کفر در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

کفر در کلام اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۱۶

۸٬۱۳۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۰

←‏منابع

دیداریویکی‌متن

Msadeq

مدیران

۱۱۵٬۱۷۷

ویرایش

@@ خط ۱۵: / خط ۱۵: @@
 *[[قرآن کریم]] [[کفر]] را به معنایی غیر از آنچه گذشت نیز به کار گرفته است. در این معنا، [[کفر]] نه تنها مذموم نیست که از [[واجبات]] بس سترگ است: {{متن قرآن|فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى}}<ref>«پس، آنکه به طاغوت کفر ورزد و به خداوند ایمان آورد، بی‌گمان به دستاویز استوارتر چنگ زده است» سوره بقره، آیه ۲۵۶.</ref>. در اینجا [[کفر]] به معنای رد [[طاغوت]] و [[ایمان به خدا]] است. از این آیه‌ بر می‌آید که [[مؤمن]] باید به [[باطل]] [[کفر]] بورزد و به [[حق]] [[ایمان]] آوَرَد<ref>آشنایی با قرآن‌، ۲/ ۷۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 385.</ref>.
+==کفر در فرهنگ اصطلاحات علم کلام==
+*[[کفر]]، یعنی پرده‌کشی روی [[حقیقت]]، از سوی کسانی که مقصر هستند. [[روح]] [[کفر]] عبارت است از: عناد ورزیدن در مقابل [[حقیقت]].
+*ضمناً [[مسلمان]] نبودن، الزاماً به معنای [[کافر]] بودن نیست، بلکه در اصطلاح [[قرآن]]، [[کفر]]، یعنی [[انکار]]، پوشانیدن و [[کافر]] بر کسانی اطلاق می‌‌گردد که در مقابل فرستادگان [[حق]]، و آورندگان [[دین خدا]]، [[جبهه]] گرفته‌اند، عکس‌العمل مخالف نشان داده‌اند و موضع منفی دارند: {{متن قرآن|وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنْفُسُهُمْ}}<ref>«و از سر ستم و گردنکشی، با آنکه در دل باور داشتند آن را انکار کردند» سوره نمل، آیه ۱۴.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۶۸.</ref>.
+*در کافی از [[امام باقر]]{{ع}} روایتی آمده که مضمون آن این است که وقتی [[انسان]] در مقابل حقیقتی قرار می‌‌گیرد و تشخیص می‌‌دهد که این [[حقیقت]] است و [[تسلیم]] می‌‌گردد، این علامت [[ایمان]] است؛ اما وقتی که [[انسان]] در مقابل حقیقتی قرار می‌‌گیرد و با وجود اینکه [[حقیقت]] بودن آن را که تشخیص می‌‌دهد؛ عناد بورزد، این حالت [[روح]] [[کفر]] است.
+*لذا [[حقیقت اسلام]] [[تسلیم]] است، نه دانستن تنها؛ بلکه وقتی [[حقیقت]] برای [[مسلمان]] [[کشف]] شد، باید در مقابل آن [[سکوت]] کند.
+*[[حقیقت]] [[ایمان]] [[تسلیم]] [[قلب]]، [[تسلیم]] زبان و [[تسلیم]] [[فکر]] است. اگر در مقابل [[حقیقت]] قلباً [[تسلیم]] نباشد، [[ایمان کامل]] وجود ندارد. [[تسلیم]] [[قلب]]، با [[تسلیم]] سراسر وجود [[انسان]] و نفی هرگونه جحود و عناد مساوی است. [[اسلام واقعی]] آن است که شخص قلباً در مقابل [[حقیقت]] [[تسلیم]] باشد؛ [[دل]] را به روی [[حقیقت]] گشوده باشد تا آنچه [[حق]] است بپذیرد و بدان عمل کند و [[اسلامی]] که پذیرفته است بر اساس تحقیق، [[تسلیم]] و بدون [[تعصب]] و یک‌سونگری باشد<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۶۹.</ref>.
+===انواع [[کفر]]===
+*[[کفر]]، بر دو نوع است: کفری که از روی لجبازی و عناد شکل یافته باشد که به آن "[[کفر]] جحود" گفته می‌‌شود و دیگری کفری از روی [[جهالت]] و [[نادانی]] و آشنا نبودن به [[حقیقت]] صورت پذیرد.
