آفرینش: تفاوت میان نسخه‌ها

==معناشناسی==

==[[آغاز آفرینش]]==

*[[امام علی]] {{ع}} در [[نهج البلاغه]] [[آغاز آفرینش]] را چنین بیان می‌کند: [[خدای سبحان]] مجموعه‌ای از فضای نامتناهی و کرانه‌های بیکران و فشار هوا را آفرید و آبی موّاج و پرخروش را در آن روان ساخت و این امواج را بر گرده تندبادی سخت برنشاند. [[فرمان]] ایزدی [[آب]] را از فروپاشی بازداشت و در چارچوب و مرز خود نگه داشت و چنین شد که فشار هوا، [[آب]] را در بستر خود تنگ گرفت. آن‌گاه [[خدای پاک]]، توده‌ای از باد سخت و مداوم را که تنها موج آفرین بود، از خاستگاهی دور برانگیخت و آن را [[فرمان]] داد که آب‌های برهم انباشته را درهم آمیزد و امواج آن دریا را بپراکنَد و به شدّت چون مشک متلاطم به حرکت آورَد و چونان که در فضا می‌وزد، طومار [[آب]] را درهم پیچید، بدان‌سان که همه اجزای [[آب]] ممزوج شود و ساکن و متحرّک آن به‌هم آید، تا چون کوهی بلند سربرآورد و از فراز آن، توده [[کف]] پدید آمد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱</ref>.

==آفرنیش [[فرشتگان]]==

*[[خداوند]] بلندای [[آسمان]] را [[جایگاه]] [[فرشتگان]] خود ساخت و از گونه‌گونشان آکند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱</ref>. اینان [[داناترین]] آفریدگان [[خدا]] نسبت به او هستند و بیش از همه از او بیمناک و از همه به او نزدیک‌تر. [[ملائکه]] در صلب هیچ پدری و در رحم هیچ مادری نبوده، از نطفه ناچیز و پست آفریده نشده و در پی گشت زمان متفرق نشده‌اند. با وجود مکانتی که در نزد [[خدا]] دارند و با آن همه [[عشق]] و آرزوشان منحصر در خداست و طاعتشان به حدّی است که ذره‌ای از امر [[خدا]] [[غفلت]] نمی‌ورزند، اما اگر ندانسته‌های خود را از [[عظمت]] [[خدا]] به عیان ببینند، اعمال خود را حقیر شمارند و به [[تقصیر]] [[عبادت]] معترف شوند و خود را بس ملامت کنند و بدانند که [[خدا]] را آن‌سان که [[شایسته]] [[پرستش]] است، نپرستیده‌اند و آن‌سان که سزاوار فرمان‌برداری است، [[فرمان]] نبرده‌اند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۸</ref>. گروهی از [[فرشتگان]] [[سجده]] گزارند که به [[رکوع]] برنخیزند، برخی معتکف آستان رکوع‌اند که به [[قیام]] نپردازند و سه دیگر [[ایستاده]] نیایشگرند و از رازگویی با [[خدا]] آزده و ملول نشوند و آنان را [[خواب]] و بیهوشی و [[فراموشی]] درنگیرد. دسته‌ای [[امین]] [[وحی]] [[خداوند]] و پیام‌رسان به سفیران او و پیک [[فرمان]] و [[قضا]] الهی‌اند. دیگر گروه، محافظان [[بندگان]] و پاسداران بهشت‌اند. دیگر، آنان‌که اعماق [[زمین]] را زیر پا دارند و از فراسوی آسمان‌ها برترند و در اقطار [[زمین]] نگنجند، دوش‌هاشان پایگاه [[عرش الهی]] است و بال‌هاشان فروتنانه آن‌را به پرواز آرد و حجاب‌هایی از عزّت و [[قدرت الهی]]، از دیگر [[فرشتگان]] ممتازشان ساخته است. آنان [[پروردگار]] را در پرده پندار نبینند، سیمای آفریدگان را بر [[جمال]] ذاتش سایه نزنند، "اوج" بی‌نهایت را در "بُعد" مکان محدود نسازند و با همتاسازی بدو اشارت نکنند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱</ref>.

