نور عصمت بر سیمای نبوت (کتاب): تفاوت میان نسخهها
←فهرست کتاب
(صفحهای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوان = نور عصمت بر سیمای ...» ایجاد کرد) |
|||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «[[وجوب]] [[عصمت انبیا]] و [[پاکی]] آنها از هر گونه [[آلودگی]] یکی از مهمترین مسائل [[علم کلام]]، و تقریبا [[مورد اتفاق]] علمای [[اسلام]] است. [[انبیا]] که مبلّغ [[احکام]] و آورنده [[شریعت]] از جانب پروردگارند. در این نوشتار [[پاسخ به شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]] پرداخته شده است و ابتدا مفهوم و پیشینه و قلمرو [[عصمت]] بیان شده است؛ پس از آن، ادلّه [[اثبات]] [[عصمت پیامبران]] [[تبیین]] گردیده، و سپس [[شبهات]] کلی آن و همچنین [[شبهات]] مربوط به هریک از [[پیامبران]]، جداگانه مطرح، بررسی و نقد شده است»<ref name=p1></ref>. | در معرفی این کتاب آمده است: «[[وجوب]] [[عصمت انبیا]] و [[پاکی]] آنها از هر گونه [[آلودگی]] یکی از مهمترین مسائل [[علم کلام]]، و تقریبا [[مورد اتفاق]] علمای [[اسلام]] است. [[انبیا]] که مبلّغ [[احکام]] و آورنده [[شریعت]] از جانب پروردگارند. در این نوشتار [[پاسخ به شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]] پرداخته شده است و ابتدا مفهوم و پیشینه و قلمرو [[عصمت]] بیان شده است؛ پس از آن، ادلّه [[اثبات]] [[عصمت پیامبران]] [[تبیین]] گردیده، و سپس [[شبهات]] کلی آن و همچنین [[شبهات]] مربوط به هریک از [[پیامبران]]، جداگانه مطرح، بررسی و نقد شده است»<ref name=p1></ref>. | ||
==فهرست کتاب== | ==فهرست کتاب== | ||
در این مورد | {{فهرست اثر}} | ||
{{ستون-شروع|3}} | |||
* مقدمه معاونت [[پژوهش]] | |||
* مقدمه استاد رجبی | |||
* پیشگفتار | |||
* فصل نخست: کلیات | |||
* بحث نخست: مفهومشناسی | |||
: ۱. معنای لغوی [[عصمت]] | |||
: ۲. معنای اصطلاحی و [[حقیقت عصمت]] | |||
* بحث دوم: خاستگاه [[عصمت]] | |||
* بحث سوم: پیشینه [[اعتقاد]] به [[عصمت]] | |||
* پیشینه [[اعتقاد]] به [[عصمت]] در [[ادیان پیشین]] | |||
* موارد ناسازگار با [[عصمت]] در [[کتاب مقدس]] | |||
* [[عصمت]] در گذرتاریخ [[اسلام]] | |||
* نمونههایی در گفتار [[پیشوایان]] و [[یاران]] | |||
: ۱. نمونهها در گفتار [[پیشوایان]] | |||
: ۲. نمونهها در گفتار [[یاران]] | |||
* بحث چهارم: پیشینه [[پژوهش]] | |||
* [[قلمرو عصمت]] | |||
: ۱. گستره [[عصمت پیامبران]]، به لحاظ موارد | |||
: ۱ – ۱. [[عصمت]] در [[عقیده]] | |||
: ۲ – ۱. [[عصمت]] در [[دریافت وحی]] | |||
: ۳ – ۱. [[عصمت]] در [[ابلاغ وحی]] | |||
: ۴ – ۱. [[عصمت]] در [[رفتار]] | |||
: ۱ – ۴ – ۱. [[عصمت]] از مطلق [[گناه]] (دیدگاه [[شیعه]]) | |||
: ۲ – ۴ – ۱. جواز [[ارتکاب گناهان]] کوچک (دیدگاه [[معتزله]]) | |||
: ۳ – ۴ – ۱. جواز مطلق [[ارتکاب گناهان]] (دیدگاه [[حشویه]] و [[کرامیه]]) | |||
: ۲. گستره [[عصمت]] به لحاظ زمان | |||
* فصل دوم: [[ادله]] [[اثبات عصمت پیامبران]] | |||
* دسته نخست: [[عصمت]] در امر [[وحی]] | |||
: ۱. [[بعثت پیامبران]]: [[اتمام حجت]] بر [[مردم]] | |||
: ۲. [[پاسداری]] [[الهی]] از [[وحی]] از مصدر تا مقصد | |||
: ۳. تحقق [[هدف بعثت]] در پرتو [[عصمت]] | |||
: ۴. [[گزینش]] شایستگان | |||
: ۵. همسویی [[ابلاغ وحی]] با اصل [[وحی]] | |||
: ۶. [[پرهیز]] از [[بخل]] در امر [[وحی]] | |||
: ۷. [[کیفر]] ندیدن [[حضرت]]: [[دلیل]] برخورداری از [[عصمت]] | |||
* دسته دوم: [[عصمت]] در حوزه [[عقیده]] | |||
* دسته سوم: [[عصمت]] در [[رفتار]] و گفتار | |||
: ۱. [[پیروی]] کامل از [[هدایت]] یافتگان | |||
: ۲. [[پیروی]] تام از [[پیامبران]]، [[هدف]] [[رسالت]] ایشان | |||
: ۳. بالایش [[پیامبران]] (مخلصین) | |||
: ۴. [[الگو]] بودن شایستگان | |||
: ۵. [[نفی]] [[رهبری]] از [[ستمگر]] | |||
* فصل سوم: نقد [[شبهات]] کلی درباره [[عصمت]] تمام [[پیامبران]] | |||
* عنوان نخست: [[نومیدی]] و [[بدگمانی]] به [[وعده الهی]] | |||
