پرش به محتوا

نور عصمت بر سیمای نبوت (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوان = نور عصمت بر سیمای ...» ایجاد کرد)
 
خط ۳۸: خط ۳۸:
در معرفی این کتاب آمده است: «[[وجوب]] [[عصمت انبیا]] و [[پاکی]] آنها از هر گونه [[آلودگی]] یکی از مهمترین مسائل [[علم کلام]]، و تقریبا [[مورد اتفاق]] علمای [[اسلام]] است. [[انبیا]] که مبلّغ [[احکام]] و آورنده [[شریعت]] از جانب پروردگارند. در این نوشتار [[پاسخ به شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]] پرداخته شده است و ابتدا مفهوم و پیشینه و قلمرو [[عصمت]] بیان شده است؛ پس از آن، ادلّه [[اثبات]] [[عصمت پیامبران]] [[تبیین]] گردیده، و سپس [[شبهات]] کلی آن و همچنین [[شبهات]] مربوط به هریک از [[پیامبران]]، جداگانه مطرح، بررسی و نقد شده است»<ref name=p1></ref>.
در معرفی این کتاب آمده است: «[[وجوب]] [[عصمت انبیا]] و [[پاکی]] آنها از هر گونه [[آلودگی]] یکی از مهمترین مسائل [[علم کلام]]، و تقریبا [[مورد اتفاق]] علمای [[اسلام]] است. [[انبیا]] که مبلّغ [[احکام]] و آورنده [[شریعت]] از جانب پروردگارند. در این نوشتار [[پاسخ به شبهات]] [[قرآنی]] [[عصمت]] پرداخته شده است و ابتدا مفهوم و پیشینه و قلمرو [[عصمت]] بیان شده است؛ پس از آن، ادلّه [[اثبات]] [[عصمت پیامبران]] [[تبیین]] گردیده، و سپس [[شبهات]] کلی آن و همچنین [[شبهات]] مربوط به هریک از [[پیامبران]]، جداگانه مطرح، بررسی و نقد شده است»<ref name=p1></ref>.
==فهرست کتاب==
==فهرست کتاب==
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.
{{فهرست اثر}}
 
{{ستون-شروع|3}}
* مقدمه معاونت [[پژوهش]]
* مقدمه استاد رجبی
* پیشگفتار
* فصل نخست: کلیات
* بحث نخست: مفهوم‌شناسی
: ۱. معنای لغوی [[عصمت]]
: ۲. معنای اصطلاحی و [[حقیقت عصمت]]
* بحث دوم: خاستگاه [[عصمت]]
* بحث سوم: پیشینه [[اعتقاد]] به [[عصمت]]
* پیشینه [[اعتقاد]] به [[عصمت]] در [[ادیان پیشین]]
* موارد ناسازگار با [[عصمت]] در [[کتاب مقدس]]
* [[عصمت]] در گذرتاریخ [[اسلام]]
* نمونه‌هایی در گفتار [[پیشوایان]] و [[یاران]]
: ۱. نمونه‌ها در گفتار [[پیشوایان]]
: ۲. نمونه‌ها در گفتار [[یاران]]
* بحث چهارم: پیشینه [[پژوهش]]
* [[قلمرو عصمت]]
: ۱. گستره [[عصمت پیامبران]]، به لحاظ موارد
: ۱ – ۱. [[عصمت]] در [[عقیده]]
: ۲ – ۱. [[عصمت]] در [[دریافت وحی]]
: ۳ – ۱. [[عصمت]] در [[ابلاغ وحی]]
: ۴ – ۱. [[عصمت]] در [[رفتار]]
: ۱ – ۴ – ۱. [[عصمت]] از مطلق [[گناه]] (دیدگاه [[شیعه]])
: ۲ – ۴ – ۱. جواز [[ارتکاب گناهان]] کوچک (دیدگاه [[معتزله]])
: ۳ – ۴ – ۱. جواز مطلق [[ارتکاب گناهان]] (دیدگاه [[حشویه]] و [[کرامیه]])
: ۲. گستره [[عصمت]] به لحاظ زمان
* فصل دوم: [[ادله]] [[اثبات عصمت پیامبران]]
* دسته نخست: [[عصمت]] در امر [[وحی]]
: ۱. [[بعثت پیامبران]]: [[اتمام حجت]] بر [[مردم]]
: ۲. [[پاسداری]] [[الهی]] از [[وحی]] از مصدر تا مقصد
: ۳. تحقق [[هدف بعثت]] در پرتو [[عصمت]]
: ۴. [[گزینش]] شایستگان
: ۵. همسویی [[ابلاغ وحی]] با اصل [[وحی]]
: ۶. [[پرهیز]] از [[بخل]] در امر [[وحی]]
: ۷. [[کیفر]] ندیدن [[حضرت]]: [[دلیل]] برخورداری از [[عصمت]]
* دسته دوم: [[عصمت]] در حوزه [[عقیده]]
* دسته سوم: [[عصمت]] در [[رفتار]] و گفتار
: ۱. [[پیروی]] کامل از [[هدایت]] یافتگان
: ۲. [[پیروی]] تام از [[پیامبران]]، [[هدف]] [[رسالت]] ایشان
: ۳. بالایش [[پیامبران]] (مخلصین)
: ۴. [[الگو]] بودن شایستگان
: ۵. [[نفی]] [[رهبری]] از [[ستمگر]]
* فصل سوم: نقد [[شبهات]] کلی درباره [[عصمت]] تمام [[پیامبران]]
* عنوان نخست: [[نومیدی]] و [[بدگمانی]] به [[وعده الهی]]
* تببین [[شبهه]]
* پاسخ‌ها
: ۱. کاربرد [[گمان]] در معنای غیر اصطلاحی
: ۲. [[دروغ]] گو بودن [[پیامبران]] در [[پندار]] [[مردم]]
