار]] است و اضطرار جز در پایان وقت محقق نمی‌شود.(۵) به نظر شماری دیگر از [[فقها]]، اگر یافتن آب تا پایان وقت ممکن باشد تیمم باید تا آخر وقت به تأخیر افتد. در غیر این صورت می‌‌توان در ابتدای وقت تیمم کرد.(۶) در برابر، برخی فقها بر آن‌اند که تیمم حتی قبل از وقت جایز است،(۷) زیرا تیمم به جای [[وضو]] [[تشریع]] شده و وضو گرفتن قبل از وقت جایز است.(۸) شماری از [[پیروان]] این دیدگاه به [[آیه]] «اِذا قُمتُم اِلَی الصَّلوة... فَتَیَمَّموا» ([[نساء]] / ۴، ۴۳؛ [[مائده]] / ۵، ۶) استناد جسته و گفته‌اند که [[قیام]] برای نماز، گاه پیش از آغاز شدن وقت آن است.(۹) | ||