* تببین [[شبهه]] | |||
* پاسخها | |||
: ۱. کاربرد [[گمان]] در معنای غیر اصطلاحی | |||
: ۲. [[دروغ]] گو بودن [[پیامبران]] در [[پندار]] [[مردم]] | |||
: ۳. [[ناامیدی]] [[پیامبران]] از [[ایمان]] و رد [[قوم]] خود | |||
: ۴. پی بردن [[پیامبران]] به [[دروغ گویی]] [[قوم]] خود | |||
: ۵. پیدایش بی اختیاری این [[گمان]] در [[ذهن]] [[پیامبران]] | |||
: ۶. [[گمان]] [[مؤمنان]] به [[دروغ]] بودن [[وعده]] [[پیامبران]] | |||
* عنوان دوم: راهیابی القائات [[شیطان]] بر عموم [[پیامبران]] | |||
* بررسی و نقد | |||
* [[افسانه غرانیق]] | |||
* پیامدهای ناگوار | |||
* توجیهات ناکارآمد [[مفسران]] | |||
* عنوان سوم: [[ستمگر]] بودن همه [[مردم]] روی [[زمین]]، حتی [[پیامبران]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخها | |||
: ۱. [[نجات]] بی [[گناهان]]، [[سنت الهی]] | |||
: ۲. [[تولد]] نیافتن [[معصومان]] به [[دلیل]] نابودی پدرانشان | |||
: ۳. مقصود از «[[الناس]]» تنها [[ستمگران]] | |||
: ۴. [[هلاکت]] همه [[بشر]] به [[گناه]] [[اکثریت]] | |||
: ۵. نوعی بودن [[حکم]] [[آیه]]: نه کلی بودن آن | |||
: ۶. [[ظلم]]، اعم از [[گناه]] و ترک اولی | |||
* فصل چهارم: [[پاسخ به شبهات]] [[عصمت پیامبران]] پیش از [[اسلام]] (عناوین خاص) | |||
: ۱. [[حضرت آدم]] | |||
* الف) [[فریب]] [[شیطان]] و [[خروج]] از [[بهشت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: کار [[حضرت آدم]]{{ع}}در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: ارشادی بودن [[نهی]] | |||
* پاسخ سوم: نمادین بودن داستان | |||
* پاسخ چهارم: تفاوت [[وسوسه]] [[شیطان]] در [[آدم]]{{ع}}با دیگر [[انسانها]] | |||
* پاسخ پنجم: آزمایشی بودن [[نهی]] در این مورد | |||
* پاسخ ششم: [[لغزش]] در دوران پیش از [[نبوت]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ هفتم: انجام دادن کار در ظرف [[فراموشی]] | |||
* بررسی موضوع [[نسیان]] [[حضرت آدم]]{{ع}} | |||
* [[عهد]] فراموش شده چیست؟ | |||
* ب) [[شرک]] به [[خداوند]]، لغزشی بزرگ | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: منظور از نفس همان نوع [[انسان]] | |||
* پاسخ دوم: [[شرک]] به معنای [[غفلت]] از [[خداوند]] | |||
* پاسخ سوم: [[آیه]]، تمثیلی برای بیان حال [[مشرکان]] | |||
* پاسخ چهارم: [[اقدام]] [[مشرکان]] در نسبت دادن [[شرک]] به [[آدم]]{{ع}} | |||
* پاسخ پنجم: مخاطبان [[آیه]]، [[قبیله قریش]] | |||
* پاسخ ششم: صدر [[آیه]] در مورد [[آیه]]{{ع}} و ذیل آن در مورد [[فرزندان]] او | |||
* پاسخ هفتم: تمام موضوع [[آیه]] مربوط به [[فرزندان آدم]]{{ع}} | |||
* پاسخ هشتم: [[شرک]]، تنها در حد نام گذاری [[فرزند]] | |||
: ۲. [[حضرت نوح]]{{ع}} | |||
* درخواست ناشایست | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: دلالت نداشتن [[آیه]] در [[کفر]] [[فرزند]] | |||
* پاسخ دوم: آگاهسازی [[مردم]] از واقعیت | |||
* پاسخ سوم: درخواست [[نوح]]{{ع}} براساس [[باور]] به [[ایمان]] [[فرزند]] | |||
* پاسخ چهارم: [[نکوهش]] [[حضرت]] به [[دلیل]] بی دقتی در موضوع | |||
* پاسخ پنجم: [[پرسش]] جضرت برای کسب [[آگاهی]] از واقعیت | |||
* پاسخ ششم: آشناسازی [[حضرت]] با اصطلاح مخصوص [[کلام خداوند]] | |||
* پاسخ هفتم: درخواست [[حضرت]]، ترک اولی و [[افضل]] | |||
* پاسخ هشتم: هشدار به [[حضرت]] برای تکرار نکردن | |||
* پاسخ نهم: فرضی بودن [[لغزش]] [[حضرت]] | |||
: ۳. [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} | |||
* الف) [[پذیرش]] [[ربوبیت]] [[ستارگان]] [[آسمان]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: گفتار بر مبنای [[تقیه]] | |||
* پاسخ دوم: ابراز این جمله براساس [[جدال]] احسن | |||
* پاسخ سوم: قصد [[حضرت]]، رسیدن به [[حق الیقین]] در آغاز [[بلوغ]] | |||
* پاسخ چهارم: اظهار این سخن براساس فرض | |||
* پاسخ پنجم: [[سخن]] [[حضرت]] براساس [[بینش]] [[قوم]] | |||
* پاسخ ششم: بیان مطلب به گونه استفهام انکاری | |||
