دعا برای تعجیل فرج: تفاوت میان نسخه‌ها

دعا برای تعجیل فرج (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۵۹

۷٬۸۱۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۰ مهٔ ۲۰۲۰

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Saqi

مدیران

۱۹٬۴۱۸

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مهدویت/بالا}}
 {{مهدویت}}
-==مقدمه==
+==[[دعای فرج]] [[امام]] در [[جایگاه]] خاص برای [[مسلمین]]==
-*وظیفۀ هر انسانی نسبت به [[امام زمان]]{{ع}} بر دو قسم است، [[وظایف]] [[عام و خاص]]. [[وظایف]] عام آن دسته از وظایفی است که هر مسلمانی نسبت به [[امام]] خود دارا هست؛ با قطع نظر از اینکه [[امام]] او [[مهدی]]{{ع}} است یا غیر او و با قطع نظر از اینکه [[امام]] او در حال [[غیبت]] است یا حضور؛ چون این [[وظیفه]] مربوط به هر [[امام]] [[واجب]] الطاعه است و قطعا شامل [[امام مهدی]]{{ع}} نیز می‌‌شود. اما [[وظایف]] خاص عبارت است از وظایفی که هر مسلمانی نسبت به خصوص [[امام مهدی]]{{ع}} دارد؛ چه وظایفی که مربوط به [[غیبت]] او می‌‌شود و چه مربوط به [[غیبت]] او نمی‌شود (اما مختص [[امام مهدی]] است؛ نه هر [[امامی]]). حال با توجه به این معنا از [[وظایف]] خاص، آیا [[دعا برای تعجیل فرج]] از [[وظایف]] خاص محسوب می‌‌شود یا نه؟
+* مجموعه‌ای از [[وظایف]] برای [[مسلمین]] در [[زمان غیبت]] وجود دارد که این [[وظایف]] فقط نسبت به [[امام غائب]] حتمی و ضروری است؛ از جملۀ این [[وظایف]]، [[دعا برای فرج]] [[حضرت حجت]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۳، [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن (مقاله)|فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن]]، ص ۲۴۴. [[محمد رضا اکبری|اکبری، محمد رضا]]، [[پرچم هدایت (کتاب)|پرچم هدایت]]، ص۶۸؛ [[علی هراتیان|هراتیان، علی]]، [[انتظار فریضه‌ای فراموش‌شده (کتاب)|انتظار فریضه‌ای فراموش‌شده]]، ص ؟؟</ref>. [[دعا]] در لغت به معنای نداست. این واژه به معنی [[خواندن]] و خواستنی است که مورد توجه قرار گیرد<ref>ر.ک: [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]''' و '''[[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۳-۱۰۵.</ref>.
-*یک [[سری ]][[وظایف]] برای [[مسلمین]] در [[زمان غیبت]] [[امام]] وجود دارد که این [[وظایف]] فقط نسبت به [[امام غائب]] حتمی و ضروری است؛ از جملۀ این [[وظایف]] [[دعا برای فرج]] [[حضرت حجت]]{{ع}} است<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]] ص ۲۰۹-۲۱۳.</ref>. [[دعا]] در لغت به معنای نداست این واژه از ریشه "دعو" به معنی [[خواندن]] و خواستنی است که مورد توجه قرار گیرد. تفاوتش با حرف ندا در همین نکته که حرف ندا فقط [[خواندن]] است بدون اینکه خواستنی با میل و توجه دیگران در آن، لحاظ شده باشد<ref>ر.ک. [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۳-۱۰۵.</ref>.
