علم پیامبر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=120%' به '{{عربی'
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}')
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=120%' به '{{عربی')
خط ۳۲: خط ۳۲:
* دانش انبیای الهی از سرچشمه [[وحی]] نشأت می‌گیرد و لذا تعلیم، تربیت، و بنیان‌های فرهنگی جامعه هیچ‌گونه نقشی در رشد و پرورش دانش انبیا ندارد، ازاین‌رو در فرهنگ دینی، به علم انبیا و [[رسولان]]، "علم وَهْبی" الهی گفته می‌شود.
* دانش انبیای الهی از سرچشمه [[وحی]] نشأت می‌گیرد و لذا تعلیم، تربیت، و بنیان‌های فرهنگی جامعه هیچ‌گونه نقشی در رشد و پرورش دانش انبیا ندارد، ازاین‌رو در فرهنگ دینی، به علم انبیا و [[رسولان]]، "علم وَهْبی" الهی گفته می‌شود.
* در روايات به صراحت بيان شده است خداوند متعال علم را به پیامبران الهام كرده و در قلب آن‌ها قرار مى‌دهد و يا به آن‌ها تلقين مى‌شود. امام رضا(علیه السلام) مى‌فرمايند: «همانا بنده آنگاه كه خدا او را براى امور بندگانش برمى گزيند سينه او را براى اين امر فراخ مى‌كند و در قلب او چشمه‌هاى حكمت را به وديعه مى‌گذارد و علم را به او الهام مى‌كند پس بعد از آن در هيچ جوابى فرو نمى‌ماند و از حق در تحيّر نمى‌شود.» <ref> کافی، ج 1، ص 202 </ref>  <ref> محمد بیابانی اسکویی </ref>
* در روايات به صراحت بيان شده است خداوند متعال علم را به پیامبران الهام كرده و در قلب آن‌ها قرار مى‌دهد و يا به آن‌ها تلقين مى‌شود. امام رضا(علیه السلام) مى‌فرمايند: «همانا بنده آنگاه كه خدا او را براى امور بندگانش برمى گزيند سينه او را براى اين امر فراخ مى‌كند و در قلب او چشمه‌هاى حكمت را به وديعه مى‌گذارد و علم را به او الهام مى‌كند پس بعد از آن در هيچ جوابى فرو نمى‌ماند و از حق در تحيّر نمى‌شود.» <ref> کافی، ج 1، ص 202 </ref>  <ref> محمد بیابانی اسکویی </ref>
* [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} می‌فرمایند:«همانا خداوند عزوجل، انبیای خویش را از گنجینه‌های لطف و کرم و رحمتش بهره‌مند و از علم مخزونش آگاه نموده است.»<ref>{{عربی|اندازه=120%|"إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مَكَّنَ أَنْبِيَاءَهُ مِنْ خَزَائِنِ لُطْفِهِ وَ كَرَمِهِ وَ رَحْمَتِهِ وَ عَلَّمَهُمْ مِنْ مَخْزُونِ عِلْمِه‏"}}؛ [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]، ج۱۱، ص ۳۷.</ref> .
* [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} می‌فرمایند:«همانا خداوند عزوجل، انبیای خویش را از گنجینه‌های لطف و کرم و رحمتش بهره‌مند و از علم مخزونش آگاه نموده است.»<ref>{{عربی|"إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مَكَّنَ أَنْبِيَاءَهُ مِنْ خَزَائِنِ لُطْفِهِ وَ كَرَمِهِ وَ رَحْمَتِهِ وَ عَلَّمَهُمْ مِنْ مَخْزُونِ عِلْمِه‏"}}؛ [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]، ج۱۱، ص ۳۷.</ref> .
