بابیت: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۷: | خط ۷: | ||
==چیستی باب== | ==چیستی باب== | ||
*"باب" در لغت به معنای "در" و "محل ورود و [[خروج]]" است. [[راغب اصفهانی]] میگوید: محل دخول و ورود به چیزی را باب میخوانند؛ مانند "باب المدینه" یا "باب البیت"<ref>راغب اصفهانی، المفردات، ص ۶۴.</ref>. در [[روایات]] فراوانی، از [[پیشوایان معصوم]]{{ع}} با عنوان "باب اللّه" یاد شده است، در [[دعای ندبه]] میخوانیم: {{متن حدیث|أَیْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِی مِنْهُ یُؤْتَی}}. | *"باب" در لغت به معنای "در" و "محل ورود و [[خروج]]" است. [[راغب اصفهانی]] میگوید: محل دخول و ورود به چیزی را باب میخوانند؛ مانند "باب المدینه" یا "باب البیت"<ref>راغب اصفهانی، المفردات، ص ۶۴.</ref>. در [[روایات]] فراوانی، از [[پیشوایان معصوم]]{{ع}} با عنوان "باب اللّه" یاد شده است، در [[دعای ندبه]] میخوانیم: {{متن حدیث|أَیْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِی مِنْهُ یُؤْتَی}}. | ||
*"باب" در اصطلاح به فرد مورد اعتمادی گفته میشود که به [[معصومان]]{{ع}} بسیار نزدیک و در همه [[کارها]] یا کاری خاص، [[نماینده]] مخصوص آنان و رابط خاص میان [[امام]] و [[پیروان]] او شمرده میشود. بر این اساس، میتوان [[وکیل]] یا [[نماینده]] [[امام]] را "باب" [[امام]] نامید؛ چنانکه جمعی از [[اصحاب]] [[امامان]] {{ع}} باب آن بزرگواران بودهاند؛ مانند "[[رشید هجری]]" [[باب ]][[امام حسن]] و [[امام حسین]] {{ع}}،"[[یحیی]] بن ام الطویل مطعمی" [[باب ]][[حضرت سجاد]] {{ع}}، "[[جابر بن یزید جعفی]]" [[باب ]][[امام باقر]] {{ع}}<ref>ر.ک: سلیمیان، | *"باب" در اصطلاح به فرد مورد اعتمادی گفته میشود که به [[معصومان]]{{ع}} بسیار نزدیک و در همه [[کارها]] یا کاری خاص، [[نماینده]] مخصوص آنان و رابط خاص میان [[امام]] و [[پیروان]] او شمرده میشود. بر این اساس، میتوان [[وکیل]] یا [[نماینده]] [[امام]] را "باب" [[امام]] نامید؛ چنانکه جمعی از [[اصحاب]] [[امامان]] {{ع}} باب آن بزرگواران بودهاند؛ مانند "[[رشید هجری]]" [[باب ]][[امام حسن]] و [[امام حسین]] {{ع}}،"[[یحیی]] بن ام الطویل مطعمی" [[باب ]][[حضرت سجاد]] {{ع}}، "[[جابر بن یزید جعفی]]" [[باب ]][[امام باقر]] {{ع}}<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۱۸۹- ۱۹۰.</ref>.اما به مرور زمان این واژه با سوء استفاده [[مدعیان دروغین]] ـ به ویژه "بابیت" ـ روبه رو شد. ادعاهای [[نادرست]] کسانی چون [[سید علی محمد باب]]، این واژه را از [[جایگاه]] واقعیاش دور و متروک ساخت؛ به گونهای که امروزه بیشتر برای اشاره به کسانی است که به [[دروغ]]، خود را [[نماینده]] [[معصومان]] معرفی میکنند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۱۸۹، ۱۹۰.</ref>. | ||
==[[فرقه بابیه]]== | ==[[فرقه بابیه]]== | ||
