آیه اولی الامر در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

روایاتی در منابع امامیه در مورد «[[اولی الامر]]» وجود دارد که می‌تواند مصداق آن را تبیین کند. [[احادیث]] [[شیعه]] امامی درباره [[مصداق اولی الامر]] با تواتر اجمالی و برخی نیز با سند صحیح بر تطبیق آن بر [[اهل بیت]] {{ع}} دلالت دارد. [[پیام]] این احادیث همسو با دلالت [[آیات قرآن]] است از این رو این احادیث تلقی به قبول شده‌اند. با این که این [[احادیث]] دربارۀ این [[آیه]] متنوعند لیکن هیچ تعارضی در میان آنها نیست. اینک به برخی از این روایات اشاره می‌کنیم:

##در روایتی از [[جابر بن عبد الله انصاری]] چنین نقل شده که: چون خدای عز و جل بر پیامبرش [[محمد]]{{صل}} نازل کرد که: "ای [[مؤمنان]]! از [[خدا]] و [[پیامبر]] [[اطاعت]] کنید و [نیز] از فرمان‌روایانتان"، گفتم: ای [[پیامبر خدا]]! خدا و پیامبرش را شناختیم؛ اما فرمان‌روایانی که خداوند، اطاعت آنان را با [[اطاعت]] تو همراه کرده، چه کسانی‌اند؟ فرمود: "ای [[جابر]]! آنان [[جانشینان]] من و [[پیشوایان]] مسلمانانْ پس از من هستند. نخستین آنها [[علی بن ابی طالب]] است"<ref>کمال الدین، ص ۲۵۳، ح ۳.</ref>. [[امام]] [[زین العابدین]] {{ع}}: همانا اولو الأمری که خدای عز و جل آنان را [[پیشوایان]] [[مردم]] قرار داد و [[اطاعت]] از آنان را [[واجب]] ساخت، [[امیر مؤمنان]]، [[علی بن ابی طالب]] {{ع}}، سپس [[حسن]] {{ع}}، سپس [[حسین]] {{ع}}، دو پسر [[علی بن ابی طالب]] هستند و سپس، [[امر]] ([[امامت]]) به ما رسید<ref>الإمام زین العابدین {{ع}}: {{متن حدیث|إن اولِی الأَمرِ الذینَ جَعَلَهُمُ اللهُ عز و جل أئِمةً لِلناسِ وأوجَبَ عَلَیهِم طاعَتَهُم: أمیرُ المُؤمِنینَ عَلِی بنُ أبی طالِبٍ {{ع}}، ثُم الحَسَنُ، ثُم الحُسَینُ ابنا عَلِی بنِ أبی طالِبٍ، ثُم انتَهَی الأَمرُ إلَینا}}؛ کمال الدین، ص ۳۱۹، ح ۲.</ref>.

##همچنین از [[پیامبر خدا]] {{صل}} چنین نقل شده که: [[خداوند]] عز و جل مرا به [[پیامبری]]، به سوی شما برانگیخت و به من [[فرمان]] داد که [[علی]] را به جای خویش بر شما [[امیر]] گردانم<ref>رسول الله {{صل}}: {{متن حدیث|إن اللهَ عزوجل بَعَثَنی إلَیکم رَسولًا، وأمَرَنی أن أستَخلِفَ عَلَیکم عَلِیاً أمیراً}}؛ الأمالی، صدوق، ص ۴۹۲، ح ۶۶۹.</ref>. [[پیامبر خدا]] {{صل}}: هر کس را من نبی‌ام، علی [[امیر]] است<ref>عنه {{صل}}: {{متن حدیث|مَن کنتُ نَبِیهُ فَعَلِی أمیرُهُ}}؛ تهذیب الأحکام، ج ۳، ص ۱۴۴، ح ۳۱۷.</ref>.

