کرامت در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'حضرت حق' به 'حضرت حق'
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
#'''[[ثبات]] و تحمّل در [[سختی‌ها]] و [[مصیبت‌ها]]:''' آن کس که از [[کرامت]] و [[بزرگواری نفس]] برخوردار است، در میانه [[مصائب]] و [[سختی‌ها]]، همچون کوه [[استواری]] است که طوفان‌ها نیز از لغزاندن او [[ناتوان]] خواهند بود. | #'''[[ثبات]] و تحمّل در [[سختی‌ها]] و [[مصیبت‌ها]]:''' آن کس که از [[کرامت]] و [[بزرگواری نفس]] برخوردار است، در میانه [[مصائب]] و [[سختی‌ها]]، همچون کوه [[استواری]] است که طوفان‌ها نیز از لغزاندن او [[ناتوان]] خواهند بود. | ||
#'''بلندی همّت:''' همّت بلند، [[انسان]] را به [[برترین]] مراتب کمالِ دو جهانی می‌رساند. [[انسان]] بلند همّت، به هیچ حدّ و درجه‌ای از درجات کمال [[راضی]] نشده به هر مرتبه‌ای که نائل شود، مرتبه‌ای فراتر از آن را در نظر گرفته در رسیدن به آن می‌کوشد؛ از اینرو همواره در ترقّی و [[پیشرفت]] می‌باشد. | #'''بلندی همّت:''' همّت بلند، [[انسان]] را به [[برترین]] مراتب کمالِ دو جهانی می‌رساند. [[انسان]] بلند همّت، به هیچ حدّ و درجه‌ای از درجات کمال [[راضی]] نشده به هر مرتبه‌ای که نائل شود، مرتبه‌ای فراتر از آن را در نظر گرفته در رسیدن به آن می‌کوشد؛ از اینرو همواره در ترقّی و [[پیشرفت]] می‌باشد. | ||
#'''[[تواضع]] و [[تکبّر]] در موضع شایستة خود:''' [[حضرت | #'''[[تواضع]] و [[تکبّر]] در موضع شایستة خود:''' [[حضرت حق]] در این زمینه می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ}}<ref>«ای مؤمنان! هر کس از دینش برگردد خداوند به زودی گروهی را می‌آورد که دوستشان می‌دارد و دوستش می‌دارند؛ در برابر مؤمنان خاکسار و در برابر کافران دشوارند، در راه خداوند جهاد می‌کنند و از سرزنش سرزنشگری نمی‌هراسند» سوره مائده، آیه ۵۴.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۳-۲۴.</ref>. | ||
*این‌چنین کس، نه به [[تواضع]] بی‌معنی و نه به [[تکبّر]] بی‌محل آلوده نخواهد شد؛ بلکه چون خود را در مقابل کسی که [[شایسته]] [[تواضع]] است ببیند، [[تواضع]] می‌نماید؛ و چون خود را در برابر کسی که [[تکبّر]] در برابر او بایسته است بیابد، [[تکبّر]] می‌نماید. | *این‌چنین کس، نه به [[تواضع]] بی‌معنی و نه به [[تکبّر]] بی‌محل آلوده نخواهد شد؛ بلکه چون خود را در مقابل کسی که [[شایسته]] [[تواضع]] است ببیند، [[تواضع]] می‌نماید؛ و چون خود را در برابر کسی که [[تکبّر]] در برابر او بایسته است بیابد، [[تکبّر]] می‌نماید. | ||
*سعه صدر به [[انسان]] [[توان]] آن را می‌بخشد، که گذشته از تحمّل مشکلات، به حلّ آنها نیز بپردازد؛ از این رو با [[اراده]] خود تمامی مشکلات را آسان می‌سازد. [[قرآن کریم]] در این زمینه، [[سخن پیامبر]] بزرگ [[حضرت موسی]]{{ع}} را، این‌چنین [[نقل]] می‌فرماید: {{متن قرآن|قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَيَسِّرْ لِي أَمْرِي وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِي يَفْقَهُوا قَوْلِي}}<ref>«(موسی) گفت: پروردگارا! سینه‌ام را گشایش بخش و کارم را برای من آسان کن و گرهی از زبانم بگشای تا سخنم را دریابند» سوره طه، آیه ۲۵-۲۸.