قیام جهانی امام مهدی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
*در برخی [[روایات]] "[[ظهور]]" و "[[قیام]]" در یک معنا به کار رفته است و این خود سبب شده تا افرادی هر دو را در یک معنا به کار برند. اما از روایاتی چند به دست میآید که [[ظهور]] با [[قیام]] متفاوت است و [[قیام]] مرحلهای متأخر بر [[ظهور]] میباشد. کلینی از [[امام صادق]]{{ع}} درباره قول [[خداوند]] عز و جل {{متن قرآن|فَإِذَا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ}}<ref>"زمانی که در صور دمیده شود" مدثر، آیه۸.</ref>؛ [[نقل]] کرده است که فرمود: {{متن حدیث|إِن مِنا إِمَاماً مُظَفراً مُسْتَتِراً فَإِذَا أَرَادَ اللهُ عَز ذِکْرُهُ إِظْهَارَ أَمْرِهِ نَکَتَ فِی قَلْبِهِ نُکْتَهً فَظَهَرَ فَقَامَ بِأَمْرِ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص ۳۴۳، ح۳۰.</ref>؛ همانا [[امام]] پیروز و [[پنهان]] از ما [[خاندان]] ا و چون خدای عز ذکره [[اراده]] کند که امر او را ظاهر سازد، در دلش نکتهای میرد، پس ظاهر میو سپس به امر [[خدای تبارک و تعالی]] [[قیام]] کند. علاوه بر کلینی این [[روایت]] را کشی در کتاب [[رجال]] خود<ref>کشی، رجال الکشی، ص۱۹۲، ش۳۳۸.</ref>، [[نعمانی]] در الغیبه<ref>نعمانی، الغیبه، ص۱۸۷، ح۴۰.</ref>، و [[شیخ طوسی]] در [[کتاب الغیبه]]<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ص۱۶۴.</ref> با اندک تفاوتی [[نقل]] کردهاند که استفاده از حرف "فاء" در "فقام" میتواند چنین برداشتی را برساند. در [[روایت]] دیگری از [[امام جواد]]{{ع}} نیز به این نکته اشاره شده است: هیچ یک از ما نیست جز آنکه [[قائم]] به امر [[خدای تعالی]] و [[هادی]] به [[دین الهی]] است؛ اما قائمی که [[خدای تعالی]] به وسیله او [[زمین]] را از اهل [[کفر]] و [[انکار]] [[پاک]] سازد و آن را پر از [[عدل و داد]] نماید، کسی است که ولادتش بر [[مردم]] پوشیده و شخصش از ایشان [[نهان]] و بردن نامش [[حرام]] است. او هم نام و هم [[کنیه]] [[رسول خدا]]{{صل}} و کسی است که [[زمین]] برایش در هم پیچیده میشود و هر دشواری برایش هموار میگردد. از اصحابش ۳۱۳ تن به تعداد [[اصحاب بدر]] از دورترین نقاط [[زمین]] به گرد او فراهم آیند. در ادامه فرمود: {{متن حدیث|فَإِذَا اجْتَمَعَتْ لَهُ هَذِهِ الْعِدهُ مِنْ أَهْلِ الْإِخْلَاصِ أَظْهَرَ اللهُ أَمْرَهُ فَإِذَا کَمَلَ لَهُ الْعَقْدُ وَ هُوَ عَشَرَهُ آلَافِ رَجُلٍ خَرَجَ بِإِذْنِ اللهِ عَز وَ جَل}}<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۷، ح۲.</ref>؛ و چون این تعداد از اهل [[اخلاص]] به گرد او فراهم میآیند، [[خدای تعالی]] امرش را ظاهر سازد ([[ظهور]] کند) و چون [[عقد]] که عبارت از ده هزار مرد باشد کامل شد، به [[اذن]] [[خدای تعالی]] [[قیام]] میکند و [[دشمنان]] [[خدا]] را میکشد تا [[خدای تعالی]] [[خشنود]] گردد. روشن است در این [[روایت]] "اظهار امر" و "[[خروج]]" متفاوت است؛ مقصود بخش نخست [[ظهور]] و بخش دوم [[قیام]] و [[خروج]] است. شاید بتوان [[اختلاف]] برخی [[روایات]] در مورد [[زمان ظهور]] و [[قیام]] را با این تقسم بندی رفع نمود؛ یعنی برخی ناظر به [[زمان ظهور]] و بعضی دیگر ناظر به [[زمان قیام]] باشد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳ ، ص۱۶۷.</ref>. | *در برخی [[روایات]] "[[ظهور]]" و "[[قیام]]" در یک معنا به کار رفته است و این خود سبب شده تا افرادی هر دو را در یک معنا به کار برند. اما از روایاتی چند به دست میآید که [[ظهور]] با [[قیام]] متفاوت است و [[قیام]] مرحلهای متأخر بر [[ظهور]] میباشد. کلینی از [[امام صادق]]{{ع}} درباره قول [[خداوند]] عز و جل {{متن قرآن|فَإِذَا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ}}<ref>"زمانی که در صور دمیده شود" مدثر، آیه۸.</ref>؛ [[نقل]] کرده است که فرمود: {{متن حدیث|إِن مِنا إِمَاماً مُظَفراً مُسْتَتِراً فَإِذَا أَرَادَ اللهُ عَز ذِکْرُهُ إِظْهَارَ أَمْرِهِ نَکَتَ فِی قَلْبِهِ نُکْتَهً فَظَهَرَ فَقَامَ بِأَمْرِ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص ۳۴۳، ح۳۰.</ref>؛ همانا [[امام]] پیروز و [[پنهان]] از ما [[خاندان]] ا و چون خدای عز ذکره [[اراده]] کند که امر او را ظاهر سازد، در دلش نکتهای میرد، پس ظاهر میو سپس به امر [[خدای تبارک و تعالی]] [[قیام]] کند. علاوه بر کلینی این [[روایت]] را کشی در کتاب [[رجال]] خود<ref>کشی، رجال الکشی، ص۱۹۲، ش۳۳۸.</ref>، [[نعمانی]] در الغیبه<ref>نعمانی، الغیبه، ص۱۸۷، ح۴۰.</ref>، و [[شیخ طوسی]] در [[کتاب الغیبه]]<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ص۱۶۴.</ref> با اندک تفاوتی [[نقل]] کردهاند که استفاده از حرف "فاء" در "فقام" میتواند چنین برداشتی را برساند. در [[روایت]] دیگری از [[امام جواد]]{{ع}} نیز به این نکته اشاره شده است: هیچ یک از ما نیست جز آنکه [[قائم]] به امر [[خدای تعالی]] و [[هادی]] به [[دین الهی]] است؛ اما قائمی که [[خدای تعالی]] به وسیله او [[زمین]] را از اهل [[کفر]] و [[انکار]] [[پاک]] سازد و آن را پر از [[عدل و داد]] نماید، کسی است که ولادتش بر [[مردم]] پوشیده و شخصش از ایشان [[نهان]] و بردن نامش [[حرام]] است. او هم نام و هم [[کنیه]] [[رسول خدا]]{{صل}} و کسی است که [[زمین]] برایش در هم پیچیده میشود و هر دشواری برایش هموار میگردد. از اصحابش ۳۱۳ تن به تعداد [[اصحاب بدر]] از دورترین نقاط [[زمین]] به گرد او فراهم آیند. در ادامه فرمود: {{متن حدیث|فَإِذَا اجْتَمَعَتْ لَهُ هَذِهِ الْعِدهُ مِنْ أَهْلِ الْإِخْلَاصِ أَظْهَرَ اللهُ أَمْرَهُ فَإِذَا کَمَلَ لَهُ الْعَقْدُ وَ هُوَ عَشَرَهُ آلَافِ رَجُلٍ خَرَجَ بِإِذْنِ اللهِ عَز وَ جَل}}<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۷، ح۲.</ref>؛ و چون این تعداد از اهل [[اخلاص]] به گرد او فراهم میآیند، [[خدای تعالی]] امرش را ظاهر سازد ([[ظهور]] کند) و چون [[عقد]] که عبارت از ده هزار مرد باشد کامل شد، به [[اذن]] [[خدای تعالی]] [[قیام]] میکند و [[دشمنان]] [[خدا]] را میکشد تا [[خدای تعالی]] [[خشنود]] گردد. روشن است در این [[روایت]] "اظهار امر" و "[[خروج]]" متفاوت است؛ مقصود بخش نخست [[ظهور]] و بخش دوم [[قیام]] و [[خروج]] است. شاید بتوان [[اختلاف]] برخی [[روایات]] در مورد [[زمان ظهور]] و [[قیام]] را با این تقسم بندی رفع نمود؛ یعنی برخی ناظر به [[زمان ظهور]] و بعضی دیگر ناظر به [[زمان قیام]] باشد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳ ، ص۱۶۷.</ref>. | ||
