پرش به محتوا

امامت از دیدگاه خوارج: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص'
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص')
خط ۲۵: خط ۲۵:


==[[شروط امام]] از دیدگاه [[خوارج]]==
==[[شروط امام]] از دیدگاه [[خوارج]]==
*به‌ گفته صاحب‌ مسائل‌ الامامه‌ محکمه‌ همگی‌ به‌ [[امامت‌ فاضل‌]] قائل‌ بوده‌، و [[امامت‌ مفضول‌]] را انکار می‌کرده‌اند. در نگاه‌ آنان‌، [[افضل‌]] برای‌ [[امامت‌]] کسی‌ است‌ که‌ خود را برای‌ خروج‌ آماده‌ سازد و مردم‌ را به‌ جهاد فراخواند و چنین‌ کسی‌ [[احق‌ به‌ امامت‌]] است‌. در دید محکمه‌، [[امامت‌]] منحصر به‌ خاندان‌ و قوم‌ ویژه‌ای‌ نیست‌ و مردم‌ از این‌ نظر برابرند <ref>مسائل‌ الامامة، منسوب‌ به‌ ناشی‌´ اکبر، به‌ کوشش‌ فان‌اس‌، ص: ۶۸؛ نیز شهرستانی‌، محمد، الملل‌ و النحل‌، به‌ کوشش‌ محمد بدران‌.</ref>. به‌ طور کلی‌ از سده نخست‌ هجری‌ در میان‌ اکثریت‌ جناحهای‌ فکری‌ مسلمانان‌ که‌ [[امامت‌]] و [[خلافت‌]] را به‌ نص‌ نمی‌دانستند، آراء گوناگونی‌ درباره شرایط [[احراز امامت‌]] مطرح‌ می‌شد و در این‌ بین‌، محکمه‌ از نخستین‌ گروههایی‌ بودند که‌ امامت‌ را در قبیله قریش‌ محدود نکرده‌، هر کس‌ را - از هر تیره قومی‌- که‌ به‌ کتاب‌ و سنت‌ عالم‌، و به‌ آن‌ دو قائم‌ بوده‌ باشد، برای‌ [[امامت‌]] صالح‌ می‌شمردند <ref>نک: نوبختی‌، سعد بن‌ عبدالله‌، نیز مسائل‌، همانجاها؛  اشعری‌، علی‌، مقالات‌ الاسلامیین‌، به‌ کوشش‌ ریتر، ویسبادن‌، ۴۶۱.</ref><ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>.
*به‌ گفته صاحب‌ مسائل‌ الامامه‌ محکمه‌ همگی‌ به‌ [[امامت‌ فاضل‌]] قائل‌ بوده‌، و [[امامت‌ مفضول‌]] را انکار می‌کرده‌اند. در نگاه‌ آنان‌، [[افضل‌]] برای‌ [[امامت‌]] کسی‌ است‌ که‌ خود را برای‌ خروج‌ آماده‌ سازد و مردم‌ را به‌ جهاد فراخواند و چنین‌ کسی‌ [[احق‌ به‌ امامت‌]] است‌. در دید محکمه‌، [[امامت‌]] منحصر به‌ خاندان‌ و قوم‌ ویژه‌ای‌ نیست‌ و مردم‌ از این‌ نظر برابرند <ref>مسائل‌ الامامة، منسوب‌ به‌ ناشی‌´ اکبر، به‌ کوشش‌ فان‌اس‌، ص ۶۸؛ نیز شهرستانی‌، محمد، الملل‌ و النحل‌، به‌ کوشش‌ محمد بدران‌.</ref>. به‌ طور کلی‌ از سده نخست‌ هجری‌ در میان‌ اکثریت‌ جناحهای‌ فکری‌ مسلمانان‌ که‌ [[امامت‌]] و [[خلافت‌]] را به‌ نص‌ نمی‌دانستند، آراء گوناگونی‌ درباره شرایط [[احراز امامت‌]] مطرح‌ می‌شد و در این‌ بین‌، محکمه‌ از نخستین‌ گروههایی‌ بودند که‌ امامت‌ را در قبیله قریش‌ محدود نکرده‌، هر کس‌ را - از هر تیره قومی‌- که‌ به‌ کتاب‌ و سنت‌ عالم‌، و به‌ آن‌ دو قائم‌ بوده‌ باشد، برای‌ [[امامت‌]] صالح‌ می‌شمردند <ref>نک: نوبختی‌، سعد بن‌ عبدالله‌، نیز مسائل‌، همانجاها؛  اشعری‌، علی‌، مقالات‌ الاسلامیین‌، به‌ کوشش‌ ریتر، ویسبادن‌، ۴۶۱.</ref><ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>.
*اصل‌ در گزینش‌ [[امام]] نزد محکمه‌، شوراست‌، اما در باره اینکه‌ شورا با حضور چه‌ کسانی‌ و چندین‌ تن‌ محقق‌ می‌گردد، اختلاف‌ است‌، گاه‌ حتی‌ عدد دو مطرح‌ شده‌ است‌ <ref>نک: نوبختی‌، حسن‌، فرق‌ الشیعة، به‌ کوشش‌ ریتر.</ref>. در برخی‌ جوامع‌ اهل‌ تحکیم‌، نفوذ سران‌ در انتخاب‌ تأثیری‌ تعیین‌ کننده‌ داشته‌ است‌؛ به‌ عنوان‌ نمونه‌ می‌توان‌ به‌ نقش‌ [[عبیده بن‌ هلال‌]] در جریان‌ بیعت‌ با [[قطری‌ بن‌ فجائه‌]] در اردوگاه‌ ازارقه‌ اشاره‌ کرد <ref>مبرد، محمد، الکامل‌، همراه‌ با شرح‌ مرصفی‌، ج۵، ۵۰.]</ref><ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>.
*اصل‌ در گزینش‌ [[امام]] نزد محکمه‌، شوراست‌، اما در باره اینکه‌ شورا با حضور چه‌ کسانی‌ و چندین‌ تن‌ محقق‌ می‌گردد، اختلاف‌ است‌، گاه‌ حتی‌ عدد دو مطرح‌ شده‌ است‌ <ref>نک: نوبختی‌، حسن‌، فرق‌ الشیعة، به‌ کوشش‌ ریتر.</ref>. در برخی‌ جوامع‌ اهل‌ تحکیم‌، نفوذ سران‌ در انتخاب‌ تأثیری‌ تعیین‌ کننده‌ داشته‌ است‌؛ به‌ عنوان‌ نمونه‌ می‌توان‌ به‌ نقش‌ [[عبیده بن‌ هلال‌]] در جریان‌ بیعت‌ با [[قطری‌ بن‌ فجائه‌]] در اردوگاه‌ ازارقه‌ اشاره‌ کرد <ref>مبرد، محمد، الکامل‌، همراه‌ با شرح‌ مرصفی‌، ج۵، ۵۰.]</ref><ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>.
*سنت‌ استخلاف‌ به‌ شیوه ابوبکر نیز در میان‌ محکمه‌ نمونه‌هایی‌ تاریخی‌ دارد و از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ به‌ استخلاف‌ [[ابن‌ ماحوز]] از سوی‌ [[نافع‌ بن‌ ازرق‌]] <ref>ابوالفرج‌ اصفهانی‌، الاغانی‌، ج۶، ۱۴۳.</ref> از ازارقه‌، و استخلاف‌ دعامه شیبانی‌ از سوی‌ [[بهلول‌ بن‌ بشر]][[امام]] [[صفری‌ بلاد جزیره‌]] <ref>ابن‌اثیر، الکامل‌، ج۵، ۲۰۹-۲۱۲.</ref> اشاره‌ کرد<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>.
*سنت‌ استخلاف‌ به‌ شیوه ابوبکر نیز در میان‌ محکمه‌ نمونه‌هایی‌ تاریخی‌ دارد و از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ به‌ استخلاف‌ [[ابن‌ ماحوز]] از سوی‌ [[نافع‌ بن‌ ازرق‌]] <ref>ابوالفرج‌ اصفهانی‌، الاغانی‌، ج۶، ۱۴۳.</ref> از ازارقه‌، و استخلاف‌ دعامه شیبانی‌ از سوی‌ [[بهلول‌ بن‌ بشر]][[امام]] [[صفری‌ بلاد جزیره‌]] <ref>ابن‌اثیر، الکامل‌، ج۵، ۲۰۹-۲۱۲.</ref> اشاره‌ کرد<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>.
۲۱۸٬۳۵۲

ویرایش