* پاسخ هفتم: ابراز این [[عقیده]] در [[دوران کودکی]] (عدم تمییز) | |||
* پاسخ هشتم: بیان جمله از زبان [[مشرکان]] | |||
* پاسخ نهم: ابراز این جمله به [[انگیزه]] [[مسخره کردن]] آنان | |||
* ب) [[تظاهر]] به [[بیماری]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: نگاه به ستاری برای اطلاع از وقت [[بیماری]] | |||
* پاسخ دوم: بهره مندی از نگاه به [[نجوم]] در (...) | |||
* پاسخ سوم: [[بیماری]] به معنای ناآرامی [[روحی]] | |||
* پاسخ چهارم: نگاه به [[ستارگان]] در حال اندیشیدن در کار خود | |||
* پاسخ پنجم: ابراز این جمله بر مبنای [[توریه ]] | |||
* پاسخ ششم: نگاه به [[نجوم]]، نگاه به [[علم]] [[نجوم]] | |||
* پاسخ هفتم: نگاه به [[نجوم]]، [[تفکر]] در قدم و حدوث [[نجوم]] و [[بیماری]]: [[بیماری]] [[باطنی]] | |||
* پاسخ هشتم: [[ستاره]] ای خاص مرتبط با [[بیماری]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ نهم: نگاه به [[نجوم]] به عنوان [[آفریده]] [[خدا]] و [[بیماری]] به معنای ناخوشی | |||
* پاسخ دهم: [[دروغ]] بودن این گفتار | |||
* پاسخ یازدهم: واژه [[نجوم]] گویای پراکندگی گفتار آنان و سقیم، خبر از [[بیماری]] در [[آینده]] | |||
* پاسخ دوازدهم: [[وجوب]] [[دروغ گویی]] در مواردی | |||
* ج) [[دروغ]] در گفتار | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[الزام]] [[خصم]] و ابطال [[الوهیت]] [[بتها]] | |||
* پاسخ دوم: [[صدق]] جمله شرطیه وابسته به شرط آن | |||
* پاسخ سوم: حذف شدن کلمه ای از جمله | |||
* پاسخ چهارم: منظور از «کبیرهم» خود [[حضرت]] | |||
* پاسخ پنجم: [[زشت]] نبودن [[دروغ]] درباره ای موارد | |||
* پاسخ ششم: وجود بستر (...) این [[اقدام]] | |||
* د) درخواست [[آمرزش]]، [[دلیل]] [[نفی]] [[عصمت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: نگاه به ترک اولی در حد [[لغزش]] | |||
* پاسخ دوم: خطیئه، همان دروغهای [[حضرت]] | |||
* ه) [[آمرزش خواهی]] برای [[مشرک]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[وعده]] [[استغفار]] به [[امید]] [[ایمان آوردن]] او | |||
* پاسخ دوم: عدم تناسب دو صفت [[دل]] سوز و بردبار با [[خطا]] | |||
: ۴. [[حضرت یعقوب]]{{ع}} | |||
* الف) [[برتری]] بی مورد | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ثابت]] نشدن موضوع | |||
* پاسخ دوم: [[برتری]] [[حضرت]] طبق ظاهر حال [[فرزندان]] | |||
* پاسخ سوم: طبیعی بودن [[رفتار]] [[حضرت]] | |||
* ب) اعزام ناروا | |||
* پاسخ [[شبهه]]: توجه به [[آراستگی]] ظاهری [[فرزندان]] | |||
* ج) [[سجده]] در برابر غیر [[خداوند]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: (...)، [[قبله]] [[عبادت]]، نه [[معبود]] | |||
* پاسخ دوم: [[سجده]] (...) در آن زمان | |||
* پاسخ سوم: [[عبادت]] نبودن مطلق [[سجده]] | |||
* پاسخ چهارم: «[[سجده]]» به معنای کونش متداول | |||
: ۵. [[حضرت یوسف]]{{ع}} | |||
* الف) آهنگ [[گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: آهنگ [[گناه]]، [[مقید]] به ندیدن [[برهان]] [[رب]] | |||
* پاسخ دوم: «هم» به معنای میل طبیعی خارج از [[اختیار]] | |||
* پاسخ سوم: [[لغزش]] نبودن [[عزم]] بر [[گناه]] | |||
* پاسخ چهارم: «هم» به معنای زدن و دور ساختن | |||
* پاسخ پنجم: مقابله نکردن [[یوسف]]{{ع}} با [[زلیخا]] در [[ناسزاگویی]] | |||
* [[تبیین]]، توضیح یا [[تفسیر برهان]] [[رب]] | |||
* بررسی و نقد | |||
* ب) متهم ساختن فرد بی [[گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[آگاه]] بودن [[بنیامین]] از آغاز، و [[رضایت]] دیگر [[برادران]] در پایان | |||
* پاسخ دوم: توریه بودن این نسبت | |||
* پاسخ سوم: [[ضرورت]] انجام دادن این کار | |||
* پاسخ چهارم: نه بدون هماهنگی با [[حضرت یوسف]]{{ع}} | |||
* پاسخ پنجم: [[آزمایش الهی]] بودن این ماجراها | |||
* ج) علاقه به [[گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: تلازم نداشتن بهتر بودن چیزی با خوب بودن طرف دیگر | |||
