۳۳٬۷۴۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'خدامراد]]،فرهنگنامه' به 'خدامراد، [[فرهنگنامه') |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|' به '{{عربی|') |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
*در روایات فراوانی، خاندان [[امامان]]{{عم}}، به پرهیز از قیام پیش از ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} سفارش شدهاند. | *در روایات فراوانی، خاندان [[امامان]]{{عم}}، به پرهیز از قیام پیش از ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} سفارش شدهاند. | ||
*از جمله روایاتی که برای مشروع نبودن تشکیل حکومت در عصر غیبت، مورد استفاده واقع شده، روایاتی است که به ظاهر قیام مسلحانه را پیش از ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} منع میکند و تأکید دارد که این گونه قیامها به ثمر نمیرسد. روایات یاد شده را شیخ [[حر عاملی]] در "وسائل الشیعه" گرد آورده است. | *از جمله روایاتی که برای مشروع نبودن تشکیل حکومت در عصر غیبت، مورد استفاده واقع شده، روایاتی است که به ظاهر قیام مسلحانه را پیش از ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} منع میکند و تأکید دارد که این گونه قیامها به ثمر نمیرسد. روایات یاد شده را شیخ [[حر عاملی]] در "وسائل الشیعه" گرد آورده است. | ||
*۱. برخی از این روایات، به طور عام، هر نوع قیام و برافراشتن هر پرچمی را پیش از ظهور [[امام مهدی|حضرت حجّت]]{{ع}} محکوم و پرچمدار آن را طاغوت یا مشرک معرفی میکنند. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "هر پرچمی پیش از قیام قائم بر افراشته شود، صاحب آن، طاغوتی است که برابر خدا پرستش میشود"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" كُلُ رَايَةٍ تُرْفَعُ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ يُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ "}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۸، ص ۲۹۵، ح ۴۵۲</ref>. برافراشتن پرچم، کنایه از اعلان جنگ با نظام حاکم و تلاش برای تأسیس حکومت جدید است. واژه "طاغوت" و جمله {{عربی | *۱. برخی از این روایات، به طور عام، هر نوع قیام و برافراشتن هر پرچمی را پیش از ظهور [[امام مهدی|حضرت حجّت]]{{ع}} محکوم و پرچمدار آن را طاغوت یا مشرک معرفی میکنند. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "هر پرچمی پیش از قیام قائم بر افراشته شود، صاحب آن، طاغوتی است که برابر خدا پرستش میشود"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" كُلُ رَايَةٍ تُرْفَعُ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ يُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ "}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۸، ص ۲۹۵، ح ۴۵۲</ref>. برافراشتن پرچم، کنایه از اعلان جنگ با نظام حاکم و تلاش برای تأسیس حکومت جدید است. واژه "طاغوت" و جمله {{عربی|" يُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ "}} در این حدیث به خوبی بیانگر آن است که مقصود از "پرچم برافراشته شده پیش از قیام قائم" پرچمی است که مقابل خدا و [[پیامبر خاتم|رسول]]{{صل}} و [[امام]]{{ع}} برافراشته شود و برافرازنده آن، مقابل حکومت خدا، حکومتی تأسیس کند و در پی آن باشد که به خواستههای خود جامه عمل بپوشاند. بنابراین، نمیتوان شخص صالحی را که برای حاکمیت دین، قیام و اقدام کرده است، طاغوت خواند؛ زیرا در این صورت، چنین پرچمی نه فقط مقابل پرچم قائم برافراشته نشده که در مسیر و طریق و جهت او خواهد بود. افزون بر این، اگر با استناد به این روایات، هرگونه قیام و نهضتی را محکوم و غیر مشروع بدانیم، اینگونه برداشت، با روایتهای جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و نیز با سیره [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]]{{عم}} تعارض دارد و در مقام تعارض، باید از این روایات صرف نظر کرد. | ||
*۲. روایاتی که بیانگر ناکامی و موفق نشدن قیامهای پیش از قیام [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} است. این دسته از روایات، در ضمن، به مشروع نبودن تلاش برای ایجاد حکومت اسلامی اشاره دارد؛ زیرا قیامی که بدون ثمر باشد، از دیدگاه عقل و عقلا ناپسند است. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: "به خدا سوگند! هیچیک از ما پیش از قیام قائم خروج نمیکند؛ مگر اینکه مثل او، مانند جوجهای است که پیش از محکم شدن بالهایش از آشیانه پرواز کرده باشد. در نتیجه، کودکان او را گرفته و با او به بازی میپردازند"<ref> {{عربی|اندازه=120%|" و اللّه لا يخرج منّا واحد قبل خروج القائم إلاّ كان مثله مثل فرخ طار من و كره قبل أن يستوي جناحاه فأخذه الصبيان فعبثوا به "}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی،، ج ۸، ص ۲۶۴؛ نعمانی، الغیبة، ص ۱۹۹، ح ۱۴</ref>. | *۲. روایاتی که بیانگر ناکامی و موفق نشدن قیامهای پیش از قیام [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} است. این دسته از روایات، در ضمن، به مشروع نبودن تلاش برای ایجاد حکومت اسلامی اشاره دارد؛ زیرا قیامی که بدون ثمر باشد، از دیدگاه عقل و عقلا ناپسند است. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: "به خدا سوگند! هیچیک از ما پیش از قیام قائم خروج نمیکند؛ مگر اینکه مثل او، مانند جوجهای است که پیش از محکم شدن بالهایش از آشیانه پرواز کرده باشد. در نتیجه، کودکان او را گرفته و با او به بازی میپردازند"<ref> {{عربی|اندازه=120%|" و اللّه لا يخرج منّا واحد قبل خروج القائم إلاّ كان مثله مثل فرخ طار من و كره قبل أن يستوي جناحاه فأخذه الصبيان فعبثوا به "}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی،، ج ۸، ص ۲۶۴؛ نعمانی، الغیبة، ص ۱۹۹، ح ۱۴</ref>. | ||
