پرش به محتوا

ضلالت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:
در [[روایات]] [[امامان معصوم]] {{ع}} نیز اسباب و زمینه‌های [[هدایت]] و [[ضلالت]] به تفصیل آمده است. از آن جمله است روایتی از [[امام علی]] {{ع}} که براساس آن، تن ندادن به [[ولایت]] و [[فرمان]] [[امامان معصوم]] {{ع}} از [[علل]] [[ضلالت]] است<ref>{{متن حدیث|أَدْنَی مَا یَکُونُ بِهِ ضَالًّا أَنْ لَا یَعْرِفَ حُجَّةَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ}}؛ بحارالانوار، ج ۶۶، ص۱۷.</ref>. [[علم کلام]] به مناسبت‌های گوناگون از جمله در مبحث [[جبر و اختیار]] بدین موضوع پرداخته است<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۳۲۷.</ref>.
در [[روایات]] [[امامان معصوم]] {{ع}} نیز اسباب و زمینه‌های [[هدایت]] و [[ضلالت]] به تفصیل آمده است. از آن جمله است روایتی از [[امام علی]] {{ع}} که براساس آن، تن ندادن به [[ولایت]] و [[فرمان]] [[امامان معصوم]] {{ع}} از [[علل]] [[ضلالت]] است<ref>{{متن حدیث|أَدْنَی مَا یَکُونُ بِهِ ضَالًّا أَنْ لَا یَعْرِفَ حُجَّةَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ}}؛ بحارالانوار، ج ۶۶، ص۱۷.</ref>. [[علم کلام]] به مناسبت‌های گوناگون از جمله در مبحث [[جبر و اختیار]] بدین موضوع پرداخته است<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۳۲۷.</ref>.
==معنی [[اضلال]] در [[آیات]]==
==معنی [[اضلال]] در [[آیات]]==
*[[قرآن کریم]]، در آیاتی، "[[اضلال]]" را به [[خداوند]] نسبت داده که موجب بحث‌های متعددی شده است. مسئلۀ محوری این است که چگونه می‌توان [[خداوند]] را "مُضِل" پنداشت و اینکه [[خداوند]] برخی [[بندگان]] را به [[ضلالت]] می‌کشاند، به چه معنا است؟ از آیاتی که [[خداوند]] را "مُضل" یا "[[گمراه‌کننده]]" می‌خوانند عبارت است از: {{متن قرآن|یُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِینَ}}<ref>«خداوند ستمگران را بیراه می‌گذارد» سوره ابراهیم، آیه ۲۷.</ref>، {{متن قرآن|وَمَا یُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِینَ}}<ref>«امّا تنها فاسقان را گمراه می‌‌کند» سوره بقره، آیه ۲۶.</ref> و یُضِلُّ مَنْ یَشَاءُ وَیَهْدِی مَنْ یَشَاءُ»<ref>«هر که را بخواهد بیراه وا می‌نهد و هر که را بخواهد راهنمایی می‌کند» سوره نحل، آیه ۹۳.</ref>.
*[[قرآن کریم]]، در آیاتی، "[[اضلال]]" را به [[خداوند]] نسبت داده که موجب بحث‌های متعددی شده است. مسئلۀ محوری این است که چگونه می‌توان [[خداوند]] را "مُضِل" پنداشت و اینکه [[خداوند]] برخی [[بندگان]] را به [[ضلالت]] می‌کشاند، به چه معنا است؟ از آیاتی که [[خداوند]] را "مُضل" یا "[[گمراه‌کننده]]" می‌خوانند عبارت است از: {{متن قرآن|يُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِينَ}}<ref>«خداوند ستمگران را بیراه می‌گذارد» سوره ابراهیم، آیه ۲۷.</ref>، {{متن قرآن|وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ}}<ref>«امّا تنها فاسقان را گمراه می‌‌کند» سوره بقره، آیه ۲۶.</ref> و {{متن قرآن|يُضِلُّ مَنْ يَشَاءُ وَيَهْدِي مَنْ يَشَاءُ}}<ref>«هر که را بخواهد بیراه وا می‌نهد و هر که را بخواهد راهنمایی می‌کند» سوره نحل، آیه ۹۳.</ref>.
*در [[روایات]] و از جمله [[ادعیه]] نیز از [[خداوند]] با صفت "مُضِل" یاد شده است<ref>بحار الانوار، ج ۸۱، ص۱۸۴.</ref>. [[فهم]] این مسئله پیامدهای سازندۀ [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] دارد و بدین رو، [[دانشمندان شیعه]] کوشیده‌اند بدان راه یابند و تفسیرهایی که به دست داده‌اند، آنان را به گروه‌هایی تقسیم کرده است:
*در [[روایات]] و از جمله [[ادعیه]] نیز از [[خداوند]] با صفت "مُضِل" یاد شده است<ref>بحار الانوار، ج ۸۱، ص۱۸۴.</ref>. [[فهم]] این مسئله پیامدهای سازندۀ [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] دارد و بدین رو، [[دانشمندان شیعه]] کوشیده‌اند بدان راه یابند و تفسیرهایی که به دست داده‌اند، آنان را به گروه‌هایی تقسیم کرده است:
#برخی قائلند مراد از [[ضلالت]]، گونۀ [[تکوینی]] آن است، نه [[تشریعی]]؛ زیرا [[ضلالت]] [[تشریعی]] از ساحت [[الهی]] دور است. در این صورت معنای‌ [[ضلالت]] چنین می‌شود: [[ضلالت]] همان [[کیفر]] و مجازات است.  
#برخی قائلند مراد از [[ضلالت]]، گونۀ [[تکوینی]] آن است، نه [[تشریعی]]؛ زیرا [[ضلالت]] [[تشریعی]] از ساحت [[الهی]] دور است. در این صورت معنای‌ [[ضلالت]] چنین می‌شود: [[ضلالت]] همان [[کیفر]] و مجازات است.  
۱۱۲٬۶۳۷

ویرایش