* البته برخی از دانش‌های [[انبیا]] از حجت‌های الهی پیشین اخذ می‌شود، اما در همین حالت هم مصدر اصلی این افاضه علمی، حق متعال خواهد بود، زیرا منشأ دانش‌های انبیای گذشته نیز [[وحی|وحی الهی]] است. [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}} می‌فرمایند: «هنگامی‌که دوران نبوت [[حضرت آدم]] {{ع}} به پایان رسید و روزهایش به سرآمد، خداوند عزوجل به او [[وحی]] کرد: ای آدم، نبوت تو به پایان رسید و روزگارت به سرآمد، لذا علمی که نزد توست، و ایمان و اسم اکبر و آثار علم [[نبوت]] را در فرزندت، هبة الله قرار بده، زیرا من علم، ایمان، اسم اکبر و آثار [[نبوت]] را در ذریه‌ات تا روز قیامت قطع نخواهم کرد، و زمین را بدون عالمی که به‌واسطه او دین و بندگی من شناخته شود، رها نخواهم کرد.»<ref>{{عربی|اندازه=120%|"فَلَمَّا انْقَضَتْ نُبُوَّةُ آدَمَ {{ع}} وَ اسْتَكْمَلَ أَيَّامَهُ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ أَنْ يَا آدَمُ قَدِ انْقَضَتْ نُبُوَّتُكَ وَ اسْتَكْمَلْتَ أَيَّامَكَ فَاجْعَلِ الْعِلْمَ الَّذِي عِنْدَكَ وَ الْإِيمَانَ وَ الِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَ مِيرَاثَ الْعِلْمِ وَ آثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ فِي الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ عِنْدَ هِبَةِ اللَّهِ فَإِنِّي لَنْ أَقْطَعَ الْعِلْمَ وَ الْإِيمَانَ وَ الِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَ آثَارَ النُّبُوَّةِ مِنَ الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ لَنْ أَدَعَ الْأَرْضَ إِلَّا وَ فِيهَا عَالِمٌ يُعْرَفُ بِهِ دِينِي وَ يُعْرَفُ بِهِ طَاعَتِي‏"}}؛ [[کافی (کتاب)|کافی]]، ج۸، ص ۱۱۴.</ref>  <ref> محمد بیابانی اسکویی </ref>
* البته برخی از دانش‌های [[انبیا]] از حجت‌های الهی پیشین اخذ می‌شود، اما در همین حالت هم مصدر اصلی این افاضه علمی، حق متعال خواهد بود، زیرا منشأ دانش‌های انبیای گذشته نیز [[وحی|وحی الهی]] است. [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}} می‌فرمایند: «هنگامی‌که دوران نبوت [[حضرت آدم]] {{ع}} به پایان رسید و روزهایش به سرآمد، خداوند عزوجل به او [[وحی]] کرد: ای آدم، نبوت تو به پایان رسید و روزگارت به سرآمد، لذا علمی که نزد توست، و ایمان و اسم اکبر و آثار علم [[نبوت]] را در فرزندت، هبة الله قرار بده، زیرا من علم، ایمان، اسم اکبر و آثار [[نبوت]] را در ذریه‌ات تا روز قیامت قطع نخواهم کرد، و زمین را بدون عالمی که به‌واسطه او دین و بندگی من شناخته شود، رها نخواهم کرد.»<ref>{{عربی|"فَلَمَّا انْقَضَتْ نُبُوَّةُ آدَمَ {{ع}} وَ اسْتَكْمَلَ أَيَّامَهُ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ أَنْ يَا آدَمُ قَدِ انْقَضَتْ نُبُوَّتُكَ وَ اسْتَكْمَلْتَ أَيَّامَكَ فَاجْعَلِ الْعِلْمَ الَّذِي عِنْدَكَ وَ الْإِيمَانَ وَ الِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَ مِيرَاثَ الْعِلْمِ وَ آثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ فِي الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ عِنْدَ هِبَةِ اللَّهِ فَإِنِّي لَنْ أَقْطَعَ الْعِلْمَ وَ الْإِيمَانَ وَ الِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَ آثَارَ النُّبُوَّةِ مِنَ الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ لَنْ أَدَعَ الْأَرْضَ إِلَّا وَ فِيهَا عَالِمٌ يُعْرَفُ بِهِ دِينِي وَ يُعْرَفُ بِهِ طَاعَتِي‏"}}؛ [[کافی (کتاب)|کافی]]، ج۸، ص ۱۱۴.</ref>  <ref> محمد بیابانی اسکویی </ref>
