پرش به محتوا

اعتدال در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ']]{{متن قرآن' به ']]: {{متن قرآن'
جز (جایگزینی متن - '[[رده: ' به '[[رده:')
جز (جایگزینی متن - ']]{{متن قرآن' به ']]: {{متن قرآن')
خط ۴۲: خط ۴۲:
*'''ج. [[اعتدال]] در [[انفاق]]: ''' [[برگزیدن]] [[میانه‌روی]] و حدّ وسط در [[انفاق]] از ویژگیهای "[[عباد]] [[الرحمان]]" شمرده شده است؛ آنان در [[انفاق]] نه [[اسراف]] می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند، بلکه در میان [[اسراف]] "[[افراط]]" و اقتار "[[تفریط]]" راه میانه را برمی‌گزینند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا }}<ref> و آنان که چون بخشش کنند نه گزافکاری می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند و (بخشش آنها) میانگینی «5» میان این دو، است؛ سوره فرقان، آیه: ۶۷.</ref> بر پایه روایتی [[امام صادق]]{{ع}} در [[تبیین]] [[میانه‌روی]] در این [[آیه]] مشتی ریگ برداشت و ابتدا مشت خود را محکم گرفت، به‌گونه‌ای که چیزی از آن نریخت و فرمود: این "اقتار" است. سپس مشتی دیگر برداشت و دست خود را گشود و همه را بر [[زمین]] ریخت و فرمود: این [[اسراف]] است و در مرتبه سوم مشتی برداشت و بخشی از آن را ریخت و قسمتی را نگاه داشت و فرمود: این "قوام" است<ref>تفسیر مراغی، ج‌۸، ص‌۱۳۴‌ـ‌۱۳۵.</ref>؛ همچنین [[قرآن کریم]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} را به رعایت [[میانه‌روی]] در [[انفاق]] فرا‌ می‌خواند و از او می‌خواهد تا دستش را به‌گردنش زنجیر نکند؛ یعنی [[انفاق]] و [[بخشش]] را ترک نکند و در عین حال [[اهل]] گشاده دستی و [[اسراف]] هم نباشد، به‌گونه‌ای که بر اثر [[نداری]] و ناچاری از فعالیت باز ماند و خود را [[سرزنش]] کند: {{متن قرآن|وَلاَ تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلاَ تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا }}<ref> و (هنگام بخشش) نه دست خود را فرو بند و نه یکسره بگشای که نکوهیده دریغ خورده فرو مانی؛ سوره اسراء، آیه: ۲۹.</ref> برخی [[مفسران]] در توضیح این [[آیه]] گفته‌اند: [[انفاق]] و [[صرف]] [[مال]]، در یک سوی آن بخل‌و‌آز است که برای [[نیازمندان]] و حتی صاحب‌مال زیانبار است، زیرا موجب [[نفرت]] متقابل [[مردم]] و صاحب [[مال]] از یکدیگر می‌شود و در سوی دیگر آن [[تبذیر]] و [[اسراف]] است که آن نیز زیانبار است، زیرا [[مال]] به دست [[نیازمند]] نمی‌رسد و در‌مسیر [[شایسته]] و مناسب هزینه نمی‌گردد و [[صرف]] [[مال]] در [[جایگاه]] مناسب آن، وضعیت میانه‌ای است که مطلوب است و از مجموع دو [[نهی]] [[آیه]] استفاده می‌شود<ref>الکشاف، ج۲، ص۷۳؛ مجمع‌البیان، ج‌۷، ص‌۲۸۰؛ ج‌۶، ص۶۳۵.</ref><ref>[http: //www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/3/59.htm [[علی خراسانی|خراسانی، علی]]، دایره المعارف قرآن کریم؛ ج۳،ص ۵۵۰]</ref>.
*'''ج. [[اعتدال]] در [[انفاق]]: ''' [[برگزیدن]] [[میانه‌روی]] و حدّ وسط در [[انفاق]] از ویژگیهای "[[عباد]] [[الرحمان]]" شمرده شده است؛ آنان در [[انفاق]] نه [[اسراف]] می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند، بلکه در میان [[اسراف]] "[[افراط]]" و اقتار "[[تفریط]]" راه میانه را برمی‌گزینند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا }}<ref> و آنان که چون بخشش کنند نه گزافکاری می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند و (بخشش آنها) میانگینی «5» میان این دو، است؛ سوره فرقان، آیه: ۶۷.</ref> بر پایه روایتی [[امام صادق]]{{ع}} در [[تبیین]] [[میانه‌روی]] در این [[آیه]] مشتی ریگ برداشت و ابتدا مشت خود را محکم گرفت، به‌گونه‌ای که چیزی از آن نریخت و فرمود: این "اقتار" است. سپس مشتی دیگر برداشت و دست خود را گشود و همه را بر [[زمین]] ریخت و فرمود: این [[اسراف]] است و در مرتبه سوم مشتی برداشت و بخشی از آن را ریخت و قسمتی را نگاه داشت و فرمود: این "قوام" است<ref>تفسیر مراغی، ج‌۸، ص‌۱۳۴‌ـ‌۱۳۵.</ref>؛ همچنین [[قرآن کریم]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} را به رعایت [[میانه‌روی]] در [[انفاق]] فرا‌ می‌خواند و از او می‌خواهد تا دستش را به‌گردنش زنجیر نکند؛ یعنی [[انفاق]] و [[بخشش]] را ترک نکند و در عین حال [[اهل]] گشاده دستی و [[اسراف]] هم نباشد، به‌گونه‌ای که بر اثر [[نداری]] و ناچاری از فعالیت باز ماند و خود را [[سرزنش]] کند: {{متن قرآن|وَلاَ تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلاَ تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا }}<ref> و (هنگام بخشش) نه دست خود را فرو بند و نه یکسره بگشای که نکوهیده دریغ خورده فرو مانی؛ سوره اسراء، آیه: ۲۹.</ref> برخی [[مفسران]] در توضیح این [[آیه]] گفته‌اند: [[انفاق]] و [[صرف]] [[مال]]، در یک سوی آن بخل‌و‌آز است که برای [[نیازمندان]] و حتی صاحب‌مال زیانبار است، زیرا موجب [[نفرت]] متقابل [[مردم]] و صاحب [[مال]] از یکدیگر می‌شود و در سوی دیگر آن [[تبذیر]] و [[اسراف]] است که آن نیز زیانبار است، زیرا [[مال]] به دست [[نیازمند]] نمی‌رسد و در‌مسیر [[شایسته]] و مناسب هزینه نمی‌گردد و [[صرف]] [[مال]] در [[جایگاه]] مناسب آن، وضعیت میانه‌ای است که مطلوب است و از مجموع دو [[نهی]] [[آیه]] استفاده می‌شود<ref>الکشاف، ج۲، ص۷۳؛ مجمع‌البیان، ج‌۷، ص‌۲۸۰؛ ج‌۶، ص۶۳۵.</ref><ref>[http: //www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/3/59.htm [[علی خراسانی|خراسانی، علی]]، دایره المعارف قرآن کریم؛ ج۳،ص ۵۵۰]</ref>.