*بابیت، در قرن سیزده [[هجری قمری]] از سوی [[سید علی محمد شیرازی]] (متولد ۱۲۳۵ ق) ایجاد شد. باب، متأثر از [[فرقه]] [[شیخیه]] بود که [[ائمه اطهار]]{{ع}} را شریک در عالم [[خلق]] و امر میدانستند و به وجود "باب" یا "رکن رابع" (شیعۀ کامل واسطه میان [[مردم]] و [[امام غائب]]) در هر زمانی [[معتقد]] بودند. به همین جهت [[سید علی محمد]]، ملقب به "باب" گردید و پیروانش "[[بابیه]]" نامیده شدند. | *بابیت، در قرن سیزده [[هجری قمری]] از سوی [[سید علی محمد شیرازی]] (متولد ۱۲۳۵ ق) ایجاد شد. باب، متأثر از [[فرقه]] [[شیخیه]] بود که [[ائمه اطهار]]{{ع}} را شریک در عالم [[خلق]] و امر میدانستند و به وجود "باب" یا "رکن رابع" (شیعۀ کامل واسطه میان [[مردم]] و [[امام غائب]]) در هر زمانی [[معتقد]] بودند. به همین جهت [[سید علی محمد]]، ملقب به "باب" گردید و پیروانش "[[بابیه]]" نامیده شدند. | ||
*[[سید علی محمد]] در درس [[سید کاظم رشتی]] با مسائل [[عرفانی]] و [[تفسیر]] و [[تأویل آیات]] و [[احادیث]] و مسائل [[فقهی]] به روش [[شیخیه]] آشنا گردید. پس از درگذشت [[سید کاظم رشتی]] چند تن از [[شاگردان]] او از [[سید علی محمد]] [[پیروی]] کردند، از اینرو وی ابتدا خود را [[باب ]](دروازه ارتباط) با [[امام زمان]]{{ع}} معرفی کرد. سپس در چند مرحله ادعاهای [[کفرآمیز]] و ضد [[دینی]] را مطرح کرد که به ترتیب زمانی عبارتند از<ref>ر.ک: محمدی، | *[[سید علی محمد]] در درس [[سید کاظم رشتی]] با مسائل [[عرفانی]] و [[تفسیر]] و [[تأویل آیات]] و [[احادیث]] و مسائل [[فقهی]] به روش [[شیخیه]] آشنا گردید. پس از درگذشت [[سید کاظم رشتی]] چند تن از [[شاگردان]] او از [[سید علی محمد]] [[پیروی]] کردند، از اینرو وی ابتدا خود را [[باب ]](دروازه ارتباط) با [[امام زمان]]{{ع}} معرفی کرد. سپس در چند مرحله ادعاهای [[کفرآمیز]] و ضد [[دینی]] را مطرح کرد که به ترتیب زمانی عبارتند از<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۸۵-۲۸۶؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۱۸۹-۱۹۲؛ [[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۵۳.</ref>: | ||
#در سال ۱۲۶۰ ادعای "ذکریت" کرد، یعنی [[مفسر]] [[قرآن]] است؛ | #در سال ۱۲۶۰ ادعای "ذکریت" کرد، یعنی [[مفسر]] [[قرآن]] است؛ | ||
#در سال ۱۲۶۱ ادعای "بابیت" کرد، یعنی دروازه [[ارتباط با امام زمان]] است؛ | #در سال ۱۲۶۱ ادعای "بابیت" کرد، یعنی دروازه [[ارتباط با امام زمان]] است؛ | ||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
#در سال ۱۲۶۲ ادعای "[[نبوت]]" کرد، یعنی [[پیغمبر]] خداست؛ | #در سال ۱۲۶۲ ادعای "[[نبوت]]" کرد، یعنی [[پیغمبر]] خداست؛ | ||
#در سال ۱۲۶۵ ادعای "[[ربوبیت]]" کرد، یعنی [[پروردگار]] [[جهان]] است؛ | #در سال ۱۲۶۵ ادعای "[[ربوبیت]]" کرد، یعنی [[پروردگار]] [[جهان]] است؛ | ||
#در سال ۱۲۶۶ تمام ادعاهای خود را منکر شد و توبهنامه نوشت<ref>ر.ک: محمدی، | #در سال ۱۲۶۶ تمام ادعاهای خود را منکر شد و توبهنامه نوشت<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۸۵-۲۸۶.</ref>. | ||
