پرش به محتوا

آیا امامت از دوران کودکی امکان‌پذیر است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص'
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن' به '{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن')
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۲: خط ۲۲:
::::::'''۱. اعطای [[نبوت]] و حکم در دوره نوزادی به [[حضرت عیسی]]{{ع}} و [[حضرت یحیی]]{{ع}}:''' اولین نکته اینکه نباید به [[امامت]] رسیدن دو [[امام]] بزرگوار مزبور در سن کودکی مایه تعجب و چه بسا انکار قرار گیرد؛ چراکه [[خداوند متعال]] در [[قرآن]] از اعطای حکم به [[حضرت یحیی]] و [[نبوت]] به [[حضرت عیسی]] در [[صغر سن|صغر سنی]] خبر داده است.  
::::::'''۱. اعطای [[نبوت]] و حکم در دوره نوزادی به [[حضرت عیسی]]{{ع}} و [[حضرت یحیی]]{{ع}}:''' اولین نکته اینکه نباید به [[امامت]] رسیدن دو [[امام]] بزرگوار مزبور در سن کودکی مایه تعجب و چه بسا انکار قرار گیرد؛ چراکه [[خداوند متعال]] در [[قرآن]] از اعطای حکم به [[حضرت یحیی]] و [[نبوت]] به [[حضرت عیسی]] در [[صغر سن|صغر سنی]] خبر داده است.  
::::::{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا}}﴾}}<ref> ای یحیی، کتاب (آسمانی) را با توانمندی بگیر! و ما به او در کودکی (نیروی) داوری دادیم؛ سوره مریم، آیه:۱۲.</ref>؛ {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا}}﴾}}<ref> مریم) به او اشارت کرد؛ گفتند: چگونه با کودکی که در گاهواره است سخن بگوییم؟!  (نوزاد) گفت: بی‌گمان من بنده خداوندم، به من کتاب (آسمانی) داده و مرا پیامبر کرده است؛ سوره مریم، آیه: ۲۹ - ۳۰.</ref>.
::::::{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا}}﴾}}<ref> ای یحیی، کتاب (آسمانی) را با توانمندی بگیر! و ما به او در کودکی (نیروی) داوری دادیم؛ سوره مریم، آیه:۱۲.</ref>؛ {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا}}﴾}}<ref> مریم) به او اشارت کرد؛ گفتند: چگونه با کودکی که در گاهواره است سخن بگوییم؟!  (نوزاد) گفت: بی‌گمان من بنده خداوندم، به من کتاب (آسمانی) داده و مرا پیامبر کرده است؛ سوره مریم، آیه: ۲۹ - ۳۰.</ref>.
::::::در اینکه مقصود از حکم اعطای خداوند برای [[حضرت یحیی]] چیست؟ آیا شامل [[نبوت]]نیز می‌شود یا نه؟ میان مفسران اعم از [[شیعی]] و [[سنی]] اختلاف نظر وجود دارد<ref>شوکانی در ذکر معانی: حکمت، فهم احکام، علم و نبوت و تعقل می‌گوید: «لا مانع من ان یکون الحکم صالحا لحمله علی جمیع ما ذکره»؛ تفسیر فتح القدیر، ج۳ ، ص:۱۰، ابو منطور ماتریدی آیه فوق را دلیل بر نبوت در کودکی و مخالف و نافی نظر معتزله ذکر می کند؛ تأویلات اهل السنه، ج۳، ص:۲۶۰ و نیز: شیخ اسماعیل حقی البروسوی، تفسیر روح البیان، ج۵، ص: ۳۱۹، علامه طباطبایی آن را علم به معرفت الهیه و انکشاف پرده‌های غیب تفسیر می‌کند المیزان، ج۱۴، ص: ۱۹۲.</ref> اینجا به ذکر مفسر و متلکم نامی [[اهل سنت]] یعنی [[فخر رازی]] بسنده می‌شود که در تفسیر اعطای حکم به [[حضرت یحیی]] می‌نویسد: {{عربی|اندازه=150%|" الحکم هو النبوة فان الله تعالی احکم عقله فی صباه و أوحی الیه و ذلک لان الله تعالی قد بعث یحیی و عیسی وهما صبیان"}} <ref>تفسیر کبیر، ج۱۱، ص: ۱۹۲.</ref>.