==خروج قائم== | |||
===واژهشناسی=== | |||
از اصطلاحاتی که دربارۀ [[ظهور]] و [[قیام]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} به کار رفته، «[[خروج]]» است. «[[خروج]]» در لغت نقیض «دخول» به معنای بیرون شدن <ref> کتاب العین، ج۴، ص۱۵۸؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۲۳۵؛ فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۱، ص۵۰۱.</ref> و در اصطلاح، به معنای [[ظهور]] یا معنای [[قیام]] است<ref>سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۶ (باب خروج المهدی)؛ کنزالعمال، ج۱۴، ص۲۶۱، (خروج المهدی) یادآوری میکنم هرگاه این واژه در روایات اهل سنت به کار رود بیتردید مقصود ظهور حضرت مهدی{{ع}} طبق دیدگاه شیعه نخواهد بود بلکه به معنای قیام نزدیکتر است.</ref> | |||
«[[خروج]]» در [[روایات]] و سخنان [[دانشمندان]] [[دینی]]، بیشتر همان [[قیام]] است؛ چه اینکه [[شیخ صدوق]] در دو کتاب خود برای [[روایات]] [[قیام]] این عنوان را قرار داده است: «باب علامات [[خروج]] [[القائم]]» <ref>الخصال، ج۱، ص۳۰۳.</ref> و «ما روی فی علامات [[خروج]] [[القائم]]» <ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۴۹.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳، ص ۱۰۵.]</ref>. | |||
===[[خروج قائم]] در [[روایات]]=== | |||
در روایاتی چند، [[قیام جهانی]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} از بزرگترین پدیدههایی دانسته شده که در آستانۀ [[رستاخیز]] شکل میگیرد. [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]]{{صل}} فرمود: | |||
{{عربی|«لَا تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى يَقُومَ الْقَائِمُ الْحَقُّ مِنَّا وَ ذَلِكَ حِينَ يَأْذَنَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ وَ مَنْ تَبِعَهُ نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُ هَلَكَ اللَّهَ اللَّهَ عِبَادَ اللَّهِ فَأْتُوهُ وَ لَوْ عَلَى الثَّلْجِ فَإِنَّهُ خَلِيفَةُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ خَلِيفَتِي»}}<ref> قیامت بر پا نمیشود، تا اینکه قیام کنندهای به حق از خاندان ما قیام کند و این، هنگامی است که خداوند، به او اجازه فرماید. هر کس از او پیروی کند، نجات مییابد و هر کس از او سرپیچد، هلاک خواهد شد؛ عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۲، ص ۵۹؛ کشف الغمة فی معرفة الائمة{{عم}}، ج ۲، ص ۴۵۹.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳، ص ۱۴۵.]</ref>. | |||
==[[حتمی بودن قیام امام مهدی]]== | ==[[حتمی بودن قیام امام مهدی]]== | ||