۳۳٬۷۴۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن' به '{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن') |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|' به '{{عربی|') |
||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
*دینشناسی، رشتههای گوناگون دارد و مجتهدان، کارشناسان شناخت احکام اسلامی درباره مکلفان هستند و رجوع به افراد خبره و کارشناس از اصول قطعی در جامعه بشری است. | *دینشناسی، رشتههای گوناگون دارد و مجتهدان، کارشناسان شناخت احکام اسلامی درباره مکلفان هستند و رجوع به افراد خبره و کارشناس از اصول قطعی در جامعه بشری است. | ||
*تاریخ اجتهاد در اسلام، به عصر [[پیامبر اکرم]] بازمیگردد. بدین صورت که مثلاً احادیث را با یکدیگر مقایسه کرده، عمومات را تخصیص زده یا با استناد به قرینه حالیه و مقالیه، در ظاهر حدیث تصرف میکردند و آن حضرت از این روش نهی نمیکردند<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|کلام تطبیقی]]، ج۲، ص ۱۲۸-۱۳۰.</ref> | *تاریخ اجتهاد در اسلام، به عصر [[پیامبر اکرم]] بازمیگردد. بدین صورت که مثلاً احادیث را با یکدیگر مقایسه کرده، عمومات را تخصیص زده یا با استناد به قرینه حالیه و مقالیه، در ظاهر حدیث تصرف میکردند و آن حضرت از این روش نهی نمیکردند<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|کلام تطبیقی]]، ج۲، ص ۱۲۸-۱۳۰.</ref> | ||
*نقش اجتهاد، تطبیق قواعد و اصول کلی [[شریعت]] بر مصادیق و موضوعات خاص و جدید است. [[ائمه]] طاهرین فرمودهاند:{{عربی | *نقش اجتهاد، تطبیق قواعد و اصول کلی [[شریعت]] بر مصادیق و موضوعات خاص و جدید است. [[ائمه]] طاهرین فرمودهاند:{{عربی|"عَلَيْنَا إِلْقَاءُ الْأُصُولِ إِلَيْكُمْ وَ عَلَيْكُمُ التَّفَرُّعُ"}}. زیرا اصول و کلیات، محدود و ثابت است ولی فروع محدود و متغیر و غیرقابلشمارش است. | ||
*از اینجا روشن میشود که اجتهاد صحیح، نیروی محرکه اسلام است که میتواند پاسخگوی مسائل جدید بشری باشد. | *از اینجا روشن میشود که اجتهاد صحیح، نیروی محرکه اسلام است که میتواند پاسخگوی مسائل جدید بشری باشد. | ||
با آگاهی به زمان و حوادث مربوط به آن، راه استنباط احکام الهی از منابع شرعی همواره باز است. [[امام صادق]]:{{عربی | با آگاهی به زمان و حوادث مربوط به آن، راه استنباط احکام الهی از منابع شرعی همواره باز است. [[امام صادق]]:{{عربی|" الْعَالِمُ بِزَمَانِهِ لَا تَهْجُمُ عَلَيْهِ اللَّوَابِسُ "}}) آنچه به کمال خاتمیت دین خدشه وارد میسازد، انسداد باب اجتهاد است. مثلاً طبق آیه {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ }}﴾}}<ref> و داراییهای همدیگر را میان خود به نادرستی مخورید؛ سوره بقره، آیه:۱۸۸.</ref> یکی از اقسام معامله باطل این است که متاع مورد معامله، فایده عقلایی و مشروع نداشته باشد. | ||
*لذا خرید و فروش خون را در گذشته حرام میدانستند ولی در زمان ما که فایده معقول و مشروع دارد، خرید و فروش آن را جایز میدانند. در اینجا، موضوع و قاعده کلی ثابت است ولی با تغییر شرایط حکم نیز تفاوت کرده است. | *لذا خرید و فروش خون را در گذشته حرام میدانستند ولی در زمان ما که فایده معقول و مشروع دارد، خرید و فروش آن را جایز میدانند. در اینجا، موضوع و قاعده کلی ثابت است ولی با تغییر شرایط حکم نیز تفاوت کرده است. | ||
===رکن سوم: نقش کلیدی عقل در اجتهاد=== | ===رکن سوم: نقش کلیدی عقل در اجتهاد=== |