: ۳. [[ناامیدی]] [[پیامبران]] از [[ایمان]] و رد [[قوم]] خود
: ۴. پی بردن [[پیامبران]] به [[دروغ گویی]] [[قوم]] خود
: ۵. پیدایش بی اختیاری این [[گمان]] در [[ذهن]] [[پیامبران]]
: ۶. [[گمان]] [[مؤمنان]] به [[دروغ]] بودن [[وعده]] [[پیامبران]]
* عنوان دوم: راهیابی القائات [[شیطان]] بر عموم [[پیامبران]]
* بررسی و نقد
* [[افسانه غرانیق]]
* پیامدهای ناگوار
* توجیهات ناکارآمد [[مفسران]]
* عنوان سوم: [[ستمگر]] بودن همه [[مردم]] روی [[زمین]]، حتی [[پیامبران]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ‌ها
: ۱. [[نجات]] بی [[گناهان]]، [[سنت الهی]]
: ۲. [[تولد]] نیافتن [[معصومان]] به [[دلیل]] نابودی پدرانشان
: ۳. مقصود از «[[الناس]]» تنها [[ستمگران]]
: ۴. [[هلاکت]] همه [[بشر]] به [[گناه]] [[اکثریت]]
: ۵. نوعی بودن [[حکم]] [[آیه]]: نه کلی بودن آن
: ۶. [[ظلم]]، اعم از [[گناه]] و ترک اولی
* فصل چهارم: [[پاسخ به شبهات]] [[عصمت پیامبران]] پیش از [[اسلام]] (عناوین خاص)
: ۱. [[حضرت آدم]]
* الف) [[فریب]] [[شیطان]] و [[خروج]] از [[بهشت]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ نخست: کار [[حضرت آدم]]{{ع}}در حد ترک اولی
* پاسخ دوم: ارشادی بودن [[نهی]]
* پاسخ سوم: نمادین بودن داستان
* پاسخ چهارم: تفاوت [[وسوسه]] [[شیطان]] در [[آدم]]{{ع}}با دیگر [[انسان‌ها]]
* پاسخ پنجم: آزمایشی بودن [[نهی]] در این مورد
* پاسخ ششم: [[لغزش]] در دوران پیش از [[نبوت]] [[حضرت]]
* پاسخ هفتم: انجام دادن کار در ظرف [[فراموشی]]
* بررسی موضوع [[نسیان]] [[حضرت آدم]]{{ع}}
* [[عهد]] فراموش شده چیست؟
* ب) [[شرک]] به [[خداوند]]، لغزشی بزرگ
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: منظور از نفس همان نوع [[انسان]]
* پاسخ دوم: [[شرک]] به معنای [[غفلت]] از [[خداوند]]
* پاسخ سوم: [[آیه]]، تمثیلی برای بیان حال [[مشرکان]]
* پاسخ چهارم: [[اقدام]] [[مشرکان]] در نسبت دادن [[شرک]] به [[آدم]]{{ع}}
* پاسخ پنجم: مخاطبان [[آیه]]، [[قبیله قریش]]
* پاسخ ششم: صدر [[آیه]] در مورد [[آیه]]{{ع}} و ذیل آن در مورد [[فرزندان]] او
* پاسخ هفتم: تمام موضوع [[آیه]] مربوط به [[فرزندان آدم]]{{ع}}
* پاسخ هشتم: [[شرک]]، تنها در حد نام گذاری [[فرزند]]
: ۲. [[حضرت نوح]]{{ع}}
* درخواست ناشایست
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: دلالت نداشتن [[آیه]] در [[کفر]] [[فرزند]]
* پاسخ دوم: آگاه‌سازی [[مردم]] از واقعیت
* پاسخ سوم: درخواست [[نوح]]{{ع}} براساس [[باور]] به [[ایمان]] [[فرزند]]
* پاسخ چهارم: [[نکوهش]] [[حضرت]] به [[دلیل]] بی دقتی در موضوع
* پاسخ پنجم: [[پرسش]] جضرت برای کسب [[آگاهی]] از واقعیت
* پاسخ ششم: آشناسازی [[حضرت]] با اصطلاح مخصوص [[کلام خداوند]]
* پاسخ هفتم: درخواست [[حضرت]]، ترک اولی و [[افضل]]
* پاسخ هشتم: هشدار به [[حضرت]] برای تکرار نکردن
* پاسخ نهم: فرضی بودن [[لغزش]] [[حضرت]]
: ۳. [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}
* الف) [[پذیرش]] [[ربوبیت]] [[ستارگان]] [[آسمان]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: گفتار بر مبنای [[تقیه]]
* پاسخ دوم: ابراز این جمله براساس [[جدال]] احسن
* پاسخ سوم: قصد [[حضرت]]، رسیدن به [[حق الیقین]] در آغاز [[بلوغ]]
* پاسخ چهارم: اظهار این سخن براساس فرض
* پاسخ پنجم: [[سخن]] [[حضرت]] براساس [[بینش]] [[قوم]]
* پاسخ ششم: بیان مطلب به گونه استفهام انکاری
* پاسخ هفتم: ابراز این [[عقیده]] در [[دوران کودکی]] (عدم تمییز)
* پاسخ هشتم: بیان جمله از زبان [[مشرکان]]
* پاسخ نهم: ابراز این جمله به [[انگیزه]] [[مسخره کردن]] آنان
* ب) [[تظاهر]] به [[بیماری]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: نگاه به ستاری برای اطلاع از وقت [[بیماری]]
* پاسخ دوم: بهره مندی از نگاه به [[نجوم]] در (...)