* پاسخ دوم: زندانی کردن نفس و بازداشتن آن از [[گناه]] | |||
* د) [[اندوهگین]] کردن [[پدر]] و [[مادر]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]]: [[رفتار]] [[یوسف]]{{ع}} طبق [[وحی]] و به [[هدف]] آزمودن [[یعقوب]]{{ع}} | |||
* ه) فراموش کردن [[یاد خدا]] و [[اعتماد]] بر غیر او | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[سازگاری]] بهره [[بری]] از [[وسیله]]، با [[توکل بر خدا]] | |||
* پاسخ دوم: توجه به غیر [[خدا]] کاری فروتر از [[شأن]] آن [[حضرت]] | |||
* پاسخ سوم: [[فراموشی]]، مربوط به [[مأمور]] [[پادشاه]]، نه [[حضرت یوسف]]{{ع}} | |||
* پاسخ چهارم: منظور از (...)، همان [[وسوسه]] [[شیطان]] | |||
* پاسخ پنجم: مسّ [[شیطان]] و [[گمان]]: [[وسوسه]] هایش در [[دل]] [[قوم]] | |||
* پاسخ ششم: [[تسلط]] موقت [[شیطان]]، به [[امر الهی]] و نوعی [[آزمایش]] | |||
: ۷. [[حضرت موسی]]{{ع}} | |||
* الف) [[لغزش]] [[فراموشی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[لغزش]] نبودن این گونه [[فراموشی]] | |||
* پاسخ دوم: نسبت [[فراموشی]] به [[موسی]]{{ع}} از باب تغلیب | |||
* پاسخ سوم: [[لغزش]] نبودن [[فراموشی]] در امور غیر [[دینی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[نسیان]] به معنای ترک گفتن | |||
* پاسخ پنجم: [[نسیان]] به معنای تأخیر انداختن | |||
* ب) کشتن قبطی: کاری [[شیطانی]] و اعتراف به [[ظلم]] بودن آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: اشاره «هذا» به درگیری قبطی با بنی [[اسرائیلی]] | |||
* پاسخ دوم: کارحضرت، تنها در حد ناهماهنگی با [[استحباب]] | |||
* پاسخ سوم: اشاره [[آیه]] به کار مقتول، نه کار [[حضرت]] | |||
* پاسخ چهارم: اقدامی عجولانه با پیامدی سخت | |||
* ج) اعتراف: [[ستم]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست از بین بردن اثر [[سوء]] کار خود | |||
* پاسخ دوم: درخواست از [[خداوند]] برای پوشاندن این کار از [[دشمن]] | |||
* پاسخ سوم: ورود [[حضرت]] به [[شهر]] بدون حساب و [[اندیشه]] | |||
* پاسخ چهارم: اعتراف به کوتاهی خود در پیشگاه [[خداوند]] | |||
* پاسخ پنجم: کشتن قبطی، موجب [[محرومیت]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ ششم: عجولانه بودن کار [[حضرت]] | |||
* پاسخ هفتم: انجام دادن کار بدون [[اذن الهی]] | |||
* د) اعتراف به [[گمراهی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ضلالت]] در [[آیه]] به معنای گم کردن راه [[سلامت]] | |||
* پاسخ دوم: [[ناآگاهی]] [[حضرت]] از [[رسالت]] [[آینده]] خود | |||
* پاسخ سوم: مراد از [[ضلالت]]، همان [[محبت]] و [[دوستی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[ضلالت]]، همان انجام دادن کار بدون [[اندیشه]] | |||
* پاسخ پنجم: بیان این سخن براساس [[توریه ]] | |||
* ه) [[ترس]] در مسیر اجرای [[رسالت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: فرار از خطر، امری طبیعی و بی اشکال | |||
* پاسخ دوم: [[ترس]] از انجام نشدن [[رسالت]]: امری [[نیکو]] | |||
* پاسخ سوم: [[ترس]]، واکنش طبیعی به کار ساحران | |||
* پاسخ چهارم: اوج حالت [[خداشناسی]]، بدون هیچ ترسی | |||
* و) [[ترس]] و [[کنارهگیری]] از [[مسئولیت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]]: تأکید بر (...) برادرش [[هارون]] | |||
* ز) درخواست دیدن [[خداوند]] (...) از آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست از زبان [[قوم بنی اسرائیل]] | |||
* پاسخ دوم: درخواست نیروی [[شهودی]] برای (...) نشانه ای از [[قیامت]] | |||
* پاسخ سوم: [[شرافت]] دیدن حضوری | |||
* پاسخ چهارم: ممکن بودن دیدن [[خدا]] و معقول بودن درخواست [[موسی]]{{ع}} | |||
* پاسخ پنجم: [[ناآگاهی]] [[حضرت]] از محال بودن [[رؤیت]] [[خدا]] | |||
* پاسخ ششم: [[رؤیت]]: همان دستیابی به روشن ترین مراحل [[علم]] | |||
* بررسی دیده شدن [[خداوند]] در سرای [[آخرت]] | |||
