علم معصوم به همه حقایق قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←دلیل قرآنی
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
*یکی از معتبرترین خاستگاه علوم [[اهل بیت]] {{عم}}، قرآن کریم است. این کتاب آسمانی، سرچشمۀ تمامی احکام شریعت و مهم‌ترین منبع علوم و معارف اسلامی است،<ref>ر.ک. [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۱؛ [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۷۵ و ۷۶</ref> لیکن همه کس نمی‌تواند به عمق و باطن آن دست یابد و حقایق علمی آنرا کشف کند. براساس برخی آیات مانند {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}}﴾}}<ref>سورۀ آل عمران، آیۀ ۷</ref>»<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۷۵ و ۷۶</ref> و نیز، برخی روایات از قبیل {{عربی|اندازه=155%|«مَا يَسْتَطِيعُ أَحَدٌ أَنْ يَدَّعِيَ أَنَّ عِنْدَهُ جَمِيعَ الْقُرْآنِ كُلِّهِ ظَاهِرِهِ وَ بَاطِنِهِ غَيْرُ الْأَوْصِيَاء}}<ref>«هیچ کس را یارای این سخن نیست که ادعا کند تمامی قرآن از ظاهر و باطن آن نزد اوست مگر اوصیاء » ر.ک. کلینی، محمد بن یعقوب, الکافی، ج ۱، ص ۲۸۶، ح ۲</ref><ref>ر.ک. [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن (مقاله)|اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن]]، ماهنامه معرفت، ش ۷۳، ص ۲۷</ref>، روشن می‌شود پس از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} مفسران آگاه به همه معانی و معارف قرآن، منحصر به [[امیرمؤمنان]] {{ع}} و یازده امام پس از ایشان است<ref>ر.ک. [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن (مقاله)|اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن]]، ماهنامه معرفت، ش ۷۳، ص ۲۷؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۳۴</ref> و به اجماع [[شیعه]] این علم از علومی است که لازم است امام از آن برخوردار باشد.<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۷۵ و ۷۶</ref> البته، بارها خود [[امامان]] [[معصوم]] {{عم}} تصریح کرده اند که علم خود را نسل به نسل از نبی اکرم{{صل}} گرفته‌اند و علم نبی اکرم{{صل}} هم چیزی جز علم به قرآن کریم نیست.<ref>ر.ک. [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن‌ها</ref> این علم شامل موارد گوناگونی از جمله علم به باطن، علم به تاویل، علم به تفسیر و ... می شود. | *یکی از معتبرترین خاستگاه علوم [[اهل بیت]] {{عم}}، قرآن کریم است. این کتاب آسمانی، سرچشمۀ تمامی احکام شریعت و مهم‌ترین منبع علوم و معارف اسلامی است،<ref>ر.ک. [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۱؛ [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۷۵ و ۷۶</ref> لیکن همه کس نمی‌تواند به عمق و باطن آن دست یابد و حقایق علمی آنرا کشف کند. براساس برخی آیات مانند {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}}﴾}}<ref>سورۀ آل عمران، آیۀ ۷</ref>»<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۷۵ و ۷۶</ref> و نیز، برخی روایات از قبیل {{عربی|اندازه=155%|«مَا يَسْتَطِيعُ أَحَدٌ أَنْ يَدَّعِيَ أَنَّ عِنْدَهُ جَمِيعَ الْقُرْآنِ كُلِّهِ ظَاهِرِهِ وَ بَاطِنِهِ غَيْرُ الْأَوْصِيَاء}}<ref>«هیچ کس را یارای این سخن نیست که ادعا کند تمامی قرآن از ظاهر و باطن آن نزد اوست مگر اوصیاء » ر.ک. کلینی، محمد بن یعقوب, الکافی، ج ۱، ص ۲۸۶، ح ۲</ref><ref>ر.ک. [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن (مقاله)|اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن]]، ماهنامه معرفت، ش ۷۳، ص ۲۷</ref>، روشن می‌شود پس از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} مفسران آگاه به همه معانی و معارف قرآن، منحصر به [[امیرمؤمنان]] {{ع}} و یازده امام پس از ایشان است<ref>ر.