::::::در اینکه مقصود از حکم اعطای خداوند برای [[حضرت یحیی]] چیست؟ آیا شامل [[نبوت]]نیز می‌شود یا نه؟ میان مفسران اعم از [[شیعی]] و [[سنی]] اختلاف نظر وجود دارد<ref>شوکانی در ذکر معانی: حکمت، فهم احکام، علم و نبوت و تعقل می‌گوید: «لا مانع من ان یکون الحکم صالحا لحمله علی جمیع ما ذکره»؛ تفسیر فتح القدیر، ج۳ ، ص۱۰، ابو منطور ماتریدی آیه فوق را دلیل بر نبوت در کودکی و مخالف و نافی نظر معتزله ذکر می کند؛ تأویلات اهل السنه، ج۳، ص۲۶۰ و نیز: شیخ اسماعیل حقی البروسوی، تفسیر روح البیان، ج۵، ص ۳۱۹، علامه طباطبایی آن را علم به معرفت الهیه و انکشاف پرده‌های غیب تفسیر می‌کند المیزان، ج۱۴، ص ۱۹۲.</ref> اینجا به ذکر مفسر و متلکم نامی [[اهل سنت]] یعنی [[فخر رازی]] بسنده می‌شود که در تفسیر اعطای حکم به [[حضرت یحیی]] می‌نویسد: {{عربی|اندازه=150%|" الحکم هو النبوة فان الله تعالی احکم عقله فی صباه و أوحی الیه و ذلک لان الله تعالی قد بعث یحیی و عیسی وهما صبیان"}} <ref>تفسیر کبیر، ج۱۱، ص ۱۹۲.</ref>.
::::::قدر مشترک و متیقن از "حکم" قوه فهم و دراکه دقیق و [[الهام]] غیبی و اعجاب‌انگیزی است که خداوند از آن به عنوان یک عنایت خاص و ویژگی انحصاری [[حضرت یحیی]] نام می‌برد.
::::::قدر مشترک و متیقن از "حکم" قوه فهم و دراکه دقیق و [[الهام]] غیبی و اعجاب‌انگیزی است که خداوند از آن به عنوان یک عنایت خاص و ویژگی انحصاری [[حضرت یحیی]] نام می‌برد.
::::::از این آیه شریفه روشن می‌شود که علم و قوه تعقل ویژه و ارتباط غیبی در صغر سنی و کودکی امر ممکن بل واقع شده است و در آن هیچ بعدی وجود ندارد.
::::::از این آیه شریفه روشن می‌شود که علم و قوه تعقل ویژه و ارتباط غیبی در صغر سنی و کودکی امر ممکن بل واقع شده است و در آن هیچ بعدی وجود ندارد.
::::::اما درباره [[نبوت]] [[حضرت عیسی]]{{ع}} که آیه آن صریح است، اکثریت اندیشوران شیعی آن را بر [[نبوت]] حال کودکی حمل و تفسیر کرده‌اند<ref>ر.ک. سلسلة مؤلفات الشیخ المفید، اوائل المقالات، ج۴، ص:۱۲۵؛ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۴، ص: ۴۶.</ref>؛ اما مفسران [[اهل سنت]] دیدگاه‌های مختلفی ذکر کرده‌اند، برخی منکر<ref>ر.ک: تفسیر المراغی، ج ۶، ص ۴۸. </ref> و بعض دیگر به ذکر دو قول "[[نبوت]] و غیر [[نبوت]]" بدون رد یکی بسنده کرده‌اند<ref>ر.ک: تفسیر البیضاوی، ج ۳، ص ۴۸ و [[زمخشری]]، الکشاف، ج ۳، ص ۱۵. </ref>، اما بعض دیگر آن را بر [[نبوت]] [[تفسیر]] و حمل نموده‌اند، [[بروسوی]] در [[روح البیان]] خود این قول را به جمهور نسبت می‌‌دهد <ref>ر.ک: تفسیر [[روح البیان، ج ۵، ص ۳۳۱. </ref> [[زمخشری]] [[تفسیر]] [[نبوت]] بر سن کودکی را به ظاهر آیه نسبت می‌‌دهد <ref>ر.ک: تفسیر الکشاف، ج ۳، ص ۱۵.</ref>  
::::::اما درباره [[نبوت]] [[حضرت عیسی]]{{ع}} که آیه آن صریح است، اکثریت اندیشوران شیعی آن را بر [[نبوت]] حال کودکی حمل و تفسیر کرده‌اند<ref>ر.ک. سلسلة مؤلفات الشیخ المفید، اوائل المقالات، ج۴، ص۱۲۵؛ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۴، ص ۴۶.</ref>؛ اما مفسران [[اهل سنت]] دیدگاه‌های مختلفی ذکر کرده‌اند، برخی منکر<ref>ر.ک: تفسیر المراغی، ج ۶، ص ۴۸. </ref> و بعض دیگر به ذکر دو قول "[[نبوت]] و غیر [[نبوت]]" بدون رد یکی بسنده کرده‌اند<ref>ر.ک: تفسیر البیضاوی، ج ۳، ص ۴۸ و [[زمخشری]]، الکشاف، ج ۳، ص ۱۵. </ref>، اما بعض دیگر آن را بر [[نبوت]] [[تفسیر]] و حمل نموده‌اند، [[بروسوی]] در [[روح البیان]] خود این قول را به جمهور نسبت می‌‌دهد <ref>ر.ک: تفسیر [[روح البیان، ج ۵، ص ۳۳۱. </ref> [[زمخشری]] [[تفسیر]] [[نبوت]] بر سن کودکی را به ظاهر آیه نسبت می‌‌دهد <ref>ر.ک: تفسیر الکشاف، ج ۳، ص ۱۵.</ref>  