* در همین راستا، [[امام باقر]] {{ع}}، [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} را وارث تمام [[علوم پیامبران|علوم انبیا و رسولان الهی]] گذشته معرفی می‌فرمایند: «همانا محمد {{صل}} علم [[انبیا]] و [[رسولان]] قبل از خود را به ارث برد.» <ref>{{عربی|"إِنَّ مُحَمَّداً وَرِثَ عِلْمَ مَنْ كَانَ قَبْلَهُ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الْمُرْسَلِينَ"}}؛ [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]، ج ۱، ص ۱۲۱.</ref>  
* در همین راستا، [[امام باقر]] {{ع}}، [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} را وارث تمام [[علوم پیامبران|علوم انبیا و رسولان الهی]] گذشته معرفی می‌فرمایند: «همانا محمد {{صل}} علم [[انبیا]] و [[رسولان]] قبل از خود را به ارث برد.» <ref>{{عربی|"إِنَّ مُحَمَّداً وَرِثَ عِلْمَ مَنْ كَانَ قَبْلَهُ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الْمُرْسَلِينَ"}}؛ [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]، ج ۱، ص ۱۲۱.</ref>  
* بنابراین می‌توان نتیجه گرفت دانش‌های [[انبیا|انبیای الهی]] به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از [[وحی|وحی الهی]] نشأت می‌گیرد.
* بنابراین می‌توان نتیجه گرفت دانش‌های [[انبیا|انبیای الهی]] به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از [[وحی|وحی الهی]] نشأت می‌گیرد.
خط ۴۰: خط ۴۰:
* علومی که خداوند متعال به انبیا و رسولان الهی اعطا نموده است، یکسان نبوده، و هر یک از ایشان، در درجات متفاوتی از دانش قرار داشته‌اند. به عنوان مثال از امام صادق{{ع}} نقل شده است: «همانا خداوند متعال اسم اعظم را هفتاد و سه حرف قرار داد. بيست و پنج حرف از آن را به آدم داد. و به نوح هم بيست و پنج حرف عطا كرد. و به ابراهيم هشت حرف داد. و به موسى چهار حرف داد. و به عيسى دو حرف داد كه با آن دو مردگان را زنده مى‌كرد و كوران مادر زاد و پيسى را شفا مى‌داد. و به محمّد هفتاد و دو حرف داد و يكى را پوشاند تا آنچه در نفس اوست دانسته نشود و بداند آنچه در نفس بندگان است.» <ref> [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]، ج ۱، ص 208.</ref>.  <ref> محمد بیابانی اسکویی </ref>.
* علومی که خداوند متعال به انبیا و رسولان الهی اعطا نموده است، یکسان نبوده، و هر یک از ایشان، در درجات متفاوتی از دانش قرار داشته‌اند. به عنوان مثال از امام صادق{{ع}} نقل شده است: «همانا خداوند متعال اسم اعظم را هفتاد و سه حرف قرار داد. بيست و پنج حرف از آن را به آدم داد. و به نوح هم بيست و پنج حرف عطا كرد. و به ابراهيم هشت حرف داد. و به موسى چهار حرف داد. و به عيسى دو حرف داد كه با آن دو مردگان را زنده مى‌كرد و كوران مادر زاد و پيسى را شفا مى‌داد. و به محمّد هفتاد و دو حرف داد و يكى را پوشاند تا آنچه در نفس اوست دانسته نشود و بداند آنچه در نفس بندگان است.» <ref> [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]، ج ۱، ص 208.</ref>.  <ref> محمد بیابانی اسکویی </ref>.
* علاوه بر اينكه جريان حضرت خضر و حضرت موسى در قرآن كريم به صراحت دلالت دارد حضرت خضر چيزى مى‌دانست كه حضرت موسى از آن آگاهى نداشت. خداى تعالى مى‌فرمايد: «قالَ لَهُ مُوسى هَلْ أَتـَّبِعُکَ عَلى أَنْ تُعَلِّمَنِ مِمّا عُلِّمْتَ رُشْداً» <ref> سورۀ کهف، آیۀ 66 </ref>.