</ref>. | *سعه صدر به [[انسان]] [[توان]] آن را می‌بخشد، که گذشته از تحمّل مشکلات، به حلّ آنها نیز بپردازد؛ از این رو با [[اراده]] خود تمامی مشکلات را آسان می‌سازد. [[قرآن کریم]] در این زمینه، [[سخن پیامبر]] بزرگ [[حضرت موسی]]{{ع}} را، این‌چنین [[نقل]] می‌فرماید: {{متن قرآن|قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَيَسِّرْ لِي أَمْرِي وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِي يَفْقَهُوا قَوْلِي}}<ref>«(موسی) گفت: پروردگارا! سینه‌ام را گشایش بخش و کارم را برای من آسان کن و گرهی از زبانم بگشای تا سخنم را دریابند» سوره طه، آیه ۲۵-۲۸.</ref>. | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
*و باز از همین رو، به‌صراحت متذکّر می‌شود که [[مؤمن]] [[پرهیزگار]]، [[سلطه]] [[شیطان]] را نمی‌پذیرد؛ چه [[بزرگواری نفس]] او اجازه نمی‌دهد که خود را در برابر این بیگانه پلید کوچک شمارد: {{متن قرآن|إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ * إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ}}<ref>«که او را بر آنان که ایمان دارند و بر پروردگارشان توکّل می‌کنند چیرگی نیست * چیرگی او تنها بر کسانی است که دوستش می‌دارند » سوره نحل، آیه ۹۹-۱۰۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۴-۲۵.</ref>. | *و باز از همین رو، به‌صراحت متذکّر می‌شود که [[مؤمن]] [[پرهیزگار]]، [[سلطه]] [[شیطان]] را نمی‌پذیرد؛ چه [[بزرگواری نفس]] او اجازه نمی‌دهد که خود را در برابر این بیگانه پلید کوچک شمارد: {{متن قرآن|إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ * إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ}}<ref>«که او را بر آنان که ایمان دارند و بر پروردگارشان توکّل می‌کنند چیرگی نیست * چیرگی او تنها بر کسانی است که دوستش می‌دارند » سوره نحل، آیه ۹۹-۱۰۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۴-۲۵.</ref>. | ||
*[[راز]] این مطلب، در آن نهفته است که [[انسان]] گناهکاری که در [[حقّ]] [[مردمان]] ظلمی می‌دارد، پیش از آنکه به آنان [[ستم]] روادارد، خویشتن را کوچک شمرده انجام چنان فعلی را در خور خود دانسته است؛ ورنه اگر او را نفسی بزرگوار بود، نه به خود چنین اهانتی می‌نمود، و نه به [[مردمان]] چنان ظلمی روا می‌داشت. | *[[راز]] این مطلب، در آن نهفته است که [[انسان]] گناهکاری که در [[حقّ]] [[مردمان]] ظلمی می‌دارد، پیش از آنکه به آنان [[ستم]] روادارد، خویشتن را کوچک شمرده انجام چنان فعلی را در خور خود دانسته است؛ ورنه اگر او را نفسی بزرگوار بود، نه به خود چنین اهانتی می‌نمود، و نه به [[مردمان]] چنان ظلمی روا می‌داشت. | ||
*[[حضرت | *[[حضرت حق]] با اشاره به همین [[بزرگواری نفس]] پرهیزگاران، می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ}}<ref>«بی‌گمان گرامی‌ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست» سوره حجرات، آیه ۱۳.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۵.</ref>. | ||
==مراتب [[بزرگواری نفس]] و انواع آن== | ==مراتب [[بزرگواری نفس]] و انواع آن== | ||