* ح) خردهگیری بر [[خداوند]] (۱) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: انکاری بودن استفهام | |||
* پاسخ دوم: استفهام به معنای درخواست | |||
* پاسخ سوم: اظهار [[ادب]] به [[ساحت]] [[خداوند]] در قالب استفهام | |||
* پاسخ چهارم: [[هلاکت]] به معنای [[مرگ]]، نه [[عذاب]] | |||
* ط) خردهگیری بر [[خداوند]] (۲) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: (...) [[اضلال]] به [[خدا]] با توجه به [[توحید افعالی]] | |||
* پاسخ دوم: در تقریر بودن دو واژه «لا» و «آن» درآیه | |||
* پاسخ سوم: مشخص بودن [[آیه]] به معنای [[دعا]] | |||
* پاسخ چهارم: وجود حرف استفهام در تقدیر | |||
* پاسخ پنجم: لام با مفاد [[عاقبت]]، نه (...) | |||
* بررسی و نقد | |||
* ی) [[خشونت]] با [[برادر]] و افکندن [[تورات]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* دیدگاه نخست: [[لغزش]] از سوی [[حضرت موسی]]{{ع}} | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: دوگانگی در سلیقه | |||
* پاسخ دوم: [[آینده نگری]] و دور اندیشی [[حضرت موسی]]{{ع}} | |||
* پاسخ سوم: برخورد با [[حضرت هارون]]{{ع}} در ظاهر، و [[تنبیه]] [[قوم]] در واقع | |||
* پاسخ چهارم: فرض [[برادر]] همانند خود، در واکنش طبیعی [[خشم]] | |||
* پاسخ پنجم: کسب اطلاع از واقع، [[هدف]] از این برخورد | |||
* پاسخ ششم: این برخورد، نتیجه تحریک [[غیرت دینی]] | |||
* پاسخ هفتم: افکندن ### [[313]]###، [[احترام]] به آنها و کشیدن سر [[برادر]] برای [[تسلی]] | |||
* پاسخ هشتم: [[اعتراض]] بر [[هارون]] به [[دلیل]] [[اعتراض]] وی بر کار [[قوم]] | |||
* دیدگاه دوم: کوتاهی از سوی [[حضرت هارون]] | |||
* بررسی و نقد | |||
: ۸. [[حضرت داود]]{{ع}} | |||
* الف) [[توبه]] و [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] ارتکاب آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: رخ دادن ماجرا در [[عالم مثال]] | |||
* پاسخ دوم: گفتار [[حضرت]] نوعی مجاز مجاز عرفی، نه [[حکم شرعی]] | |||
* پاسخ سوم: واکنش [[حضرت]] به برخورد غیر عادی آنان | |||
* پاسخ چهارم: [[حکم]] [[حضرت]] به صورت تعلیقی، نه تنجیزی | |||
* پاسخ پنجم: [[ظهور]] [[فرشتگان]] به صورت متخاصم برای [[آزمایش]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ ششم: غیر رسمی بودن [[قضاوت]] | |||
* پاسخ هفتم: شتاب در [[قضاوت]]، همان [[گناه صغیره]] | |||
* راهیابی [[اسرائیلیات]] به داستان [[حضرت داود]]{{ع}} | |||
* ب) [[لغزش]] در [[داوری]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
: ۹. [[حضرت سلیمان]]{{ع}} | |||
* الف) [[غفلت]] از یاد [[خداوند]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: رژة اسبان به منظور [[آمادگی]] برای [[جهاد]] و [[قضا]] شدن [[نماز]] در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: [[لغزش]] نبودن امر به بازگشت اسبها | |||
* پاسخ سوم: [[دوست داشتن]] اسبان به [[امر الهی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[غفلت]] از [[یاد خدا]] در توجه به اسبها، لغزشی برای خود | |||
* ب) [[آزمایش]] [[حضرت سلیمان]]{{ع}} و درخواست [[آمرزش]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: کار [[خدا]]، درس [[توکل]] به [[حضرت]] و [[توبه]] [[حضرت]] براساس مقصر دیدن خود | |||
* پاسخ دوم: [[احساس]] [[تنهایی]] و تأثیر آن برجسم [[حضرت]] و درخواست بازگشت [[سلامت]] | |||
*پاسخ سوم: [[انابه]] [[ایمان]] و بازیابی [[سلامت]] و [[توبه]] از ترک اولی | |||
* پاسخ چهارم: افکندن (...) برتخت، نتیجه نگفتن ان شاء [[الله]] | |||
* پاسخ پنجم: [[مرگ]] [[فرزند]] در [[آسمان]] و افکندن جسدش در [[کرسی]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ ششم: سپردن [[فرزند]] به [[ابر]] و یافتن [[جسد]] وی در تخت خود | |||
* ج) درخواست [[حکومتی]] ویژه | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست ملکی ویژه، بدون [[محرومیت]] دیگران | |||
* پاسخ دوم: درخواست به [[اذن الهی]] و در مسیر [[صلاح]] [[دین]] | |||
* پاسخ سوم: درخواست این [[ملک]] به عنوان [[معجزه]] [[حضرت]] | |||
* پاسخ چهارم: درخواست [[ملک]] ویژه، یعنی [[نفی]] آن ازغیر [[معصوم]] | |||
* پاسخ پنجم: درخواست [[ملک]] ویژه برای [[خدمت]] به دیگران | |||
* پاسخ ششم: [[ملک]] ویژه به معنای [[ظهور]] آن به [[دست حضرت]] | |||
* پاسخ هفتم: ویژه، به معنای اعطا نشدن آن به [[سلاطین]] [[جور]] | |||
: ۱۰. [[حضرت]] [[یونس]]{{ع}} | |||
* الف) [[خشم]] نابجا | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: ترک [[مردم]]، با [[یأس]] از [[هدایت]] آنان در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: پیدایش این [[لغزش]] به [[دلیل]] واگذاری [[حضرت]] به خود | |||
* پاسخ سوم: [[تمثیل]] بودن جریان | |||
* پاسخ چهارم: [[خروج]] [[حضرت]] به گونة فرار [[بنده]] از [[مولا ]] | |||
* پاسخ پنجم: [[گمان]] [[حضرت]] بر لازم نبودن [[اذن الهی]] در [[خروج]] | |||
* پاسخ ششم: رسیدن [[عذاب]]، و [[ترس حضرت]] از [[اتهام]] [[کذب]] | |||
* ب) [[گمان]] بی مورد | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[گمان]] به تنگ نگرفتن از سوی [[خداوند]] | |||
* پاسخ دوم: [[گمان]] به عدم [[اعمال]] [[قدرت]] از سوی [[خداوند]] | |||
* پاسخ سوم: وقوع این [[گمان]] [[پیش از بعثت]] | |||
* ج) اعتراف به [[ستم]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ستم]] در حد ترک اولی | |||
* پاسخ دوم: کاری [[ستم]] نما با واکنش [[تطهیر]] [[الهی]] | |||
* پاسخ سوم: اعتراف به [[ستم]]، [[کرنش]] در درگاه الهیی | |||
: ۱. [[حضرت]] [[زکریا]]{{ع}} | |||
* [[باور]] نداشتن وعدة [[الهی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: درخواست نشانه برای رسیدن به [[اطمینان]] | |||
* پاسخ دوم: نشانه برای [[آگاهی]] از زمان حمل | |||
* پاسخ سوم: درخواست نشانه برای [[استدلال]] بر بارداری [[همسر]] | |||
* پاسخ چهارم: درخواست نشانه برای [[اطمینان]] از صدور امر از جانب [[خدا]] | |||
* پاسخ پنجم: درخواست [[دستور]] برای [[آمادگی]] [[فرزند]] آوری | |||
* پاسخ ششم: درخواست [[تعلیم]] [[عمل]] [[شایسته]] در برابر این [[نعمت]] | |||
: ۱۲. [[حضرت عیسی]]{{ع}} | |||
* ادعای [[الوهیت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[نکوهش]] [[خدا]] بر پرستشگان [[حضرت عیسی]] و [[مریم]]{{س}} | |||
* پاسخ دوم: آگاهسازی [[حضرت عیسی]]{{ع}} به داشتن (...) | |||
* پاسخ سوم: مردودسازی ادعای [[معتقدات]] به [[الوهیت]] (...) | |||
* فصل پنجم: بررسی [[آیات]] موهم [[نفی]] [[عصمت پیامبر اسلام]]{{صل}} | |||
: ۱. [[عصمت]] در [[اعتقاد]] | |||
* الف) فقدان [[ایمان]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخها | |||
* پاسخ نخست: [[آگاه]] نبودن [[حضرت]] به تفضیل [[معارف]] و [[احکام]]، [[پیش از بعثت]] | |||
* پاسخ دوم: [[آگاه]] نبودن به [[کتاب]] [[پیش از بعثت]] و [[آگاه]] نبودن به [[ایمان]] پیش از [[بلوغ]] | |||
* پاسخ سوم: [[ناآگاهی]] از [[عمل]] [[پیش از بعثت]]، ملازم با نداشتن [[ایمان]] | |||
* ب) [[گمراهی]] از مسیر [[حق]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ به [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ضلالت]]، همان نیاز ذاتی به [[هدایت]] | |||
* پاسخ دوم: [[ضلالت]]، یعنی [[آگاهی]] نداشتن از [[بعثت]] خود | |||
* پاسخ سوم: [[ضلالت]]، همان گم شدن در [[کودکی]] | |||
* پاسخ چهارم: [[ضلالت]]، یعنی [[حب]] [[ابوطالب]] | |||
* پاسخ پنجم: [[ضلالت]]، همان [[نگرانی]] از [[قطع]] [[وحی]] | |||
* پاسخ ششم: [[ضلالت]]، همان [[گمراه]] بودن [[قوم]] | |||
* پاسخ هفتم: [[ضلالت]]، همان [[گمراهی]] [[حضرت]] در [[پندار]] [[قوم]] | |||
* ج) [[شرک]] | |||
* اول: [[شرک]] در [[عبادت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: فرضی بودن قضیه | |||
* پاسخ دوم: دیگران مخاطبان واقعی | |||
* دوم: [[شرک]] در [[ولایت]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