*گفته میشود او پس از [[ادعای نبوت]]، مدعی [[شریعت]] [[جدید]] و البته پیش از "[[الوهیت]]"، ادعای "حلولیت" نمود. سرانجام در سال ۱۲۶۶ ق در تبریز و در حضور [[ناصرالدین شاه قاجار ]](که آن زمان [[ولیعهد]] بود) و چند تن از [[علما]] [[محاکمه]] شد. [[علی محمد]] در آن مجلس آشکارا از [[مهدویت]] خود سخن گفت و "بابیت [[امام زمان]]" را که پیش از آن ادعا کرده بود به "بابیت [[علم]] [[خداوند]]" [[تأویل]] کرد ولی نتوانست ادعای خود را اثبات کند و چون از پاسخ مسائل [[دینی]] عاجز ماند و جملات ساده [[عربی]] را غلط خواند از دعاوی خویش [[تبری]] جست و توبهنامه نوشت، اما توبهاش صوری بود و لذا [[میرزا تقی خان امیرکبیر]] صدراعظم [[ناصر الدین شاه]] تصمیم به [[قتل]] او و فرونشاندن [[فتنه]] [[بابیه]] گرفت. از اینرو [[سید علی محمد]] [[محاکمه]] و به [[جرم]] [[ارتداد]] محکوم شد و به [[دستور]] امیرکبیر در ٢٧ [[شعبان]] ١٢۶۶ در تبریز به دار آویختنه و تیر [[باران]] شد<ref>ر.ک: محمدی، | *گفته میشود او پس از [[ادعای نبوت]]، مدعی [[شریعت]] [[جدید]] و البته پیش از "[[الوهیت]]"، ادعای "حلولیت" نمود. سرانجام در سال ۱۲۶۶ ق در تبریز و در حضور [[ناصرالدین شاه قاجار ]](که آن زمان [[ولیعهد]] بود) و چند تن از [[علما]] [[محاکمه]] شد. [[علی محمد]] در آن مجلس آشکارا از [[مهدویت]] خود سخن گفت و "بابیت [[امام زمان]]" را که پیش از آن ادعا کرده بود به "بابیت [[علم]] [[خداوند]]" [[تأویل]] کرد ولی نتوانست ادعای خود را اثبات کند و چون از پاسخ مسائل [[دینی]] عاجز ماند و جملات ساده [[عربی]] را غلط خواند از دعاوی خویش [[تبری]] جست و توبهنامه نوشت، اما توبهاش صوری بود و لذا [[میرزا تقی خان امیرکبیر]] صدراعظم [[ناصر الدین شاه]] تصمیم به [[قتل]] او و فرونشاندن [[فتنه]] [[بابیه]] گرفت. از اینرو [[سید علی محمد]] [[محاکمه]] و به [[جرم]] [[ارتداد]] محکوم شد و به [[دستور]] امیرکبیر در ٢٧ [[شعبان]] ١٢۶۶ در تبریز به دار آویختنه و تیر [[باران]] شد<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۸۵-۲۸۶؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۱۸۹-۱۹۲؛ [[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۵۳.</ref>. | ||
*کتاب معروف او که نزد [[بهائیان]] تقدس زیادی دارد، [[کتاب ]]"[[بیان]]" است که آن را در دوران زندان در قلعۀ ماکو نوشت و [[دستور]] داد پیروانش نباید جز کتاب [[بیان]] و کتابهای دیگر [[بابیان]]، کتاب دیگری را بیاموزند<ref>ر.ک: محمدی، | *کتاب معروف او که نزد [[بهائیان]] تقدس زیادی دارد، [[کتاب ]]"[[بیان]]" است که آن را در دوران زندان در قلعۀ ماکو نوشت و [[دستور]] داد پیروانش نباید جز کتاب [[بیان]] و کتابهای دیگر [[بابیان]]، کتاب دیگری را بیاموزند<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۸۵-۲۸۶.</ref>. پس از [[مرگ]] باب، حسینعلی بهاء و [[فرقه بهائیت]]، این مسیر را ادامه و تکمیل نمود<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۲۸۵-۲۸۶.</ref>. | ||
==منابع== | ==منابع== |