کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
==[[امنیت]] در [[حرم]]== | ==[[امنیت]] در [[حرم]]== | ||
از [[احکام]] اختصاصی | از [[احکام]] اختصاصی کعبه و حرم «[[امن]]» بودن آن [[سرزمین مقدس]] است که هم امنیت [[تکوینی]] دارد: {{متن قرآن|آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ}}<ref>«از بیم امان بخشید» سوره قریش، آیه ۴.</ref> که اگر کسی بخواهد کعبه را محو سازد؛ به او [[امان]] داده نمی‌شود؛ مانند جریان [[ابرهه]] و هم امنیت [[تشریعی]] دارد؛ {{متن قرآن|وَمَنْ دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا}}<ref>«و هر که در آن در آید در امان است» سوره آل عمران، آیه ۹۷.</ref> کسی که داخل حرم شود، شرعاً در امان خواهد بود. | ||
[[آیه مبارکه]] اطلاق دارد و تنها یک مورد استثنا شده است و آن این که اگر کسی [[حرمت]] حرم را نگه ندارد و در داخل حرم مرتکب [[جنایت]] شود در امان نخواهد بود و [[حد شرعی]] بر او جاری خواهد شد. | [[آیه مبارکه]] اطلاق دارد و تنها یک مورد استثنا شده است و آن این که اگر کسی [[حرمت]] حرم را نگه ندارد و در داخل حرم مرتکب [[جنایت]] شود در امان نخواهد بود و [[حد شرعی]] بر او جاری خواهد شد. | ||
نه تنها [[انسان‌ها]]، بلکه حیوانات و پرندگان هم در آن منطقه در امنیت‌اند، به طوری که متخلفان مورد [[مجازات]] قرار خواهند گرفت؛ چراکه اطلاق {{متن قرآن|مَنْ دَخَلَهُ}} شامل حیوانات و پرندگان هم می‌شود. | نه تنها [[انسان‌ها]]، بلکه حیوانات و پرندگان هم در آن منطقه در امنیت‌اند، به طوری که متخلفان مورد [[مجازات]] قرار خواهند گرفت؛ چراکه اطلاق {{متن قرآن|مَنْ دَخَلَهُ}} شامل حیوانات و پرندگان هم می‌شود. | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
از [[تمسک]] [[امام]]{{ع}} به [[آیه شریفه]]، فهمیده می‌شود که معنای [[آیه]] وسیع است و هر نوع [[امنیتی]] را شامل می‌شود، منتهی از بعضی روایات برداشت می‌شود که امنیت معنوی در حرم، مشروط به داشتن [[ولایت]] است<ref>فصلنامه میقات حج، ش۵۵، ص۲۰.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۳۸.</ref> | از [[تمسک]] [[امام]]{{ع}} به [[آیه شریفه]]، فهمیده می‌شود که معنای [[آیه]] وسیع است و هر نوع [[امنیتی]] را شامل می‌شود، منتهی از بعضی روایات برداشت می‌شود که امنیت معنوی در حرم، مشروط به داشتن [[ولایت]] است<ref>فصلنامه میقات حج، ش۵۵، ص۲۰.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۳۸.</ref> | ||
==اولین [[پوشش]] | ==اولین [[پوشش]] کعبه== | ||
در [[تاریخ]] آمده است اولین کسی که [[خانه خدا]] را [[جامه]] پوشاند، [[حضرت آدم]] بود که آن را با پیراهن موئی پوشانید. [[پس از ظهور اسلام]] و [[فتح مکه]]، اولین کسی که کعبه را با قماش [[یمانی]] پوشاند، [[پیغمبر]]{{صل}} بود<ref>راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۱، ص۱۵۱.</ref>. | در [[تاریخ]] آمده است اولین کسی که [[خانه خدا]] را [[جامه]] پوشاند، [[حضرت آدم]] بود که آن را با پیراهن موئی پوشانید. [[پس از ظهور اسلام]] و [[فتح مکه]]، اولین کسی که کعبه را با قماش [[یمانی]] پوشاند، [[پیغمبر]]{{صل}} بود<ref>راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۱، ص۱۵۱.</ref>. | ||
اولین کسی که دستور داد جامه‌های گوناگون را از تن کعبه برداشته و یک جامه بر آن کنند، [[مهدی عباسی]] بود. و اولین کسی که کعبه را جامه گرانبها پوشاند، تُبّع [[زمامدار]] [[یمن]] بود. <ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۴۸.</ref> | اولین کسی که دستور داد جامه‌های گوناگون را از تن کعبه برداشته و یک جامه بر آن کنند، [[مهدی عباسی]] بود. و اولین کسی که کعبه را جامه گرانبها پوشاند، تُبّع [[زمامدار]] [[یمن]] بود. <ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۴۸.</ref> | ||
==بازسازی | ==بازسازی کعبه== | ||
[[مورخان]] نوشته‌اند که بارها کعبه ویران شد و بارها سیل پایه‌های آن را فرو ریخت. از این رو، [[خانه]] بر آمده به دست ابراهیم و اسماعیل، بر جا نماند. لیکن افراد [[دوره جاهلی]] که سخت دلبسته [[حفظ]] شکل؛ جای و بنیادش بودند، پس از هر ویرانی یا آسیبی، تا آنجا که مقدورشان بود، می‌کوشیدند خانه را به شکلی که در [[روزگار]] [[پدران]] و نیاکانشان داشت، بازگردانند و آن را برآورند؛ لذا هیچ تغییری در آن راه نمی‌دادند و صورت بنا را دگرگون نمی‌کردند. مورخان بیت‌الحرام را چنین وصف کرده‌اند: تا پنج سال پیش از [[اسلام]]، دیوارهای کعبه سنگ‌چین بود و سنگ‌ها بی‌آن که ملاطی آنها را به هم بپیوندد، تا بالای قد [[آدمی]]، روی هم چیده شده بود. گفته‌اند که در [[عهد]] اسماعیل، نُه ذراع ارتفاع داشت و مسقف نبود و دری داشت که به [[زمین]] چسبیده بود. نخستین کسی که برای آن چفت گذاشت «تُبَّع» بود و سپس [[عبدالمطلب]] دری آهنی برای آن ساخت و آن را با زر به دست آمده از دو آهوی زرین [که بر اثر حفر [[چاه زمزم]] [[کشف]] شده بود] آراست. این نخستین باری بود که کعبه را می‌آراستند. وصفی که مورخان این گونه از کعبه ارائه می‌کنند، ما را بر آن می‌دارد تا آن را ویرانه‌ای ابتدایی و ساده تصور کنیم؛ حیاطی مربع گونه که دیوارهای سنگی بی‌هیچ ملاطی که آنها را به یکدیگر بپیوندد – آن را در برگرفته است و پرندگان شکاری در آن مأوی گزیده‌اند و هیچ حائلی کف آن را از اشعه سوزان [[خورشید]] و باران‌هایی که بر [[مکه]] فرود می‌آید و گاه به شکل آب از دهانه‌های چاه‌ها بیرون می‌زند، حفظ نمی‌کند. این خانه، در [[حقیقت]]، چهار دیواریی است سنگی که ارتفاع آن از قامت [[انسان]] [[تجاوز]] نمی‌کند. پاره‌ای