نص: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[نصوص دینی]] [[مردم]] [[مکلف]] به [[اطاعت]] و [[همراهی]] و [[شناخت امام]] شده‌اند مانند [[آیه اولی الامر]]<ref>سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> و [[آیه]] مع الصادقین<ref>سوره توبه، آیه ۱۱۹.</ref> و [[حدیث]] [[معرفت امام]]<ref>این حدیث با الفاظ گوناگون و مضمون واحد معرفت و اطاعت از امام را لازم می‌‌داند.</ref>. از سوی دیگر [[امام]] باید واجد شرایط و اوصافی باشد که برای [[مکلفان]] قابل احراز و شناسایی نیست. بنابراین اگر نصی نباشد [[وجوب اطاعت]] و [[معرفت]] [[تکلیف]] بما لا یطاق می‌‌شود که عقلاً قبیح است. و سپردن [[تعیین امام]] به [[مردم]] مستلزم [[مرگ جاهلی]] است برای کسانی که در طول زمان [[مشورت]] بمیرند<ref>شرح اصول کافی، ملامحمد صالح مازندرانی، ج ۵، ص ۱۹۹.</ref>.

با ملاله [[جایگاه]] ویژه و [[منزلت]] خاص [[امامت]] سپردن تعیین و [[شناخت امام]] به دست [[مردم]] [[تکلیف]] بما لا یطاق و قبیح شمرده می‌‌شود. [[امام رضا]]{{ع}} در خطابه‌ای که درباره [[امامت]] ایراد فرمود به این نکته اشاره دارد: {{متن حدیث|هَلْ يَعْرِفُونَ قَدْرَ الْإِمَامَةِ وَ مَحَلَّهَا مِنَ الْأُمَّةِ فَيَجُوزَ فِيهَا اخْتِيَارُهُمْ إِنَّ الْإِمَامَةَ أَجَلُّ قَدْراً وَ أَعْظَمُ شَأْناً وَ أَعْلَى مَكَاناً وَ أَمْنَعُ جَانِباً وَ أَبْعَدُ غَوْراً مِنْ أَنْ يَبْلُغَهَا النَّاسُ بِعُقُولِهِمْ أَوْ يَنَالُوهَا بِآرَائِهِمْ أَوْ يُقِيمُوا إِمَاماً بِاخْتِيَارِهِمْ}}<ref>کافی، ج ۱، ص ۱۹۹؛ عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۱، ص ۲۱۷.</ref>. مگر [[مردم]] [[مقام]] و [[منزلت]] [[امامت]] را در میان [[امت]] می‌‌دانند تا روا باشد که به [[اختیار]] و [[انتخاب]] ایشان واگذار شود، همانا [[امامت]] قدرش والاتر و شأنش بزرگ‌تر و منزلتش عالی‌تر و مکانش منیع‌تر و عمیقتر از آن است که [[مردم]] با [[عقل]] خود به آن رسند یا به آرائشان آن را دریابند و یا به [[انتخاب]] خود [[امامی]] [[منصوب]] کنند.

اشکال شده که نزد [[امامیه]] راه [[شناخت امام]] منحصر به نص نیست بلکه [[معجزه]] هم می‌‌تواند راهی برای [[شناخت امام]] باشد بلکه برای شخصی که نص را نشنیده یا برایش [[نقل]] نشده باشد راه انحصاری [[شناخت امام]] [[معجزه]] است<ref>فاضل مقداد، إرشاد الطالبین إلی نهج المسترشدین، ص ۳۳۸: {{عربی| اعلم أن النص لغه: الاظهار و الإبانه. و اصطلاحا: هو اللفظ الذی لا یحتمل غیر ما فهم منه، و حینئذ فی حکم المصنف أن الامام یتعین بالنص لا بغیره نظر فانه کما یتعین بالنص یتعین بخلق المعجز علی یده کما فی حق قائم زمانننا (صلوات الله علیه و سلامه) و کما فی حق من لم یسمع النص و لم ینقل إلیه فان الامام مطلقا لا یتعین عنده الا بخلق المعجز}}.</ref>. در پاسخ می‌‌توان گفت: انحصار و تعیین نص در مقابل راه دیگر یعنی [[بیعت]] و [[اختیار]] است لذا منافاتی با اعتبار [[معجزه]] ندارد. علاوه بر این که نص اعم از [[معجزه]] است و بر همین اساس است که نص را به نص قولی و نص فعلی تقسیم کرده‌اند<ref>فاضل مقداد در لوامع می‌‌گوید: {{عربی| واعلم أن النص هنا قد یکون قولیا و قد یکون فعلیا کخلق المعجز علی یده فإنه قد یحتاج إلیه فی بعض الاوقات فیجب أن یکون له آیات و دلالات خارقه للعاده، و هو المطلوب}}. اللوامع الإلهیة فی المباحث الکلامیة، ص ۳۳۰.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] ص ۱۵۱-۱۵۵</ref>.