* پاسخ سوم: [[بیماری]] به معنای ناآرامی [[روحی]]
* پاسخ چهارم: نگاه به [[ستارگان]] در حال اندیشیدن در کار خود
* پاسخ پنجم: ابراز این جمله بر مبنای [[توریه ]]
* پاسخ ششم: نگاه به [[نجوم]]، نگاه به [[علم]] [[نجوم]]
* پاسخ هفتم: نگاه به [[نجوم]]، [[تفکر]] در قدم و حدوث [[نجوم]] و [[بیماری]]: [[بیماری]] [[باطنی]]
* پاسخ هشتم: [[ستاره]] ای خاص مرتبط با [[بیماری]] [[حضرت]]
* پاسخ نهم: نگاه به [[نجوم]] به عنوان [[آفریده]] [[خدا]] و [[بیماری]] به معنای ناخوشی
* پاسخ دهم: [[دروغ]] بودن این گفتار
* پاسخ یازدهم: واژه [[نجوم]] گویای پراکندگی گفتار آنان و سقیم، خبر از [[بیماری]] در [[آینده]]
* پاسخ دوازدهم: [[وجوب]] [[دروغ گویی]] در مواردی
* ج) [[دروغ]] در گفتار
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[الزام]] [[خصم]] و ابطال [[الوهیت]] [[بت‌ها]]
* پاسخ دوم: [[صدق]] جمله شرطیه وابسته به شرط آن
* پاسخ سوم: حذف شدن کلمه ای از جمله
* پاسخ چهارم: منظور از «کبیرهم» خود [[حضرت]]
* پاسخ پنجم: [[زشت]] نبودن [[دروغ]] درباره ای موارد
* پاسخ ششم: وجود بستر (...) این [[اقدام]]
* د) درخواست [[آمرزش]]، [[دلیل]] [[نفی]] [[عصمت]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: نگاه به ترک اولی در حد [[لغزش]]
* پاسخ دوم: خطیئه، همان دروغ‌های [[حضرت]]
* ه) [[آمرزش خواهی]] برای [[مشرک]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[وعده]] [[استغفار]] به [[امید]] [[ایمان آوردن]] او
* پاسخ دوم: عدم تناسب دو صفت [[دل]] سوز و بردبار با [[خطا]]
: ۴. [[حضرت یعقوب]]{{ع}}
* الف) [[برتری]] بی مورد
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[ثابت]] نشدن موضوع
* پاسخ دوم: [[برتری]] [[حضرت]] طبق ظاهر حال [[فرزندان]]
* پاسخ سوم: طبیعی بودن [[رفتار]] [[حضرت]]
* ب) اعزام ناروا
* پاسخ [[شبهه]]: توجه به [[آراستگی]] ظاهری [[فرزندان]]
* ج) [[سجده]] در برابر غیر [[خداوند]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: (...)، [[قبله]] [[عبادت]]، نه [[معبود]]
* پاسخ دوم: [[سجده]] (...) در آن زمان
* پاسخ سوم: [[عبادت]] نبودن مطلق [[سجده]]
* پاسخ چهارم: «[[سجده]]» به معنای کونش متداول
: ۵. [[حضرت یوسف]]{{ع}}
* الف) آهنگ [[گناه]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: آهنگ [[گناه]]، [[مقید]] به ندیدن [[برهان]] [[رب]]
* پاسخ دوم: «هم» به معنای میل طبیعی خارج از [[اختیار]]
* پاسخ سوم: [[لغزش]] نبودن [[عزم]] بر [[گناه]]
* پاسخ چهارم: «هم» به معنای زدن و دور ساختن
* پاسخ پنجم: مقابله نکردن [[یوسف]]{{ع}} با [[زلیخا]] در [[ناسزاگویی]]
* [[تبیین]]، توضیح یا [[تفسیر برهان]] [[رب]]
* بررسی و نقد
* ب) متهم ساختن فرد بی [[گناه]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[آگاه]] بودن [[بنیامین]] از آغاز، و [[رضایت]] دیگر [[برادران]] در پایان
* پاسخ دوم: توریه بودن این نسبت
* پاسخ سوم: [[ضرورت]] انجام دادن این کار
* پاسخ چهارم: نه بدون هماهنگی با [[حضرت یوسف]]{{ع}}
* پاسخ پنجم: [[آزمایش الهی]] بودن این ماجراها
* ج) علاقه به [[گناه]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: تلازم نداشتن بهتر بودن چیزی با خوب بودن طرف دیگر
* پاسخ دوم: زندانی کردن نفس و بازداشتن آن از [[گناه]]
* د) [[اندوهگین]] کردن [[پدر]] و [[مادر]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]: [[رفتار]] [[یوسف]]{{ع}} طبق [[وحی]] و به [[هدف]] آزمودن [[یعقوب]]{{ع}}
* ه) فراموش کردن [[یاد خدا]] و [[اعتماد]] بر غیر او
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[سازگاری]] بهره [[بری]] از [[وسیله]]، با [[توکل بر خدا]]
* پاسخ دوم: توجه به غیر [[خدا]] کاری فروتر از [[شأن]] آن [[حضرت]]
