میقات: تفاوت میان نسخه‌ها

میقات محلی است که [[احرام]] از آنجا بسته می‌شود. در [[زبان عرب]]، میقات، اسم [[زمان]] است که بر مکان اطلاق شده است. [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ}}<ref>«از تو درباره ماه‌های نو می‌پرسند، بگو: آنها زمان نمای مردم و حجّ‌اند» سوره بقره، آیه ۱۸۹.</ref> دلالت بر زمان معین جهت انجام [[حج]] «[[تمتع]]، قِران و افراد» دارد همچنین کلمه میقات در [[آیات]] دیگر دلالت بر زمان معین می‌کند. بنابراین میقات، اولین محلی است که [[حاجی]] اعلام حضور می‌کند و در مقابل [[خالق یکتا]] خود را از همه [[وابستگی‌ها]] می‌رهاند و با حالتی خالصانه فریاد {{متن حدیث|لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لَبَّيْكَ‌}} سر می‌دهد. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} برای افرادی که آهنگ [[تشرف به حرم]] [[الهی]] دارند، تعیین فرمودند که هرگاه بخواهند به غُرُقگاه [[حرم]] [[خدا]] وارد شوند، باید در میقات، [[لباس]] حضور را که احرام است بپوشند، آن‌گاه مشرّف شوند<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۰۰۷؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>.

== مواقیت شش‌گانه ==

[[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: [[محرم]] شدن جهت حج و [[عمره]] از مواقیت پنج‌گانه‌ای است که [[رسول خدا]] آن را معین کرد. سپس فرمود: رسول خدا{{صل}} برای [[اهل]] [[مدینه]] و کسانی که از آنجا به [[مکه]] می‌روند «[[ذوالحلیفه]]» [[مسجد شجره]] را و برای آنان که از [[شامات]] می‌آیند «[[جُحفه]]» را و برای [[اهل نجد]] و [[عراق]] «[[وادی عقیق]]» و برای اهل [[طائف]] و آنان که از آن مسیر عبور می‌کنند «[[قرن المنازل]]» را و برای [[اهل یمن]] و عبورکنندگان از آن مسیر «[[یلملم]]» را میقات قرار داد<ref>فروع کافی ۴، ج، ص۲۱۹؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۳۰۲.</ref>.

علاوه بر میقات‌های پنج‌گانه برای اهالی مکه و یا کسانی که در مکه حضور دارند، مواقیتی نیز برای محرم شدن به احرام عمره تعیین شده است. امام صادق{{ع}} فرمودند: «کسی که تصمیم دارد از [[مکه]] برای برای [[محرم]] انجام [[عمره]] محرم شود، از [[جعرانه]] یا [[حدیبیه]] و یا سایر میقات‌ها (که تعیین شده است) محرم شود»<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَرَادَ أَنْ يَخْرُجَ مِنْ مَكَّةَ لِيَعْتَمِرَ أَحْرَمَ مِنَ الْجِعْرَانَةِ وَ الْحُدَيْبِيَةِ وَ مَا أَشْبَهَهُمَا}}؛ وسائل الشیعه، ج۸، باب ۱، حدیث ۱.</ref>.

# [[مسجد شجره]] که آن را [[ذوالحلیفه]] می‌نامند و [[مردم مدینه]] آن محل را به «[[آبار علی]]» می‌شناسند.  

# [[وادی عقیق]]  

# [[جحفه]]  

# [[قرن المنازل]]  

# تلملم  

# فخ.  

 

کسانی که [[منزل]] آنها از میقات‌های مذکور به مکه نزدیک‌تر باشد، میقاتشان منازل آنهاست و کسانی که از راه دور به مکه می‌روند و از میقات‌های نامبرده عبور نمی‌کنند، باید از محاذات [[میقات]] احرام ببندند. مراد از محاذی این است که در مکانی باشد که در حال استقبال [[قبله]]، میقات در طرف راست یا چپ واقع شود عرفاً (نه با دقت عقلیه) و آن مکان با میقات عرفا، در یک افق باشند والا با قطع نظر از [[اتحاد]] افق، بسیاری از امکنه بعیده با یکی از میقات‌ها محاذی هستند. محاذات حاصل می‌شود با [[علم]] و دو [[شاهد]] [[عادل]] و اگر اینها ممکن نشد، قول کسانی که مطلع هستند و یا از روی قواعد علمیه محاذات را تعیین می‌نمایند، مظنّه کافی است.

