آیه اذن واعیه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[آیه]] ۱۲ [[سوره حاقه]] معروف به آیه "{{متن قرآن|أُذُنٌ وَاعِيَةٌ}}" چنین است: {{متن قرآن|لِنَجْعَلَهَا لَكُمْ تَذْكِرَةً وَتَعِيَهَا أُذُنٌ وَاعِيَةٌ}}<ref>«تا آن را وسیله تذکّری برای شما قرار دهیم و گوش‌های شنوا آن را دریابد و بفهمد» سوره حاقه، آیه ۱۲.</ref>‌. این آیه یکی از آیات مربوط به [[فضایل حضرت علی]]{{ع}} است. طبق روایاتی که در ذیل این آیه شریفه وارد شده، [[پیامبر]]{{صل}} [[دعا]] کرد که علی{{ع}} از جمله کسانی باشد که دارای {{متن قرآن|أُذُنٌ وَاعِيَةٌ}} هستند و این دعا [[مستجاب]] شد.

 

 

 

برای روشن‌تر شدن ابعاد مختلف [[شخصیّت]] بی‌نظیر [[جانشین]] [[حقیقی]] و بلافصل [[پیامبر]]{{صل}} سه [[روایت]] که در منابع اهل سنّت نیز آمده، بیان می‌شود:

# علی با [[حق]] و [[حق با علی است]]: [[طبرانی]] به نقل از [[امّ سلمه]]، [[همسر]] با وفای پیامبر، و او از [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} چنین نقل می‌کند: {{متن حدیث|عَلِیٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِیٍّ لا یَفْتَرِقانِ حَتّی‌ یَرِدا عَلَیَّ الْحَوْضَ‌}}؛ علی با [[قرآن]] و قرآن با علی است و هرگز از هم جدا نمی‌شوند، تا در کنار [[حوض کوثر]] بر من وارد شوند<ref>نور الابصار، ص۸۹.</ref>.

# دعای پیامبر{{صل}} در [[حقّ]] علی{{ع}}‌: [[حاکم نیشابوری]] در کتاب مستدرک الصّحیحین با سند صحیح و معتبر [[حدیث]] زیر را به نقل از [[حضرت علی]]{{ع}} از پیامبر اکرم{{صل}} نقل می‌کند: «[[پیامبر]] به من مأموریّت داد که (جهت تصدّی امر [[قضاوت]]) به [[یمن]] بروم. عرض کردم: چگونه در بین [[مردم یمن]] قضاوت کنم، در حالی که [[جوان]] هستم و [[تجربه]] [[قضایی]] ندارم؟ پیامبر[[دست]] بر سینه‌ام نهاد و این [[دعا]] را در [[حق]] من کرد: «پروردگارا قلبش را [[هدایت]] کن، و زبانش را بر حق ثابت بگردان، (تا هم حق را بفهمد و هم حق را بگوید)! قسم به خدایی که دانه را در [[دل]] خاک می‌شکافد پس از دعای پیامبر{{صل}} در هیچ قضاوتی [[شک و تردید]] نکردم!»<ref>{{متن حدیث|قالَ: بَعَثَنی رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} الَی الْیَمَنِ فقُلْتُ یا رَسُولَ اللَّهِ بَعَثْتَنی وَ انَا شابٌّ اقْضی بَیْنَهُم وَ انَا لا ادْری مَا الْقَضاءُ، فَضَرَبَ صَدْری ثُمَّ قالَ{{صل}}: «اللّهُمَّ اهْدِ قَلْبَهُ وَ ثَبِّتْ لِسانَهُ» فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ ما شَکَکْتُ فی قَضاءٍ بَیْنَ اثْنَیْنِ بَعْدُ}}؛ مستدرک الصّحیحین (به نقل از نور الابصار، ص۸۸). [[روایت]] فوق در مستدرک الصّحیحین، ج۳، ص۱۳۵ نقل شده است ولی با روایت مذکور کمی تفاوت دارد.</ref>. طبق این [[روایت]]، علی{{ع}} به [[برکت]] دعای پیامبر{{صل}} همواره به‌درستی قضاوت می‌کرد و در هیچ موردی دچار [[شکّ و تردید]] نمی‌شد.

# علی{{ع}} بهترین [[قاضی]]!: شخصی خدمت [[پیامبر اسلام]]{{صل}} رسید و این سؤال را مطرح کرد: «گاو و الاغی در اصطبلی بودند، گاو به الاغ حمله کرد و آن را کشت، [[حکم]] آن چیست؟ [[اصحاب پیامبر]] که در محضر [[رسول اکرم]]{{صل}} حضور داشتند، به همدیگر نگاه کردند و عرض کردند: حیوانات که تکلیفی ندارند؛ حیوانی، حیوان دیگری را کشته است، نه می‌توان [[حکم]] به [[قصاص]] کرد، نه دیه! [[پیامبر]]{{صل}} خطاب به علی{{ع}} فرمود: حکم این مسأله چیست؟ [[حضرت علی]]{{ع}} از صاحب آن دو حیوان پرسید: آیا هر دو حیوان بسته بودند، یا هر دو باز بودند، یا یکی بسته بود و دیگری باز؟ گفته شد: صاحب الاغ حیوان خود را بسته بود و صاحب گاو آن را بازگذاشته بود! حضرت علی{{ع}} فرمود: در این صورت باید صاحب گاو خسارت صاحب الاغ را بپردازد! پیامبر{{صل}} پس از [[تأیید]] حکم و [[قضاوت]] حضرت علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اقْضاکُمْ عَلِیٌ‌}}؛ علی در مقام قضاوت از همه شما آگاه‌تر است و بهتر قضاوت می‌کند»<ref>نور الابصار، ص۸۸.</ref>.

 

طبق آنچه گذشت علی{{ع}} صاحب {{متن قرآن|أُذُنٌ وَاعِيَةٌ}}، همراهِ جدانشدنی با [[قرآن]]، متخصّص‌ترین فرد در امر [[قضاوت]]، عالم‌ترین و آگاه‌ترین [[مسلمان]] و فاضل‌ترین [[صحابه پیامبر]] است. با توجّه به این مطلب اگر [[خداوند متعال]] بخواهد شخصی را برای [[خلافت]] و [[جانشینی پیامبر]] [[اسلام]]{{صل}} [[نصب]] کند، آیا [[حکمت خداوند]] [[اجازه]] می‌دهد شخصی غیر از علی [[منصوب]] گردد! و اگر این [[وظیفه]] بر دوش [[مردم]] نهاده شود، آیا صاحبان [[عقل]] و [[خرد]] و [[اندیشه]]، با وجود علی و آن صفات و ویژگی‌هایش، به سراغ شخص دیگری می‌روند!<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[آیات ولایت در قرآن - مکارم شیرازی (کتاب)| آیات ولایت در قرآن]]، ص۳۹۷ ـ ۴۰۶.</ref>.