قرضالحسنه: تفاوت میان نسخهها
←معناشناسی قرض
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۶: | خط ۶: | ||
== معناشناسی قرض == | == معناشناسی قرض == | ||
=== معنای لغوی === | === معنای لغوی === | ||
قرض در لغت، به معنای عبور کردن و گذشتن است. چیزی از [[مال]] هم که به [[انسان]] داده میشود، به شرط آنکه عین یا مثل آن را برگردانند، قرض نامیده میشود<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۷، ص ۲۱۷؛ راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص ۶۶۶ و علی اکبر قریشی، قاموس قرآن، ج ۵، ص ص ۳۰۶ - ۳۰۷.</ref>. بریدن با دندان هم دیگر معنایی است که در کتابهای لغت یکی از معانی قرض دانسته شده است و [[دلیل]] اینکه به وام قرض میگویند، این است که آن قسمت از [[مال]] را از بقیه [[اموال]] جدا میکنند و به دیگری میدهند که عین یا مثل آن را پس از مدتی باز گرداند<ref>لسان العرب، ج۷، ص۲۱۶-۲۱۷ و مفردات الفاظ القرآن، ص ۶۶۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۵۳.</ref> | قرض در لغت، به معنای عبور کردن و گذشتن است. چیزی از [[مال]] هم که به [[انسان]] داده میشود، به شرط آنکه عین یا مثل آن را برگردانند، قرض نامیده میشود<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۷، ص ۲۱۷؛ راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص ۶۶۶ و علی اکبر قریشی، قاموس قرآن، ج ۵، ص ص ۳۰۶ - ۳۰۷.</ref>. بریدن با دندان هم دیگر معنایی است که در کتابهای لغت یکی از معانی قرض دانسته شده است و [[دلیل]] اینکه به وام قرض میگویند، این است که آن قسمت از [[مال]] را از بقیه [[اموال]] جدا میکنند و به دیگری میدهند که عین یا مثل آن را پس از مدتی باز گرداند<ref>لسان العرب، ج۷، ص۲۱۶-۲۱۷ و مفردات الفاظ القرآن، ص ۶۶۶.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۵۳.</ref> | ||
=== معنای اصطلاحی === | === معنای اصطلاحی === | ||
در اصطلاح دینی قرضالحسنه وام دادن [[نیکو]] است، قرضی که در آن [[ربا]] نباشد و شرط دریافت [[پول]] اضافی نشود. قرض، پولی است که [[انسان]] به دیگری میدهد و پس از مدتی معین پس میگیرد. اگر شرط کند که هنگام پس دادن قرض، مبلغی اضافه دهد، این "[[ربا]]" و [[حرام]] است، ولی بدون این مبلغ اضافی قرض الحسنه است و بسیار [[ثواب]] دارد و توصیه شده افراد متمکن از [[دارایی]] خود به نیازمندانی که درخواست وام کنند، قرض بدهند و [[پاداش]] آن نزد [[خدا]] از [[صدقه]] بیشتر است، چون قطعاً به دستِ [[نیازمند]] میرسد و مشکل او را حل میکند. اینکه به چنین وام دادنی قرض الحسنه گفتهاند، براساس [[آیات قرآن]] است که چند بار از [[مؤمنان]] خواسته که به [[خداوند]]، قرص [[حسن]] بدهند<ref>{{متن قرآن|وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا}} «و به خداوند وامی نیکو بدهید» سوره مزمل، آیه ۲۰.</ref>. گرچه [[خداوند]] [[نیاز]] به [[مال]] [[مردم]] ندارد، ولی قرض الحسنه دادن به دیگری چنان ارزشمند است که گویا به [[خدا]] قرض میدهد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۱۸۲.</ref>. | در اصطلاح دینی قرضالحسنه وام دادن [[نیکو]] است، قرضی که در آن [[ربا]] نباشد و شرط دریافت [[پول]] اضافی نشود. قرض، پولی است که [[انسان]] به دیگری میدهد و پس از مدتی معین پس میگیرد. اگر شرط کند که هنگام پس دادن قرض، مبلغی اضافه دهد، این "[[ربا]]" و [[حرام]] است، ولی بدون این مبلغ اضافی قرض الحسنه است و بسیار [[ثواب]] دارد و توصیه شده افراد متمکن از [[دارایی]] خود به نیازمندانی که درخواست وام کنند، قرض بدهند و [[پاداش]] آن نزد [[خدا]] از [[صدقه]] بیشتر است، چون قطعاً به دستِ [[نیازمند]] میرسد و مشکل او را حل میکند. اینکه به چنین وام دادنی قرض الحسنه گفتهاند، براساس [[آیات قرآن]] است که چند بار از [[مؤمنان]] خواسته که به [[خداوند]]، قرص [[حسن]] بدهند<ref>{{متن قرآن|وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا}} «و به خداوند وامی نیکو بدهید» سوره مزمل، آیه ۲۰.</ref>. گرچه [[خداوند]] [[نیاز]] به [[مال]] [[مردم]] ندارد، ولی قرض الحسنه دادن به دیگری چنان ارزشمند است که گویا به [[خدا]] قرض میدهد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۱۸۲.</ref>. | ||
در اصطلاح فقهی قرض، تبدیل وجود | در اصطلاح فقهی قرض، تبدیل وجود عینی است به وجود ذمی (معاوضه نیست)، قرض تملیک به غیر است که عین در [[ذمه]] او و عهده او موجود باشد<ref>مسأله ربا، ص۱۸۶.</ref>. قرض نه بیع است، نه [[صلح]]، نه اجاره، نه هبه و نه ودیعه. شخصی که [[مال]] خودش را به دیگری قرض میدهد، با قرض دادن، آن را از [[ملک]] خودش خارج کرده و دیگری را [[مالک]] آن نموده است که در این جهت با بیع و هبه فرقی نمیکند. بیع، تملیک است و [[اخراج]] از ملکیت خود و داخل کردن در ملکیت غیر. قرض هم اخراج از ملکیت خود و داخل کردن در ملکیت غیر است، با این تفاوت که در اینجا معاوضه نیست<ref>مسأله ربا، ص۷۳.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۶۳۱.</ref> | ||
== قرض در قرآن == | == قرض در قرآن == |