+*به طور کلی [[دعا]] و [[نیایش]]، در [[فرهنگ اسلامی]] [[جایگاه]] والایی دارد<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۳ و  [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]]، ص؟؟؟</ref> به گونه ای که [[خداوند]] به [[دعا کننده]] وعدۀ [[اجابت]] داده است<ref>ر.ک: [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۵۷-۵۹.</ref>: {{متن قرآن|وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ}}<ref>«و چون بندگانم درباره من از تو پرسند من نزدیکم، دعاکننده چون مرا بخواند دعا (ی او) را پاسخ می‌دهم؛ پس باید دعوت مرا پاسخ دهند و به من ایمان آورند باشد که راهیاب شوند» سوره بقره، آیه ۱۸۶.</ref> و درعظمت [[دعا]] همین بس که در روایتی [[امام باقر]](علیه [[اسلام]]) به [[نقل]] از [[پیامبر]] فرمودند<ref>بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۲۸. </ref>«[[دعا]] جلوی [[قضای الهی]] را می‌‌گیرد»<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۳۲.</ref> یکی از مصادیق  [[دعا]] می‌تواند رفع گرفتاری‌های همۀ [[انسان‌ها]] باشد. بر اساس [[آیات]] و [[روایات]]، این اتفاق تحقق نمی‌یابد مگر زمانی که [[امام غایب]] [[ظهور]] کند و [[جهان]] را به [[نور]] خودش روشن کند<ref>.ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]]. </ref>، به همین [[دلیل]] در برخی [[روایات]] سفارش شده است برای [[فرج]] [[حضرت]] [[دعا]] کنیم. مراد از [[دعای فرج]] صرفاً [[خواندن]] زبانی [[دعا]] نیست؛ بلکه آرزویی برآمده از [[قلب]] و [[عشق]] به [[امام]] است؛ یعنی همچنان که [[امام عصر]]{{ع}} نماد همۀ [[آمال]] و آرزوهای [[انسان]] [[منتظر]] است، به همین ترتیب باید بزرگ‌ترین دغدغه [[انسان]] [[منتظر]] هم [[دعا]] برای تعجیل [[ظهور]] آن [[حضرت]] باشد<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۳۲.</ref>. در برای [[تعجیل فرج]] بیانگر [[آماده‌سازی]] برای [[ظهور منجی]] هم هست؛ چراکه [[دعا]] افزون بر اینکه [[یاری]] و [[کمک]] خواستن از [[خداوند]] [[قادر]] و تواناست، موجب [[آمادگی فکری]] و [[قلبی]] شده، نوعی توجه به [[وظایف]] و [[عهد]] و [[پیمان]] را به دنبال دارد<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص۳۱۰.</ref>.
-===[[دعای فرج]] [[امام]] در [[جایگاه]] خاص برای [[مسلمین]]===
+*اما این ادعا که [[دعا برای فرج]] [[امام]] در [[جایگاه]] ویژه برای [[مسلمین]] قرار دارد به وسیلۀ [[روایات]] ثابت شده است، چرا که [[معصومین]] با عبارات مختلف از [[مسلمین]] خواسته‌اند برای [[فرج]] [[حضرت]] [[دعا]] کنند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۳.</ref>.
-*به طور کلی [[دعا]] و [[نیایش]]، در [[فرهنگ اسلامی]] [[جایگاه]] والایی دارد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]] ص ۲۰۹-۲۱۳.</ref> به طوری که [[خداوند]] به [[دعا کننده]] وعدۀ [[اجابت]] داده است<ref>ر.ک. [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۵۷-۵۹.</ref>: {{متن قرآن|وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ}}<ref>«و چون بندگانم درباره من از تو پرسند من نزدیکم، دعاکننده چون مرا بخواند دعا (ی او) را پاسخ می‌دهم؛ پس باید دعوت مرا پاسخ دهند و به من ایمان آورند باشد که راهیاب شوند» سوره بقره، آیه ۱۸۶.</ref> یکی از مصادیق  [[دعا]] می‌تواند رفع گرفتاری‌های همۀ [[انسان‌ها]] باشد. در نگاه [[شیعه]]، این اتفاق تحقق نمی‌یابد مگر زمانی که [[امام غایب]] [[ظهور]] کند و [[جهان]] را به [[نور]] خودش روشن کند، به همین [[دلیل]] در برخی [[روایات]] سفارش شده است برای [[فرج]] [[حضرت]] [[دعا]] کنیم. اما این ادعا که [[دعا برای فرج]] [[امام]] در [[جایگاه]] ویژه برای [[مسلمین]] قرار دارد به وسیلۀ [[روایات]] ثابت شده است، چرا که [[معصومین]] با عبارات مختلف از [[مسلمین]] خواسته‌اند برای [[فرج]] [[حضرت]] [[دعا]] کنند<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]] ص ۲۰۹-۲۱۳. </ref>. شاید بتوان گفت سر اینکه [[معصومین]] با عبارات مختلف از [[منتظرین]] خواسته‌اند تا برای [[ظهور]] [[دعا]] کنند این باشد که دعای [[منتظرین]] باعث تحقق [[حکومت جهانی مهدوی]] می‌‌شود و [[دعا]] نکردن آنها [[ظهور]] [[حضرت]] را به تاخیر می‌‌اندازد. چنانکه [[حکومت امیرالمؤمنین]]{{ع}} با روی آوردن اغلب [[مردم]] به ایشان و تقاضای [[حاکمیت]] به وی محقق شد<ref>ر.ک. [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]''' و '''[[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۳-۱۰۵.</ref>.