 

احرام قبل از میقات، [[باطل]] و [[حرام]] است، مگر برای کسی که [[نذر]] کرده، یا می‌خواهد [[فضیلت]] عمره [[رجب]] را [[درک]] کند و وقتش تنگ است و اگر بماند تا به میقات برسد [[ماه رجب]] می‌گذرد<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۰۰۷.</ref>.

 

در مبحث [[حج]] میقات بر دو قسم است:

# میقات زمانی: مراد وقت مجاز برای [[محرم]] شدن و انجام [[اعمال]] [[حج]] و [[عمره]] است و این [[زمان]] در:

## عمره مفرده، طول ایام سال است (به‌جز ایام اختصاصی حج) جهت محرم شدن و جهت انجام عمره.

## عمره [[تمتع]]، طول ماه‌های [[شوال]] و [[ذی‌قعده]] و نه [[روز اول ذی‌حجه]] (تا پیش از ظهر) جهت محرم شدن و جهت انجام عمره.

## حج، طول ماه‌های شوال و ذی‌قعده و نه روز اول ذی‌حجه (تا پیش از ظهر) است برای محرم شدن و تا [[روز]] دوازدهم یا [[سیزدهم ذی‌حجه]] است برای انجام حج (وتا آخر [[ذی حجه]] برای برخی از اعمال حج).

# [[میقات]] مکانی: موضع خاص محرم شدن جهت ورود به [[مکه]] و جهت انجام حج و عمره است. میقات‌ها متعددند و با توجه به نوع [[عبادت]] حج و یا عمره و نیز با توجه به نقطه ورود به [[حرم]] متفاوتند و مانند یک خط دایره‌ای اطراف مکه را فرا گرفته‌اند و عبور از این میقات‌ها و یا محاذی آنها (برای مسافر یا ساکن و برای قاصد حج و عمره یا فاقد قصد) بدون [[احرام]]، [[حرام]] است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۰۰۷.</ref>.

 

 

مواقیت مذکور برای احرام بستن [[حجّ]] قِران و اِفراد نیز می‌باشد اما برای عمره مفرده اگر در خارج [[شهر مکه]] باشد و خواسته باشد عمره مفرده به جا آورد، همین میقات‌هاست، و الّا اگر در مکه باشد و عمره مفرده را بخواهد انجام دهد، باید از مکه خارج شده، در یکی از محل‌هایی که برای [[عمره]] مفرده گفتیم رفته و [[احرام]] ببندد، اما محل [[احرام حج تمتع]] [[شهر مکه]] است و [[افضل]] این است که در [[مسجد الحرام]] و [[مقام ابراهیم]] یا [[حجر اسماعیل]] باشد<ref>راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۳، ص۵۲.</ref>.

در میقات‌های شش‌گانه [[حج]] می‌توان برای عمره و [[حج تمتع]] و عمره مفرده [[محرم]] شد، ولی شش نقطه دیگر در اطراف [[مکه]] وجود دارند که حدود [[حرم]] را با علایمی مشخص می‌کنند. در این میقات‌ها کسانی که داخل مکه هستند می‌توانند برای عمره مفرده محرم شوند. آنها عبارت‌اند از:

# وادی عُرَنَه در شرق حرم<ref>تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، اصغر قائدان، مشعر، ص۱۶۵.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۰۰۷.</ref>