از مورخان گفته‌اند که عامر بن جادر [[ازدی]]، پس از اسماعیل، نخستین کسی بود که برای کعبه [[جدار]] ([[دیوار]]) گذاشت؛ لذا «جادر» (برآورنده [[جدار]]) [[لقب]] گرفت. | [[مورخان]] نوشته‌اند که بارها کعبه ویران شد و بارها سیل پایه‌های آن را فرو ریخت. از این رو، [[خانه]] بر آمده به دست ابراهیم و اسماعیل، بر جا نماند. لیکن افراد [[دوره جاهلی]] که سخت دلبسته [[حفظ]] شکل؛ جای و بنیادش بودند، پس از هر ویرانی یا آسیبی، تا آنجا که مقدورشان بود، می‌کوشیدند خانه را به شکلی که در [[روزگار]] [[پدران]] و نیاکانشان داشت، بازگردانند و آن را برآورند؛ لذا هیچ تغییری در آن راه نمی‌دادند و صورت بنا را دگرگون نمی‌کردند. مورخان بیت‌الحرام را چنین وصف کرده‌اند: تا پنج سال پیش از [[اسلام]]، دیوارهای کعبه سنگ‌چین بود و سنگ‌ها بی‌آن که ملاطی آنها را به هم بپیوندد، تا بالای قد [[آدمی]]، روی هم چیده شده بود. گفته‌اند که در [[عهد]] اسماعیل، نُه ذراع ارتفاع داشت و مسقف نبود و دری داشت که به [[زمین]] چسبیده بود. نخستین کسی که برای آن چفت گذاشت «تُبَّع» بود و سپس [[عبدالمطلب]] دری آهنی برای آن ساخت و آن را با زر به دست آمده از دو آهوی زرین [که بر اثر حفر [[چاه زمزم]] [[کشف]] شده بود] آراست. این نخستین باری بود که کعبه را می‌آراستند. وصفی که مورخان این گونه از کعبه ارائه می‌کنند، ما را بر آن می‌دارد تا آن را ویرانه‌ای ابتدایی و ساده تصور کنیم؛ حیاطی مربع گونه که دیوارهای سنگی بی‌هیچ ملاطی که آنها را به یکدیگر بپیوندد – آن را در برگرفته است و پرندگان شکاری در آن مأوی گزیده‌اند و هیچ حائلی کف آن را از اشعه سوزان [[خورشید]] و باران‌هایی که بر [[مکه]] فرود می‌آید و گاه به شکل آب از دهانه‌های چاه‌ها بیرون می‌زند، حفظ نمی‌کند. این خانه، در [[حقیقت]]، چهار دیواریی است سنگی که ارتفاع آن از قامت [[انسان]] [[تجاوز]] نمی‌کند. پاره‌ای از مورخان گفته‌اند که عامر بن جادر [[ازدی]]، پس از اسماعیل، نخستین کسی بود که برای کعبه [[جدار]] ([[دیوار]]) گذاشت؛ لذا «جادر» (برآورنده [[جدار]]) [[لقب]] گرفت. | ||
باز به گفته [[مورخان]]، در نیمه اول [[قرن هفتم]] میلادی؛ یعنی پنج سال پیش از [[اسلام]] و زمانی که [[رسول خدا]]، سی و پنج ساله بود، | باز به گفته [[مورخان]]، در نیمه اول [[قرن هفتم]] میلادی؛ یعنی پنج سال پیش از [[اسلام]] و زمانی که [[رسول خدا]]، سی و پنج ساله بود، کعبه دچار آتش‌سوزی شد. در این هنگام بر آن شدند تا [[خانه]] را بازسازی کنند و برایش سقفی چوبی بگذارند؛ لذا دست به کار شدند و دیوارها را که پیشتر نُه ذراع ارتفاع داشت - تا هیجده ذراع بر آوردند و سقفی بر دو ردیف سه ستونه چوبی بر آن گذاشتند. همچنین در آن را از سطح [[زمین]] بالاتر آوردند، که جز با پلکان نمی‌شد بدان وارد شد. دیوارها را نیز با یک ردیف سنگ و یک ردیف چوب برآوردند. در [[اخبار]] آمده است که رسول خدا{{صل}} چون در سال [[فتح مکه]] وارد کعبه شد، کنار ستونی ایستاد و [[دعا]] کرد. در آن هنگام در خانه شش ستون بود. | ||
مورخان درباره دلیل بازسازی کعبه گفته‌اند که دیوارهای سنگی که ملاطی نداشت و ارتفاع آن از قامت [[آدمی]] [[تجاوز]] نمی‌کرد، به تدریج از هم گسیخته شده و سنگ‌هایش بر زمین فرو ریخته بود؛ لذا بر آن شدند، تا دیوارهایش را بر آورند و چون تنی چند از [[قریش]] و دیگران [[گنج]] خانه را که در چاهی در میان آن قرار داشت، دزدیده بودند، [[مردم]] بر مسقف کردن آن هم داستان شدند. | مورخان درباره دلیل بازسازی کعبه گفته‌اند که دیوارهای سنگی که ملاطی نداشت و ارتفاع آن از قامت [[آدمی]] [[تجاوز]] نمی‌کرد، به تدریج از هم گسیخته شده و سنگ‌هایش بر زمین فرو ریخته بود؛ لذا بر آن شدند، تا دیوارهایش را بر آورند و چون تنی چند از [[قریش]] و دیگران [[گنج]] خانه را که در چاهی در میان آن قرار داشت، دزدیده بودند، [[مردم]] بر مسقف کردن آن هم داستان شدند. | ||
این بنای تازه نیز آن‌گونه که از وصفش در کتاب‌های مورخان بر می‌آید، بنایی فاخر نبود. تنها اتاقی بود که اینک سقفی چوبی بر شش ستون در دو ردیف آن را می‌پوشاند. دیوارهایش که پیشتر نه ذراع ارتفاع داشت و کمی بیشتر یا کمتر از قامت آدمی بود، تا هیجده ذراع بالا آمده بود. این بار مواد ساختمانی محکمی در این بنا به کار رفت؛ ردیفی از چوب و ردیفی از سنگ و در مجموع پانزده ردیف چوبی و شانزده ردیف سنگی دیوارهایش را تشکیل می‌داد. سقف آن را نیز [[مسطح]] کرده بودند و برایش ناودانی گذاشته بودند که آب [[باران]] از آن سرازیر می‌شد<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ص۱۲۲.</ref>. | این بنای تازه نیز آن‌گونه که از وصفش در کتاب‌های مورخان بر می‌آید، بنایی فاخر نبود. تنها اتاقی بود که اینک سقفی چوبی بر شش ستون در دو ردیف آن را می‌پوشاند. دیوارهایش که پیشتر نه ذراع ارتفاع داشت و کمی بیشتر یا کمتر از قامت آدمی بود، تا هیجده ذراع بالا آمده بود. این بار مواد ساختمانی محکمی در این بنا به کار رفت؛ ردیفی از چوب و ردیفی از سنگ و در مجموع پانزده ردیف چوبی و شانزده ردیف سنگی دیوارهایش را تشکیل می‌داد. سقف آن را نیز [[مسطح]] کرده بودند و برایش ناودانی گذاشته بودند که آب [[باران]] از آن سرازیر می‌شد<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ص۱۲۲.</ref>. | ||
آن‌چه از کتب [[تاریخ]] استفاده می‌شود، | آن‌چه از کتب [[تاریخ]] استفاده می‌شود، کعبه تا [[زمان]] حاضر ۱۲ مرتبه خراب و تجدید بنا شده است! | ||
#بنای [[ملائکه]]: در [[مناسک]] الشیعه است که: ابتداءً قبل از [[آدم]]{{ع}} ملائکه آن را بنا کرده‌اند. | #بنای [[ملائکه]]: در [[مناسک]] الشیعه است که: ابتداءً قبل از [[آدم]]{{ع}} ملائکه آن را بنا کرده‌اند. | ||