+*اما چرا این همه [[اسرار]] از جانب [[ائمه]] برای [[دعای فرج]] [[امام]] در بیاناتشان ذکر شده است؛ می‌‌توان گفت [[دلیل]] آن به خاطر ویژگی‌های این دعاست که آن ویژگی‌ها هم در کلمات خود [[ائمه]] آمده است، از جمله: [[احیا]] و زنده نگه داشتن امر‌ ائمه‌ اطهار، [[ناامیدی]] [[شیطان]]، [[امید]] به [[نجات]] از [[فتنه‌ها]]، [[تعظیم]] شعائر الهی‌، جلب‌ [[شفاعت]] [[پیامبر]] و [[پیشوایان معصوم]]، استجابت‌ [[دعا]]، دفع بلا‌، وسعت روزی، [[آمرزش]] گناهان‌<ref> [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی]]، ص۳۴.</ref>.
-===[[روایات]] دربارۀ [[دعا برای فرج]]===
+*شاید بتوان گفت سر اینکه [[معصومین]] با عبارات مختلف از [[منتظرین]] خواسته‌اند تا برای [[ظهور]] [[دعا]] کنند این باشد که دعای [[منتظرین]] باعث تحقق [[حکومت جهانی مهدوی]] می‌‌شود [[امامی]] که تجسم همه [[انبیا]] و [[اولیا]] و واسطه همه فیوضات الاهی است<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۳۲.</ref> و [[دعا]] نکردن آنها [[ظهور]] [[حضرت]] را به تاخیر می‌‌اندازد. چنانکه [[حکومت امیرالمؤمنین]]{{ع}} با روی آوردن اغلب [[مردم]] به ایشان و تقاضای [[حاکمیت]] به وی محقق شد<ref>ر.ک: [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]''' و '''[[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۳-۱۰۵.</ref>.
+*[[سید بن طاووس]] در باب این موضوع به فرزندش چنین گفت<ref>کشف المحجه، ص ۱۵۱- ۱۵۲.</ref>: "خواسته‌های آن بزرگوار را بر خواسته‌های خود مقدم کن و [[صدقه]] دادن از سوی آن [[حضرت]] را پیش از [[صدقه]] دادن خودت و همچنین  [[دعا]] برای آن [[حضرت]] را بر [[دعا کردن]] خودت مقدم کن و نیز در هر کار خیری که مایه وفای به [[حق]] آن [[حضرت]] است، او را در [[اولویت]] قرار بده".<ref>ر.ک: [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۵۷-۵۹.</ref>
+==[[روایات]] دربارۀ [[دعا برای فرج]]==
 *برخی از [[روایات]] دربارۀ دعای برای [[فرج]] عبارتند از:
-#[[امام زمان]]{{ع}} در ضمن توقیعی که از ناحیۀ مقدسه صادر شد فرمودند<ref>«و برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید». شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۲.</ref>: {{متن حدیث|"وَ أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُمْ"}}<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]] ص ۲۰۹-۲۱۳؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[پرسش از موعود (کتاب)|پرسش از موعود]]، ص ۸۵ -۸۶؛ [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۵۷-۵۹؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۳۹۷. [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]''' و '''[[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۳-۱۰۵. </ref>
+#[[امام زمان]]{{ع}} در ضمن توقیعی که از ناحیۀ مقدسه صادر شد فرمودند<ref>«و برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید». شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۲.</ref>: {{متن حدیث|"وَ أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُمْ"}}<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۳؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[پرسش از موعود (کتاب)|پرسش از موعود]]، ص ۸۵ -۸۶؛ [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۵۷-۵۹؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۳۹۷. [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]''' و '''[[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۳-۱۰۵؛ [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن (مقاله)|فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن]]، ص ۲۴۴؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۳۲؛ [[محمد رسول آهنگران|آهنگران، محمد رسول]]، [[بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود (مقاله)|بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود]]، ص ۱۷۰-۱۷۱؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]].</ref> گرچه کلمۀ [[فرج]] به معنای مطلق [[گشایش]] است؛ اما در اینجا به قرینه سیاق [[توقیع]] و کلمه تعجیل این را می‌‌رساند که در اینجا مراد دعای برای [[ظهور]] [[حضرت]] است<ref>.ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۳۲.</ref>.