#'''[[حدیث اطاعت]] [[رسول خدا]]{{صل}} در [[اطاعت]] علی{{ع}}''': [[حاکم نیشابوری]] به سند صحیح از رسول خدا{{صل}} نقل کرده که فرمود: «هر کس مرا اطاعت کند به طور حتم [[خدا]] را اطاعت کرده و هر کس مرا [[نافرمانی]] کند به طور حتم خدا را نافرمانی کرده است و هرکس علی{{ع}} را اطاعت کند به طور حتم مرا اطاعت کرده و هرکس علی{{ع}} را نافرمانی کند به طور حتم مرا نافرمانی کرده است.»<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَطَاعَنِي فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَ مَنْ عَصَانِي فَقَدْ عَصَى اللَّهَ وَ مَنْ أَطَاعَ عَلِيّاً فَقَدْ أَطَاعَنِي وَ مَنْ وَ مَنْ عَصَى عَلِيّاً فَقَدْ عَصَانِي}}، محمد بن عبدالله حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۰، حدیث ۴۶۱۷.</ref>. در این [[حدیث]]، پیامبر{{صل}} اطاعت [[حضرت علی]]{{ع}} را ملازم با اطاعت خود و اطاعت خودش را ملازم با [[اطاعت خدا]] معرفی کرده و در نتیجه، این همان معنایی است که [[قرآن]] در [[آیه]] مورد نظر به آن اشاره کرده است<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱]]، ص ۱۵۵.</ref>.

#'''[[حدیث ثقلین]]'''؛ [[ترمذی]] به سند خود از [[جابر بن عبدالله]] نقل می‌کند: «در [[حجة الوداع]]، [[روز عرفه]] [[رسول خدا]]{{صل}} را دیدم که بر شترش به نام قصواء سوار بود و [[خطبه]] می‌خواند. شنیدم که حضرت می‌فرمود: «ای [[مردم]] در میان شما چیزی می‌گذارم که اگر به آن تمسک کنید، هرگز [[گمراه]] نخواهید شد: [[کتاب خدا]] و عترتم؛ [[اهل]] بیتم». <ref>{{متن حدیث|رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}} فِي حَجَّةِ الْوَدَاعِ يَوْمَ عَرَفَةَ وَ هُوَ عَلَى نَاقَتِهِ الْقَصْوَاءِ يَخْطُبُ فَسَمِعْتُهُ يَقُولُ: إِنِّي تَرَكْتُ فِيكُمْ مَا إِنْ أَخَذْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا، كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي}}، محمد بن عیسی ترمذی، سنن الترمذی، ج۵، ص۴۶۲، حدیث ۳۷۸۶.</ref>. در این [[حدیث]] نیز به [[لزوم]] تمسک و [[اطاعت]] از [[عترت پیامبر]]{{صل}} اشاره شده است<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱]]، ص ۱۵۶؛[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[امام‌شناسی و پاسخ به شبهات ج۱ (کتاب)|امام‌شناسی و پاسخ به شبهات ج۱]]، ص۳۴۷ و ۳۴۸.</ref>.

#'''حدیث جابر و اسامی تک تک ائمه''': جابر می‌گوید: چون خداوند آيه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> را بر پیامبرش نازل کرد، گفتم: ای [[رسول خدا]]، ما [[خدا]] و رسولش را شناختیم، اولی الامری که خداوند اطاعتشان را با اطاعت خود مقرون کرده چه کسانی‌اند؟ فرمود: آنان جانشیانان من و [[پیشوایان]] [[مسلمین]] پس از من هستند. نخستین آنان [[علی بن ابی طالب]] است. سپس حسن بعد حسین پس از او، [[علی بن حسین]] و [[محمد بن علی]] است که در [[تورات]] به نام [[باقر]] معروف است. تو ای جابر وی را خواهی دید و چون او را [[ملاقات]] کردی [[سلام]] من را به وی برسان. سپس صادق، [[جعفر بن محمد]]، موسى بن جعفر، [[علی بن موسی]]، [[محمد بن علی]]، [[علی بن محمد]] و [[حسن بن علی]] است. سپس آن کسی که نامش محمّد و کینه‌اش [[حجّت خدا]] در [[زمین]] و [[بقیة الله]] در بین [[بندگان]] است. وی فرزند حسن بن علی است. خداوند بلند مرتبه خاوران و باختران را به دست او می گشاید...»<ref>صدوق، کمال الدین، ج۱، ص۲۵۳.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[امام‌شناسی و پاسخ به شبهات ج۱ (کتاب)|امام‌شناسی و پاسخ به شبهات ج۱]]، ص۳۵۰.</ref>.