+*در مورد اول، [[دلایل]] قطعی [[عقلی]] و [[نقلی]] گویاست که شخص دانسته و شناخته، با [[حق]] عناد می‌‌ورزد و در صدد [[انکار]] بر می‌‌آید، در این صورت [[مستحق]] [[عقوبت]] است.
+*ولی در مورد دوم باید گفت که اگر [[جهالت]] و [[نادانی]] شخص از روی [[تقصیر]] نباشد، مورد [[عفو]] و [[بخشش]] [[پروردگار]] قرار می‌‌گیرد.
+*همان‌گونه که [[تسلیم]] سه مرحله دارد: [[تسلیم]] تن، [[تسلیم]] [[عقل]] و [[تسلیم]] [[دل]]؛ ممکن است کسی در مقابل یک جریان [[فکری]]، حتی از لحاظ [[عقلی]] و منطقی [[تسلیم]] گردد؛ ولی روحاً [[تسلیم]] نگردد. در بسیاری موارد، شخص از روی [[تعصب]]، [[لجاجت]] می‌ورزد و یا به خاطر [[منافع]] شخصی زیر بار [[حقیقت]] نمی‌رود؛ در این موارد [[فکر]] و [[عقل]] و [[اندیشه]] شخص [[تسلیم]] است، اما روحش متمرد و طاغی و غیر [[تسلیم]] است؛ حال چنانچه این تمرد و عدم [[تسلیم]] قلبی، در برابر جریان [[اعتقادی]] باشد، شخص فاقد [[ایمان کامل]] است؛ زیرا [[حقیقت]] [[ایمان]] همان [[تسلیم]] [[دل]] و [[جان]] است.
+*[[خدای متعال]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ}}<ref>«ای مؤمنان! همگی به فرمانبرداری (خداوند) درآیید و از گام‌های شیطان پیروی نکنید که او برای شما دشمنی آشکار است» سوره بقره، آیه ۲۰۸.</ref>، یعنی در برابر [[فرمان خداوند]] [[روح]] [[تسلیم]] باشید، نه اینکه [[عقل]] شما مسیری را بپسندد؛ ولی روحتان از آن مسیر تمرد کند<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۶۹.</ref>.
+*داستان [[شیطان]] که در [[قرآن کریم]] آمده است، نمونه‌ای از [[تسلیم]] [[عقل]]؛ اما [[کفر]] [[قلب]] است.[[شیطان]] [[خدا]] را می‌‌شناخت، به [[روز رستاخیز]] نیز [[اعتقاد]] داشت، به [[پیامبران]] و اوصیای [[پیامبران]] نیز [[آگاه]] بود و به [[مقام]] آنها اعتراف داشت؛ در عین حال [[خدا]] او را [[کافر]] نامیده، درباره‌اش فرموده است: {{متن قرآن|وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«...و از کافران شد» سوره بقره، آیه ۳۴.</ref>.
+*اگر کسی دارای صفت [[تسلیم]] روحی باشد و به عللی غیر مستند به [[تقصیر]] و کوتاهی او [[حقیقت اسلام]] بر وی مکتوم مانده باشد، هرگز [[خداوند]] او را معذب نمی‌سازد و طبعاً اهل [[نجات]] از [[دوزخ]] است. [[خدای متعال]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا}}<ref>«و ما تا پیامبری برنینگیزیم (کسی را) عذاب نمی‌کنیم» سوره اسراء، آیه ۱۵.</ref>.
+*از منظر [[قرآن کریم]]، محال است که [[خدای حکیم]] کسی را که [[حجت]] بر او تمام نشده است، [[عذاب]] کند. اصولیین مفاد این [[آیه]] را که مؤید [[حکم عقل]] است {{عربی| قبح عقاب بلا بیان }} اصطلاح کرده‌اند و می‌گویند تا [[خدای متعال]] حقیقتی را به بنده‌ای [[آشکار]] نکرده باشد، قبیح است که او را [[عذاب]] کند<ref>مطهری، عدل الهی، ص۲۷۰ - ۲۶۵؛ همو، آشنایی با قرآن، ج۱ و ۲، ص۱۴۴؛ همو، آشنایی با قرآن، ج۳، ص۱۱۴؛ همو، آشنایی با قرآن، ج۴، ص۱۴۶.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۷۰.</ref>.
 ==منابع==
 * [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
+* [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
 ==جستارهای وابسته==