دروغ در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

*[[دروغگو]] برای جلوگیری از [[رسوایی]] خود پس از [[دروغ]] نخست، آن را تکرار یا مرتکب گناهانی دیگر می‌گردد <ref>نمونه، ج۱۱، ص۴۱۳؛ دروغ، ص۲۲۲-۲۲۳.</ref>، چنان که [[برادران]] [[یوسف]] پس از نخستین [[دروغ]] که خود را [[خیرخواه]] آن [[حضرت]] نزد [[پدر]] معرفی کردند{{متن قرآن|قَالُوا يَا أَبَانَا مَا لَكَ لَا تَأْمَنَّا عَلَى يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُ لَنَاصِحُونَ}}<ref> «گفتند: ای پدر!  چرا ما را بر یوسف امین نمی‌داری با آنکه ما خیرخواه او هستیم؟» سوره یوسف، آیه ۱۱.</ref> به دروغ‌ها و [[گناهان]] بسیار دیگری گرفتار شدند؛ از جمله به [[دروغ]] گفتند ما او را برای بازی و [[تفریح]] می‌بریم: {{متن قرآن|يَرْتَعْ وَيَلْعَبْ}}<ref>«(در دشت) بگردد و بازی کند» سوره یوسف، آیه ۱۲.</ref> و از وی [[حفاظت]] می‌کنیم: {{متن قرآن|وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ}}<ref>«و ما نیک نگهدار او خواهیم بود» سوره یوسف، آیه ۱۲.</ref> و سپس به [[دروغ]] [[گریه]] کردند: {{متن قرآن|وَجَاءُوا أَبَاهُمْ عِشَاءً يَبْكُونَ}}<ref>«و شبانگاه  گریان نزد پدرشان آمدند» سوره یوسف، آیه ۱۶.</ref> و گفتند ما سرگرم مسابقه بودیم: {{متن قرآن|إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ}}<ref>«گفتند: ای پدر!  ما رفته بودیم مسابقه بدهیم» سوره یوسف، آیه ۱۷.</ref> و [[یوسف]]{{ع}} را نزد لباس‌های خود گذاشته بودیم: {{متن قرآن|وَتَرَكْنَا يُوسُفَ عِنْدَ مَتَاعِنَا}}<ref>«و یوسف را کنار بار خود وانهاده بودیم» سوره یوسف، آیه ۱۷.</ref> و گرگ او را خورد: {{متن قرآن|فَأَكَلَهُ الذِّئْبُ}}<ref>«گرگ او را خورد» سوره یوسف، آیه ۱۷.</ref>؛ ما [[راستگو]] هستیم: {{متن قرآن|مَا أَنْتَ بِمُؤْمِنٍ لَنَا وَلَوْ كُنَّا صَادِقِينَ}}<ref>«و (می‌دانیم) اگر (هم) راستگو می‌بودیم (سخن) ما را باور نمی‌کردی» سوره یوسف، آیه ۱۷.</ref> و [[خون]] این پیراهن [[خون]] [[یوسف]]{{ع}} است: {{متن قرآن|وَجَاءُوا عَلَى قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ}}<ref>«و خونی دروغین را بر پیراهن او آوردند» سوره یوسف، آیه ۱۸.</ref>. افزون بر این، از [[آیات]] دیگر برداشت می‌شود که آنان سال‌ها این [[دروغ]] خود را بازگو کرده و [[حقیقت]] را به [[پدر]] خود نگفتند.

*همچنین تکرار و تداوم [[دروغگویی]] به [[رسوخ]] این [[رذیلت]] در نفس و تبدیل آن به عادت می‌انجامد، به گونه‌ای که [[دروغگو]] پس از [[کشف]] حقایق حتی در مقابل [[خدا]] نیز [[دروغ]] بگوید، چنان که [[مشرکان]] بر اثر ملکه شدن [[دروغ]] در [[نفوس]] آنان در [[قیامت]] نیز به [[دروغ]] به [[خدا]] می‌گویند ما [[مشرک]] نبودیم <ref>المیزان، ج۷، ص۵۱؛ ج۱۱، ص۱۳.</ref>: {{متن قرآن|وَاللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ انْظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ}}<ref>«سوگند به خداوند -پروردگار ما- که ما از مشرکان نبوده‌ایم بنگر چگونه بر خود دروغ بستند» سوره انعام، آیه ۲۳-۲۴.</ref>.