به توپ بستن حرم امام رضا: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

از سال‌های ۱۲۹۵ [[هجری قمری]]، دو [[قدرت]] بزرگ و رقیب [[انگلستان]] و روسیه، با سرعت و [[خشونت]] فراوان، برای کسب مستعمرات بیشتر، به نواحی افغانستان و [[ایران]] رخنه کردند. در این سال، [[ناصر الدین شاه]] به روسیه [[سفر]] کرده بود و در شبی که به تفرج و [[تفریح]] سرگرم بود، عامل روس<ref>میرزا یحیی خان ایلچی، از ایرانیان دست نشانده و مزدور روسیه بود که ناصر الدین شاه را ترغیب به امضاء نامه حمله نظامی قوای روس به دشت ترکمانان کرد.</ref> او را غافلگیر نمودند و به بهانه این که چرا [[سرکوب]] نمودن [[شرارت]] ترکمانان را به روس‌ها واگذار نمی‌کند، [[نامه]] از پیش [[تعیین]] و تنظیم شده در این باب را امضاء نمود و در نتیجه [[حمله]] روسیه آغاز شد<ref>تاریخ منتظم ناصری، ج۲، ص۱۹۸۸.</ref>. هر چند در همان سال، [[ارتش]] روسیه توانست در محل گوگ تپه در [[مغرب]] [[عشق]] آباد کنونی، بر ترکمانان [[پیروز]] شوند<ref>تاریخ منتظم ناصری، ج۳، ص۲۰۲۷؛ نیمی از ترکستان، نیمی از فرغانه، ص۲۱۱.</ref>، اما روس‌ها، به منظور تعیین مرزهای [[خراسان]] با دشت ترکمان که به تصرفشان در آمده بود، [[قرارداد]] آخال را مطرح کردند و طی این قرارداد، بسیاری از نواحی دشت خاوران و خراسان قدیم، به دست روسیه افتاد<ref>اقوام مسلمان اتحاد جماهیر شوروی، ص۳۹۶ و ۳۹۷.</ref>. در [[سال ۱۳۱۴ هجری]] قمری، هم‌زمان با [[قتل]] ناصر الدین شاه و [[جانشینی]] [[مظفرالدین شاه]]، روسیه به بهانه بروز [[طاعون]] در افغانستان و [[هندوستان]]، گروهی قزاق را روانه [[شهر]] [[مشهد]] نمود تا به قرنطینه در مرزهای افغانستان و ایران بپردازند<ref>عین الوقایع، ص۱۲۰.</ref>. و این آغاز مداخلات جدی روسیه در کار خراسان بود. در اوایل [[محرم]] [[سال ۱۳۳۰ هجری]] قمری، قشون روس سواره و پیاده با توپخانه و غیره از دروازه بالا خیابان وارد شدند و از کوچه چهار باغ به [[ارگ]] رفتند. تا چند [[روز]] به همین ترتیب قشون وارد می‌شد و در ارگ و سربازخانه‌ها و منازل اطراف ارگ سکنی می‌گرفتند. چندی بعد، قنسول روس جمعی از معاریف را [[دعوت]] کرد و اظهار داشت علت ورود قشون روس، برای [[عدم امنیت]] از نظر [[حفظ]] [[تبعه]] و رعایای روس است و مقصود دیگری نداریم. تا این که قضیه «[[یوسف خان هراتی]]»<ref>برای آشنایی بیشتر به تیتر واژه یوسف خان هراتی مراجعه کنید.</ref> و «[[سید محمد طالب الحق]]» پیش آمد.

{{پانویس}}