*[[زمین]] را آفرید و آن را بر جای نگه داشت بی‌آن‌که خود را بدان مشغول دارد. آن را بدون قرار گرفتن در جایی، استوار برپا داشت، بدون پایه‌هایی برپا ساخت، بدون ستون‌هایی برافراشت، آن را از هر کژی حفظ کرد و از افتادن بازداشت. میخ‌هایش را محکم کرد. کوه‌هایش را چونان سدّی در اطراف [[زمین]] قرار داد، چشمه‌هایش را جاری ساخت و نهرهایش را شکافت. آنچه ساخت، سستی نپذیرفت و آنچه را نیرو داد، ناتوان نشد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۲۸.</ref>.[[زمین]] را از میان امواج آب‌ها بیرون آورد و پس از نمناکی و تری، کناره‌های آن را سخت و خشک قرار داد، آن را برای مخلوقاتش گهواره [[آرامش]] ساخت و چون بستری روی دریای ژرفِ آرامِ بی‌موج و ایستای بی‌جریان گستراند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۰۲.</ref>. [[خداوند]] [[زمین]] را بر امواج پر تلاطم [[آب]] و گستره دریاهای ژرف برنشاند؛ امواج کوه‌پیکری که در فراز و فرود می‌خروشیدند و به روی یکدیگر سیلی می‌زدند و توفنده امواجی که یکدیگر را وامی‌کوفتند و هر یک دیگری را از خود می‌راندند... آن‌گاه سرکشی و چموشی [[آب]] در اثر سنگینیِ [[زمین]] فروکش کرد و آن شدّت و هیجان، پس از استقرار کامل [[زمین]] در آن، آرام گرفت و سر فرود آورد که قامت بلند [[زمین]] در آن غلتیده و جاگیر گشته است. سپس امواج آن دریاها پس از خروش و گستاخی، سربه‌راه و [[تسلیم]] شدند، لگام ذلّت برزدند و [[فرمان‌بردار]] و [[اسیر]] شدند. این نقطه آغازین [[زمین]] بود که در میانه امواج دریا منزل کرد و گسترش یافت، نخوت دریا و کوه امواج را [[شکست]]، سرکشی و توفانش را فرود آورد و دهان فریادش را بست و مهارش کرد. آن‌گاه امواج پس از [[آرامش]] نسبی ساکن شدند و پس از [[کبر]] و گردن‌فرازی، [[زمین]] را در برگرفتند. پس آن‌گاه که هیجان [[آب]] از همه سو آرام گرفت و [[خداوند]] کوه‌های بلند را بر دوش [[زمین]] نهاد، چشمه‌ساران را از [[دل]] کوهساران جوشاند و در فلات و صحرا و بستر رودها جاری ساخت و لرزش [[زمین]] را با کوه‌ها و صخره‌های سخت مهار کرد. آری، [[زمین]] با استقرار کوه‌ها بر گردن صحراها و پر کردن حفره‌ها، از لرزش و اضطراب افتاد و جای‌جای آن به مهد [[آرامش]] و سکون بدل شد. میان [[آسمان]] و [[زمین]] را گشاده و فراخ داشت و هوا را برای تنفّس ساکنان [[زمین]] آماده ساخت<ref>نهج البلاغه، خطبه ۹۰</ref>. هنگامی که [[زمین]] به سکون و [[آرامش]] رسید و زمینه حیات موجودات در آن فراهم شد، [[خداوند متعال]] از روی [[لطف]] و صنع خود، زمینه را برای حضور زمینیان فراهم ساخت. [[امام علی]] {{ع}} دراین‌باره می‌فرماید: و زمینیان را بر سراسر آن درآورد تا از همه جای آن بهره برند. آن‌گاه زمین‌های بی‌گیاه را که [[آب]] چشمه‌ها به آن‌ها نرسند و نهرهای کوچک وسیله‌ای برای رسیدن بدان‌ها نیابند، وانگذاشت و ابرهایی را آفرید تا آن سرزمین‌های خشک را زنده کنند و گیاهانش را برویانند. [[خداوند]] ابرهای آن‌جا را پس از جدایی و پراکندگی از یکدیگر، به هم برآورد تا انبوه ابرها به حرکت آمد و برق آن در اطراف روشن شد و درخشش آن در توده‌های ابر سفید آرام نگرفت. [[خداوند]] آن ابرها را پیوسته و پی‌درپی به [[زمین]] نزدیک و برای باریدن آماده ساخت تا کم‌کم یا فزون فزون ببارند. پس آن‌گاه که ابرها به زمین‌های خشک و کوه‌های بی‌علف بیرون آورد. پس [[زمین]] به [[زیبایی]] باغ و مرغزار لبخند می‌زد و به [[لباس]] زیبای گل‌ها که بر آن پوشیده شده و زیور شکوفه‌های نورسته که بدان آراسته شده بود، می‌نازید. [[خداوند]] این همه [[نعمت]] و [[زیبایی]] را برای بهره‌وریِ همگان و روزیِ چارپایان مقرّر فرمود، راه‌ها را در آفاق [[زمین]] شکافت و مناره‌های بلند [[ایمان]] و [[هدایت]] را برای روندگان راه راست برپا داشت<ref>نهج البلاغع، خطبه ۹۰.</ref>.