* پاسخ سوم: [[فراموشی]]، مربوط به [[مأمور]] [[پادشاه]]، نه [[حضرت یوسف]]{{ع}}
* پاسخ چهارم: منظور از (...)، همان [[وسوسه]] [[شیطان]]
* پاسخ پنجم: مسّ [[شیطان]] و [[گمان]]: [[وسوسه]] هایش در [[دل]] [[قوم]]
* پاسخ ششم: [[تسلط]] موقت [[شیطان]]، به [[امر الهی]] و نوعی [[آزمایش]]
: ۷. [[حضرت موسی]]{{ع}}
* الف) [[لغزش]] [[فراموشی]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[لغزش]] نبودن این گونه [[فراموشی]]
* پاسخ دوم: نسبت [[فراموشی]] به [[موسی]]{{ع}} از باب تغلیب
* پاسخ سوم: [[لغزش]] نبودن [[فراموشی]] در امور غیر [[دینی]]
* پاسخ چهارم: [[نسیان]] به معنای ترک گفتن
* پاسخ پنجم: [[نسیان]] به معنای تأخیر انداختن
* ب) کشتن قبطی: کاری [[شیطانی]] و اعتراف به [[ظلم]] بودن آن
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: اشاره «هذا» به درگیری قبطی با بنی [[اسرائیلی]]
* پاسخ دوم: کارحضرت، تنها در حد ناهماهنگی با [[استحباب]]
* پاسخ سوم: اشاره [[آیه]] به کار مقتول، نه کار [[حضرت]]
* پاسخ چهارم: اقدامی عجولانه با پیامدی سخت
* ج) اعتراف: [[ستم]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: درخواست از بین بردن اثر [[سوء]] کار خود
* پاسخ دوم: درخواست از [[خداوند]] برای پوشاندن این کار از [[دشمن]]
* پاسخ سوم: ورود [[حضرت]] به [[شهر]] بدون حساب و [[اندیشه]]
* پاسخ چهارم: اعتراف به کوتاهی خود در پیشگاه [[خداوند]]
* پاسخ پنجم: کشتن قبطی، موجب [[محرومیت]] [[حضرت]]
* پاسخ ششم: عجولانه بودن کار [[حضرت]]
* پاسخ هفتم: انجام دادن کار بدون [[اذن الهی]]
* د) اعتراف به [[گمراهی]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[ضلالت]] در [[آیه]] به معنای گم کردن راه [[سلامت]]
* پاسخ دوم: [[ناآگاهی]] [[حضرت]] از [[رسالت]] [[آینده]] خود
* پاسخ سوم: مراد از [[ضلالت]]، همان [[محبت]] و [[دوستی]]
* پاسخ چهارم: [[ضلالت]]، همان انجام دادن کار بدون [[اندیشه]]
* پاسخ پنجم: بیان این سخن براساس [[توریه ]]
* ه) [[ترس]] در مسیر اجرای [[رسالت]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: فرار از خطر، امری طبیعی و بی اشکال
* پاسخ دوم: [[ترس]] از انجام نشدن [[رسالت]]: امری [[نیکو]]
* پاسخ سوم: [[ترس]]، واکنش طبیعی به کار ساحران
* پاسخ چهارم: اوج حالت [[خداشناسی]]، بدون هیچ ترسی
* و) [[ترس]] و [[کناره‌گیری]] از [[مسئولیت]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]: تأکید بر (...) برادرش [[هارون]]
* ز) درخواست دیدن [[خداوند]]  (...) از آن
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: درخواست از زبان [[قوم بنی اسرائیل]]
* پاسخ دوم: درخواست نیروی [[شهودی]] برای (...) نشانه ای از [[قیامت]]
* پاسخ سوم: [[شرافت]] دیدن حضوری
* پاسخ چهارم: ممکن بودن دیدن [[خدا]] و معقول بودن درخواست [[موسی]]{{ع}}
* پاسخ پنجم: [[ناآگاهی]] [[حضرت]] از محال بودن [[رؤیت]] [[خدا]]
* پاسخ ششم: [[رؤیت]]: همان دستیابی به روشن ترین مراحل [[علم]]
* بررسی دیده شدن [[خداوند]] در سرای [[آخرت]]
* ح) خرده‌گیری بر [[خداوند]] (۱)
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: انکاری بودن استفهام
* پاسخ دوم: استفهام به معنای درخواست
* پاسخ سوم: اظهار [[ادب]] به [[ساحت]] [[خداوند]] در قالب استفهام
* پاسخ چهارم: [[هلاکت]] به معنای [[مرگ]]، نه [[عذاب]]
* ط) خرده‌گیری بر [[خداوند]] (۲)
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: (...) [[اضلال]] به [[خدا]] با توجه به [[توحید افعالی]]
* پاسخ دوم: در تقریر بودن دو واژه «لا» و «آن» درآیه
* پاسخ سوم:  مشخص بودن [[آیه]] به معنای [[دعا]]
* پاسخ چهارم: وجود حرف استفهام در تقدیر
* پاسخ پنجم: لام با مفاد [[عاقبت]]، نه (...)
* بررسی و نقد
* ی) [[خشونت]] با [[برادر]] و افکندن [[تورات]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* دیدگاه نخست: [[لغزش]] از سوی [[حضرت موسی]]{{ع}}
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: دوگانگی در سلیقه
* پاسخ دوم: [[آینده نگری]] و دور اندیشی [[حضرت موسی]]{{ع}}
* پاسخ سوم: برخورد با [[حضرت هارون]]{{ع}} در ظاهر، و [[تنبیه]] [[قوم]] در واقع
* پاسخ چهارم: فرض [[برادر]] همانند خود، در واکنش طبیعی [[خشم]]
* پاسخ پنجم: کسب اطلاع از واقع، [[هدف]] از این برخورد
* پاسخ ششم: این برخورد، نتیجه تحریک [[غیرت دینی]]
* پاسخ هفتم: افکندن ### [[313]]###، [[احترام]] به آنها و کشیدن سر [[برادر]] برای [[تسلی]]
* پاسخ هشتم: [[اعتراض]] بر [[هارون]] به [[دلیل]] [[اعتراض]] وی بر کار [[قوم]]
* دیدگاه دوم: کوتاهی از سوی [[حضرت هارون]]
* بررسی  و نقد
: ۸. [[حضرت داود]]{{ع}}
* الف) [[توبه]] و [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] ارتکاب آن
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: رخ دادن ماجرا در [[عالم مثال]]
* پاسخ دوم: گفتار [[حضرت]] نوعی مجاز مجاز عرفی، نه [[حکم شرعی]]
* پاسخ سوم: واکنش [[حضرت]] به برخورد غیر عادی آنان
* پاسخ چهارم: [[حکم]] [[حضرت]] به صورت تعلیقی، نه تنجیزی
* پاسخ پنجم: [[ظهور]] [[فرشتگان]] به صورت متخاصم برای [[آزمایش]] [[حضرت]]
* پاسخ ششم: غیر رسمی بودن [[قضاوت]]
* پاسخ هفتم: شتاب در [[قضاوت]]، همان [[گناه صغیره]]
* راهیابی [[اسرائیلیات]] به داستان [[حضرت داود]]{{ع}}
* ب) [[لغزش]] در [[داوری]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
: ۹. [[حضرت سلیمان]]{{ع}}
* الف) [[غفلت]] از یاد [[خداوند]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: رژة اسبان به منظور [[آمادگی]] برای [[جهاد]] و [[قضا]] شدن [[نماز]] در حد ترک اولی
* پاسخ دوم: [[لغزش]] نبودن امر به بازگشت اسب‌ها
* پاسخ سوم: [[دوست داشتن]] اسبان به [[امر الهی]]
* پاسخ چهارم: [[غفلت]] از [[یاد خدا]] در توجه به اسب‌ها، لغزشی برای خود
* ب) [[آزمایش]] [[حضرت سلیمان]]{{ع}} و درخواست [[آمرزش]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: کار [[خدا]]، درس [[توکل]] به [[حضرت]] و [[توبه]] [[حضرت]] براساس مقصر دیدن خود
* پاسخ دوم: [[احساس]] [[تنهایی]] و تأثیر آن برجسم [[حضرت]] و درخواست بازگشت [[سلامت]]
*پاسخ سوم: [[انابه]] [[ایمان]] و بازیابی [[سلامت]] و [[توبه]] از ترک اولی
* پاسخ چهارم: افکندن (...) برتخت، نتیجه نگفتن ان شاء [[الله]]
* پاسخ پنجم: [[مرگ]] [[فرزند]] در [[آسمان]] و افکندن جسدش در [[کرسی]] [[حضرت]]
* پاسخ ششم: سپردن [[فرزند]] به [[ابر]] و یافتن [[جسد]] وی در تخت خود
* ج) درخواست [[حکومتی]]  ویژه
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: درخواست ملکی ویژه، بدون [[محرومیت]] دیگران
* پاسخ دوم: درخواست به [[اذن الهی]] و در مسیر [[صلاح]] [[دین]]
* پاسخ سوم: درخواست این [[ملک]] به عنوان [[معجزه]] [[حضرت]]
* پاسخ چهارم: درخواست [[ملک]] ویژه، یعنی [[نفی]] آن ازغیر [[معصوم]]
* پاسخ پنجم: درخواست [[ملک]] ویژه برای [[خدمت]] به دیگران
* پاسخ ششم: [[ملک]] ویژه به معنای [[ظهور]] آن به [[دست حضرت]]
* پاسخ هفتم: ویژه، به معنای اعطا نشدن آن به [[سلاطین]] [[جور]]
: ۱۰. [[حضرت]] [[یونس]]{{ع}}
* الف) [[خشم]] نابجا
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: ترک [[مردم]]، با [[یأس]] از [[هدایت]] آنان در حد ترک اولی
