برای غیبت امام مهدی چه زمینه سازی از جانب امامان انجام گرفت؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع فرعی        = برای [[غیبت]] [[امام مهدی]]{{ع}} چه زمینه‌سازی از جانب [[امامان]]{{عم}} انجام گرفت؟

| مدخل بالاتر      = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]]  

| مدخل اصلی    = [[کلیات غیبت امام مهدی]]  

| مدخل وابسته    = ؟

 

| پاسخ‌دهنده        =[[علی اصغر رضوانی|رضوانی]]

| پاسخ‌دهندگان      =  

'''برای [[غیبت]] [[امام مهدی]]{{ع}} چه زمینه‌سازی از جانب [[امامان]]{{عم}} انجام گرفت؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.

::::::آیت‌الله '''[[سید منذر حکیم]]'''، در مقاله ''«[[غیبت حضرت مهدی (مقاله)|غیبت حضرت مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«"[[محمد]]"، فرزند [[امام عسکری]]{{ع}} و دوازدهمین [[امام]] بر حق، در نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری دیده به جهان گشود. او از نسل [[امام علی|علی]]{{ع}} و [[فاطمه زهرا|فاطمه]]{{س}} است و مسئولیت اصلاح جهانی در [[آخرالزمان]] را به عهده دارد. آن [[امام]] راستین پس از دو [[غیبت]] ظهور می‌کند و بشر را بر اساس قوانین اسلامی به سمت نجات رهنمون می‌شود. تشخیص مصداق واقعی این مصلح بزرگ و جهانی بر عهده [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} بالا بوده است. آن بزرگان در مدت زندگی پربارشان پیوسته در جهت نهادینه ساختن این باور در میان مردم کوشیدند. بنابراین، شایسته است مسئله [[مهدویت]] از زوایای گوناگون بررسی شود. درباره [[حضرت مهدی]] {{ع}} از معصومان {{عم}} با روایات بسیاری نقل شده است که نشان می‌دهد ایشان در اندیشه زمینه‌سازی برای مرحله دشوار [[غیبت کبرا]] بودند. [[شیخ صدوق]] در کتاب شریف کمال الدین و تمام النعمه، بخش قابل توجهی<ref> ر.ک: کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۵۳۲ تا ۵۹۶ و ج ۲، ص ۳ تا ۸۲ </ref> را به روایات [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} و درباره [[غیبت]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} اختصاص داده است. این روایات دو نکته مهم را هم زمان ارائه می‌دهند.

::::#بدان سبب که روایات پیش از تولد [[حضرت مهدی]] {{ع}} صادر شده‌اند<ref> کتابهای متعددی نیز قبل از تولد امام زمان {{ع}} تألیف شده است. (ر.ک: مجلة الفكر الاسلامی، شماره ۱۶). البته وجود روایات قبل از تولد [[حضرت مهدی]] {{ع}}، برای اثبات ادعای مزبور کافی است. </ref> نوعی پیش گویی به شمار می‌آیند. در این موقعیت، تحقق مضمون روایات یاد شده بر درستی شان گواهی می‌دهد و ما را از بررسی سندهایشان بی‌نیاز می‌گرداند. از سوی دیگر، تحقق مضمون این روایات، ارتباط معصومان {{عم}} با عالم غیب را آشکار می‌سازد و اعتماد بیش از پیش به[[غیبت  کبرا]] را فراهم می‌آورد.

::::#این روایات در مدت دو قرن و نیم از تمام معصومان {{عم}} صادر شده‌اند و یکدیگر را تأیید می‌کنند، این استمرار در خبر دادن و زنده نگه داشتن امر [[مهدویت]]، زمینه انتقال شیعیان به عصر [[غیبت]] و تحمل مشكل انقطاع از [[امام]] را فراهم آورده است.

