دلیل قرآنی علم غیب امامان چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ' بدست ' به ' بهدست '
جز (جایگزینی متن - 'طباطبائی، محمد حسین،' به 'طباطبایی، سید محمد حسین،') |
جز (جایگزینی متن - ' بدست ' به ' بهدست ') |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
::::::آقای '''[[منصف علی مطهری]]''' در پایاننامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ''«[[ علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::آقای '''[[منصف علی مطهری]]''' در پایاننامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ''«[[ علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]»'' در اینباره گفته است: | ||
:::::: «آیاتی هست که دلالت میکند بر [[علم غیب]] [[ائمه]]{{عم}}: | :::::: «آیاتی هست که دلالت میکند بر [[علم غیب]] [[ائمه]]{{عم}}: | ||
:::::*'''[[آیه]] اول:''' {{متن قرآن|[[آیا آیه ۱۰۵ سوره توبه علم غیب معصوم را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ]]}}<ref>«و بگو (آنچه در سر داريد) انجام دهيد، به زودى خداوند و پيامبرش و مؤمنان كار شما را خواهند ديد و به سوى داننده پنهان و آشكار بازگردانده خواهيد شد و او شما را از آنچه انجام مىدادهايد آگاه خواهد ساخت»؛ سوره توبه، آیه ۱۰۵.</ref>. با توجه به [[تفاسیر]] مختلف از [[آیه]]، نکات ذیل | :::::*'''[[آیه]] اول:''' {{متن قرآن|[[آیا آیه ۱۰۵ سوره توبه علم غیب معصوم را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ]]}}<ref>«و بگو (آنچه در سر داريد) انجام دهيد، به زودى خداوند و پيامبرش و مؤمنان كار شما را خواهند ديد و به سوى داننده پنهان و آشكار بازگردانده خواهيد شد و او شما را از آنچه انجام مىدادهايد آگاه خواهد ساخت»؛ سوره توبه، آیه ۱۰۵.</ref>. با توجه به [[تفاسیر]] مختلف از [[آیه]]، نکات ذیل بهدست میآید: [[خداوند متعال]] تأکید میکند و به [[پیامبر]] [[دستور]] میدهد که به همه [[مردم]] این موضوع را [[ابلاغ]] کن، و بگو اعمال و [[وظائف]] خود را انجام دهید، و بدانید هم [[خدا]] و هم [[رسول]] و هم [[مؤمنان]] اعمال شما را خواهد دید. اشاره به این است که کسی تصور نکند که در خلوت از دیدگاه [[علم]] [[خدا]] عملی انجام دهد و [[گمان]] کند که از [[خدا]] [[پنهان]] میماند بلکه علاوه بر [[خدا]] [[رسول خدا]] و [[مؤمنین]] هم بر آن اعمالی که در خفا انجام میدهند آگاهاند. (...) | ||
:::::*'''[[آیه]] دوم:''' {{متن قرآن|[[آیا آیه ۴۳ سوره رعد علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ]]}}<ref>«و كسانى كه كافر شدند مىگويند: «تو فرستاده نيستى». بگو: «كافى است خدا و آن كس كه نزد او علم كتاب است، ميان من و شما گواه باشد»؛ سوره رعد، آیه ۴۳.</ref>. از این [[آیه]] با توجه به [[تفاسیر]] مختلف نکات ذیل | :::::*'''[[آیه]] دوم:''' {{متن قرآن|[[آیا آیه ۴۳ سوره رعد علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ]]}}<ref>«و كسانى كه كافر شدند مىگويند: «تو فرستاده نيستى». بگو: «كافى است خدا و آن كس كه نزد او علم كتاب است، ميان من و شما گواه باشد»؛ سوره رعد، آیه ۴۳.</ref>. از این [[آیه]] با توجه به [[تفاسیر]] مختلف نکات ذیل بهدست میآید: | ||
::::#این عبارت عطف به کلمه {{متن قرآن|اللَّهِ}} شده و تقدیر آن "كَفَى بِمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ شَهِيدًا" است. | ::::#این عبارت عطف به کلمه {{متن قرآن|اللَّهِ}} شده و تقدیر آن "كَفَى بِمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ شَهِيدًا" است. | ||
::::#از کلمه {{متن قرآن|عِندَهُ}} استفاده میشود که [[علم]] او بهطور تحقیق و از سنخ [[علوم موهوبی]] است و تعلیمات غیبی و الهامات [[باطنی]] سرچشمه گرفته است. | ::::#از کلمه {{متن قرآن|عِندَهُ}} استفاده میشود که [[علم]] او بهطور تحقیق و از سنخ [[علوم موهوبی]] است و تعلیمات غیبی و الهامات [[باطنی]] سرچشمه گرفته است. | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