*از این روایت نتیجه گرفتهاند که قیام برای تشکیل حکومت اسلامی، نه فقط بینتیجه است که گرفتاری و ناراحتی [[اهل بیت]]{{عم}} را نیز در پی دارد؛ بنابراین باید از تشکیل حکومت اسلامی پیش از قیام [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} چشم پوشید. | *از این روایت نتیجه گرفتهاند که قیام برای تشکیل حکومت اسلامی، نه فقط بینتیجه است که گرفتاری و ناراحتی [[اهل بیت]]{{عم}} را نیز در پی دارد؛ بنابراین باید از تشکیل حکومت اسلامی پیش از قیام [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} چشم پوشید. | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
#این روایت، در صدد این نیست که اصل جواز قیام را رد کند؛ بلکه پیروزی را نفی میکند. اگر نفی جواز کند، قیام [[امام حسین]]{{ع}} برابر [[یزید]] و نیز قیام [[زید بن علی]] و [[حسین بن علی شهید فخ]] و ... را محکوم کرده است، با اینکه بدون تردید، این قیامها مورد تأیید [[امامان]]{{عم}} بوده است. | #این روایت، در صدد این نیست که اصل جواز قیام را رد کند؛ بلکه پیروزی را نفی میکند. اگر نفی جواز کند، قیام [[امام حسین]]{{ع}} برابر [[یزید]] و نیز قیام [[زید بن علی]] و [[حسین بن علی شهید فخ]] و ... را محکوم کرده است، با اینکه بدون تردید، این قیامها مورد تأیید [[امامان]]{{عم}} بوده است. | ||
#عدم پیروزی قیام، دلیل نفی تکلیف به قیام نیست؛ برای نمونه در جنگ صفین، شایع شد که معاویه مرده است. این خبر باعث شادی مردم شد. اما [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} در مقابل شادی مردم، فرمود: "سوگند به آن خدا که جان من در قبضه قدرت او است! معاویه هلاک نمیشود تا مردم بر او هماهنگ شوند. از آن حضرت پرسیدند: بنابراین، چرا با او میجنگید؟ [[امام]] فرمود: میخواهم بین خود و خدایم عذر داشته باشم"<ref> ابن شهرآشوب، المناقب، ج ۲، ص ۲۵۹</ref>. این روایت و مانند آن، بیانگر این معنا است که انسان مسلمان، باید به تکلیف خود عمل کند و نباید انتظار داشته باشد به نتیجه مطلوب برسد. | #عدم پیروزی قیام، دلیل نفی تکلیف به قیام نیست؛ برای نمونه در جنگ صفین، شایع شد که معاویه مرده است. این خبر باعث شادی مردم شد. اما [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} در مقابل شادی مردم، فرمود: "سوگند به آن خدا که جان من در قبضه قدرت او است! معاویه هلاک نمیشود تا مردم بر او هماهنگ شوند. از آن حضرت پرسیدند: بنابراین، چرا با او میجنگید؟ [[امام]] فرمود: میخواهم بین خود و خدایم عذر داشته باشم"<ref> ابن شهرآشوب، المناقب، ج ۲، ص ۲۵۹</ref>. این روایت و مانند آن، بیانگر این معنا است که انسان مسلمان، باید به تکلیف خود عمل کند و نباید انتظار داشته باشد به نتیجه مطلوب برسد. | ||
#امکان دارد مقصود از جمله {{عربی | #امکان دارد مقصود از جمله {{عربی|" مِنَّا أَهْلَ الْبَيْت "}} فقط [[امامان معصوم]]{{عم}} باشد؛ زیرا شیعیان، از آنان انتظار خروج مسلحانه داشتند و ایشان با توجّه به شرایط حاکم بر آن زمان، میخواستند با اخبار غیبی، آنان را قانع کنند که هرکس از ما پیش از قیام قائم خروج کند، به علت نبود امکانات لازم، پیروز نخواهد شد و مصلحت اقتضا میکند خروج مسلحانه نداشته باشند. | ||
#در برخی روایات، به قیامهای پیش از قیام قائم بشارت داده شده است که زمینهساز حکومت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} هستند. بدون تردید، زمینهسازی آنها، به لحاظ موفقیت آن قیامها است. افزون بر اینکه ایجاد آمادگی، خود بزرگترین ثمره این قیامها میباشد. | #در برخی روایات، به قیامهای پیش از قیام قائم بشارت داده شده است که زمینهساز حکومت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} هستند. بدون تردید، زمینهسازی آنها، به لحاظ موفقیت آن قیامها است. افزون بر اینکه ایجاد آمادگی، خود بزرگترین ثمره این قیامها میباشد. | ||
#اگر بگوییم این روایات در بیان نهی از مبارزه با ستم و فساد است، با آیات جهاد و امر به معروف و نهی از منکر و نیز با سیره [[امامان معصوم]]{{عم}} ناسازگار است؛ از اینرو باید به دور افکنده شود. | #اگر بگوییم این روایات در بیان نهی از مبارزه با ستم و فساد است، با آیات جهاد و امر به معروف و نهی از منکر و نیز با سیره [[امامان معصوم]]{{عم}} ناسازگار است؛ از اینرو باید به دور افکنده شود. |