: ۲. [[عصمت]] در [[دریافت وحی]] | |||
* الف) [[افترا]] در مورد [[وحی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: صیانت از [[لغزش]] یا [[حفظ]] [[الهی]] | |||
* پاسخ دوم: رعایت حال برخی [[مسلمانان]] | |||
* پاسخ سوم: مماشات با [[مشرکان]] | |||
* ب) [[شک]] در [[وحی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[سازگاری]] این خطاب با [[یقین]] | |||
* پاسخ دوم: اصل خطاب [[آیه]] به دیگران | |||
* پاسخ سوم: ظاهر خطاب به [[حضرت]]، [[امام]] مقصود آن، دیگران | |||
* پاسخ چهارم: شبههزدایی | |||
* پاسخ پنجم: بستن راه [[شک]] | |||
* پاسخ ششم: [[نفی]] [[شرک]] از [[حضرت]] (وجهزدایی) | |||
* ج) [[شتاب زدگی]] در [[دریافت وحی]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[نهی]] از بازگو کردن [[وحی]] پیش از پایان آن | |||
* پاسخ دوم: [[نهی]] از قرائت پیش از روش شدن معنا | |||
* پاسخ سوم: [[نهی]] از طلب [[نزول قرآن]] | |||
: ۳. [[عصمت]] در [[ابلاغ وحی]] | |||
* الف) [[وانهادن]] [[وحی]] (۱) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: ترک [[وحی]] به [[دلیل]] [[انکار]] [[کافران]] | |||
* پاسخ دوم: [[علم الهی]] به بی [[تقصیر]] بودن [[پیامبر]] در ادای [[وحی]] | |||
* ب) [[وانهادن]] [[وحی]] (۲) | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[ترس]] بر [[دین]] | |||
* پاسخ دوم: اهمیت مورد [[وحی]] | |||
: ۴. [[عصمت]] در [[رفتار]] | |||
* الف) [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] بر ارتکاب آن | |||
* مفهومشناسی | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[گناه]] به معنای غیر اصطلاحی | |||
* پاسخ دوم: [[گناه]] [[قوم]] [[پیامبر]]{{صل}} در مورد آن [[حضرت]] | |||
* پاسخ سوم: [[آمرزش]] [[گناه]] به معنای متداول | |||
* پاسخ چهارم: [[آمرزش]] به معنای [[محبت]] | |||
* پاسخ پنجم: [[فتح]]، همان [[گشایش]] [[قلب]] [[پیامبر]]{{صل}} | |||
* پاسخ ششم: «[[ذنب]]» به معنای ترک اولی | |||
* پاسخ هفتم: [[گناه]] گذشته، همان [[گناه]] [[آدم]]{{ع}} و [[گناه]] [[آینده]]، همان [[گناه]] است | |||
* پاسخ هشتم: [[مغفرت]]، همان [[آمرزش]] است | |||
* پاسخ نهم: [[گناه]] گذشتة [[حضرت]] در [[جنگ بدر]]، و [[گناه]] [[آینده]]، در [[حنین]] | |||
* پاسخ دهم: [[بشارت]] به [[آمرزش گناهان]] | |||
* ب) طلب [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] بر ارتکاب آن | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[غفلت]] [[قلبی]]، [[گناه]] [[معصومان]]{{عم}} | |||
* پاسخ دوم: مقصود، همان [[گناه]] دیگران | |||
* پاسخ سوم: [[استغفار]]، همان طلب صیانت از [[گناه]] | |||
* پاسخ چهارم: [[استغفار]] در راستای [[ترقی]] [[مقام]] | |||
* پاسخ پنجم: [[استغفار]]، دستوری تعبدی | |||
* ج) [[پذیرش]] [[توبه]] از سوی [[خداوند]]، [[دلیل]] بر [[ارتکاب گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: تشفی خاطر دیگران | |||
* پاسخ دوم: تلازم نداشتن [[توبه]] با [[گناه]] | |||
* پاسخ سوم: [[توبه]] از ترک اولی | |||
* پاسخ چهارم: [[توبه]] به معنای [[رجوع]] [[الهی]] (ترفیع [[درجه]]) | |||
* پاسخ پنجم: آغاز سخن با [[حضرت]] | |||
* د) [[عفو]] [[الهی]]، گویای [[ارتکاب گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: پرده برداری از [[دروغ]] [[منافقان]] | |||
* پاسخ دوم: اجازه دادن، نوعی ترک اولی | |||
* پاسخ سوم: [[پذیرش]] [[اذن]] [[حضرت]] از سوی [[خداوند]] | |||
* ه) طرد [[پارسایان]] تهی دست | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: ناسازگاری طرد [[مؤمنان]] با [[اخلاق حضرت]] | |||
* پاسخ دوم: مفاد [[آیه]]، مردودسازی درخواست [[مشرکان]] | |||
* پاسخ سوم: مقصود [[آیه]]، [[قطع]] [[طمع]] [[مشرکان]] | |||
* پاسخ چهارم: [[تمایل]] [[حضرت]] به انجام دادن آن، و ترک آن به [[دلیل]] [[نهی]] [[الهی]] | |||
* و) [[اشتباه]] [[داوری]] | |||
