تطبیق دادن نشانه‌های ظهور با وقایع: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'بیان' به 'بیان'
جز (جایگزینی متن - 'رده:اتمام لینک داخلی' به '') |
جز (جایگزینی متن - 'بیان' به 'بیان') |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
*[[تطبیق]] در مباحث [[مهدویت]] یعنی مطابقت دادن [[نشانه‌های ظهور]] بر وضعیت هر زمان؛ به این معنا که عده‌ای با [[خواندن]] یا شنیدن چند [[روایت]] در [[علایم ظهور]]، آنها را بر افراد یا حوادثی خاص [[تطبیق]] می‌دهند، بدون تشخیص صحیح بودن آنها و بدون بررسی [[آیات]] و [[روایات]] دیگر. البته خود [[تطبیق]] [[روایات]] بر حوادث، آفت و آسیب نیست؛ بلکه آفت، مطالب و ادعاهایی است که افرادی به صرف [[خواندن]] یک یا دو [[روایت]] و بدون بررسی [[آیات]] و [[روایات]] و مطالب [[تاریخی]] و [[قدرت]] تشخیص صحیح و ناصحیح، به اظهار نظر می‌پردازند با اینکه در [[روایات]]، تشخیص [[نشانه‌ها]] و علایم [[سپاه]] [[حق و باطل]]، به عهدۀ [[علمای راستین]] و [[بصیر]] و بی [[هوس]]، به عنوان [[نواب عام]] گذاشته شده است<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیب‌ها]]، ص ۵۳-۵۶؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۲، ص۲۶۳-۲۶۴؛ [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۷۵ ـ ۷۶؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۷۱-۷۷؛ ۱۱؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[جهت‌نما (کتاب)|جهت‌نما]]، ص ۶۳ ـ ۶۷.</ref>. | *[[تطبیق]] در مباحث [[مهدویت]] یعنی مطابقت دادن [[نشانه‌های ظهور]] بر وضعیت هر زمان؛ به این معنا که عده‌ای با [[خواندن]] یا شنیدن چند [[روایت]] در [[علایم ظهور]]، آنها را بر افراد یا حوادثی خاص [[تطبیق]] می‌دهند، بدون تشخیص صحیح بودن آنها و بدون بررسی [[آیات]] و [[روایات]] دیگر. البته خود [[تطبیق]] [[روایات]] بر حوادث، آفت و آسیب نیست؛ بلکه آفت، مطالب و ادعاهایی است که افرادی به صرف [[خواندن]] یک یا دو [[روایت]] و بدون بررسی [[آیات]] و [[روایات]] و مطالب [[تاریخی]] و [[قدرت]] تشخیص صحیح و ناصحیح، به اظهار نظر می‌پردازند با اینکه در [[روایات]]، تشخیص [[نشانه‌ها]] و علایم [[سپاه]] [[حق و باطل]]، به عهدۀ [[علمای راستین]] و [[بصیر]] و بی [[هوس]]، به عنوان [[نواب عام]] گذاشته شده است<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیب‌ها]]، ص ۵۳-۵۶؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۲، ص۲۶۳-۲۶۴؛ [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۷۵ ـ ۷۶؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۷۱-۷۷؛ ۱۱؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[جهت‌نما (کتاب)|جهت‌نما]]، ص ۶۳ ـ ۶۷.</ref>. | ||
==[[علل]] [[تطبیق]] دادن== | ==[[علل]] [[تطبیق]] دادن== | ||
*در [[روایات]]، نشانه‌هایی برای [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} | *در [[روایات]]، نشانه‌هایی برای [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} بیان شده است، اما کیفیت دقیق و خصوصیات آنها روشن نیست و این بستری برای تحلیل‌ها و تفسیرهای شخصی و احتمالی گردیده است. در این میان، احتمال [[جعل]] و [[تحریف]] لفظی و [[معنوی]] به انگیزه‌های مختلف را هم نمی‌توان از نظر دور داشت. لذا دقت در [[احادیث]] [[علائم ظهور]] و [[شناخت]] دقیق آنها در بازشناسی ادعاهای دروغین از ادعای واقعی، بسیار مهم و نقش‌آفرین است<ref>ر.ک: [[محمد م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری|م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص۴۵۱- ۴۵۳؛ [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۷۵ ـ ۷۶.</ref>. | ||
*در [[تطبیق]] علامت‌های [[ظهور]] نمی‌توان به صرف احتمال مطابقت یک واقعۀ خارجی با یکی از [[علائم ظهور]]، به [[پیش‌بینی]] [[وقت ظهور]] یا [[قیام]] متصل بدان پرداخت. البته کنار هم قرار گرفتن شماری از [[نشانه‌ها]] به ویژه آنهایی که در [[احادیث معتبر]] آمده‌اند و محتوم توصیف شده‌اند، موجب [[اطمینان]] به نزدیک بودن [[ظهور]] می‌گردد. ولی متاسفانه هر از چند گاه، به بهانۀ ایجاد [[شوق]] [[ظهور]]، موجی [[انحرافی]] فضای [[فکری]] و [[رفتاری]] [[مردم]] را دچار تشویش کرده، با ایجاد برخی انتظارات و توقعات کاذب، آسیب جدی به [[جامعۀ منتظر]] می‌زند در حالی که مباحث [[مهدویت]]، از پشتوانۀ [[عقلی]] و [[نقلی]] برخوردار است و کسی در [[نقل]] [[روایات]] [[حق]] ندارد بدون توجه به شواهد قطعی، [[نشانه‌های ظهور]] را بر افراد مختلف و حوادث زمان [[تطبیق]] دهد<ref>ر.ک: [[محمد م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری|م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص۴۵۱- ۴۵۳؛ [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۷۵ ـ ۷۶؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۷۱-۷۷.</ref>. | *در [[تطبیق]] علامت‌های [[ظهور]] نمی‌توان به صرف احتمال مطابقت یک واقعۀ خارجی با یکی از [[علائم ظهور]]، به [[پیش‌بینی]] [[وقت ظهور]] یا [[قیام]] متصل بدان پرداخت. البته کنار هم قرار گرفتن شماری از [[نشانه‌ها]] به ویژه آنهایی که در [[احادیث معتبر]] آمده‌اند و محتوم توصیف شده‌اند، موجب [[اطمینان]] به نزدیک بودن [[ظهور]] می‌گردد. ولی متاسفانه هر از چند گاه، به بهانۀ ایجاد [[شوق]] [[ظهور]]، موجی [[انحرافی]] فضای [[فکری]] و [[رفتاری]] [[مردم]] را دچار تشویش کرده، با ایجاد برخی انتظارات و توقعات کاذب، آسیب جدی به [[جامعۀ منتظر]] می‌زند در حالی که مباحث [[مهدویت]]، از پشتوانۀ [[عقلی]] و [[نقلی]] برخوردار است و کسی در [[نقل]] [[روایات]] [[حق]] ندارد بدون توجه به شواهد قطعی، [[نشانه‌های ظهور]] را بر افراد مختلف و حوادث زمان [[تطبیق]] دهد<ref>ر.ک: [[محمد م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری|م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص۴۵۱- ۴۵۳؛ [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۷۵ ـ ۷۶؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۷۱-۷۷.</ref>. | ||
*در این زمینه توجه به نکات زیر مهم است: | *در این زمینه توجه به نکات زیر مهم است: | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
==نمونه‌هایی از [[تطبیق]]== | ==نمونه‌هایی از [[تطبیق]]== | ||
*گروه‌هایی از [[شیعیان]] در دوره‌هایی، با [[امید]] به [[گشایش]] و [[فرج]] در کارشان و گاه با اغراض خاصی، به [[تطبیق علائم]] [[ظهور]] بر وقایع [[اقدام]] کرده‌اند. مثلا برخی [[معتقد]] بودند [[نفس زکیه]] همان [[محمد بن عبد الله بن حسن]] مثنی است و استدلال‌هایی را هم برای اثبات این مطلب آورده‌اند که کافی نیست. گروه‌های [[اسماعیلیه]]، در [[تطبیق]] گوی [[سبقت]] را از همگان ربوده و [[تطبیق]] نشانه [[طلوع خورشید از مغرب]] و نشانه‌های دیگر را بر [[فاطمیان]] و [[مهدی]] آنان [[تطبیق]] کرده‌اند. در بعضی از متون علمای عصر [[صفویه]]، مطالبی به چشم می‌خورد که بیانگر [[تطبیق]] ناصواب بعضی از [[روایات]] بر [[دولت]] صفوی است<ref>ر.ک: [[محمد م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری|م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص۴۵۱- ۴۵۳؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۷۱-۷۷.</ref>. | *گروه‌هایی از [[شیعیان]] در دوره‌هایی، با [[امید]] به [[گشایش]] و [[فرج]] در کارشان و گاه با اغراض خاصی، به [[تطبیق علائم]] [[ظهور]] بر وقایع [[اقدام]] کرده‌اند. مثلا برخی [[معتقد]] بودند [[نفس زکیه]] همان [[محمد بن عبد الله بن حسن]] مثنی است و استدلال‌هایی را هم برای اثبات این مطلب آورده‌اند که کافی نیست. گروه‌های [[اسماعیلیه]]، در [[تطبیق]] گوی [[سبقت]] را از همگان ربوده و [[تطبیق]] نشانه [[طلوع خورشید از مغرب]] و نشانه‌های دیگر را بر [[فاطمیان]] و [[مهدی]] آنان [[تطبیق]] کرده‌اند. در بعضی از متون علمای عصر [[صفویه]]، مطالبی به چشم می‌خورد که بیانگر [[تطبیق]] ناصواب بعضی از [[روایات]] بر [[دولت]] صفوی است<ref>ر.ک: [[محمد م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری|م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص۴۵۱- ۴۵۳؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۷۱-۷۷.</ref>. | ||
عده‌ای بر این باورند که بسیاری از علایم غیر حتمی [[ظهور]] اتفاق افتاده است و فقط علایمِ حتمی نزدیک [[ظهور]] [[باقی]] مانده است. به نظر می‌آید در این باره سخن قطعی و کاملی نمی‌توان گفت؛ زیرا بسیاری از این علایم یا اصولاً در منابع معتبر ذکر نشده یا بسیار کم رنگ | عده‌ای بر این باورند که بسیاری از علایم غیر حتمی [[ظهور]] اتفاق افتاده است و فقط علایمِ حتمی نزدیک [[ظهور]] [[باقی]] مانده است. به نظر می‌آید در این باره سخن قطعی و کاملی نمی‌توان گفت؛ زیرا بسیاری از این علایم یا اصولاً در منابع معتبر ذکر نشده یا بسیار کم رنگ بیان شده و چندان مورد اعتنای علمای گذشته نبوده است و [[تاریخ]] ثابت کرده جمع شدن علائمی در کار نبوده است<ref>ر.ک: نویسندگان آفتاب مهر، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۱۲-۱۳؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۳۷۷.</ref>. | ||
==نتیجه== | ==نتیجه== | ||
*با توجه به نکات پیش‌گفته، [[تطبیق]] دادن نشانه‌های ظهور با وقایع، بدون [[دلیل]]، باعث ایجاد [[امید]] کاذب به [[تعجیل]] در امر فرج در [[جامعه]] می‌شود و به دنبال اتفاق نیفتادن [[ظهور]] بعد از این [[تطبیق]]، [[یأس]] و [[ناامیدی]] جای آن را می‌گیرد و چه بسا انسان‌هایی که این [[تطبیق]] را [[باور]] کرده‌اند، نسبت به اصل [[ظهور]]، دلسرد و [[ناامید]] و نسبت به روایت‌های [[اهل بیت]] {{ع}} دچار [[شک و تردید]] شوند<ref>ر.ک: [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۷۵ ـ ۷۶؛ [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۱۴۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|'''اندیشه مهدویت و آسیب‌ها''']]، ص ۵۳-۵۶.</ref>. | *با توجه به نکات پیش‌گفته، [[تطبیق]] دادن نشانه‌های ظهور با وقایع، بدون [[دلیل]]، باعث ایجاد [[امید]] کاذب به [[تعجیل]] در امر فرج در [[جامعه]] می‌شود و به دنبال اتفاق نیفتادن [[ظهور]] بعد از این [[تطبیق]]، [[یأس]] و [[ناامیدی]] جای آن را می‌گیرد و چه بسا انسان‌هایی که این [[تطبیق]] را [[باور]] کرده‌اند، نسبت به اصل [[ظهور]]، دلسرد و [[ناامید]] و نسبت به روایت‌های [[اهل بیت]] {{ع}} دچار [[شک و تردید]] شوند<ref>ر.ک: [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۷۵ ـ ۷۶؛ [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۱۴۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|'''اندیشه مهدویت و آسیب‌ها''']]، ص ۵۳-۵۶.</ref>. | ||