حسن و قبح عقلی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
*نظر [[اشاعره]]: [[اشاعره]] معتقدند که اشیا [[حسن و قبح ذاتی]] ندارند و [[عقل]] هم در این مسائل درکی ندارد. [[حسن]] و قبح‌ها شرعی است، هر چه را [[خدا]] امر کند، چون او امر کرده است خوب است؛ نه چون خوب است او امر کرده باشد؛ و هر چه را [[خدا]] [[نهی]] کند، چون [[خدا]] [[نهی]] کرده است، بد است، نه چون بد بوده، [[خدا]] [[نهی]] کرده باشد. | *نظر [[اشاعره]]: [[اشاعره]] معتقدند که اشیا [[حسن و قبح ذاتی]] ندارند و [[عقل]] هم در این مسائل درکی ندارد. [[حسن]] و قبح‌ها شرعی است، هر چه را [[خدا]] امر کند، چون او امر کرده است خوب است؛ نه چون خوب است او امر کرده باشد؛ و هر چه را [[خدا]] [[نهی]] کند، چون [[خدا]] [[نهی]] کرده است، بد است، نه چون بد بوده، [[خدا]] [[نهی]] کرده باشد. | ||
*[[اشاعره]] [[حسن]] و قبح‌ها را اموری نسبی و تابع شرایط خاص محیط و زمان و تحت‌تأثیر یک سلسله تقلیدها و تلقین‌ها دانستند؛ ثانیاً [[عقل]] را در [[ادراک]] [[حسن]] و قبح‌ها تابع [[راهنمایی]] [[شرع]] عنوان کردند. | *[[اشاعره]] [[حسن]] و قبح‌ها را اموری نسبی و تابع شرایط خاص محیط و زمان و تحت‌تأثیر یک سلسله تقلیدها و تلقین‌ها دانستند؛ ثانیاً [[عقل]] را در [[ادراک]] [[حسن]] و قبح‌ها تابع [[راهنمایی]] [[شرع]] عنوان کردند. | ||
[[اشاعره]]، چون به [[عقل]] مستقل و در [[حقیقت]] به مستقلات عقلیه اعتراف نداشتند؛ خواسته‌اند راه تنزیه را بپویند و [[خداوند]] را از [[شرک]] در [[خالقیت]] و [[ظلم و ستم]] منزه و مبرا بدانند. از این‌رو از طرفی از غیر [[خدا]] نفی فاعلیت کرده‌اند و از طرف دیگر، صفت [[عدل]] را در مرتبه متأخر از فعل [[خدا]] قرار داده‌اند. با این مقدمات، نتیجه گرفته‌اند که [[خداوند]] نه در فاعلیت شریک دارد و نه [[ظلم]] می‌‌کند<ref>مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، ص۳۰۱ - ۳۰۰؛ همو، عدل الهی، ص۲۰، ۵۴ - ۵۰.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۰۶-۱۰۸.</ref>. | *[[اشاعره]]، چون به [[عقل]] مستقل و در [[حقیقت]] به مستقلات عقلیه اعتراف نداشتند؛ خواسته‌اند راه تنزیه را بپویند و [[خداوند]] را از [[شرک]] در [[خالقیت]] و [[ظلم و ستم]] منزه و مبرا بدانند. از این‌رو از طرفی از غیر [[خدا]] نفی فاعلیت کرده‌اند و از طرف دیگر، صفت [[عدل]] را در مرتبه متأخر از فعل [[خدا]] قرار داده‌اند. با این مقدمات، نتیجه گرفته‌اند که [[خداوند]] نه در فاعلیت شریک دارد و نه [[ظلم]] می‌‌کند<ref>مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، ص۳۰۱ - ۳۰۰؛ همو، عدل الهی، ص۲۰، ۵۴ - ۵۰.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۰۶-۱۰۸.</ref>. | ||
==[[ادله]] [[حسن و قبح عقلی]]== | ==[[ادله]] [[حسن و قبح عقلی]]== | ||