*بسیاری از [[مفسران]] گفته‌اند: [[گشاده‌دستی]] زیاد اگر موجب [[ناتوانی]] شخص از پرداختن به دیگر [[تکالیف]] گردد از مصادیق [[اسراف]] در [[انفاق]] شمرده‌می‌شود<ref>الکافی، ج۲،ص۵۴؛ کنزالعرفان، ج۹، ص۴۲۵ـ۴۲۶.</ref><ref>[http: //www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/3/59.htm [[علی خراسانی|خراسانی، علی]]، دایره المعارف قرآن کریم؛ ج۳،ص ۵۵۰]</ref>.
*بسیاری از [[مفسران]] گفته‌اند: [[گشاده‌دستی]] زیاد اگر موجب [[ناتوانی]] شخص از پرداختن به دیگر [[تکالیف]] گردد از مصادیق [[اسراف]] در [[انفاق]] شمرده‌می‌شود<ref>الکافی، ج۲،ص۵۴؛ کنزالعرفان، ج۹، ص۴۲۵ـ۴۲۶.</ref><ref>[http: //www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/3/59.htm [[علی خراسانی|خراسانی، علی]]، دایره المعارف قرآن کریم؛ ج۳،ص ۵۵۰]</ref>.
* [[قرآن]] در [[آیه]] ۲۱۹ [[سوره بقره]] نیز به [[انفاق]] مازاد بر [[نیازمندی]] سفارش می‌کند<ref>مجمع‌البیان، ج‌۲، ص‌۵۵۸.</ref>: «و یَسـَلونَکَ ماذَا یُنفِقونَ قُلِ العَفو» در [[شأن نزول]] [[آیه]] ۱۴۱ انعام/۶ گفته‌اند که شماری از [[مسلمانان]] بیش از حد [[انفاق]] می‌کردند، به‌گونه‌ای که خود در اداره [[زندگی]] با مشکل مواجه می‌شدند و [[خداوند]] با [[نهی]]{{متن قرآن|وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ }}<ref> و گزافکاری نکنید که او گزافکاران را دوست نمی‌دارد؛ سوره انعام، آیه: ۱۴۱.</ref> آنان را از [[افراط]] در [[انفاق]] برحذر داشته‌است<ref>جامع‌البیان، مج‌۵، ج‌۸، ص‌۸۱‌ـ‌۸۲؛ تفسیر عیاشی، ج‌۱، ص‌۳۷۹؛ مجمع‌البیان، ج‌۴، ص‌۵۷۸.</ref><ref>[http: //www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/3/59.htm [[علی خراسانی|خراسانی، علی]]، دایره المعارف قرآن کریم؛ ج۳،ص ۵۵]</ref>.
* [[قرآن]] در [[آیه]] ۲۱۹ [[سوره بقره]] نیز به [[انفاق]] مازاد بر [[نیازمندی]] سفارش می‌کند<ref>مجمع‌البیان، ج‌۲، ص‌۵۵۸.</ref>: «و یَسـَلونَکَ ماذَا یُنفِقونَ قُلِ العَفو» در [[شأن نزول]] [[آیه]] ۱۴۱ انعام/۶ گفته‌اند که شماری از [[مسلمانان]] بیش از حد [[انفاق]] می‌کردند، به‌گونه‌ای که خود در اداره [[زندگی]] با مشکل مواجه می‌شدند و [[خداوند]] با [[نهی]]: {{متن قرآن|وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ }}<ref> و گزافکاری نکنید که او گزافکاران را دوست نمی‌دارد؛ سوره انعام، آیه: ۱۴۱.</ref> آنان را از [[افراط]] در [[انفاق]] برحذر داشته‌است<ref>جامع‌البیان، مج‌۵، ج‌۸، ص‌۸۱‌ـ‌۸۲؛ تفسیر عیاشی، ج‌۱، ص‌۳۷۹؛ مجمع‌البیان، ج‌۴، ص‌۵۷۸.</ref><ref>[http: //www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/3/59.htm [[علی خراسانی|خراسانی، علی]]، دایره المعارف قرآن کریم؛ ج۳،ص ۵۵]</ref>.


==[[اعتدال]] در حدود و [[قصاص]] و [[انتقام]]==
==[[اعتدال]] در حدود و [[قصاص]] و [[انتقام]]==
۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش