اقسام و انواع غیب کداماند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ' آنها ' به ' آنها '
جز (جایگزینی متن - 'سوال' به 'سؤال') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' آنها ' به ' آنها ') |
||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
:::::*«[[غیب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)|غیب به معنای چیزی است]] که حس به آن دسترسی ندارد و با حواس مادّی ادراک نمیشود (در مقابلِ آنچه در نشئه شهادت است که با حواس ادراک میشود، هر چند ما از آن محجوب باشیم؛ مثل آنچه پشت دیوار است) و آن دو قسم است: | :::::*«[[غیب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)|غیب به معنای چیزی است]] که حس به آن دسترسی ندارد و با حواس مادّی ادراک نمیشود (در مقابلِ آنچه در نشئه شهادت است که با حواس ادراک میشود، هر چند ما از آن محجوب باشیم؛ مثل آنچه پشت دیوار است) و آن دو قسم است: | ||
:::::#'''[[غیب مطلق چیست و مصداقهای آن کداماند؟ (پرسش)|غیب محض و مطلق]]''' که تنها خود شیء غایب به خود آگاهی دارد؛ نظیر ذات اقدس الهی که احدی جز خودش به کنه ذاتش راه ندارد. | :::::#'''[[غیب مطلق چیست و مصداقهای آن کداماند؟ (پرسش)|غیب محض و مطلق]]''' که تنها خود شیء غایب به خود آگاهی دارد؛ نظیر ذات اقدس الهی که احدی جز خودش به کنه ذاتش راه ندارد. | ||
:::::#'''[[غیب اضافی یا نسبی چیست و مصداقهای آن کداماند؟ (پرسش)|غیب نسبی و مقیس]]''' که اموری است پنهان؛ اما برخی از اشخاص به آن آگاهی دارند؛ مانند اسما و اسرار الهی، قضا و قدر، [[رابطه امام مبین یا کتاب مبین با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|کتاب مبین]]، [[رابطه لوح یا لوح محفوظ با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|لوح محو و اثبات و محفوظ]] که جزو نشئه غیب هستند؛ ولی ملائکه و انبیاء و اولیا{{عم}} به تعلیم الهی به | :::::#'''[[غیب اضافی یا نسبی چیست و مصداقهای آن کداماند؟ (پرسش)|غیب نسبی و مقیس]]''' که اموری است پنهان؛ اما برخی از اشخاص به آن آگاهی دارند؛ مانند اسما و اسرار الهی، قضا و قدر، [[رابطه امام مبین یا کتاب مبین با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|کتاب مبین]]، [[رابطه لوح یا لوح محفوظ با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|لوح محو و اثبات و محفوظ]] که جزو نشئه غیب هستند؛ ولی ملائکه و انبیاء و اولیا{{عم}} به تعلیم الهی به آنها آگاهاند»<ref>[[تسنیم (کتاب)|تسنیم]]، ج ۲۵، ص ۲۶۶.</ref>. | ||
::::::*«غیب دو گونه است: نسبی و نفسی. | ::::::*«غیب دو گونه است: نسبی و نفسی. | ||
:::::#'''[[غیب اضافی یا نسبی چیست و مصداقهای آن کداماند؟ (پرسش)|غیب نسبی]]''' مربوط به موجودات مادی است که ذاتاً غایب نیستند و حوادث مادی برای ادراک و شهود | :::::#'''[[غیب اضافی یا نسبی چیست و مصداقهای آن کداماند؟ (پرسش)|غیب نسبی]]''' مربوط به موجودات مادی است که ذاتاً غایب نیستند و حوادث مادی برای ادراک و شهود آنها توان دارد؛ لکن بر اثر موانعی مادی، برای عدهای غایب و نسبت به شماری حاضر است؛ مثل اینکه موجودی که در ظرف دیروز محسوس و مشهود دیروزیان بود، امروز نباشد و برای امروزیان غایب باشد؛ موجودات مادی آینده نیز چنیناند. | ||
:::::#'''غیب نفسی''' در مجردات تصور میشود که فی نفسه غایباند و با حواس مادی ادراک نمیشوند؛ ولی غایب نفسی بودنِ مجرّدات، به این معنا نیست که مطلقاً حتی از خود نیز غایب باشند، زیرا چنین چیزی محال است. موجود مجرد یقینا به خود عالم و شاهد است و چنین معنایی حتی نسبت به ذات اقدس الهی نیز تصور ندارد، چون او هر چند برای دیگران محجوب است؛ اما برای خودش مشهود».<ref>[[تسنیم (کتاب)|تسنیم]]، ج ۲۵، ص ۳۷۴.</ref>. | :::::#'''غیب نفسی''' در مجردات تصور میشود که فی نفسه غایباند و با حواس مادی ادراک نمیشوند؛ ولی غایب نفسی بودنِ مجرّدات، به این معنا نیست که مطلقاً حتی از خود نیز غایب باشند، زیرا چنین چیزی محال است. موجود مجرد یقینا به خود عالم و شاهد است و چنین معنایی حتی نسبت به ذات اقدس الهی نیز تصور ندارد، چون او هر چند برای دیگران محجوب است؛ اما برای خودش مشهود».<ref>[[تسنیم (کتاب)|تسنیم]]، ج ۲۵، ص ۳۷۴.</ref>. | ||
::::::*«غیب چند گونه است: | ::::::*«غیب چند گونه است: | ||
خط ۳۶۳: | خط ۳۶۳: | ||
'''پژوهشگران [http://eporsesh.com/content/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%87%D8%9F مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی]'''، در پاسخ به این پرسش آوردهاند: | '''پژوهشگران [http://eporsesh.com/content/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%87%D8%9F مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی]'''، در پاسخ به این پرسش آوردهاند: | ||
::::::«اقسام غیب اصول و ریشههای غیب را میتوان در سه قسمت خلاصه کرد. | ::::::«اقسام غیب اصول و ریشههای غیب را میتوان در سه قسمت خلاصه کرد. | ||
:::::#موجوداتی که از افق حس او بیرون بوده و هیچگاه در قلمرو حس او قرار نمیگیرد مانند ذات پروردگار جهان و حقیقت اسماء و صفات وی، و سربازان غیبی خدا یعنی فرشتگان و شیوة کار آنان مانند تدبیر عالم خلقت و جهان ارواح و جن و عالم برزخ و فرازهای مختلف آن و رستاخیز و مواقف گوناگون آن. حقایق این موجودات و کیفیات و خصوصیات | :::::#موجوداتی که از افق حس او بیرون بوده و هیچگاه در قلمرو حس او قرار نمیگیرد مانند ذات پروردگار جهان و حقیقت اسماء و صفات وی، و سربازان غیبی خدا یعنی فرشتگان و شیوة کار آنان مانند تدبیر عالم خلقت و جهان ارواح و جن و عالم برزخ و فرازهای مختلف آن و رستاخیز و مواقف گوناگون آن. حقایق این موجودات و کیفیات و خصوصیات آنها از افق حس و ادراک انسان بیرون بوده و هیچگاه بشر از حقیقت و خصوصیات کمی و کیفی آنها، آگاه نخواهد گشت و در برابر آنها وظیفهای جز ایمان به وجود آنها ندارد و اگر قرآن یکی از صفات افراد پرهیزگار را ایمان به غیب میشمارد مقصود ایمان به اینگونه از غیبهاست آنجا که میفرماید: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ}} <ref> همان کسانی که [[غیب]] را باور میدارند؛ سوره بقره، آیه:۳.</ref> و انسان فقط در یک صورت از حقیقت برخی از موجودات غیبی آگاه میگردد و میتواند فرشتگان و مواقف برزخ و عرصههای محشر و نعیمهای بهشتی و عذابهای دوزخی را از نزدیک مشاهده کند و آن وقتی است که ظرف زندگی را دگرگون سازد و گام در عالم غیب بگذارد و به تعبیر قرآن دیدة او نیز بینا گردد. | ||