-#یکی از [[یاران]] [[حضرت هادی]]{{ع}} از آن بزرگوار دربارۀ برنامه عملی و [[وظیفه]] عموم [[شیعیان]] در زمان [[غیبت امام عصر]] سؤال می‌کند: در [[زمان غیبت]]، [[شیعیان]] شما چه کاری انجام دهند؟ [[امام هادی]]{{ع}} می‌فرماید<ref>{{متن حدیث|"عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ وَ انْتِظَارِ الْفَرَجِ"}}؛ بحارالأنوار، ج ۹۵، ص ۳۳۶، به نقل از صحیفه مهدیه، ص ۹۹.</ref>: «بر شما [[باد]] [[دعا]] و [[نیایش]]، و حفظ حالت [[انتظار]]»<ref>ر.ک. [[محمد حسین رحیمیان|رحیمیان، محمد حسین]]، [[مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر ۲ (کتاب)|مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر]]، ص ۳۶.</ref>
+#یکی از [[یاران]] [[حضرت هادی]]{{ع}} از آن بزرگوار دربارۀ برنامه عملی و [[وظیفه]] عموم [[شیعیان]] در زمان [[غیبت امام عصر]] سئوال می‌کند: در [[زمان غیبت]]، [[شیعیان]] شما چه کاری انجام دهند؟ [[امام هادی]]{{ع}} می‌فرماید<ref>{{متن حدیث|"عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ وَ انْتِظَارِ الْفَرَجِ"}}؛ بحارالأنوار، ج ۹۵، ص ۳۳۶، به نقل از صحیفه مهدیه، ص ۹۹.</ref>: «بر شما [[باد]] [[دعا]] و [[نیایش]]، و حفظ حالت [[انتظار]]»<ref>ر.ک: [[محمد حسین رحیمیان|رحیمیان، محمد حسین]]، [[مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر ۲ (کتاب)|مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر]]، ص ۳۶؛ [[محمد رسول آهنگران|آهنگران، محمد رسول]]، [[بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود (مقاله)|بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود]]، ص ۱۷۰-۱۷۱.</ref>
-#[[امام حسن عسکری]]{{ع}} به [[احمد بن اسحاق]] فرمود<ref>{{متن حدیث|"وَ اللَّهُ لیغیبن غیبة لَا ینجو فیها مِنْ التهلکة إِلَّا مَنْ یثبته اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ علی الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ لِلدُّعَاءِ بتعجیل فَرْجَهُ"}} کمال الدین، ج ۲، ص ۴۸۵.</ref>: «[[سوگند]] به خداکه فرزندم [[مهدی]]{{ع}}‌ [[غیبت]] خواهد کرد؛ غیبتی که در آن [[مسلمانان]] گرفتار می‌‌شوند، مگر کسی که [[خدای عزوجل]] او را بر [[اعتقاد به امامت]] وی [[استوار]] کند و به او [[توفیق]] دهند که برای [[تعجیل در فرج]] او [[دعا]] کند».<ref>ر.ک. [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، ص۱۳۳-۱۳۷؛ گوهری، عباس، دیمه کار گراب، محسن، رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه، ص ۱۰۳-۱۰۵</ref>
+#[[امام حسن عسکری]]{{ع}} به [[احمد بن اسحاق]] فرمود<ref>{{متن حدیث|"وَ اللَّهُ لیغیبن غیبة لَا ینجو فیها مِنْ التهلکة إِلَّا مَنْ یثبته اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ علی الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ لِلدُّعَاءِ بتعجیل فَرْجَهُ"}} کمال الدین، ج ۲، ص ۴۸۵.</ref>: «[[سوگند]] به خداکه فرزندم [[مهدی]]{{ع}}‌ [[غیبت]] خواهد کرد؛ غیبتی که در آن [[مسلمانان]] گرفتار می‌‌شوند، مگر کسی که [[خدای عزوجل]] او را بر [[اعتقاد به امامت]] وی [[استوار]] کند و به او [[توفیق]] دهند که برای [[تعجیل در فرج]] او [[دعا]] کند». <ref>ر.ک: [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، ص۱۳۳-۱۳۷؛ [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]''' و '''[[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۱۰۳-۱۰۵؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۳۲؛ [[محمد رسول آهنگران|آهنگران، محمد رسول]]، [[بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود (مقاله)|بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود]]، ص ۱۷۰-۱۷۱؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[زندگی مهدوی در سایه دعای عهد (کتاب)|زندگی مهدوی در سایه دعای عهد]]، ص۱۶۷-۱۶۸؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]]، ص؟؟؟</ref>
-===نظر [[اندیشمندان]] [[شیعه]] درباره [[دعای فرج]] توسط [[مسلمین]]===
+#[[امام صادق]]{{ع}} در روایتی یکی از [[آثار دعا]] برای [[تعجیل فرج امام عصر]] را اینگونه [[نقل]] کرده است«هر کس بعد از [[نماز صبح]] و [[نماز ظهر]] بگوید: خداوندا! بر [[محمد]] و [[خاندان]] او [[درود]] فرست و در [[فرج]] ایشان تعجیل کن، نمیرد تا [[قائم]]{{ع}} را [[درک]] کند»<ref>{{متن حدیث|"مَنْ قَالَ بَعْدَ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَ بَعْدَ صَلَاةِ الظُّهْرِ: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ لَمْ یَمُتْ حَتَّی یُدْرِکَ الْقَائِمَ"}}؛ ابو جعفر محمد بن الحسن الطوسی (شیخ طوسی)، مصباح المتهجد، بیروت، ۱۴۱۱، ص ۳۲۸. </ref>.<ref>.ر.ک: [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]]. </ref>
-*همچنین در مورد [[دعای فرج]]، بزرگان [[شیعه]] سخنانی گفته‌اند از جمله [[سید بن طاووس]] در باب این موضوع به فرزندش چنین گفت<ref>کشف المحجه، ص ۱۵۱- ۱۵۲.</ref>: "خواسته‌های آن بزرگوار را بر خواسته‌های خود مقدم کن و [[صدقه]] دادن از سوی آن [[حضرت]] را پیش از [[صدقه]] دادن خودت و همچنین  [[دعا]] برای آن [[حضرت]] را بر [[دعا کردن]] خودت مقدم کن و نیز در هر کار خیری که مایه وفای به [[حق]] آن [[حضرت]] است، او را در [[اولویت]] قرار بده".<ref>ر.ک. [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۵۷-۵۹.</ref>
-*ولی نباید از این نکته غافل ماند که [[دعا برای فرج]] دارای شرایطی است و صرفا گفتن الفاظ بدون توجه به معنا و مفهوم آن نمی‌تواند معنی [[دعا کردن]] برای [[فرج]] باشد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]] ص ۲۰۹-۲۱۳؛[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۳۹۷.</ref>. بنابراین [[دعا]] زمانی می‌‌تواند در [[جایگاه]] خاص برای [[مسلمین]] قرار بگیرد که شرایط آن رعایت شود<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]] ص ۲۰۹-۲۱۳.</ref>.
+==شرایط [[دعای فرج]]==
-*چنانکه برخی از بزرگان<ref>سید محمد تقی موسوی اصفهانی،مکیال المکارم، ج ۲، ص ۲۳۴- ۲۳۵ [با تصرف در نقل قول‌].</ref> دربارۀ شرایط [[دعای فرج]] اینچنین گفته اند<ref>ر.ک. [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶. </ref>:
+*[[دعا برای فرج]] دارای شرایطی است و صرفا گفتن الفاظ بدون توجه به معنا و مفهوم آن نمی‌تواند معنی [[دعا کردن]] برای [[فرج]] باشد<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۳؛[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۳۹۷.</ref>. بنابراین [[دعا]] زمانی می‌‌تواند در [[جایگاه]] خاص برای [[مسلمین]] قرار بگیرد که شرایط آن رعایت شود<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۳.</ref>.
-#[[مسلمان]] واقعی با صراحت از [[خدای تعالی]]، [[ظهور]] [[حضرت]] را درخواست می‌‌کند. به هر زبانی که باشد [[عربی]]، [[فارسی]] یا زبان‌های دیگر<ref>ر.ک. [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶.</ref>.
+*بر اساس آموزه های اسلام<ref>سید محمد تقی موسوی اصفهانی،مکیال المکارم، ج ۲، ص ۲۳۴- ۲۳۵ [با تصرف در نقل قول‌].</ref> شرایط [[دعای فرج]] اینچنین است<ref>ر.ک: [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶. </ref>:
-#[[منتظر]] هنگامی که [[دعای فرج]] را از کسی می‌شنود، آمین می‌‌گوید؛ چون آمین گفتن به منزله [[دعا]] است<ref>ر.ک. [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶.</ref>.
+#[[مسلمان]] واقعی با صراحت از [[خدای تعالی]]، [[ظهور]] [[حضرت]] را درخواست می‌‌کند. به هر زبانی که باشد [[عربی]]، [[فارسی]] یا زبان‌های دیگر<ref>ر.ک: [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶.</ref>.