ک. [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن (مقاله)|اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن]]، ماهنامه معرفت، ش ۷۳، ص ۲۷؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۳۴</ref> و به اجماع [[شیعه]] این علم از علومی است که لازم است امام از آن برخوردار باشد.<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۷۵ و ۷۶</ref> البته، بارها خود [[امامان]] [[معصوم]] {{عم}} تصریح کرده اند که علم خود را نسل به نسل از نبی اکرم{{صل}} گرفته‌اند و علم نبی اکرم{{صل}} هم چیزی جز علم به قرآن کریم نیست.<ref>ر.ک. [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن‌ها</ref> این علم شامل موارد گوناگونی از جمله علم به باطن، علم به تاویل، علم به تفسیر و ... می شود. | ||
== | ==ادلۀ علم امامان به تمام قرآن== | ||
*دو دلیل بر ادعای علم امام{{ع}} به همه حقایق قرآن اقامه شده | *دو دلیل بر ادعای علم امام{{ع}} به همه حقایق قرآن اقامه شده است، دلیل قرآنی و دلیل روایی: | ||
===دلیل قرآنی=== | |||
*آیاتی از قبیل {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}}﴾}}<ref>سورۀ آل عمران، آیۀ ۷</ref>»<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۷۵ و ۷۶؛ [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن (مقاله)|اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن]]، ماهنامه معرفت، ش ۷۳، ص ۲۷</ref> و {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|قُلْ كَفى بِاللَّهِ شَهيداً بَيني وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتاب}}﴾}}<ref>سورۀ رعد، آیۀ ۴۳</ref>»<ref>ر.ک. [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن‌ها؛ [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن (مقاله)|اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن]]، ماهنامه معرفت، ش ۷۳، ص ۲۷؛ [[سید نسیم عباس نقوی|عباس نقوی، سید نسیم]]، [[علم پیامبر و ائمه به غیب (پایان‌نامه)|علم پیامبر و ائمه به غیب]]، ص۴۰؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۳۴</ref> که در آنها مراد از "الراسخون" و {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتاب}}﴾}} [[اهل بیت]]{{عم}} معرفی شده‌اند.<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۷۵ و ۷۶؛ [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن‌ها؛ [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن (مقاله)|اهل بیت پیامبر مفسران آگاه به تمام قرآن]]، ماهنامه معرفت، ش ۷۳، ص ۲۷؛ [[سید نسیم عباس نقوی|عباس نقوی، سید نسیم]]، [[علم پیامبر و ائمه به غیب (پایان‌نامه)|علم پیامبر و ائمه به غیب]]، ص۴۰؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۳۴</ref> | |||
==دلیل روایی== | ==دلیل روایی== | ||
*روایات دربارۀ علم [[امامان]] {{عم}} به حقایق قرآن فراوان است؛<ref>ر.ک. [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن‌ها؛ [[هاشم بحرانی|بحرانی، هاشم]]، البرهان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ذیل آخرین آیه سوره رعد، حدیث ۱۶؛ تفتازانی، مسعود بن عمر، مختصرالمعانی، ص ۷۷؛ صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۴، باب ۱۰، ح ۵؛ ص ١٢٨، ح ٣؛ ص ۱۹۳، ح ١؛ ص ۱۹۴، ح ١؛ ص ۲۱۲، ح ۲؛ ج ۱، ص ۴۸؛ ج ۱، ص ۲۰۴؛ ج ۱، ص ۳۷؛ ج ۱، ص ۳۰۱؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۱</ref> مانند: | *روایات دربارۀ علم [[امامان]] {{عم}} به حقایق قرآن فراوان است؛<ref>ر.ک. [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن‌ها؛ [[هاشم بحرانی|بحرانی، هاشم]]، البرهان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ذیل آخرین آیه سوره رعد، حدیث ۱۶؛ تفتازانی، مسعود بن عمر، مختصرالمعانی، ص ۷۷؛ صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۴، باب ۱۰، ح ۵؛ ص ١٢٨، ح ٣؛ ص ۱۹۳، ح ١؛ ص ۱۹۴، ح ١؛ ص ۲۱۲، ح ۲؛ ج ۱، ص ۴۸؛ ج ۱، ص ۲۰۴؛ ج ۱، ص ۳۷؛ ج ۱، ص ۳۰۱؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۱</ref> مانند: | ||