:::::#قسم دوم از اقسام غیب کشفهای علمی بشر است خواه قوانینی را کشف کند که بر پهنه هستی طبیعت حکومت میکنند و یا از روی موجوداتی پرده بردارد که قرنها از افق حس او بیرون بودهاند هر کدام باشد از اقسام آگاهی غیب حساب میگردند مثلاً روزگاری بشر از قانون جاذبه و قانونگریز از مرکز آگاه نبود و نمیدانست که کاخ بیستون منظومة شمسی و تمام کهکشانها و سحابها بر اساس این دو قانون استوار است از این جهت این دو قانون و قوانین دیگری که بشر بعدها کشف کرد همگی از اقسام «مغیبات» بودند. اگر قرآن بهگونهای از چنین قوانین خبر داده و فرموده است {{متن قرآن|اللَّهُ الَّذِي رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا }} <ref> خداوند همان است که آسمانها را بیستونهایی که آنها را ببینید برافراخت؛ سوره رعد، آیه:۲.</ref> این نوع گزارش، خبر از غیب بود و گزارش چنین قوانین مستور از علم بشر در زمان نزول قرآن خود یکی از جهات اعجاز قرآن به شمار میرود. | :::::#قسم دوم از اقسام غیب کشفهای علمی بشر است خواه قوانینی را کشف کند که بر پهنه هستی طبیعت حکومت میکنند و یا از روی موجوداتی پرده بردارد که قرنها از افق حس او بیرون بودهاند هر کدام باشد از اقسام آگاهی غیب حساب میگردند مثلاً روزگاری بشر از قانون جاذبه و قانونگریز از مرکز آگاه نبود و نمیدانست که کاخ بیستون منظومة شمسی و تمام کهکشانها و سحابها بر اساس این دو قانون استوار است از این جهت این دو قانون و قوانین دیگری که بشر بعدها کشف کرد همگی از اقسام «مغیبات» بودند. اگر قرآن بهگونهای از چنین قوانین خبر داده و فرموده است {{متن قرآن|اللَّهُ الَّذِي رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا }} <ref> خداوند همان است که آسمانها را بیستونهایی که آنها را ببینید برافراخت؛ سوره رعد، آیه:۲.</ref> این نوع گزارش، خبر از غیب بود و گزارش چنین قوانین مستور از علم بشر در زمان نزول قرآن خود یکی از جهات اعجاز قرآن به شمار میرود. | ||
:::::#حوادث غیبی که در گذشته اتفاق افتاده و یا در آینده رخ خواهد داد مثل گزارشهای قرآن راجع به امتهای پیشین به وسیله پیامبر اسلام یا خبر از پیروزی رومیها در سوره روم در آینده هر دو نوعی خبر از غیب میباشند. فرق پیشبینی با خبر از غیب گاهی اوقات افرادی بر اساس اطلاعاتی که از وضع دولتها و ملتها دارند اوضاع آینده افراد و جهان را پیشبینی کرده و اطلاعاتی منتشر میکنند که این همان پیشبینی است و اگر به این اطلاعات دسترسی نداشته باشند از این پیشبینی خبری نیست. این از غیب مستثنی میباشد، مانند پیشبینی کارشناسان هواشناسی از اوضاع جوی آینده»<ref>[http://eporsesh.com/content/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%87%D8%9F مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی]</ref>. | :::::#حوادث غیبی که در گذشته اتفاق افتاده و یا در آینده رخ خواهد داد مثل گزارشهای قرآن راجع به امتهای پیشین به وسیله پیامبر اسلام یا خبر از پیروزی رومیها در سوره روم در آینده هر دو نوعی خبر از غیب میباشند. فرق پیشبینی با خبر از غیب گاهی اوقات افرادی بر اساس اطلاعاتی که از وضع دولتها و ملتها دارند اوضاع آینده افراد و جهان را پیشبینی کرده و اطلاعاتی منتشر میکنند که این همان پیشبینی است و اگر به این اطلاعات دسترسی نداشته باشند از این پیشبینی خبری نیست. این از غیب مستثنی میباشد، مانند پیشبینی کارشناسان هواشناسی از اوضاع جوی آینده»<ref>[http://eporsesh.com/content/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%87%D8%9F مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی]</ref>. |