فرشته در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

# [[امام سجاد]]{{ع}} در دعا‎های خویش، نخست بر [[فرشتگان]] مقربی مانند [[اسرافیل]]، [[میکائیل]]، [[جبرئیل]] و نیز [[فرشتگان]] دیگر [[درود]] فرستاده است<ref>ر.ک: صحیفه سجادیه‌، ۳۹ ـ ۴۰.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۴۲۲.</ref>

# [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: [[خدای عزوجل]] [[ملائکه]] را از [[نور]] [[آفریده]] است،<ref>. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ۵۸، ص ۳۰۶، ح ۱۵.</ref> نه غذایی می‌‎خورند و نه چیزی می‎‌نوشند و نه درپی ازدواج‎‌اند<ref>{{متن حدیث|ان الملائکه لایأکلون ولا یشربون ولا ینکحون و انما یعیشون بنسیم العرش}}؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ۵۹، ح ۴، ص ۱۷۴.</ref>.

==[[فرشتگان]] معروف==

* [[قرآن کریم]] از بین [[فرشتگان]] از دو فرشتۀ [[جبرائیل]] و [[میکائیل]] و مالِک که [[مأمور]] [[دوزخ]] است<ref>{{متن قرآن|وَنَادَوْا يَا مَالِكُ لِيَقْضِ عَلَيْنَا رَبُّكَ قَالَ إِنَّكُمْ مَاكِثُونَ}}«و فریاد برآورند که ای نگهبان (دوزخ)! کاش پروردگارت کار ما را تمام کند! (او در پاسخ) می‌گوید: شما (در این عذاب) ماندگار خواهید بود» سوره زخرف، آیه ۷۷.</ref> و [[هاروت و ماروت]]<ref>وَ اتَّبَعُواْ مَا تَتْلُواْ الشَّيَاطِينُ عَلىَ‏ مُلْكِ سُلَيْمَنَ  وَ مَا كَفَرَ سُلَيْمَنُ وَ لَاكِنَّ الشَّيَطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَ مَا أُنزِلَ عَلىَ الْمَلَكَينْ‏ِ بِبَابِلَ هَرُوتَ وَ مَرُوتَ  وَ مَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتىَ‏ يَقُولَا إِنَّمَا نحَْنُ فِتْنَةٌ فَلَا تَكْفُرْ  فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَينْ‏َ الْمَرْءِ وَ زَوْجِهِ  وَ مَا هُم بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ  وَ يَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمْ وَ لَا يَنفَعُهُمْ  وَ لَقَدْ عَلِمُواْ لَمَنِ اشْترََئهُ مَا لَهُ فىِ الاَْخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ  وَ لَبِئْسَ مَا شَرَوْاْ بِهِ أَنفُسَهُمْ  لَوْ كَانُواْ يَعْلَمُونَ»؛ «و از افسونى كه ديوها به روزگار پادشاهى سليمان مى‏ خواندند پيروى كردند، و سليمان كافر نبود، ولى ديوها كه مردم را جادوگرى مى ‏آموختند كافر بودند و نيز آن افسون كه بر آن دو فرشته، هاروت و ماروت، در بابل نازل شد، در حالى كه آن دو به هر كس كه جادوگرى مى آموختند مى‏ گفتند: كار ما فتنه است، مباد كافر شوى. و مردم از آن دو جادوهايى مى ‏آموختند كه مى ‏توانستند ميان زن و شوى جدايى افكنند و آنان جز به فرمان خدا به كسى زيانى نمى‏ رسانيدند و آنچه مردم مى‏ آموختند به آنها زيان مى‏ رسانيد، نه سود. و خود مى دانستند كه خريداران آن جادو را در آخرت بهره ‏اى نيست. خود را به بد چيزى فروختند، اگر مى‏ دانستند.» سورۀ بقره، آیۀ ۱۰۲.</ref> نام برده است. [[برترین]] [[فرشتگان]] که در ادعیۀ [[امامان شیعه]] نیز از آن‎‌ها نام برده شده و گرامی داشته شده‌اند عبارت‌اند از: [[جبرائیل]]، [[میکائیل]]، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل]]<ref>ر.ک: صحیفۀ سجادیه.</ref>.<ref>ر.ک: دانشنامۀ نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۱۰.</ref> و با [[تطبیق]] آیۀ [[صد]] و دو [[سوره نحل]] و نود و هفت [[سورۀ بقره]] می‎‎توان فهمید [[جبرائیل]] همان "[[روح القدس]]" است که از نام‌‎های دیگر او [[روح]] الامین<ref>{{متن قرآن|نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ}}«که روح الامین آن را فرود آورده است» سوره شعراء، آیه ۱۹۳.</ref>، شدید القوی<ref>{{متن قرآن|عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى}}«آن (فرشته) بسیار توانمند به او آموخته است» سوره نجم، آیه ۵.</ref> و [[رسول]] [[کریم]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ ذِي قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ مُطَاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ}}«که این (قرآن) بازخوانده فرستاده‌ای گرامی است. توانمندی که نزد آن دارنده اورنگ (فرمانفرمایی جهان)، جایگاهی بلند دارد، آنجا فرمانگزاری امین است» سوره تکویر، آیه ۱۹ ـ ۲۱.</ref>  است. او همان فرشته‎‌ای است که [[ابراهیم]]{{ع}} را از آتش‌ نمرودیان [[نجات]] داد و [[فرعونیان]] را در نیل [[غرق]] کرد و [[بشارت]] [[یحیی]]{{ع}} را به [[زکریا]] و ولادت [[عیسی]]{{ع}} را به [[مریم]]{{س}} رسانید<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۴۲۴.</ref> و [[قرآن کریم]] را بر [[پیامبر اسلام]]{{صل}} نازل کرد و طریقۀ [[عبادت]] را به او آموخت و در غزوۀ [[بدر]] با هزار فرشتۀ دیگر [[پیامبر]]{{صل}} را [[یاری]] داد و در [[معراج]]، همسفر و راهنمایش بود<ref>اعلام القرآن‌، ص ۲۷۷ ـ ۲۷۸.</ref>.  