==[[آفرینش انسان]]==

*و پرندگان گونه‌گون را آفرید و آن‌ها را در درّه‌ها و شکاف‌های [[زمین]] و ستیغ بلند کوه‌ها جای داد. برخی از آن‌ها را بال‌دارانی مختلف به شکل‌هایی متفاوت که همگان در رشته تسخیر و [[اراده]] اویند. آن‌ها در جوّ بی‌کران و در فضای لایتناهی با بال‌هایی که مجموعه‌ای از قانون‌ها و قانونمندی هاست، پرواز کنند. [[خداوند]] آن‌ها را در شرایطی هستی داد که هیچ آثاری از این صورت شگفت نبود و اعضا و جوارحشان را در سازمان اسرارآمیز مفصل‌ها ارتباط و پیوند داد. برخی را به [[دلیل]] ستبریِ اندام، از پرواز بلند در فضای بازداشت و چنین مقرّر فرمود که پروازشان در نزدیکی [[زمین]] و بر فراز بام‌ها صورت گیرد، و آنان را در پرتو [[قدرت]] شگرف زیبا و [[صنعت]] دقیق خود به شکل‌های گوناگون رنگ‌آمیزی کرد. پس برخی از آنان در رنگ یک‌دستی که هیچ رنگی آمیزه آن نیست فرو رفته‌اند و برخی دیگر گردن‌بندی از رنگ دیگر بر گردن دارند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۶۴</ref>.

*و اگر توضیح بیشتر خواستی به ملخ نگاه کن که دو چشم سرخ برای او آفریده و دو سیاهی که چون ماه درخشنده است. شنواییِ او را [[ناپیدا]] نهاد، دهانی مناسب برای او بگشاد، دریافتی قوی بدو بخشید، دندان‌هایی شکننده و بُرنده و دست و پایی چون داس که بدان مزرعه را درو کند و کشاورزان نسبت به زراعتشان از آ‌ن‌ها بترسند و اگر به [[یاری]] یکدیگر هم بشتابند، نتوانند آنان را دور سازند و برطرف کنند تا زراعتشان مورد حمله و هجوم آن‌ها قرار گیرد و هر کاری که خواهند، کنند، در حالی که همه اندامشان به اندازه انگشتی کوچک هم نیست<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۲۷.</ref>.

== پرسش‌های وابسته ==