* علاوه بر اينكه جريان حضرت خضر و حضرت موسى در قرآن كريم به صراحت دلالت دارد حضرت خضر چيزى مى‌دانست كه حضرت موسى از آن آگاهى نداشت. خداى تعالى مى‌فرمايد: «قالَ لَهُ مُوسى هَلْ أَتـَّبِعُکَ عَلى أَنْ تُعَلِّمَنِ مِمّا عُلِّمْتَ رُشْداً» <ref> سورۀ کهف، آیۀ 66 </ref>.
* در میان [[پیامبران|پیامبران الهی]]، تنها [[پیامبر خاتم|خاتم الانبیا]] {{صل}} واجد تمام "علوم وهبی" می‌باشد. [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}} به نقل از [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}، علم [[رسول خدا]]{{صل}} را اینگونه توصیف می‌فرمایند: «[[رسول خدا]]{{صل}} دانش همه [[انبیا]] و دانش هر آنچه بوده، و دانش هر آنچه را تا روز قیامت خواهد بود، می‌دانست.» <ref>{{عربی|اندازه=120%|"عَلِمَ النَّبِيُّ عِلْمَ جَمِيعِ النَّبِيِّينَ وَ عِلْمَ مَا كَانَ وَ عِلْمَ مَا هُوَ كَائِنٌ إِلَى قِيَامِ السَّاعَةِ"}}؛ [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]، ج ۱، ص ۱۲۷.</ref>.
* در میان [[پیامبران|پیامبران الهی]]، تنها [[پیامبر خاتم|خاتم الانبیا]] {{صل}} واجد تمام "علوم وهبی" می‌باشد. [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}} به نقل از [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}، علم [[رسول خدا]]{{صل}} را اینگونه توصیف می‌فرمایند: «[[رسول خدا]]{{صل}} دانش همه [[انبیا]] و دانش هر آنچه بوده، و دانش هر آنچه را تا روز قیامت خواهد بود، می‌دانست.» <ref>{{عربی|"عَلِمَ النَّبِيُّ عِلْمَ جَمِيعِ النَّبِيِّينَ وَ عِلْمَ مَا كَانَ وَ عِلْمَ مَا هُوَ كَائِنٌ إِلَى قِيَامِ السَّاعَةِ"}}؛ [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]، ج ۱، ص ۱۲۷.</ref>.
* اما آنجا که [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} حوزه دانشی [[حضرت موسی]]{{ع}} و [[حضرت خضر]]{{ع}} را بیان می‌کنند، به محدودیت دانش آنان این‌گونه اشاره می‌فرمایند: «به [[حضرت موسی]]{{ع}} و [[حضرت خضر]]{{ع}} آنچه بوده است اعطا شد، اما علم آنچه می‌باشد و آنچه تا روز قیامت خواهد بود، داده نشده است.» <ref>{{عربی|اندازه=1۲0%|"أَنَّ مُوسَى وَ الْخَضِرَ أُعْطِيَا عِلْمَ مَا كَانَ وَ لَمْ يُعْطَيَا عِلْمَ مَا يَكُونُ وَ مَا هُوَ كَائِنٌ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ"}}؛ [[کافی (کتاب)|کافی]]، ج ۱، ص ۲۶۱.</ref>
* اما آنجا که [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} حوزه دانشی [[حضرت موسی]]{{ع}} و [[حضرت خضر]]{{ع}} را بیان می‌کنند، به محدودیت دانش آنان این‌گونه اشاره می‌فرمایند: «به [[حضرت موسی]]{{ع}} و [[حضرت خضر]]{{ع}} آنچه بوده است اعطا شد، اما علم آنچه می‌باشد و آنچه تا روز قیامت خواهد بود، داده نشده است.» <ref>{{عربی|اندازه=1۲0%|"أَنَّ مُوسَى وَ الْخَضِرَ أُعْطِيَا عِلْمَ مَا كَانَ وَ لَمْ يُعْطَيَا عِلْمَ مَا يَكُونُ وَ مَا هُوَ كَائِنٌ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ"}}؛ [[کافی (کتاب)|کافی]]، ج ۱، ص ۲۶۱.</ref>