::::::[[فخر رازی]] با صراحت تمام دو آیه فوق "حکم [[حضرت یحیی]] و [[نبوت]] [[حضرت عیسی]]" را به کودکی حمل می‌‌کند و در پاسخ این [[شبهه]] که آن امر بعیدی است می‌‌گوید، امر خارق‌العاده لازمه [[نبوت]] و اعجاز است و هر کس منکر آن شود، راه اثبات [[نبوت]] را بسته است. وی ظاهر آیه {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|آتَانِيَ الْكِتَابَ}}﴾}} را دلیل [[نبوت]] [[حضرت عیسی]] در کودکی می‌‌داند که واجب است آن بر ظاهر حمل و از [[تفسیر]] خلاف ظاهر اجتناب نمود <ref>ر.ک: تفسیر کبیر، ج ۱۱، صص ۱۹۳ و ۲۱۵.</ref>.  
::::::[[فخر رازی]] با صراحت تمام دو آیه فوق "حکم [[حضرت یحیی]] و [[نبوت]] [[حضرت عیسی]]" را به کودکی حمل می‌‌کند و در پاسخ این [[شبهه]] که آن امر بعیدی است می‌‌گوید، امر خارق‌العاده لازمه [[نبوت]] و اعجاز است و هر کس منکر آن شود، راه اثبات [[نبوت]] را بسته است. وی ظاهر آیه {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|آتَانِيَ الْكِتَابَ}}﴾}} را دلیل [[نبوت]] [[حضرت عیسی]] در کودکی می‌‌داند که واجب است آن بر ظاهر حمل و از [[تفسیر]] خلاف ظاهر اجتناب نمود <ref>ر.ک: تفسیر کبیر، ج ۱۱، صص ۱۹۳ و ۲۱۵.</ref>.  
::::::[[ابو منصور ماتریدی]] [[رئیس]] [[مکتب]] [[علم کلام|کلامی‌]] ماتریدیه نیز آیه را بر [[نبوت]] دوره کودکی [[تفسیر]] کرده است <ref>تأویلات اهل السنۀ، ج ۳، ص ۲۶۴.</ref>  
::::::[[ابو منصور ماتریدی]] [[رئیس]] [[مکتب]] [[علم کلام|کلامی‌]] ماتریدیه نیز آیه را بر [[نبوت]] دوره کودکی [[تفسیر]] کرده است <ref>تأویلات اهل السنۀ، ج ۳، ص ۲۶۴.</ref>  
خط ۴۱: خط ۴۱:
::::::'''۵. [[فضیلت]] ذاتی [[امام هادی]]{{ع}}:''' آن حضرت نیز مانند پدر گرامی‌ خود در سن کودکی به [[امامت]] رسید، [[شیعیان]] به دلیل مشابه یعنی [[امامت]] رسیدن [[امام جواد]]{{ع}} در دوره کودکی، [[امامت]] [[امام هادی]]{{ع}} را نیز پذیرفتند. در [[صلاحیت]] و [[فضیلت]] ذاتی [[امام هادی]] به این نکته بسنده می‌‌کنیم که [[خلیفه]] وقت معتصم خواست از [[صغر سن|صغر سنی]] حضرت استفاده نموده او را زیر نظر یک علام [[مخالف]] [[شیعه]] زبردستی به نام ابو عبد الله جنیدی به صورت حبس در خانه [[تعلیم]] و تربیت دهد. جنیدی به عنوان استاد خصوصی حضرت به مدت [[تعیین]] شده به ظاهر به [[تعلیم]] و به تعبیری شست و شوی مغزی حضرت پرداخت. بزرگان [[شیعه]] از این مسئله ناراحت شده بعد از مدتی وضعیت [[امام]]{{ع}} را از [[جنیدی]] پرسیدند، وی گفت: به [[خدا]] قسم، من او را [[تعلیم]] نمی‌دهم بلکه اوست که مرا [[تعلیم]] می‌‌دهد. ثمره این [[تعلیم]] خصوصی روی آوردن [[جنیدی]] به [[تشیع]] گردید<ref>ر.ک: مسعودی، اثبات الوصیۀ، ص ۲۳۰.</ref>