-#[[منتظر]] برای [[آمرزش]] گناهانی که [[ظهور]] و [[فرج]] [[امام]] را به تأخیر می‌‌اندازد، [[دعا]] کند<ref>ر.ک. [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶.</ref>.
+#[[منتظر]] هنگامی که [[دعای فرج]] را از کسی می‌شنود، آمین می‌‌گوید؛ چون آمین گفتن به منزله [[دعا]] است<ref>ر.ک: [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶.</ref>.
+#[[منتظر]] برای [[آمرزش]] گناهانی که [[ظهور]] و [[فرج]] [[امام]] را به تأخیر می‌‌اندازد، [[دعا]] کند<ref>ر.ک: [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶.</ref>.
 *و یا گفته شده است:<ref>صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۴۷۵- ۴۷۶.</ref> "[[دعای فرج]] زمانی می‌‌تواند برای [[مسلمین]] در [[جایگاه]] خاص قرار بگیرد که [[دعای فرج]] به واسطۀ [[حضرت]] در درگاه [[خدا]] عرضه شود؛ یعنی اینکه [[مسلمین]] به خاطر شان والای [[امام]] از [[امام]] بخواهند که در پیشگاه [[خداوند]]، برای [[ظهور]] [[دعا]] کند"<ref>[[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، ص۱۳۳-۱۳۷.</ref>.
-===نتیجه‌گیری===
+==نتیجه‌گیری==
-*نتیجه اینکه [[دعا برای فرج]] هم بر اساس [[روایات]] و هم براساس سخنان [[اندیشمندان]] [[شیعه]] برای [[مسلمین]] همیشه در [[جایگاه]] خاصی بوده و هست، فقط نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که شرایط [[دعا کردن]] باید هنگام [[دعا]] رعایت شود و صرفا لقلقۀ زبانی نباشد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]] ص ۲۰۹-۲۱۳.</ref>
+*از مجموعه معارفی که در [[دعاها]] آمده می‌توان برداشت کرد [[دعا]] در [[تحقق ظهور]] مؤثر است؛ یعنی ممکن است [[دعا]] یکی از اسباب [[الهی]] برای [[فرج]] [[مردم]] و [[ظهور امام مهدی]] {{ع}} باشد<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص۳۱۰. </ref>؛ فقط نکته ای که باید به آن توجه شود این است که شرایط [[دعا کردن]] باید هنگام [[دعا]] رعایت شود و صرفا لقلقۀ زبانی نباشد<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص ۲۲۸-۲۳۳؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۳.</ref>.
@@ خط ۳۱: / خط ۳۵: @@
 ==منابع==
-* [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۲''']]
+{{فهرست اثر}}
-* [[پرونده:1404.jpg|22px]] [[انتظار و منتظران (مقاله)|'''انتظار و منتظران''']]
+{{ستون-شروع|۳}}
-* [[پرونده:151982.jpg|22px]] [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|'''مهدویت در منظر امام خمینی''']]
+# [[پرونده:1379109.jpg|22px]][[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|'''خانواده و زمینه‌سازی ظهور''']]
-* [[پرونده:13681160.jpg|22px]] [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|'''رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه''']]
+# [[پرونده:13681225.jpg|22px]][[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|'''مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت''']]
-* [[پرونده:136857.jpg|22px]] [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|'''موعودشناسی و پاسخ به شبهات''']]
+# [[پرونده:10037826.jpg|22px]][[محمد حسین رحیمیان|رحیمیان، محمد حسین]]، [[مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر ۲ (کتاب)|'''مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر''']]
+# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]][[محمد رسول آهنگران|آهنگران، محمد رسول]]، [[بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود (مقاله)|'''بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود''']]
+# [[پرونده:11121.jpg|22px]][[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن (مقاله)|'''فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن''']]
+# [[پرونده:13681097.jpg|22px]][[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|'''آخرین منجی''']]
+# [[پرونده:10103047.jpg|22px]][[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|'''فرهنگ مهدویت و انتظار''']]
+# [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۲''']]
+# [[پرونده:1404.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|'''انتظار و منتظران''']]
+# [[پرونده:151982.jpg|22px]] [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|'''مهدویت در منظر امام خمینی''']]
+# [[پرونده:13681160.jpg|22px]] [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|'''رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه''']]
+# [[پرونده:136857.jpg|22px]] [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|'''موعودشناسی و پاسخ به شبهات''']]
+{{پایان}}
+{{پایان}}
 ==پانویس==
 {{یادآوری پانویس}}