#بنای [[حضرت آدم]]{{ع}} بوده که بعد از [[هبوط]]، به [[امر پروردگار]] آن را ساخت و بعد خراب شد. | #بنای [[حضرت آدم]]{{ع}} بوده که بعد از [[هبوط]]، به [[امر پروردگار]] آن را ساخت و بعد خراب شد. | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
ناگفته نماند: که بعضی از این ۱۲ بار به صورت تعمیر بوده، و اساس [[خانه]] بر جای بوده است. | ناگفته نماند: که بعضی از این ۱۲ بار به صورت تعمیر بوده، و اساس [[خانه]] بر جای بوده است. | ||
و اما نوسازی | و اما نوسازی کعبه به وسیله [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}: | ||
[[امام ششم]]{{ع}} فرمود: [[خدا]] به ابراهیم دستور داد که به [[حج]] رود، و اسماعیل هم با او حج کند، هر دو حج کردند. وقتی سال [[آینده]] شد، خدا به ابراهیم [[اجازه]] حج و ساختمان کعبه داد. در آن [[روز]]، با اینکه [[عرب‌ها]] به حج [[خانه]] می‌آمدند، [[خانه خدا]] کومه‌ای روی هم ریخته بود، ولی پایه‌هایش معلوم بود. چون در آن سال [[مردم]] از حج برگشتند، اسماعیل{{ع}} سنگ جمع کرد و در جوف کعبه ریخت. وقتی اجازه ساختمان آن از جانب خدا رسید، ابراهیم آمد و گفت: ای پسر عزیزم، خدا دستور ساختمان [[خانه کعبه]] را داده است. | [[امام ششم]]{{ع}} فرمود: [[خدا]] به ابراهیم دستور داد که به [[حج]] رود، و اسماعیل هم با او حج کند، هر دو حج کردند. وقتی سال [[آینده]] شد، خدا به ابراهیم [[اجازه]] حج و ساختمان کعبه داد. در آن [[روز]]، با اینکه [[عرب‌ها]] به حج [[خانه]] می‌آمدند، [[خانه خدا]] کومه‌ای روی هم ریخته بود، ولی پایه‌هایش معلوم بود. چون در آن سال [[مردم]] از حج برگشتند، اسماعیل{{ع}} سنگ جمع کرد و در جوف کعبه ریخت. وقتی اجازه ساختمان آن از جانب خدا رسید، ابراهیم آمد و گفت: ای پسر عزیزم، خدا دستور ساختمان [[خانه کعبه]] را داده است. | ||
چون محل آن را [[کشف]] کردند یکپارچه سنگ سرخ بود. خدا [[وحی]] کرد که خانه را روی همان بنا کنند؛ و چهار [[فرشته]] فرستاد که سنگ جمع کنند. [[فرشتگان]] سنگ می‌آوردند و به دست ابراهیم و اسماعیل می‌دادند و آنها به کار می‌بردند، تا شش ذرع تمام شد و دو در برایش قرار دادند، یکی برای دخول، و یکی برای خروج و سردری بر آن نهادند و قطعه آهنی بر درهای آن [[نصب]] کردند، ولی خود خانه برهنه بود. | چون محل آن را [[کشف]] کردند یکپارچه سنگ سرخ بود. خدا [[وحی]] کرد که خانه را روی همان بنا کنند؛ و چهار [[فرشته]] فرستاد که سنگ جمع کنند. [[فرشتگان]] سنگ می‌آوردند و به دست ابراهیم و اسماعیل می‌دادند و آنها به کار می‌بردند، تا شش ذرع تمام شد و دو در برایش قرار دادند، یکی برای دخول، و یکی برای خروج و سردری بر آن نهادند و قطعه آهنی بر درهای آن [[نصب]] کردند، ولی خود خانه برهنه بود. | ||
ابراهیم خانه را ساخت و برگشت. اسماعیل که در آنجا اقامت داشت، [[زن]] با هوشی داشت، به اسماعیل گفت خوب است، دو تا پرده به این درها آویزان کنیم، اسماعیل گفت: دو تا پرده به طول شش ذرع برای آنها درست می‌کنیم، چون پرده‌ها را به درها آویختند خوششان آمد، گفتند خوب است جامه‌ای هم برای کعبه ببافیم که این سنگ‌های بدن‌ما را بپوشاند. اسماعیل پذیرفت، زنش به سرعت مشغول کار شد، و پشم زیادی نزد خویشانش فرستاد و [[درخواست کمک]] کرد. | ابراهیم خانه را ساخت و برگشت. اسماعیل که در آنجا اقامت داشت، [[زن]] با هوشی داشت، به اسماعیل گفت خوب است، دو تا پرده به این درها آویزان کنیم، اسماعیل گفت: دو تا پرده به طول شش ذرع برای آنها درست می‌کنیم، چون پرده‌ها را به درها آویختند خوششان آمد، گفتند خوب است جامه‌ای هم برای کعبه ببافیم که این سنگ‌های بدن‌ما را بپوشاند. اسماعیل پذیرفت، زنش به سرعت مشغول کار شد، و پشم زیادی نزد خویشانش فرستاد و [[درخواست کمک]] کرد. | ||
امام ششم{{ع}} فرمود: از آن روز [[همکاری]] در پشم‌ریسی میان [[زن‌ها]] مرسوم گردید، آن زن [[شتاب]] کرد و کمک خواست، چون شقه‌ای بافته می‌شد، فوراً آن را به خانه می‌آویخت. [[موسم حج]] آینده رسید، هنوز یک سمت کعبه پیراهن نشده بود، [[زن]] [[حضرت اسماعیل]] به او گفت: برای این یک سمت، که [[پوشش]] به آن نرسیده چه کنیم؟ آن را با بافته برگ خرما پوشانیدند. دیگر سال، [[عرب‌ها]] به شیوه خود به [[حج]] آمدند، وضعی دیدند که خوششان آمد، پس گفتند شایسته است برای کارکنان این [[خانه]] پیش‌کشی آورد. از اینجا پیش‌کشی و [[قربانی]] رسم شد، و هر تیره‌ای از [[عرب]]، [[پول]] یا چیز دیگری می‌آوردند، تا مبلغ بسیاری جمع شد، و آن [[حصیر]] خرمائی را کندند و پیراهن خانه را تمام کردند. | امام ششم{{ع}} فرمود: از آن روز [[همکاری]] در پشم‌ریسی میان [[زن‌ها]] مرسوم گردید، آن زن [[شتاب]] کرد و کمک خواست، چون شقه‌ای بافته می‌شد، فوراً آن را به خانه می‌آویخت. [[موسم حج]] آینده رسید، هنوز یک سمت کعبه پیراهن نشده بود، [[زن]] [[حضرت اسماعیل]] به او گفت: برای این یک سمت، که [[پوشش]] به آن نرسیده چه کنیم؟ آن را با بافته برگ خرما پوشانیدند. دیگر سال، [[عرب‌ها]] به شیوه خود به [[حج]] آمدند، وضعی دیدند که خوششان آمد، پس گفتند شایسته است برای کارکنان این [[خانه]] پیش‌کشی آورد. از اینجا پیش‌کشی و [[قربانی]] رسم شد، و هر تیره‌ای از [[عرب]]، [[پول]] یا چیز دیگری می‌آوردند، تا مبلغ بسیاری جمع شد، و آن [[حصیر]] خرمائی را کندند و پیراهن خانه را تمام کردند. کعبه تا مدتی سقف نداشت، حضرت اسماعیل ستون‌هائی از چوب تهیه نمود با شاخه‌های درخت خرما آن را پوشانید و گل اندود کرد. | ||
چون سال دیگر به حج آمدند و پوشش سقف کعبه را دیدند، گفتند سزاوار است برای کارکنان این خانه بیشتر پیش‌کشی آورد، از این رو در سال [[آینده]] شترهای بسیاری برای قربانی آوردند. اسماعیل{{ع}} نمی‌دانست که آنها را چه باید کرد. [[وحی]] رسید شترها را بکش و [[حاجیان]] را مهمانی کن<ref>وسائل الشیعه، ج۹، ص۳۲۶.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۷۵.</ref> | چون سال دیگر به حج آمدند و پوشش سقف کعبه را دیدند، گفتند سزاوار است برای کارکنان این خانه بیشتر پیش‌کشی آورد، از این رو در سال [[آینده]] شترهای بسیاری برای قربانی آوردند. اسماعیل{{ع}} نمی‌دانست که آنها را چه باید کرد. [[وحی]] رسید شترها را بکش و [[حاجیان]] را مهمانی کن<ref>وسائل الشیعه، ج۹، ص۳۲۶.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۷۵.</ref> | ||
==نام‌های | ==نام‌های کعبه== | ||
#'''[[بیت]]''': یکی از نام‌های [[خانه]] خداست. این نام در هفت مورد از [[آیات قرآن کریم]] یاد شده است<ref>فرهنگ عاشورا، محدثی، ص۷۹.</ref>. {{متن قرآن|وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ}}<ref>«در آن نشانه‌هایی روشن (چون) مقام ابراهیم وجود دارد و هر که در آن در آید در امان است و حجّ این خانه برای خداوند بر عهده مردمی است که بدان راهی توانند جست؛ و هر که انکار کند (بداند که) بی‌گمان خداوند از جهانیان بی‌نیاز است» سوره آل عمران، آیه ۹۷.</ref>، {{متن قرآن|إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که خانه (کعبه) را برای مردم جای بازگشت و امن کردیم و (گفتیم) از «مقام ابراهیم» نمازگاه گزینید و به ابراهیم و اسماعیل سفارش کردیم که خانه مرا برای طواف‌کنندگان (مسافر) و مجاوران (حرم) و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار، پاکیزه بدارید» سوره بقره، آیه ۱۲۵.</ref>، {{متن قرآن|إِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ}}<ref>«و هنگامی که ابراهیم و اسماعیل پایه‌های خانه (کعبه) را فرا می‌بردند (گفتند): پروردگارا! از ما بپذیر، بی‌گمان تویی که شنوای دانایی» سوره بقره، آیه ۱۲۷.</ref>، {{متن قرآن|فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ}}<ref>«بی‌گمان صفا و مروه از نشانه‌های (بندگی) خداوند است پس هر کس حج خانه (ی کعبه) بجای آورد یا عمره بگزارد بر او گناهی نیست که میان آن دو را بپیماید و هر که خود خواسته کاری نیک انجام دهد، خداوند سپاسگزاری داناست» سوره بقره، آیه ۱۵۸.</ref>، {{متن قرآن|مَا كَانَ صَلَاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكَاءً}}<ref>«و نماز آنان نزد خانه (ی کعبه) جز سوت کشیدن و کف زدن نبود پس عذاب را برای کفری که می‌ورزیدید بچشید!» سوره انفال، آیه ۳۵.</ref>،{{متن قرآن|وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که ابراهیم را در خانه (کعبه) مستقر ساختیم (و گفتیم) که هیچ چیزرا شریک من قرار مده و خانه مرا برای طواف‌کنندگان و قیام‌کنندگان و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار پاکیزه بدار!» سوره حج، آیه ۲۶.</ref>، {{متن قرآن|فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَيْتِ}}<ref>«پس باید پروردگار این خانه را بپرستند» سوره قریش، آیه ۳.</ref>. واژه «بیتی» در [[سوره بقره]] و [[حج]]<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۵؛ سوره حج، آیه ۲۶.</ref>آمده است و [[خداوند متعال]] در هر دو مورد، این [[خانه]] را به خودش نسبت می‌دهد. از این کلمه عنوان «[[بیت الله]]» را هم می‌توان برای | #'''[[بیت]]''': یکی از نام‌های [[خانه]] خداست. این نام در هفت مورد از [[آیات قرآن کریم]] یاد شده است<ref>فرهنگ عاشورا، محدثی، ص۷۹.</ref>. {{متن قرآن|وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ}}<ref>«در آن نشانه‌هایی روشن (چون) مقام ابراهیم وجود دارد و هر که در آن در آید در امان است و حجّ این خانه برای خداوند بر عهده مردمی است که بدان راهی توانند جست؛ و هر که انکار کند (بداند که) بی‌گمان خداوند از جهانیان بی‌نیاز است» سوره آل عمران، آیه ۹۷.</ref>، {{متن قرآن|إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که خانه (کعبه) را برای مردم جای بازگشت و امن کردیم و (گفتیم) از «مقام ابراهیم» نمازگاه گزینید و به ابراهیم و اسماعیل سفارش کردیم که خانه مرا برای طواف‌کنندگان (مسافر) و مجاوران (حرم) و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار، پاکیزه بدارید» سوره بقره، آیه ۱۲۵.</ref>، {{متن قرآن|إِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ}}<ref>«و هنگامی که ابراهیم و اسماعیل پایه‌های خانه (کعبه) را فرا می‌بردند (گفتند): پروردگارا! از ما بپذیر، بی‌گمان تویی که شنوای دانایی» سوره بقره، آیه ۱۲۷.</ref>، {{متن قرآن|فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ}}<ref>«بی‌گمان صفا و مروه از نشانه‌های (بندگی) خداوند است پس هر کس حج خانه (ی کعبه) بجای آورد یا عمره بگزارد بر او گناهی نیست که میان آن دو را بپیماید و هر که خود خواسته کاری نیک انجام دهد، خداوند سپاسگزاری داناست» سوره بقره، آیه ۱۵۸.</ref>، {{متن قرآن|مَا كَانَ صَلَاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكَاءً}}<ref>«و نماز آنان نزد خانه (ی کعبه) جز سوت کشیدن و کف زدن نبود پس عذاب را برای کفری که می‌ورزیدید بچشید!» سوره انفال، آیه ۳۵.</ref>،{{متن قرآن|وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که ابراهیم را در خانه (کعبه) مستقر ساختیم (و گفتیم) که هیچ چیزرا شریک من قرار مده و خانه مرا برای طواف‌کنندگان و قیام‌کنندگان و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار پاکیزه بدار!» سوره حج، آیه ۲۶.</ref>، {{متن قرآن|فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَيْتِ}}<ref>«پس باید پروردگار این خانه را بپرستند» سوره قریش، آیه ۳.</ref>. واژه «بیتی» در [[سوره بقره]] و [[حج]]<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۵؛ سوره حج، آیه ۲۶.</ref>آمده است و [[خداوند متعال]] در هر دو مورد، این [[خانه]] را به خودش نسبت می‌دهد. از این کلمه عنوان «[[بیت الله]]» را هم می‌توان برای کعبه انتزاع کرد. کعبه تنها مکانی است که [[خداوند]] آن را به خود نسبت داده است. حتی [[بیت المقدس]] را با آن هم قداستش، به خودش نسبت نداده است. | ||
#'''بیت الله''': یکی از مشهورترین نام‌های خانه خداست. اضافه آن تشریفیه است و نشانه [[شرافت]] این خانه است که به خداوند منتسب شده، مانند [[کلام الله]] و [[عیسی]] [[الله]]. این نام از دو آیه‌ای که در [[قرآن]] به عنوان «بیتی» آمده اتخاذ شده است<ref>سوره بقره، آیه ۱۱۹؛ سوره حج، آیه ۲۷.</ref>. | #'''بیت الله''': یکی از مشهورترین نام‌های خانه خداست. اضافه آن تشریفیه است و نشانه [[شرافت]] این خانه است که به خداوند منتسب شده، مانند [[کلام الله]] و [[عیسی]] [[الله]]. این نام از دو آیه‌ای که در [[قرآن]] به عنوان «بیتی» آمده اتخاذ شده است<ref>سوره بقره، آیه ۱۱۹؛ سوره حج، آیه ۲۷.</ref>. | ||
#'''[[بیت الله الحرام]]''': کعبه را می‌گویند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در وجه [[تسمیه]] آن می‌فرماید: کعبه را بیت الله الحرام می‌گویند، برای آنکه ورود [[مشرکین]] به داخل کعبه [[حرام]] شده است.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۲۰۷.</ref> | #'''[[بیت الله الحرام]]''': کعبه را می‌گویند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در وجه [[تسمیه]] آن می‌فرماید: کعبه را بیت الله الحرام می‌گویند، برای آنکه ورود [[مشرکین]] به داخل کعبه [[حرام]] شده است.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۲۰۷.</ref> | ||
| خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
==[[پرده کعبه]]== | ==[[پرده کعبه]]== | ||
[[پوشش]] قسمت خارجی | [[پوشش]] قسمت خارجی کعبه را گویند و از آن به «[[حجاب]] البیت»، «کسوة الکعبه»، «[[جامه]] کعبه» و «پیراهن کعبه» هم یاد می‌کنند. اولین کسی که [[خانه خدا]] را جامه پوشاند، [[آدم]]{{ع}} بود که آن را با پیراهن موئی پوشانید. بعد [[حضرت ابراهیم]] و اسماعیل{{عم}} با لیف خرما و بافته‌های [[همسر]] اسماعیل و [[قبیله]] او، سپس تبع با پیراهن پوستی، بعد از او جانشین‌اش [[ابوبکر]] [[اسعد]] با پارچه‌هایی که با سیم‌های [[نقره]] بافته می‌شد پوشانید. سلیمان با پارچه [[قبطی]] کعبه را پوشانید و از آن پس تاکنون [[رجال]] وقت، در هر [[زمان]] به گرانبهاترین جامه، این [[خانه]] را پوشانده‌اند. | ||
نقل شده که قبل از [[اسلام]] برای این که این [[افتخار]] نصیب همه شود، در هر سالی یک قبیله از [[مردم]] [[مکه]] با عباهای مختلف و رنگارنگ، اقدام به این کار می‌کردند و [[پس از ظهور اسلام]] و [[فتح مکه]]، نخستین کسی که کعبه را با قماش [[یمانی]] پوشاند، [[پیامبر]]{{صل}} بود. علی{{ع}} نیز در دوران [[خلافت]] خود، از [[عراق]] هر ساله جامه‌ای برای کعبه می‌فرستاد. | نقل شده که قبل از [[اسلام]] برای این که این [[افتخار]] نصیب همه شود، در هر سالی یک قبیله از [[مردم]] [[مکه]] با عباهای مختلف و رنگارنگ، اقدام به این کار می‌کردند و [[پس از ظهور اسلام]] و [[فتح مکه]]، نخستین کسی که کعبه را با قماش [[یمانی]] پوشاند، [[پیامبر]]{{صل}} بود. علی{{ع}} نیز در دوران [[خلافت]] خود، از [[عراق]] هر ساله جامه‌ای برای کعبه می‌فرستاد. | ||
در [[تاریخ]] است که جامه خانه را در قدیم الایام، [[ایرانیان]] تقدیم می‌کردند. [[ابن بطوطه]] در سفرنامه خود (رحلة) می‌نویسد: پیراهن کعبه را در [[شوشتر]] [[خوزستان]] از یک نوع دیبا می‌بافتند. | در [[تاریخ]] است که جامه خانه را در قدیم الایام، [[ایرانیان]] تقدیم می‌کردند. [[ابن بطوطه]] در سفرنامه خود (رحلة) می‌نویسد: پیراهن کعبه را در [[شوشتر]] [[خوزستان]] از یک نوع دیبا می‌بافتند. | ||
| خط ۱۳۸: | خط ۱۳۸: | ||
علت این که جامه کعبه در [[ایران]] تهیه می‌شد این بود که مهدی عباسی دوران [[ولایتعهدی]] خود را در ایران - [[ری]] - گذرانده بود و علت [[انتخاب]] شوشتر این بوده که در این شهرستان پارچه نفیسی به نام [[دیباج]] وجود داشته است. | علت این که جامه کعبه در [[ایران]] تهیه می‌شد این بود که مهدی عباسی دوران [[ولایتعهدی]] خود را در ایران - [[ری]] - گذرانده بود و علت [[انتخاب]] شوشتر این بوده که در این شهرستان پارچه نفیسی به نام [[دیباج]] وجود داشته است. | ||
قبل از [[تسلط]] [[وهابیان]] و [[آل سعود]] بر [[مکه معظمه]]، چون [[حجاز]] زیر [[سلطه]] [[آل]] [[عثمان]] و [[دولت]] [[مصر]] قرار گرفت؛ لذا [[افتخار]] [[پوشش]] | قبل از [[تسلط]] [[وهابیان]] و [[آل سعود]] بر [[مکه معظمه]]، چون [[حجاز]] زیر [[سلطه]] [[آل]] [[عثمان]] و [[دولت]] [[مصر]] قرار گرفت؛ لذا [[افتخار]] [[پوشش]] کعبه نصیب [[کشور]] مصر بود. آنها هر سال پارچه گرانبها و نفیسی از [[ابریشم]] مشکی تهیه و به وسیله عده‌ای از سران رسمی و مذهبی کشور مصر، با تشریفات خاصی به [[مکه]] می‌آوردند و [[صبح]] [[روز عید قربان]]، با حضور [[پادشاه]] [[عربستان]] و [[نمایندگان]] رسمی [[ملل]] [[اسلامی]] که در هر سال برای [[حج]] شرکت می‌کردند، [[جامه]] کعبه را تعویض نموده و پوشش قبلی را قطعه قطعه ساخته و هر پاره آن را به عنوان [[تیمن]] و [[تبرک]] به یکی از سران عالم [[اسلام]] [[هدیه]] می‌کردند<ref>راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۱، ص۱۵۳.</ref>. | ||
پوشش کعبه از پارچه ابریشمی ضخیم و مشکی است که قسمت بالای آن با [[آیات قرآنی]] و عبارت {{متن حدیث|اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ}}، {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}}}} بافته شده، و در وسط آن کمربندی است که [[آیات قرآن]] نیز روی آن بافته و ملیله دوزی شده و همه ساله این روپوش را که «کسوه» می‌نامند، تعویض می‌شود. | پوشش کعبه از پارچه ابریشمی ضخیم و مشکی است که قسمت بالای آن با [[آیات قرآنی]] و عبارت {{متن حدیث|اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ}}، {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}}}} بافته شده، و در وسط آن کمربندی است که [[آیات قرآن]] نیز روی آن بافته و ملیله دوزی شده و همه ساله این روپوش را که «کسوه» می‌نامند، تعویض می‌شود. | ||
می‌گویند: اولین کسی که بر کعبه دیبا پوشاند، [[یزید بن معاویه]] بود و برخی می‌گویند [[ابن زبیر]] یا [[عبدالملک مروان]] بود<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ص۱۷۷.</ref>. | می‌گویند: اولین کسی که بر کعبه دیبا پوشاند، [[یزید بن معاویه]] بود و برخی می‌گویند [[ابن زبیر]] یا [[عبدالملک مروان]] بود<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ص۱۷۷.</ref>. | ||
در [[دوران عمر]]، چون نزد او سخن از آرایش‌ها و پوشش‌های کعبه و فراوانی آن گفته شد، گروهی گفتند: کاش آنها را برگیری و [[سپاه مسلمانان]] را [[تجهیز]] کنی که [[پاداش]] آن بیشتر است. کعبه، [[آرایش]] برای چه می‌خواهد! [[عمر]] تصمیم به این کار گرفت و از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در این باره پرسید: حضرت فرمود: وقتی این [[قرآن]] بر [[پیامبر]]{{صل}} نازل شد، [[اموال]] چهار بخش بود، [[اموال مسلمانان]] که آن را طبق سهم معین میان [[وارثان]] تقسیم کرد و [[غنائم]] که آن را بر مستحقان آن تقسیم کرد، [[خمس]] که [[خدا]] آن را در جایی خاص قرار داد و [[صدقات]] ([[زکات]]) که آن را هم [[خداوند]] تعیین کرد. آن [[روز]]، پوشش‌ها و زیورهای | در [[دوران عمر]]، چون نزد او سخن از آرایش‌ها و پوشش‌های کعبه و فراوانی آن گفته شد، گروهی گفتند: کاش آنها را برگیری و [[سپاه مسلمانان]] را [[تجهیز]] کنی که [[پاداش]] آن بیشتر است. کعبه، [[آرایش]] برای چه می‌خواهد! [[عمر]] تصمیم به این کار گرفت و از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در این باره پرسید: حضرت فرمود: وقتی این [[قرآن]] بر [[پیامبر]]{{صل}} نازل شد، [[اموال]] چهار بخش بود، [[اموال مسلمانان]] که آن را طبق سهم معین میان [[وارثان]] تقسیم کرد و [[غنائم]] که آن را بر مستحقان آن تقسیم کرد، [[خمس]] که [[خدا]] آن را در جایی خاص قرار داد و [[صدقات]] ([[زکات]]) که آن را هم [[خداوند]] تعیین کرد. آن [[روز]]، پوشش‌ها و زیورهای کعبه هم بر کعبه بود. خداوند بر همان [[حال]] واگذاشت و از روی [[فراموشی]] نبود که آن را واگذاشت و جایی هم از او پنهان نماند. پس بگذار همان جا که خداوند و رسولش قرار داده، باقی بماند. [[عمر]] گفت: اگر تو نبودی [[رسوا]] شده بودیم و پوشش‌ها را به همان حال گذاشت<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ص۱۷۹.</ref>. | ||
برخی از [[پوشش]] کعبه [[تبرک]] می‌جویند. از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدند: آن چه از پوشش کعبه به دستمان می‌رسد، آیا می‌توانیم بخشی از آن را بپوشیم؟ فرمود: می‌توان برای [[کودکان]]، قرآنها و بالش‌ها از آن استفاده کرد و به خواست [[خدا]] بدین وسیله [[برکت]] جست. امام صادق{{ع}} نیز فرمودند: اشکالی ندارد که از دیبای کعبه برگرفته و آن را روکش [[قرآن]] یا جانماز ساخت که روی آن [[نماز]] خواند<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ص۱۸۱.</ref>. | برخی از [[پوشش]] کعبه [[تبرک]] می‌جویند. از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدند: آن چه از پوشش کعبه به دستمان می‌رسد، آیا می‌توانیم بخشی از آن را بپوشیم؟ فرمود: می‌توان برای [[کودکان]]، قرآنها و بالش‌ها از آن استفاده کرد و به خواست [[خدا]] بدین وسیله [[برکت]] جست. امام صادق{{ع}} نیز فرمودند: اشکالی ندارد که از دیبای کعبه برگرفته و آن را روکش [[قرآن]] یا جانماز ساخت که روی آن [[نماز]] خواند<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ص۱۸۱.</ref>. | ||
[[پرده کعبه]] در قرون اخیر به رنگ مشکی بوده که نوشته‌های آن به صورت طلایی بافته می‌شد، اما در برخی موارد از رنگ‌های دیگری هم استفاده شده است. برای نمونه [[زمان]] ملکشاه سلجوقی، پرده‌ای که از زمان [[سلطان]] محمود غزنوی برای کعبه آماده شد و به رنگ زرد بود، برای کعبه ارسال گردید. در زمان [[الناصر]] [[عباسی]]، ابتدا پرده‌ای به رنگ سبز برای کعبه آماده شد و پس از آن، از اواخر [[خلافت]] وی، به رنگ مشکی تهیه گردید که گویا از آن پس همین رنگ [[حفظ]] شده است. گفتنی است کعبه، پرده‌ای نیز در داخل دارد که هر چند سال یک بار تعویض می‌شود؛ دلیلش نیز آن است که این پرده به دلیل این که در برابر [[آفتاب]] نیست و فرسایش ناشی از دست مالیدن را هم ندارد، به [[سادگی]] دچار فرسودگی نمی‌شود. زمانی که [[دولت]] سعودی قوام یافت، کوشید تا این اقدام را خودش انجام دهد و به این وسیله، [[نفوذ]] سایر [[دولت‌ها]] را در زمینه [[امور دینی]] [[حج]] قطع کند<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، ص۸۵.</ref>. | [[پرده کعبه]] در قرون اخیر به رنگ مشکی بوده که نوشته‌های آن به صورت طلایی بافته می‌شد، اما در برخی موارد از رنگ‌های دیگری هم استفاده شده است. برای نمونه [[زمان]] ملکشاه سلجوقی، پرده‌ای که از زمان [[سلطان]] محمود غزنوی برای کعبه آماده شد و به رنگ زرد بود، برای کعبه ارسال گردید. در زمان [[الناصر]] [[عباسی]]، ابتدا پرده‌ای به رنگ سبز برای کعبه آماده شد و پس از آن، از اواخر [[خلافت]] وی، به رنگ مشکی تهیه گردید که گویا از آن پس همین رنگ [[حفظ]] شده است. گفتنی است کعبه، پرده‌ای نیز در داخل دارد که هر چند سال یک بار تعویض می‌شود؛ دلیلش نیز آن است که این پرده به دلیل این که در برابر [[آفتاب]] نیست و فرسایش ناشی از دست مالیدن را هم ندارد، به [[سادگی]] دچار فرسودگی نمی‌شود. زمانی که [[دولت]] سعودی قوام یافت، کوشید تا این اقدام را خودش انجام دهد و به این وسیله، [[نفوذ]] سایر [[دولت‌ها]] را در زمینه [[امور دینی]] [[حج]] قطع کند<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، ص۸۵.</ref>. | ||
زمانی که [[عبدالعزیز]] در سال ۱۳۴۳ ق. (۱۹۲۴م). زمام امور [[حجاز]] را به دست گرفت، در سال نخست حکومتش بر حجاز؛ یعنی سال ۱۳۴۴ق، پرده‌ای از [[مصر]] همراه با محمل [[مصری]] برای | زمانی که [[عبدالعزیز]] در سال ۱۳۴۳ ق. (۱۹۲۴م). زمام امور [[حجاز]] را به دست گرفت، در سال نخست حکومتش بر حجاز؛ یعنی سال ۱۳۴۴ق، پرده‌ای از [[مصر]] همراه با محمل [[مصری]] برای کعبه فرستاده شد که روی کعبه انداختند. روشن بود که سعودی‌ها نمی‌توانستند این وضع را [[تحمل]] کنند. از این رو عبدالعزیز در سال ۱۳۴۶ق. (۱۹۲۷م) [[فرمان]] داد کارگاه بافت ویژه‌ای برای تهیه و بافت [[جامه]] کعبه احداث گردد و بی‌درنگ کار احداث آن در [[ماه محرم]] همان سال آغاز و در [[ماه رجب]] پایان یافت. در این کارگاه جامه کعبه تهیه گردید. این جامه که از [[ابریشم]] طبیعی و [[خالص]] بود، به وسیله سعودی‌ها و هندی‌ها بافته شد. کارگاه مزبور به همین منوال همه ساله پوششی را برای کعبه تهیه می‌کرد تا این که سال ۱۳۵۲/۱۹۳۲ فرا رسید. در این سال نخستین جامه کعبه، به وسیله خود [[عربستان سعودی]] تهیه شد. | ||
در سال ۱۹۵۸م. بار دیگر مصر به تهیه جامه کعبه [[رغبت]] نشان داد و پس از [[اصرار]] مصر، [[ملک]] عبدالعزیز موافقت کرد تا مصر به تهیه جامه کعبه بپردازد. اما در سال ۱۳۸۱/۱۹۶۱، مصر روی علل [[سیاسی]] خاصی از آماده کردن پرده، [[امتناع]] ورزید و آنگاه ملک عبدالعزیز تصمیم گرفت تا کارگاه [[بافندگی]] جامه کعبه را بار دیگر راه اندازی کند. کارگاه مزبور از سال ۱۳۸۴ق. کار خود را آغاز کرد که تا امروز ادامه دارد. | در سال ۱۹۵۸م. بار دیگر مصر به تهیه جامه کعبه [[رغبت]] نشان داد و پس از [[اصرار]] مصر، [[ملک]] عبدالعزیز موافقت کرد تا مصر به تهیه جامه کعبه بپردازد. اما در سال ۱۳۸۱/۱۹۶۱، مصر روی علل [[سیاسی]] خاصی از آماده کردن پرده، [[امتناع]] ورزید و آنگاه ملک عبدالعزیز تصمیم گرفت تا کارگاه [[بافندگی]] جامه کعبه را بار دیگر راه اندازی کند. کارگاه مزبور از سال ۱۳۸۴ق. کار خود را آغاز کرد که تا امروز ادامه دارد. | ||
عربستان سعودی در سال ۱۳۵۷ق. ۱۹۳۸م. کارگاه [[تولید]] و [[آماده‌سازی]] [[پرده کعبه]] را در مساحت ۱۵۰۰ متر احداث کرد. ابتدا کلیه سامان و ابزار آن دستی و معمولی بود، اما در سال ۱۳۹۲/۱۹۷۲ دستور داده شد تا کارگاه جدید در مساحت صد هزار متر مربع احداث گردد، ملک فهد که در آن وقت [[پست]] معاون دوم [[رئیس]] شورای [[وزیران]] و [[وزیر]] [[کشور]] را عهده‌دار بود، سنگ بنای آن را گذاشت و در سال ۱۳۹۵/۱۹۷۵ هنگامی که ولی [[عهد]] [[کشور]] بود، آن کارگاه را افتتاح کرد. محل این کارگاه در جاده قدیم [[جده]] واقع است که در نزدیکی آن موزه [[حرم]] نیز قرار گرفته است. | عربستان سعودی در سال ۱۳۵۷ق. ۱۹۳۸م. کارگاه [[تولید]] و [[آماده‌سازی]] [[پرده کعبه]] را در مساحت ۱۵۰۰ متر احداث کرد. ابتدا کلیه سامان و ابزار آن دستی و معمولی بود، اما در سال ۱۳۹۲/۱۹۷۲ دستور داده شد تا کارگاه جدید در مساحت صد هزار متر مربع احداث گردد، ملک فهد که در آن وقت [[پست]] معاون دوم [[رئیس]] شورای [[وزیران]] و [[وزیر]] [[کشور]] را عهده‌دار بود، سنگ بنای آن را گذاشت و در سال ۱۳۹۵/۱۹۷۵ هنگامی که ولی [[عهد]] [[کشور]] بود، آن کارگاه را افتتاح کرد. محل این کارگاه در جاده قدیم [[جده]] واقع است که در نزدیکی آن موزه [[حرم]] نیز قرار گرفته است. | ||
کارگاه جدید شامل دو بخش است: در بخش نخست آن، [[پوشش]] داخلی | کارگاه جدید شامل دو بخش است: در بخش نخست آن، [[پوشش]] داخلی کعبه و پرده و کمربند آن بافته می‌شود و روی آن به رشته‌های نقره‌ای طلافام، [[تزیین]] می‌گردد؛ و در بخش دوم که به ابزارهای مدرن مجهز است، [[جامه]] خارجی کعبه مشرفه را می‌بافند. | ||
بخش‌های دیگر این کارگاه عبارتند از: | بخش‌های دیگر این کارگاه عبارتند از: | ||
۱- بخش [[بافندگی]] خودکار که در آن قالی‌ها و فرش‌های [[مساجد]] [[تولید]] می‌گردد. | ۱- بخش [[بافندگی]] خودکار که در آن قالی‌ها و فرش‌های [[مساجد]] [[تولید]] می‌گردد. | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
برای تهیه جامه کعبه به ۶۷۰ کیلوگرم ابریشم سفید [[خالص]] نیاز است تا با ۷۲۰ کیلو گرم مواد رنگ‌آمیزی به انجام برسد، اما کمربند و پرده دروازه کعبه رشته‌های نقره‌ای و طلا فام نیاز دارد که وزن مجموع آن به ۱۲۰ کیلوگرم می‌رسد. | برای تهیه جامه کعبه به ۶۷۰ کیلوگرم ابریشم سفید [[خالص]] نیاز است تا با ۷۲۰ کیلو گرم مواد رنگ‌آمیزی به انجام برسد، اما کمربند و پرده دروازه کعبه رشته‌های نقره‌ای و طلا فام نیاز دارد که وزن مجموع آن به ۱۲۰ کیلوگرم می‌رسد. | ||
پرده دارای دو بخش است: یکی پوشش ظاهری که همیشه سیاه رنگ است و دیگر پرده داخلی که دارای رنگ غیر سیاه است. روشن نیست رنگ سیاه برای چه [[انتخاب]] شده است؛ اما هرچه است، بسان یک خال سیاه در تارک سطح سفید [[مسجد الحرام]] خودنمایی می‌کند و ظرافت و [[زیبایی]] خاصی را به معرض نمایش می‌گذارد. | پرده دارای دو بخش است: یکی پوشش ظاهری که همیشه سیاه رنگ است و دیگر پرده داخلی که دارای رنگ غیر سیاه است. روشن نیست رنگ سیاه برای چه [[انتخاب]] شده است؛ اما هرچه است، بسان یک خال سیاه در تارک سطح سفید [[مسجد الحرام]] خودنمایی می‌کند و ظرافت و [[زیبایی]] خاصی را به معرض نمایش می‌گذارد. | ||
پرده در کعبه، که «[[برقع]]» نام دارد، از پارچه ابریشمی سیاه بافته شده و در روی آن [[آیات قرآن کریم]] نقشه بسته و با رسم الخط در بالای آن نوشته شده است: این پرده در [[مکه مکرمه]] ساخته شده و به | پرده در کعبه، که «[[برقع]]» نام دارد، از پارچه ابریشمی سیاه بافته شده و در روی آن [[آیات قرآن کریم]] نقشه بسته و با رسم الخط در بالای آن نوشته شده است: این پرده در [[مکه مکرمه]] ساخته شده و به کعبه مشرفه اهدا گردیده است. در پایین آن این جمله نقش شده است: {{عربی|خادم الحرمين الشرفين الملك فهد بن عبدالعزيز آل سعود تقبل الله منه}}. | ||
[[هزینه]] تهیه [[جامه]] کعبه مشرفه به بیش از ۱۷ میلیون ریال سعودی می‌رسد. | [[هزینه]] تهیه [[جامه]] کعبه مشرفه به بیش از ۱۷ میلیون ریال سعودی می‌رسد. | ||
و اما [[آیات قرآنی]] نوشته شده بر جامه کعبه؛ | و اما [[آیات قرآنی]] نوشته شده بر جامه کعبه؛ | ||
| خط ۱۷۰: | خط ۱۷۰: | ||
اما در قسمت شمالی کمربند، این عبارت درج است: {{عربی|هذه الكسوة صنعت في مكة المكرمة بامر خادم الحرمين الشريفين}}. | اما در قسمت شمالی کمربند، این عبارت درج است: {{عربی|هذه الكسوة صنعت في مكة المكرمة بامر خادم الحرمين الشريفين}}. | ||
در روی پرده دروازه | در روی پرده دروازه کعبه، آیاتی از [[قرآن کریم]] مثل: {{متن قرآن|رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطَانًا نَصِيرًا}}<ref>«پروردگارا مرا با درآوردنی درست (به هر کار) در آور و با بیرون بردنی درست (از هر کار) بیرون بر و از نزد خویش برای من برهانی یاریگر بگمار!» سوره اسراء، آیه ۸۰.</ref> به اشکال گرد و مربع نقش گردیده است، و در [[پایین‌تر]] آن، [[آیه مبارکه]]: {{متن قرآن|وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}}<ref>«و سستی نورزید و اندوهگین مباشید که اگر مؤمن باشید شما برترید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۹.</ref> و پس از آن [[آیه الکرسی]] نقش یافته است. | ||
همه این نوشته‌ها با رشته‌های نقره‌ای طلا فام با خط [[زیبا]] نقش گردیده است. در [[روایات اهل بیت]]، گرفتن [[پرده کعبه]] و [[تضرع]] و [[دعا]] در آن هنگام، تأکید شده و نیز آمده است که [[حضرت علی بن الحسین]]{{ع}} فراوان چنین می‌کرد. | همه این نوشته‌ها با رشته‌های نقره‌ای طلا فام با خط [[زیبا]] نقش گردیده است. در [[روایات اهل بیت]]، گرفتن [[پرده کعبه]] و [[تضرع]] و [[دعا]] در آن هنگام، تأکید شده و نیز آمده است که [[حضرت علی بن الحسین]]{{ع}} فراوان چنین می‌کرد. | ||
تا چند سال پیش، [[بنی شیبه]] که از [[دوران جاهلیت]]، سدانت کعبه در دست‌شان بود، پرده تعویض شده را میان خود تقسیم می‌کردند. آنها این کار را با [[نظارت]] [[دولت]] انجام می‌دادند. اکنون گویا به [[دلایل]] خاصی، که شاید مهم‌ترین آنها جلوگیری از امر [[تبرک]] به [[پرده کعبه]] باشد، برخی از علمای وهابی پیشنهاد حفظه پرده و عدم تقطیع و تقسیم سالانه آن را داده‌اند. به دنبال آن قرار شد تا پرده [[حفظ]] شود و در برابر، [[دولت]] سالیانه پولی به [[آل]] [[شیبه]] بپردازد<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، ص۹۱.</ref>. پرده کعبه تا پایین [[دیوار]] [[خانه]] می‌رسد و در آنجا با حلقه‌هایی به شاذروان بسته می‌شود، اما در [[مراسم حج]] مقداری از پیراهن | تا چند سال پیش، [[بنی شیبه]] که از [[دوران جاهلیت]]، سدانت کعبه در دست‌شان بود، پرده تعویض شده را میان خود تقسیم می‌کردند. آنها این کار را با [[نظارت]] [[دولت]] انجام می‌دادند. اکنون گویا به [[دلایل]] خاصی، که شاید مهم‌ترین آنها جلوگیری از امر [[تبرک]] به [[پرده کعبه]] باشد، برخی از علمای وهابی پیشنهاد حفظه پرده و عدم تقطیع و تقسیم سالانه آن را داده‌اند. به دنبال آن قرار شد تا پرده [[حفظ]] شود و در برابر، [[دولت]] سالیانه پولی به [[آل]] [[شیبه]] بپردازد<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، ص۹۱.</ref>. پرده کعبه تا پایین [[دیوار]] [[خانه]] می‌رسد و در آنجا با حلقه‌هایی به شاذروان بسته می‌شود، اما در [[مراسم حج]] مقداری از پیراهن کعبه را از پایین لوله می‌کنند و بالا می‌زنند تا در دسترس حجاج قرار نگیرد. | ||
در [[روایات]] منقول از [[اهل بیت]]؛ بوسیدن آن [[مستحب]] شمرده شده و به گرفتن پرده کعبه و [[تضرع]] و [[دعا]] در این [[حال]] به درگاه [[خداوند]] تصریح شده است.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۲۲۰.</ref> | در [[روایات]] منقول از [[اهل بیت]]؛ بوسیدن آن [[مستحب]] شمرده شده و به گرفتن پرده کعبه و [[تضرع]] و [[دعا]] در این [[حال]] به درگاه [[خداوند]] تصریح شده است.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۲۲۰.</ref> | ||