*از برخی [[آیات قرآن]] نیز استفاده می‌‌شود [[جبرائیل]] بر غیر [[پیامبران]] نیز نازل شده است؛ اما [[نزول وحی]] به دست [[جبرائیل]] تنها ویژۀ [[پیامبران]] بوده و برای غیر [[پیامبران]] پیام‌‎هایی دیگر آورده است و مهمترین کارهای این چهار [[فرشته]] عبارتند از: [[عزرائیل]] مأمور‎گرفتن [[جان]] انسان‎‌ها‎ و [[جبرائیل]] رابط میان [[خداوند]] و [[پیامبران]] است<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ج۵، ص ۳۰۹.</ref>، [[میکائیل]]، [[رزق و روزی]] [[بندگان]]<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵۶، ص۲۲۱.</ref> و [[اسرافیل]] [[مظهر]] [[حیات الهی]]<ref>مشارق انوار الیقین، برسی، ج۱، ص۳۲.</ref> و دمیدن در صور<ref>{{متن قرآن|وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ مَرْيَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَكَانًا شَرْقِيًّا فَاتَّخَذَتْ مِنْ دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَيْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِيًّا قَالَتْ إِنِّي أَعُوذُ بِالرَّحْمَنِ مِنْكَ إِنْ كُنْتَ تَقِيًّا قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّكِ لِأَهَبَ لَكِ غُلَامًا زَكِيًّا قَالَتْ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَلَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ وَلَمْ أَكُ بَغِيًّا قَالَ كَذَلِكِ قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ وَلِنَجْعَلَهُ آيَةً لِلنَّاسِ وَرَحْمَةً مِنَّا وَكَانَ أَمْرًا مَقْضِيًّا}}«و در این کتاب از مریم یاد کن هنگامی که از خانواده خویش در جایگاهی خاوری گوشه گزید و از چشم آنان پنهان شد  و ما روح خود را به سوی او فرو فرستادیم که چون انسانی باندام، بر او پدیدار گشت (مریم) گفت: من از تو، به (خداوند) بخشنده پناه می‌برم؛ اگر پرهیزگاری (از من دور شو) گفت: من، تنها فرستاده پروردگار تو هستم تا به تو پسری پاکیزه ببخشم. گفت: چگونه مرا پسری تواند بود که بشری به من دست نزده است و بدکاره  هم نبوده‌ام گفت: چنین است؛ پروردگارت می‌فرماید که آن (کار) بر من آسان است و (بر آنیم) تا او را نشانه‌ای برای مردم و رحمتی از سوی خویش گردانیم و این کاری انجام شدنی است.» سوره مریم، آیه ۱۶ ـ ۲۱</ref>.

==[[فرشتگان]] و [[مهدویت]]==

*از [[روایات]] استفاده می‌‌شود [[فرشتگان مقرب]] [[الهی]] از طرف راست و چپ [[امام مهدی]]{{ع}} حرکت می‎‌کنند و او را در تشکیل [[حکومت واحد جهانی]] [[یاری]] می‌‎کنند و خدمتگزار او هستند از جمله: [[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: «هرگاه [[قائم]] [[ظهور]] کند، [[خداوند]] او را با [[فرشتگان]] نشان‎‌دار و... [[مقرب]] [[یاری]] می‌کند. [[جبرئیل]] پیشاپیش او و [[میکائیل]] از طرف راست و [[اسرافیل]] از طرف چپ او حرکت می‌کنند. [[ابهت]] و [[رعب]] و [[وحشت]] به فاصله یک ماه راه از جلو، عقب، [[چپ و راست]] او حرکت می‌کند و [[فرشتگان مقرب]] [[خدا]] خدمتگزاران او هستند.»..<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۳۴.</ref>.<ref>ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۳۷.</ref>