::::::بعضی فرمودهاند معنای [[غیب]] در این [[آیه]] و [[آیات]] دیگر فقط [[وحی]] نیست [[وحی]] یکی از مصادیق [[غیب]] است بلکه [[غیب]] معنای پوشیده از حواس است بهطور مطلق که معنای وسیع دارد. | ::::::بعضی فرمودهاند معنای [[غیب]] در این [[آیه]] و [[آیات]] دیگر فقط [[وحی]] نیست [[وحی]] یکی از مصادیق [[غیب]] است بلکه [[غیب]] معنای پوشیده از حواس است بهطور مطلق که معنای وسیع دارد. | ||
::::::'''اشکال:''' در این [[آیه]] آنچه استثناء شده [[پیامبران]] است ونسبت به [[ائمه]] [[شک]] داریم که آیا مشمول استثناء هستند یا تحت عموم [[آیه]] باقیاند "[[غیب]] نمیدانند" به عموم [[آیه]] [[تمسک]] میکنیم میگوییم آنها [[علم غیب]] ندارند. | ::::::'''اشکال:''' در این [[آیه]] آنچه استثناء شده [[پیامبران]] است ونسبت به [[ائمه]] [[شک]] داریم که آیا مشمول استثناء هستند یا تحت عموم [[آیه]] باقیاند "[[غیب]] نمیدانند" به عموم [[آیه]] [[تمسک]] میکنیم میگوییم آنها [[علم غیب]] ندارند. | ||
::::::در جواب میتوان گفت غیر از [[پیامبران]] هم [[علم غیب]] دارند مانند [[حضرت خضر|خضر]] که دارای [[علم لدنّی]] "غیر عادی" بود و [[حضرت موسی|موسی]]{{ع}} نزد او برای کسب [[علوم]] رفت و [[پیامبر]] بودن [[خضر]] هم ثابت نیست [[ذوالقرنین]]، [[آصف بن برخیا|آصف برخیا]]، [[مادر]] [[موسی]]، [[حضرت مریم|مریم]] دارای [[علوم غیبی]] بودهاند خود ما هم بعضی از [[علوم غیب]] را داریم مانند [[علم]] بوجود [[خدا]] و [[رسالت انبیاء]] و [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} لذا [[آیه]] که درآن [[علم غیب]] ازغیر [[خدا]] نفی شده علومی است که اصلاً نمیتوان از راه عادی | ::::::در جواب میتوان گفت غیر از [[پیامبران]] هم [[علم غیب]] دارند مانند [[حضرت خضر|خضر]] که دارای [[علم لدنّی]] "غیر عادی" بود و [[حضرت موسی|موسی]]{{ع}} نزد او برای کسب [[علوم]] رفت و [[پیامبر]] بودن [[خضر]] هم ثابت نیست [[ذوالقرنین]]، [[آصف بن برخیا|آصف برخیا]]، [[مادر]] [[موسی]]، [[حضرت مریم|مریم]] دارای [[علوم غیبی]] بودهاند خود ما هم بعضی از [[علوم غیب]] را داریم مانند [[علم]] بوجود [[خدا]] و [[رسالت انبیاء]] و [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} لذا [[آیه]] که درآن [[علم غیب]] ازغیر [[خدا]] نفی شده علومی است که اصلاً نمیتوان از راه عادی بهدست آورد نه [[علم به مغیبات]] چون اگر مقصود [[آیه]] نفی چنین علمی از غیر [[خدا]] باشد معنایش اینست که هیچ مؤمنی وجود ندارد زیرا کس نمیتواند [[علم]] بوجود [[خدا]] داشته باشد چه رسد به [[ایمان]] به [[خدا]] درحالیکه مانیز [[علم]] به بعضی ازمغیبات داریم. اشکالی که این جواب دارد این است که [[غیب]] دانی [[خضر]] و [[مادر]] [[موسی]] و... [[دلیل]] اثبات [[علم غیب ائمه]] نمیشود یعنی نمیتوان گفت چون [[مادر]] [[موسی]] [[علم غیب]] دارد پس [[ائمه]] هم دارند زیرا با هیچ یک از دلالات سه گانه مطابقی، تضمنی و التزامی قابل اثبات نیست بلی امکان [[علم غیب]] [[ائمه]]{{عم}} را ثابت میکند نه وقوع آن را. [[شیخ طوسی]] میفرماید: در اینکه [[خداوند]] [[پیامبر]] را بر [[غیب]] مطلع کرده یا نه دو جواب وجود دارد [[سید]] گفته مطلع نکرده ولی ابن [[اسحاق]] [[معتقد]] است که [[خداوند]] رسولش را برگزید و بسیاری از غائبات را نیز به او اعلام کرد و این معنا مناسب و لایقتر برای [[آیه]] است. | ||
::::::در [[قرآن کریم]] آیاتی وجود دارد که نشان میدهد علاوه بر امکان [[علم غیب]] برای [[معصومین]] وقوع آن نیز جامة عمل پوشیده که به نمونههای آن اشاره میگردد: | ::::::در [[قرآن کریم]] آیاتی وجود دارد که نشان میدهد علاوه بر امکان [[علم غیب]] برای [[معصومین]] وقوع آن نیز جامة عمل پوشیده که به نمونههای آن اشاره میگردد: | ||
:::::#[[تعلیم اسماء]] به [[آدم]] که به اعتراف بسیاری از [[مفسران]] از [[علوم غیبی]] است. | :::::#[[تعلیم اسماء]] به [[آدم]] که به اعتراف بسیاری از [[مفسران]] از [[علوم غیبی]] است. |