* پاسخ دوم: پیدایش این [[لغزش]] به [[دلیل]] واگذاری [[حضرت]] به خود
* پاسخ سوم: [[تمثیل]] بودن جریان
* پاسخ چهارم: [[خروج]] [[حضرت]] به گونة فرار [[بنده]] از [[مولا ]]
* پاسخ پنجم: [[گمان]] [[حضرت]] بر لازم نبودن [[اذن الهی]] در [[خروج]]
* پاسخ ششم: رسیدن [[عذاب]]، و [[ترس حضرت]] از [[اتهام]] [[کذب]]
* ب) [[گمان]] بی مورد  
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[گمان]] به تنگ نگرفتن از سوی [[خداوند]]
* پاسخ دوم: [[گمان]] به عدم [[اعمال]] [[قدرت]] از سوی [[خداوند]]
* پاسخ سوم: وقوع این [[گمان]] [[پیش از بعثت]]
* ج) اعتراف به [[ستم]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[ستم]] در حد ترک اولی
* پاسخ دوم:  کاری [[ستم]] نما با واکنش [[تطهیر]] [[الهی]]
* پاسخ سوم: اعتراف به [[ستم]]، [[کرنش]] در درگاه الهیی
: ۱. [[حضرت]] [[زکریا]]{{ع}}
* [[باور]] نداشتن وعدة [[الهی]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: درخواست نشانه برای رسیدن به [[اطمینان]]
* پاسخ دوم: نشانه برای [[آگاهی]] از زمان حمل
* پاسخ سوم: درخواست نشانه برای [[استدلال]] بر بارداری [[همسر]]
* پاسخ چهارم: درخواست نشانه برای [[اطمینان]] از صدور امر از جانب [[خدا]]
* پاسخ پنجم: درخواست [[دستور]] برای [[آمادگی]] [[فرزند]] آوری
* پاسخ ششم: درخواست [[تعلیم]] [[عمل]] [[شایسته]] در برابر این [[نعمت]]
: ۱۲. [[حضرت عیسی]]{{ع}}
* ادعای [[الوهیت]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[نکوهش]] [[خدا]] بر پرستشگان [[حضرت عیسی]] و [[مریم]]{{س}}
* پاسخ دوم: آگاه‌سازی [[حضرت عیسی]]{{ع}} به داشتن (...)
* پاسخ سوم: مردود‌سازی ادعای [[معتقدات]] به [[الوهیت]] (...)
* فصل پنجم: بررسی [[آیات]] موهم [[نفی]] [[عصمت پیامبر اسلام]]{{صل}}
: ۱. [[عصمت]] در [[اعتقاد]]
* الف) فقدان [[ایمان]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ‌ها
* پاسخ نخست: [[آگاه]] نبودن [[حضرت]] به تفضیل [[معارف]] و [[احکام]]، [[پیش از بعثت]]
* پاسخ دوم: [[آگاه]] نبودن به [[کتاب]] [[پیش از بعثت]] و [[آگاه]] نبودن به [[ایمان]] پیش از [[بلوغ]]
* پاسخ سوم: [[ناآگاهی]] از [[عمل]] [[پیش از بعثت]]، ملازم با نداشتن [[ایمان]]
* ب) [[گمراهی]] از مسیر [[حق]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ به [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[ضلالت]]، همان نیاز ذاتی به [[هدایت]]
* پاسخ دوم: [[ضلالت]]، یعنی [[آگاهی]] نداشتن از [[بعثت]] خود
* پاسخ سوم: [[ضلالت]]، همان گم شدن در [[کودکی]]
* پاسخ چهارم: [[ضلالت]]، یعنی [[حب]] [[ابوطالب]]
* پاسخ پنجم: [[ضلالت]]، همان [[نگرانی]] از [[قطع]] [[وحی]]
* پاسخ ششم: [[ضلالت]]، همان [[گمراه]] بودن [[قوم]]
* پاسخ هفتم: [[ضلالت]]، همان [[گمراهی]] [[حضرت]] در [[پندار]] [[قوم]]
* ج) [[شرک]]
* اول: [[شرک]] در [[عبادت]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: فرضی بودن قضیه
* پاسخ دوم: دیگران مخاطبان واقعی
* دوم: [[شرک]] در [[ولایت]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
: ۲. [[عصمت]] در [[دریافت وحی]]
* الف) [[افترا]] در مورد [[وحی]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: صیانت از [[لغزش]] یا [[حفظ]] [[الهی]]
* پاسخ دوم: رعایت حال برخی [[مسلمانان]]
* پاسخ سوم: مماشات با [[مشرکان]]
* ب) [[شک]] در [[وحی]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[سازگاری]] این خطاب با [[یقین]]
* پاسخ دوم: اصل خطاب [[آیه]] به دیگران
* پاسخ سوم: ظاهر خطاب به [[حضرت]]، [[امام]] مقصود آن، دیگران
* پاسخ چهارم: شبهه‌زدایی
* پاسخ پنجم: بستن راه [[شک]]
* پاسخ ششم: [[نفی]] [[شرک]] از [[حضرت]] (وجه‌زدایی)
* ج) [[شتاب زدگی]] در [[دریافت وحی]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[نهی]] از بازگو کردن [[وحی]] پیش از پایان آن
* پاسخ دوم: [[نهی]] از قرائت پیش از روش شدن  معنا
* پاسخ سوم: [[نهی]] از طلب [[نزول قرآن]]
: ۳. [[عصمت]] در [[ابلاغ وحی]]
* الف) [[وانهادن]] [[وحی]] (۱)
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: ترک [[وحی]] به [[دلیل]] [[انکار]] [[کافران]]
* پاسخ دوم: [[علم الهی]] به بی [[تقصیر]] بودن [[پیامبر]] در ادای [[وحی]]
* ب) [[وانهادن]] [[وحی]] (۲)
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[ترس]] بر [[دین]]
* پاسخ دوم: اهمیت مورد [[وحی]]
: ۴. [[عصمت]] در [[رفتار]]
* الف) [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] بر ارتکاب آن
* مفهوم‌شناسی
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[گناه]] به معنای غیر اصطلاحی
* پاسخ دوم: [[گناه]] [[قوم]] [[پیامبر]]{{صل}} در مورد آن [[حضرت]]
* پاسخ سوم: [[آمرزش]] [[گناه]] به معنای متداول
* پاسخ چهارم: [[آمرزش]] به معنای [[محبت]]
* پاسخ پنجم: [[فتح]]، همان [[گشایش]] [[قلب]] [[پیامبر]]{{صل}}
* پاسخ ششم: «[[ذنب]]» به معنای ترک اولی
* پاسخ هفتم: [[گناه]] گذشته، همان [[گناه]] [[آدم]]{{ع}} و [[گناه]] [[آینده]]، همان [[گناه]] است
* پاسخ هشتم: [[مغفرت]]، همان [[آمرزش]] است
* پاسخ نهم: [[گناه]] گذشتة [[حضرت]] در [[جنگ بدر]]، و [[گناه]] [[آینده]]، در [[حنین]]
* پاسخ دهم: [[بشارت]] به [[آمرزش گناهان]]
* ب) طلب [[آمرزش]] [[گناه]]، [[دلیل]] بر ارتکاب آن
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[غفلت]] [[قلبی]]، [[گناه]] [[معصومان]]{{عم}}
* پاسخ دوم: مقصود، همان [[گناه]] دیگران
* پاسخ سوم: [[استغفار]]، همان طلب صیانت از [[گناه]]
* پاسخ چهارم: [[استغفار]] در راستای [[ترقی]] [[مقام]]
* پاسخ پنجم: [[استغفار]]، دستوری تعبدی
* ج) [[پذیرش]] [[توبه]] از سوی [[خداوند]]، [[دلیل]] بر [[ارتکاب گناه]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست:  تشفی خاطر دیگران
* پاسخ دوم: تلازم نداشتن [[توبه]] با [[گناه]]
* پاسخ سوم: [[توبه]]  از ترک اولی
* پاسخ چهارم: [[توبه]] به معنای [[رجوع]] [[الهی]] (ترفیع [[درجه]])
* پاسخ پنجم: آغاز سخن با [[حضرت]]
* د) [[عفو]] [[الهی]]، گویای [[ارتکاب گناه]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: پرده برداری از [[دروغ]] [[منافقان]]
* پاسخ دوم: اجازه دادن، نوعی ترک اولی
* پاسخ سوم: [[پذیرش]] [[اذن]] [[حضرت]] از سوی [[خداوند]]
* ه) طرد [[پارسایان]] تهی دست  
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: ناسازگاری طرد [[مؤمنان]] با [[اخلاق حضرت]]
* پاسخ دوم: مفاد [[آیه]]، مردود‌سازی درخواست [[مشرکان]]
* پاسخ سوم: مقصود [[آیه]]، [[قطع]] [[طمع]] [[مشرکان]]
* پاسخ چهارم: [[تمایل]] [[حضرت]] به انجام دادن آن، و ترک آن به [[دلیل]] [[نهی]] [[الهی]]
* و) [[اشتباه]] [[داوری]]
* [[تبیین]] واژة «خصیم»
* [[شأن نزول]] [[آیه]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[استغفار]] یعنی درخواست [[مهار نفس]]