:::::*حجیت روایات متواتر و قطع پدید آمده از این تواتر، ما را از بررسی سند روایات مربوط به[[غیبت]] بی‌نیاز می‌سازد. بیان جزئیات و ویژگی‌های خاص [[حضرت مهدی]] {{ع}}، از سوی [[اهل بیت]]{{عم}} و شخص [[پیامبر]]{{صل}}، [[مهدویت]] و [[غیبت]] را امری قطعی می‌سازد. آية الله [[سید صدرالدین صدر]] در کتاب المهدی{{ع}} روایات مربوط به تب [[حضرت مهدی]]{{ع}} را به گونه‌ای منظم و علمی بررسی کرده است. فهرست فصل دوم کتاب نشان می‌دهد، [[حضرت مهدی]]{{ع}} دقیقا مشخص شده است و هیچ کس نمی‌تواند درباره‌اش تردید کند. روایاتی که [[حضرت مهدی]] {{ع}} را از عرب یا کنانه یا قریش و یا بنی هاشم معرفی کرده با روایات دیگر که او را از فرزندان ابوطالب، آل محمد، عترت، [[اهل بیت]]، ذوی القربی و یا فرزندان [[امام علی|علی]]{{ع}} با خوانده است، تعارض ندارد، زیرا اعم و اخص شمرده می‌شوند. به همین ترتیب، روایاتی که آن حضرت را فرزند [[امام عسکری]]{{ع}} می‌دانند، مؤید دیگر اخبار است و با بیان خصوصیات دقیق، تردید را از مؤمنان می‌زداید. البته با توجه به اهمیت مسئله و لزوم فراهم آوردن زمینه این اعتقاد در میان مردم، نباید انتظار داشته باشیم تمام خصوصیات حضرت{{ع}} به وسيله پیامبر بیان شود. آن حضرت زمینه سازی را با بیان اصل مسئله [[مهدویت]] انجام داد و بیان خصوصیات را به [[امامان]] معصوم {{عم}} وانهاد. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}}  از [[غیبت]] حضرتش پرده برداشت و [[امامان]] {{عم}} از درباره ویژگی‌های آن به تفصیل سخن گفتند <ref> برای تحقیق در این زمینه، افزون بر کمال الدین و تمام النعمه، جلد پنجاه و یکم بحار الانوار ( ابواب ۱۵ و ۱۶) نیز سودمند می نمایند، مسندهایی مانند: مسند الامام علی، مسند الإمام المجتبی، موسوعة كلمة الامام الحسين موسوعة الامام الصادق، مسند الامام الكاظم، مسند الامام الرضا، مسند الامام الجواد، مسند الإمام الهادی، مسند الإمام الحسن العسکری و عوالم العلوم محدث بحرانی نیز قابل استفاده هستند </ref> البته در روایات [[پیامبر]]{{صل}} اموری چون نسب، اهداف و صفات [[حضرت مهدی]] {{ع}} نیز به چشم می‌خورد. شیخ [[نجم الدين عسکری]] در کتاب المهدي الموعود المنتظر عند علماء اهل السنة والامامية ( جلد اول، باب ۱۶) نام چهل تن از علمای [[اهل سنت]] را ذکر می کند، که ولادت و [[غیبت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} را پذیرفته‌اند. بنابراین، عقیده به تولد و [[غیبت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} به [[شیعه]] اختصاص ندارد. ارتباط [[حضرت مهدی]] {{ع}} در دوران [[غیبت صغرا]] با سفیران خاص خود و توجه دادن شیعیان به مسئله مهم [[غیبت کبرا]] و نیز روایاتی که از حوادث دوران طولانی [[غیبت کبرا]] خبر می‌دهند، این بخش از تاریخ بشر و زندگی [[حضرت مهدی]] {{ع}} را مطمئن و تردیدناپذیر می‌سازد.<ref> به روایات رسیده از امام زمان {{ع}} در دوران سفارت سفرای چهارگانه رجوع شود. با توجه به [[امامت]] کودکی پنج ساله و کرامات وی، هر گونه اخباری از او قابل اعتماد خواهد بود، زیرا آنچه [[امامت]] ش را اثبات می کند بر صدق عصمت او نیز گواهی می دهد (کافی، ج ۲، ص ۴۶۷ و [[شیخ صدوق]] ، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۱۶۰) </ref>. ملاقات‌ها و تشرفات مستمر در طول قرنهای گذشته که پس از [[غیبت صغرا]] انجام گرفته است، بر درستی و تردید ناپذیری حیات [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} و تحقق [[غیبت کبرا]] گواهی می‌دهد.<ref> برای آشنایی فزون تر با این ملاقات ها، به کتاب های: شیخ طوسی، الغيبه، فصل سوم، ص ۲۵۳، ج ۲۲۳ به بعد؛ [[شیخ صدوق]] ، کمال الدین، ج ۲، باب ۴۳ ص ۱۱۳ - ۱۳۱ و... مراجعه شود </ref>»<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[غیبت حضرت مهدی (مقاله)|غیبت حضرت مهدی]]، ص ۱۳۳ - ۱۳۵.</ref>.