* [[تبیین]] واژة «خصیم» | |||
* [[شأن نزول]] [[آیه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[استغفار]] یعنی درخواست [[مهار نفس]] | |||
* پاسخ دوم: تلازم نداشتن [[نهی]] با ارتکاب [[عمل ]] | |||
* پاسخ سوم: [[آموزش]] [[ادب]] [[قضاوت]] | |||
* پاسخ چهارم: [[نهی]] در [[مقام]] [[پیشگیری]] از خلاف | |||
* ز) [[سوء]] پیشینه | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: سنگینی بار [[رسالت]] | |||
* پاسخ دوم: وزر به معنای [[گناه]] | |||
* پاسخ سوم: ملالغه بودن تعبیر | |||
* پاسخ چهارم: برداشتن سنگینی [[گناه]] صغیر | |||
* پاسخ پنجم: سنگینی [[غم]] [[امت]] | |||
* پاسخ ششم: سنگینی [[کفر]] [[امت]] پیش از [[رسالت]] | |||
* پاسخ هفتم: لغزشهای [[حضرت]] پیش از [[رسالت]] | |||
* پاسخ هشتم: برداشتن [[تکلیف]] فوق [[طاقت]] | |||
* پاسخ نهم: [[تخفیف]] زحمات [[نبوت]] | |||
* پاسخ دهم: برداشتن [[غفلت]] درباره [[احکام]] | |||
* پاسخ یازدهم: [[پاکسازی قلب]] [[حضرت]] | |||
* ح) برخورد نامناسب | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* [[شأن نزول]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: (...)شخصی غیر از [[حضرت]] | |||
* پاسخ دوم: [[شایستگی]] (...) [[پیامبر]]{{صل}} دراین مورد | |||
* پاسخ سوم: [[سازگاری]] این [[سرزنش]] با [[مقام]] شامخ [[پیامبر]]{{صل}} | |||
* پاسخ چهارم: مفاد [[آیه]]، [[ضرورت]] بی اعتقاذی به [[کافر]] | |||
* ط) دگرگونسازی [[احکام الهی]] | |||
* [[شأن نزول]] ([[پیامبر اکرم]]{{صل}} چه چیزی رابرخود [[حرام]] کرد) | |||
* الف) [[تحریم]] عسل برخود | |||
* ب) [[تحریم]] [[خلوت]] با [[ماریه]] | |||
* پاسخ نخست: [[همسران]] [[حضرت]]، مورد [[سرزنش]] [[خداوند]] | |||
* پاسخ دوم: [[تحریم]] [[حلال]]، ترک اولی | |||
* پاسخ سوم: نکوهشی [[الهی]] به [[دلیل]] [[سختی]] کار | |||
* پاسخ چهارم: [[سرزنش]] درامور شخصی [[حضرت]] با آثار مفید | |||
*پاسخ پنجم: [[مدح]] [[عطوفت]] [[حضرت]] در قالب [[سرزنش]] | |||
* پاسخ ششم: مقصود از [[تحریم]]، [[خودداری]] شخصی، نه [[حرام]] [[الهی]] | |||
* [[شأن نزول]] | |||
* ی) [[وانهادن]] [[اجرای احکام]] از [[ترس]] [[مردم]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* [[روایات]] در بوتة نقد | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: [[بیم]] [[حضرت]] در راستای [[رسالت]] | |||
* پاسخ دوم: مطرح نبودن [[مأموریت الهی]] در [[آیه]] | |||
* پاسخ سوم: [[سرزنش]] [[حضرت]] به [[دلیل]] ترک اولی | |||
* پاسخ چهارم: [[تمایل]] [[قلبی]] [[حضرت]] به [[طلاق]] | |||
* پاسخ پنجم: آیینی بودن پیدایش این [[عشق]] در [[قلب]] [[حضرت]] | |||
* ک) وسوسة [[شیطان]] زمینة [[ارتکاب گناه]] | |||
* [[تبیین]] [[شبهه]] | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: تلازم نداشتن شرط با نحقق مشروط | |||
* پاسخ دوم: مخاطب واقعی، [[امت]] | |||
* پاسخ سوم: منظور از [[وسوسه]]، همان [[چیرگی]] [[خصم]] بر [[انسان]] | |||
* پاسخ چهارم: [[لزوم]] [[پناه]] بردن به [[خداوند]] در برابر وسوسة [[شیطان]] | |||
* پاسخ پنجم: [[نفوذ]] [[شیطان]] در [[پیامبر]]، در حد ترک اولی | |||
* ل) [[نهی]] از [[تبذیر]] (ریخت و پاش)، [[دلیل]] ارتکاب آن | |||
* م) [[نهی]] از [[افراط و تفریط]] در [[بخشش]] | |||
* ن) [[نهی]] از [[پیروی]] جاهلانه | |||
* س) [[نهی]] از [[تکبر]] | |||
* ع) گرفتن [[اسیر]] پیش از [[پیروزی]] کامل | |||
* مفهوم «ثخن» | |||
* ف) فراموش کردن [[تکلیف الهی]] | |||
* تأثیر گذاری [[شیطان]] بر [[پیامبر اکرم]]{{صل}} | |||
* پاسخ [[شبهه]] | |||
* پاسخ نخست: مخاطب اصلی، [[امت]] | |||
* توهم مخاطب بودن [[پیامبر]]{{صل}} | |||
* پاسخ دوم: مفاد [[آیه]]، [[زشتی]] آن مجالس | |||
* پاسخ سوم: تلازم نداشتن شرط با تحقق مشروط | |||
* منابع | |||
* نمایهها | |||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
==دربارهٔ پدیدآورنده== | ==دربارهٔ پدیدآورنده== |