* پاسخ دوم: تلازم نداشتن [[نهی]] با ارتکاب [[عمل ]]
* پاسخ سوم: [[آموزش]] [[ادب]] [[قضاوت]]
* پاسخ چهارم: [[نهی]] در [[مقام]] [[پیشگیری]] از خلاف
* ز) [[سوء]] پیشینه
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: سنگینی بار [[رسالت]]
* پاسخ دوم: وزر به معنای [[گناه]]
* پاسخ سوم: ملالغه بودن تعبیر
* پاسخ چهارم: برداشتن سنگینی [[گناه]] صغیر
* پاسخ پنجم: سنگینی [[غم]] [[امت]]
* پاسخ ششم: سنگینی [[کفر]] [[امت]] پیش از [[رسالت]]
* پاسخ هفتم: لغزش‌های [[حضرت]] پیش از [[رسالت]]
* پاسخ هشتم: برداشتن [[تکلیف]] فوق [[طاقت]]
* پاسخ نهم: [[تخفیف]] زحمات [[نبوت]]
* پاسخ دهم: برداشتن [[غفلت]] درباره [[احکام]]
* پاسخ یازدهم: [[پاک‌سازی قلب]] [[حضرت]]
* ح) برخورد نامناسب
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* [[شأن نزول]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: (...)شخصی غیر از [[حضرت]]
* پاسخ دوم: [[شایستگی]] (...) [[پیامبر]]{{صل}} دراین مورد
* پاسخ سوم: [[سازگاری]] این [[سرزنش]] با [[مقام]] شامخ [[پیامبر]]{{صل}}
* پاسخ چهارم: مفاد [[آیه]]، [[ضرورت]] بی اعتقاذی به [[کافر]]
* ط) دگرگون‌سازی [[احکام الهی]]
* [[شأن نزول]] ([[پیامبر اکرم]]{{صل}} چه چیزی رابرخود [[حرام]] کرد)
* الف) [[تحریم]] عسل برخود
* ب) [[تحریم]] [[خلوت]] با [[ماریه]]
* پاسخ نخست: [[همسران]] [[حضرت]]، مورد [[سرزنش]] [[خداوند]]
* پاسخ دوم: [[تحریم]] [[حلال]]، ترک اولی
* پاسخ سوم: نکوهشی [[الهی]] به [[دلیل]] [[سختی]] کار
* پاسخ چهارم: [[سرزنش]] درامور شخصی [[حضرت]] با آثار مفید
*پاسخ پنجم: [[مدح]] [[عطوفت]] [[حضرت]] در قالب [[سرزنش]]
* پاسخ ششم: مقصود از [[تحریم]]، [[خودداری]] شخصی، نه [[حرام]] [[الهی]] 
* [[شأن نزول]]
* ی) [[وانهادن]] [[اجرای احکام]] از [[ترس]] [[مردم]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* [[روایات]] در بوتة نقد
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: [[بیم]] [[حضرت]] در راستای [[رسالت]]
* پاسخ دوم: مطرح نبودن [[مأموریت الهی]] در [[آیه]]
* پاسخ سوم: [[سرزنش]] [[حضرت]] به [[دلیل]] ترک اولی
* پاسخ چهارم: [[تمایل]] [[قلبی]] [[حضرت]] به [[طلاق]]
* پاسخ پنجم: آیینی بودن پیدایش این [[عشق]] در [[قلب]] [[حضرت]]
* ک) وسوسة [[شیطان]] زمینة [[ارتکاب گناه]]
* [[تبیین]] [[شبهه]]
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: تلازم نداشتن شرط با نحقق مشروط
* پاسخ دوم: مخاطب واقعی، [[امت]]
* پاسخ سوم: منظور از [[وسوسه]]، همان [[چیرگی]] [[خصم]] بر [[انسان]] 
* پاسخ چهارم: [[لزوم]] [[پناه]] بردن به [[خداوند]] در برابر وسوسة [[شیطان]]
* پاسخ پنجم: [[نفوذ]] [[شیطان]] در [[پیامبر]]، در حد ترک اولی
* ل) [[نهی]] از [[تبذیر]] (ریخت و پاش)، [[دلیل]] ارتکاب آن
* م) [[نهی]] از [[افراط و تفریط]] در [[بخشش]]
* ن) [[نهی]] از [[پیروی]] جاهلانه
* س) [[نهی]] از [[تکبر]]
* ع) گرفتن [[اسیر]] پیش از [[پیروزی]] کامل
* مفهوم «ثخن»
* ف) فراموش کردن [[تکلیف الهی]]
* تأثیر گذاری [[شیطان]] بر [[پیامبر اکرم]]{{صل}}
* پاسخ [[شبهه]]
* پاسخ نخست: مخاطب اصلی، [[امت]]
* توهم مخاطب بودن [[پیامبر]]{{صل}}
* پاسخ دوم: مفاد [[آیه]]، [[زشتی]] آن مجالس
* پاسخ سوم: تلازم نداشتن شرط با تحقق مشروط
* منابع
* نمایه‌ها
{{پایان}}
{{پایان}}


==دربارهٔ پدیدآورنده==
==دربارهٔ پدیدآورنده==
۵۳٬۳۷۰

ویرایش