::::::«موضوع غیبت امام تجربه جدیدی برای امّت بود، تجربه‌ای که به این مقدار از غیبت هرگز هیچ امّتی به چشم خود ندیده بود، لذا امّت و جامعه شیعی احتیاج مبرم به زمینه سازی برای ورود به آن داشت. به همین جهت [[اهل بیت]] {{عم}} و حتی [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} همگی به طور مکرّر به موضوع غیبت امام دوازدهم اشاره صریح داشته اند. همان گونه که [[غیبت صغرا]] قبل از شروع [[غیبت کبرا]] نیز به جهت زمینه سازی و ایجاد انس در بین مردم برای ورود به غیبت کبرا بوده اس»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۳۲۹.</ref>.

::::::«بعد از [[امام رضا|امام هشتم]]، دیگر [[امامان]] [[معصوم]] برای همگان ظاهر نمی‌شدند. بلکه فقط‍‌ برای خواصّ‌ [[شیعه]]، آن هم در موارد خاصّ‌ ظاهر می‌شدند؛ حتی پاسخ سؤالات و رفع نیازمندی‌های آن‌ها را غالبا از پشت پرده انجام می‌دادند، تا [[شیعیان]] را برای غیبت [[امام مهدی|ولی عصر]] {{ع}} آموزش دهند و آماده کنند. در پرتو همین تجربه و تمرین بود که غیبت امام برای [[شیعیان]] گران نبود، در صورتی که برای دیگران سخت و دشوار بود؛ زیرا آن‌ها از چنین دوران تمرین، بی‌بهره بودند<ref>روزگار رهایى، ج ۱، ص ۲۶۶. </ref>.  

::::::هرچه دوران غیبت صغری نزدیک‌تر می‌شد، استتار [[امامان]] بیشتر می‌گردید و لذا می‌بینیم در زمان [[امام هادی]] و [[امام عسکری]] {{ع}} این مسأله محسوس‌تر و ملموس‌تر است. [[مسعودی]] می‌نویسد: "روایت شده که [[امام هادی]] {{ع}} غیر از عدّه کمی از یاران خود، از نظر اغلب [[شیعیان]] غایب بود. موقعی که امر امامت به [[امام عسکری|امام حسن عسکری]] {{ع}} واگذار شد، ان حضرت با خواص [[شیعیان]] خود و غیر آنان از پشت پرده صحبت می‌کرد. علّت این‌که آن حضرت و پدر بزرگوارش این عمل را انجام می‌دادند، این بود که مقدمه غایب شدن [[امام زمان]] {{ع}} را فراهم کرده باشند تا [[شیعیان]] با این موضوع مأنوس شوند و منکر غایب شدن امام نشوند و مردم به پنهان بودن امام عادت کنند"<ref>اثبات الوصیه، ص ۲۳۱. </ref>»<ref>[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۴۶.</ref>.

[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]

[[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]]