نیابت عام امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ' به 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج'
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ' به 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*پس از پایان دوران [[غیبت صغرا]] و [[نیابت خاص]] و با آغاز [[غیبت کبرا]] [[هدایت]] [[شیعیان]] با عنوان [[نیابت عام]] از سوی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} شکل گرفت؛ به این صورت که [[امام]]، ضابطهای کلّی و صفات و مشخصاتی عام به دست داد که در هر عصر، فرد شاخصی که آن ضابطه- از هرجهت و در همه ابعاد- بر او [[صدق]] کند، [[نایب]] [[امام]] شناخته شود و به [[نیابت]] از او در امر [[دین]] و [[دنیا]]، [[سرپرست]] [[جامعه]] باشد؛ سخنش سخن [[امام]] و اطاعتش [[واجب]] و مخالفش [[حرام]] خواهد بود. در این باره روایاتی چند [[نقل]] شده است؛ از جمله: | *پس از پایان دوران [[غیبت صغرا]] و [[نیابت خاص]] و با آغاز [[غیبت کبرا]] [[هدایت]] [[شیعیان]] با عنوان [[نیابت عام]] از سوی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} شکل گرفت؛ به این صورت که [[امام]]، ضابطهای کلّی و صفات و مشخصاتی عام به دست داد که در هر عصر، فرد شاخصی که آن ضابطه- از هرجهت و در همه ابعاد- بر او [[صدق]] کند، [[نایب]] [[امام]] شناخته شود و به [[نیابت]] از او در امر [[دین]] و [[دنیا]]، [[سرپرست]] [[جامعه]] باشد؛ سخنش سخن [[امام]] و اطاعتش [[واجب]] و مخالفش [[حرام]] خواهد بود. در این باره روایاتی چند [[نقل]] شده است؛ از جمله: | ||
#'''[[اسحاق بن یعقوب]]'''، درباره [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبرا]] از [[امام مهدی]]{{ع}} پرسید و [[توقیع]] ذیل در پاسخ او صادر شد: "... و اما در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ میدهد، باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما - [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] - [[رجوع]] کنید؛ ایشان [[حجّت]] من بر شما هستند و من، [[حجّت]] [[خدا]] بر آنانم<ref> {{عربی|" وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ "}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ | #'''[[اسحاق بن یعقوب]]'''، درباره [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبرا]] از [[امام مهدی]]{{ع}} پرسید و [[توقیع]] ذیل در پاسخ او صادر شد: "... و اما در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ میدهد، باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما - [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] - [[رجوع]] کنید؛ ایشان [[حجّت]] من بر شما هستند و من، [[حجّت]] [[خدا]] بر آنانم<ref> {{عربی|" وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ "}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴</ref>. این [[روایت]]، از روشنترین [[روایات]] در بیان [[ولایت]] عام است. بیشتر افرادی که به این [[روایت]] [[تمسک]] کردهاند، بیشتر به فقره دوم آن، {{عربی|" فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم "}} توجه داشتهاند<ref> {{عربی|" لَوْ لَا مَنْ يَبْقَى بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِكُمْ مِنَ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ إِلَيْهِ وَ الدَّالِّينَ عَلَيْهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَ الْمُنْقِذِينَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاكِ إِبْلِيسَ وَ مَرَدَتِهِ وَ مِنْ فِخَاخِ النَّوَاصِبِ الَّذِينَ يُمْسِكُونَ أَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّيعَةِ كَمَا يُمْسِكُ السَّفِينَةَ سُكَّانُهَا لَمَا بَقِيَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِينِ اللَّهِ أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"}}، طبرسی، الاحتجاج، ج ۱، ص ۱۸ و ج ۲، ص ۴۵۵؛ لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۲۲۳</ref>. | ||
#[[امام عسکری]]{{ع}} از پدر بزرگوارش [[نقل]] کرده است که فرمود: "اگر نبود دانشمندانی که پس از [[غیبت]] [[قائم]] شما، به سوی او [[دعوت]] میکنند و به سوی او رهنمون میشوند و از [[دین]] او [[دفاع]] میکنند و [[بندگان]] ناتوان را از دامهای [[شیطان]] و مریدهای [[شیطانی]] [[نجات]] میدهند، کسی باقی نمیماند، مگر اینکه از [[دین خدا]] بازمیگشت؛ ولی این [[دانشمندان]]، زمام [[دل]] ضعیفان را به دست میگیرند؛ همانگونه که ملوانها، زمام کشتی را به دست میگیرند و سرنشینهای کشتی را از خطر [[مرگ]] نگه میدارند. اینها نزد [[خدای تبارک و تعالی]] [[برترین]] هستند. | #[[امام عسکری]]{{ع}} از پدر بزرگوارش [[نقل]] کرده است که فرمود: "اگر نبود دانشمندانی که پس از [[غیبت]] [[قائم]] شما، به سوی او [[دعوت]] میکنند و به سوی او رهنمون میشوند و از [[دین]] او [[دفاع]] میکنند و [[بندگان]] ناتوان را از دامهای [[شیطان]] و مریدهای [[شیطانی]] [[نجات]] میدهند، کسی باقی نمیماند، مگر اینکه از [[دین خدا]] بازمیگشت؛ ولی این [[دانشمندان]]، زمام [[دل]] ضعیفان را به دست میگیرند؛ همانگونه که ملوانها، زمام کشتی را به دست میگیرند و سرنشینهای کشتی را از خطر [[مرگ]] نگه میدارند. اینها نزد [[خدای تبارک و تعالی]] [[برترین]] هستند. | ||
#[[امام حسن عسکری]]{{ع}} درباره [[فقیهان]] [[راستین]]، ویژگیهای آنها و مسؤولیت [[جامعه]] برابر آنها، فرموده است: " و اما هریک از [[فقیهان]] که بر [[نفس]] خود مسلّط باشد و [[دین]] خود را حفظ کند، با هوای [[نفس]] خود [[مخالفت]] ورزد و امر [[خدا]] را [[اطاعت]] کند، بر همگان [[واجب]] است از او [[تقلید]] کنند"<ref>{{عربی|" فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "}}، شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱، ح ۳۳۴۰۱</ref>. | #[[امام حسن عسکری]]{{ع}} درباره [[فقیهان]] [[راستین]]، ویژگیهای آنها و مسؤولیت [[جامعه]] برابر آنها، فرموده است: " و اما هریک از [[فقیهان]] که بر [[نفس]] خود مسلّط باشد و [[دین]] خود را حفظ کند، با هوای [[نفس]] خود [[مخالفت]] ورزد و امر [[خدا]] را [[اطاعت]] کند، بر همگان [[واجب]] است از او [[تقلید]] کنند"<ref>{{عربی|" فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "}}، شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱، ح ۳۳۴۰۱</ref>. | ||