پرش به محتوا

ام‌کلثوم دختر پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'دست' به 'دست')
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۲۵: خط ۲۵:


[[فاطمه]] {{س}} و [[زنان]] [[مؤمنین]] به دستور رسول خدا {{صل}} در [[تشییع جنازه]] وی شرکت کردند و عثمان نیز به تشییع جنازه آمد. پیامبر {{صل}} تا عثمان را دید، فرمود: هر کس شب گذشته با همسرش یا با کنیزش نزدیکی کرده دنبال جنازه نیاید. [[پیامبر]] {{صل}} سه بار این حرف را تکرار کرد ولی [[عثمان]] برنگشت. پیامبر {{صل}} مرتبه چهارم فرمود: اگر برنگردد نامش را می‌گویم. عثمان دست روی شکم خود گذاشت و به [[عبد]] خود تکیه نمود و گفت: یا [[رسول‌الله]] من شکم درد دارم اگر [[اذن]] بدهی من برگردم. فرمود برگرد. پیامبر {{صل}} به همراه [[فاطمه]] {{س}} و [[زنان]] [[مؤمنین]] و [[مهاجرین]] بر جنازه دخترش [[نماز]] خواند»<ref>فروع کافی، کلینی، ج۳، ص۲۵۱-۲۵۳.</ref>. [[ام کلثوم]] در [[شعبان]] [[سال نهم هجرت]] از [[دنیا]] رفت<ref>تاریخ خلیفة بن خیاط، خلیفة بن خیاط، ص۴۵. </ref>، "[[اسماء بنت عمیس]]" و [[صفیه]] دختر [[عبدالمطلب]] و زنان [[انصار]] از جمله ام عطیه و لیلی بنت قانف الثقفیه او را [[غسل]] دادند. [[علی]] {{ع}} با [[فضل بن عباس]] و [[اسامة بن زید]] وارد [[قبر]] شده و او را به [[خاک]] سپردند<ref>الذریة الطاهرة النبویه، دولابی، ص۸۸. </ref>.<ref>ر. ک: [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا (مقاله)|مقاله «رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۲، ص۲۴۵-۲۴۷؛ [[حبیب محمدزاده|محمدزاده، حبیب]]، [[رقیه و ام‌کلثوم (مقاله)|رقیه و ام‌کلثوم]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۸۸-۳۸۹.</ref>
[[فاطمه]] {{س}} و [[زنان]] [[مؤمنین]] به دستور رسول خدا {{صل}} در [[تشییع جنازه]] وی شرکت کردند و عثمان نیز به تشییع جنازه آمد. پیامبر {{صل}} تا عثمان را دید، فرمود: هر کس شب گذشته با همسرش یا با کنیزش نزدیکی کرده دنبال جنازه نیاید. [[پیامبر]] {{صل}} سه بار این حرف را تکرار کرد ولی [[عثمان]] برنگشت. پیامبر {{صل}} مرتبه چهارم فرمود: اگر برنگردد نامش را می‌گویم. عثمان دست روی شکم خود گذاشت و به [[عبد]] خود تکیه نمود و گفت: یا [[رسول‌الله]] من شکم درد دارم اگر [[اذن]] بدهی من برگردم. فرمود برگرد. پیامبر {{صل}} به همراه [[فاطمه]] {{س}} و [[زنان]] [[مؤمنین]] و [[مهاجرین]] بر جنازه دخترش [[نماز]] خواند»<ref>فروع کافی، کلینی، ج۳، ص۲۵۱-۲۵۳.</ref>. [[ام کلثوم]] در [[شعبان]] [[سال نهم هجرت]] از [[دنیا]] رفت<ref>تاریخ خلیفة بن خیاط، خلیفة بن خیاط، ص۴۵. </ref>، "[[اسماء بنت عمیس]]" و [[صفیه]] دختر [[عبدالمطلب]] و زنان [[انصار]] از جمله ام عطیه و لیلی بنت قانف الثقفیه او را [[غسل]] دادند. [[علی]] {{ع}} با [[فضل بن عباس]] و [[اسامة بن زید]] وارد [[قبر]] شده و او را به [[خاک]] سپردند<ref>الذریة الطاهرة النبویه، دولابی، ص۸۸. </ref>.<ref>ر. ک: [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا (مقاله)|مقاله «رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۲، ص۲۴۵-۲۴۷؛ [[حبیب محمدزاده|محمدزاده، حبیب]]، [[رقیه و ام‌کلثوم (مقاله)|رقیه و ام‌کلثوم]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۸۸-۳۸۹.</ref>
==ام‌کلثوم دختر پیامبر {{صل}}==
سومین [[دختر رسول خدا]]{{صل}} امّ‌کلثوم است. او با همین [[کنیه]] معروف شده و هیچ یک از [[مورخان]] نام او را ذکر نکرده‌اند. [[رقیه]] و امّ‌کلثوم از [[دختران]] [[رسول خدا]]{{صل}} با دو تن از [[فرزندان]] [[ابولهب]] به نام [[عتبه]] و [[عتیبه]] [[ازدواج]] کرده بودند، ولی پس از [[نکوهش]] ابولهب و همسرش از زبان [[وحی]] او به فرزندانش دستور داد از [[دختران پیامبر]] جدا شوند و آنها دستور پدرشان را [[اجرا]] کرده و با دختران رسول خدا{{صل}} متارکه نمودند.
ولی مورخان و [[محدثان]] درباره عتیبه مطلب و حادثه جالبی نقل نموده‌اند که می‌توان آن را به عنوان یکی از [[معجزات]] رسول خدا{{صل}} ذکر کرد و آن حادثه این است: با آنکه عتیبه حاضر به [[زندگی]] با امّ‌کلثوم نگردید ولی باز هم شعله [[کینه]] و عداوتش نسبت به رسول خدا{{صل}} خاموش نشد و تصمیم گرفت [[عناد]] و [[لجاجت]] خویش را به طریق دیگری [[اعمال]] کند. او در حالی که برای [[تجارت]] با عده‌ای عازم [[سفر به شام]] بود، نزد رسول خدا{{صل}} رفت و خطاب به آن حضرت گفت: {{عربی|كفرت بدينك و فارقت ابنتط لا تحبني و لا احبك}}؛ «دیدی چگونه [[آیین]] تو را نپذیرفتم و دخترت را [[طلاق]] گفتم؟! من با تو دشمنم همان‌گونه که تو با من [[دشمنی]]». آن‌گاه [[جسارت]] و [[بی‌ادبی]] را به آنجا رساند که گوشه‌ای از [[لباس پیامبر]] را گرفت و با شدت به سوی خود کشید؛ به طوری که یقه آن حضرت پاره گردید.
رسول خدا در پاسخ این جسارت و بی‌ادبی عتیبه، چنین فرمود: {{متن حدیث|اما إني أسأل الله أن يسلط عليك كلبة}}، «من هم از [[خدا]] می‌خواهم سگی را بر تو مسلط کند». عتیبه پس از این جریان [[مکه]] را به سوی [[شام]] ترک نمود تا این که شبی در گوشه‌ای از بیابان [[شامات]]، به نام «[[زرقا]]» در حالی که به [[استراحت]] پرداخته بودند، مورد [[حمله]] شیری قرار گرفت و بدن او در زیر پنجه‌های [[قوی]] شیر تکه تکه گردید و [[نفرین]] [[رسول خدا]]{{صل}} در مورد او به [[اجابت]] رسید<ref>ذخائر العقبی، محب الدین طبری، ص۱۶۴.</ref>.
[[ام‌کلثوم]] در [[سال نهم هجرت]] در [[مدینه]] بدرود [[حیات]] گفت و رسول خدا{{صل}} در [[تشییع]] دخترش شرکت کرد و بر پیکر او [[نماز]] خواند. در کتب [[تاریخ]] و [[رجال اهل سنت]]، نقل شده است که رسول خدا{{صل}} به هنگام [[دفن]] امّ‌کلثوم فرمود: {{متن حدیث|أفيكم أحد لم يقارف الليلة}}<ref>استیعاب، ابن عبدالبر، ج۴، ص۴۸۷؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۵، ص۱۲.</ref> یا {{متن حدیث|من لم يقارف الليلة فليدخل}}<ref>یعنی هر کس با همسرش همبستر نشده داخل قبر شود.</ref>.
از میان جمع حاضر که [[عثمان]] نیز جزو آنها بود، سه تن اعلام [[آمادگی]] نموده و داخل [[قبر]] شدند: [[امیرمؤمنان]]{{ع}}، [[فضل بن عباس]] و [[اسامة بن زید]] و بدین‌گونه [[مراسم خاکسپاری]] پیکر امّ‌کلثوم بدون مشارکت همسرش عثمان انجام پذیرفت. این موضوع در [[منابع حدیثی اهل سنت]] در طی حدیث‌های متعدد و با مختصر تفاوت در متن آن نقل گردیده است. در متن بعضی از این [[احادیث]] به جای «[[ام کلثوم]]»، «[[رقیه]]» آمده است و در بعضی از آنها بدون ذکر نام و {{عربی|ابنة لرسول الله}} عنوان شده است. ولی هم‌زمان بودن فوت رقیه با [[جنگ بدر]] و دفن پیکر او قبل از مراجعت رسول خدا{{صل}}، [[صحت]] نظر علمای [[تراجم]] و وقوع این جریان به هنگام دفن امّ‌کلثوم را [[تأیید]] می‌کند<ref>تاریخ حرم ائمه بقیع، نجمی، ص۲۴۶.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۳۶.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۰: خط ۳۸:
# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[حبیب محمدزاده|محمدزاده، حبیب]]، [[رقیه و ام‌کلثوم (مقاله)|رقیه و ام‌کلثوم]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[حبیب محمدزاده|محمدزاده، حبیب]]، [[رقیه و ام‌کلثوم (مقاله)|رقیه و ام‌کلثوم]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
# [[پرونده:1100352.jpg|22px]] [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا (مقاله)|مقاله «رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۲''']]
# [[پرونده:1100352.jpg|22px]] [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا (مقاله)|مقاله «رقیه و ام‌کلثوم دختران رسول خدا»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۲''']]
# [[پرونده:IM010703.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|'''محمدنامه''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۷۳٬۲۶۲

ویرایش