::::::'''۵. [[فضیلت]] ذاتی [[امام هادی]]{{ع}}:''' آن حضرت نیز مانند پدر گرامی‌ خود در سن کودکی به [[امامت]] رسید، [[شیعیان]] به دلیل مشابه یعنی [[امامت]] رسیدن [[امام جواد]]{{ع}} در دوره کودکی، [[امامت]] [[امام هادی]]{{ع}} را نیز پذیرفتند. در [[صلاحیت]] و [[فضیلت]] ذاتی [[امام هادی]] به این نکته بسنده می‌‌کنیم که [[خلیفه]] وقت معتصم خواست از [[صغر سن|صغر سنی]] حضرت استفاده نموده او را زیر نظر یک علام [[مخالف]] [[شیعه]] زبردستی به نام ابو عبد الله جنیدی به صورت حبس در خانه [[تعلیم]] و تربیت دهد. جنیدی به عنوان استاد خصوصی حضرت به مدت [[تعیین]] شده به ظاهر به [[تعلیم]] و به تعبیری شست و شوی مغزی حضرت پرداخت. بزرگان [[شیعه]] از این مسئله ناراحت شده بعد از مدتی وضعیت [[امام]]{{ع}} را از [[جنیدی]] پرسیدند، وی گفت: به [[خدا]] قسم، من او را [[تعلیم]] نمی‌دهم بلکه اوست که مرا [[تعلیم]] می‌‌دهد. ثمره این [[تعلیم]] خصوصی روی آوردن [[جنیدی]] به [[تشیع]] گردید<ref>ر.ک: مسعودی، اثبات الوصیۀ، ص ۲۳۰.</ref>
::::::کرامات و [[صفات کمالی]] حضرت در دوران کودکی و بعد آن به حدی مانند آفتاب ظاهر بود که این دستمایه‌ای باری کوته فکران شد، آنان به غلو روی آرودند و حضرت ضمن مبارزه با این مسئله حکم قتل چندین تن از آنان را صادر کرد<ref>ر.ک: سید ابو القاسم خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱۳، ص ۲۴۰، ذیل فارس بن حاتم.</ref>  
::::::کرامات و [[صفات کمالی]] حضرت در دوران کودکی و بعد آن به حدی مانند آفتاب ظاهر بود که این دستمایه‌ای باری کوته فکران شد، آنان به غلو روی آرودند و حضرت ضمن مبارزه با این مسئله حکم قتل چندین تن از آنان را صادر کرد<ref>ر.ک: سید ابو القاسم خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱۳، ص ۲۴۰، ذیل فارس بن حاتم.</ref>  
::::::حاصل آن‌که با توجّه به نوبت در [[صغر سن|صغر سنی]] برای [[حضرت عیسی]] و اعطای حکم برای [[حضرت یحیی]]، [[امامت]] در این دوران برای [[امامان]] از سلاله [[پیامبر اسلام]]{{صل}} امر ممکن و واقعی است، علاوه آن‌که [[امامت]] آن بزرگواران از طریق [[روایات]] [[امامان]] پیشین و منتهی به [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} نقل گزارش شده است<ref>ر.ک: حاکم نیشابوری، شواهد التنزیل، ج ۱، ص ۷۶، ح ۸۹. </ref> و این خود برهان "لمی‌" بر امکان و [[صلاحیت]] ذاتی آنان است»<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی]]، [[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]، ص:۸۷ - ۹۳.</ref>.
::::::حاصل آن‌که با توجّه به نوبت در [[صغر سن|صغر سنی]] برای [[حضرت عیسی]] و اعطای حکم برای [[حضرت یحیی]]، [[امامت]] در این دوران برای [[امامان]] از سلاله [[پیامبر اسلام]]{{صل}} امر ممکن و واقعی است، علاوه آن‌که [[امامت]] آن بزرگواران از طریق [[روایات]] [[امامان]] پیشین و منتهی به [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} نقل گزارش شده است<ref>ر.ک: حاکم نیشابوری، شواهد التنزیل، ج ۱، ص ۷۶، ح ۸۹. </ref> و این خود برهان "لمی‌" بر امکان و [[صلاحیت]] ذاتی آنان است»<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی]]، [[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]، ص۸۷ - ۹۳.</ref>.


==پاسخ‌های دیگر==
==پاسخ‌های دیگر==
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش