معجزه در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخهها
←معجزه در فرهنگ اصطلاحات علم کلام
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
#'''[[مصونیت]] از [[تحریف]]:''' همه [[کتابهای آسمانی]] جز [[قرآن]]، دچار [[تحریف]] گشتهاند و تنها [[قرآن]] است که از هر گونه تغییر و [[تحریف]] در [[امان]] مانده است. [[قرآن]]، خود، از این [[حقیقت]] به اشارت و صراحت یاد کرده است<ref>{{متن قرآن| مِّنَ الَّذِينَ هَادُواْ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ وَيَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَاسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِي الدِّينِ وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَكِن لَّعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُونَ إِلاَّ قَلِيلاً }}؛ سوره نساء، آیه ۴۶؛ {{متن قرآن|أَفَتَطْمَعُونَ أَن يُؤْمِنُواْ لَكُمْ وَقَدْ كَانَ فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَسْمَعُونَ كَلامَ اللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُ مِن بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}؛ سوره بقره، آیه ۷۵، {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَاتِ وَالْهُدَى مِن بَعْدِ مَا بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتَابِ أُوْلَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُونَ}}؛ آیه ۱۵۹ و ....</ref>. از آن رو که [[قرآن]] از [[تحریف]] دور مانده است، معیاری است برای ارزیابی دیگر [[کتب آسمانی]]. | #'''[[مصونیت]] از [[تحریف]]:''' همه [[کتابهای آسمانی]] جز [[قرآن]]، دچار [[تحریف]] گشتهاند و تنها [[قرآن]] است که از هر گونه تغییر و [[تحریف]] در [[امان]] مانده است. [[قرآن]]، خود، از این [[حقیقت]] به اشارت و صراحت یاد کرده است<ref>{{متن قرآن| مِّنَ الَّذِينَ هَادُواْ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ وَيَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَاسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِي الدِّينِ وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَكِن لَّعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُونَ إِلاَّ قَلِيلاً }}؛ سوره نساء، آیه ۴۶؛ {{متن قرآن|أَفَتَطْمَعُونَ أَن يُؤْمِنُواْ لَكُمْ وَقَدْ كَانَ فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَسْمَعُونَ كَلامَ اللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُ مِن بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}؛ سوره بقره، آیه ۷۵، {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَاتِ وَالْهُدَى مِن بَعْدِ مَا بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتَابِ أُوْلَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُونَ}}؛ آیه ۱۵۹ و ....</ref>. از آن رو که [[قرآن]] از [[تحریف]] دور مانده است، معیاری است برای ارزیابی دیگر [[کتب آسمانی]]. | ||
#'''[[اعجاز]] در قانونگذاری:''' [[قوانین]] [[قرآن]] به گونهای شگفت با [[فطرت]] [[انسان]] سازگار است<ref>{{متن قرآن|فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ}}؛ سوره روم، آیه ۳۰.</ref>. [[قرآن]]، برنامههای کلان [[زندگی مادی]] و [[معنوی]] [[انسان]] را ترسیم کرده است که هر یک از این برنامهها، منشأ برنامههای فرعی دیگر است. [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] تنها از [[آیه]] ۹۰ سوره نحل، شصت و نُه [[قانون]] بیرون کشیدهاند<ref>وحی و نبوت در قرآن، ۳۳۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 420.</ref>. | #'''[[اعجاز]] در قانونگذاری:''' [[قوانین]] [[قرآن]] به گونهای شگفت با [[فطرت]] [[انسان]] سازگار است<ref>{{متن قرآن|فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ}}؛ سوره روم، آیه ۳۰.</ref>. [[قرآن]]، برنامههای کلان [[زندگی مادی]] و [[معنوی]] [[انسان]] را ترسیم کرده است که هر یک از این برنامهها، منشأ برنامههای فرعی دیگر است. [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] تنها از [[آیه]] ۹۰ سوره نحل، شصت و نُه [[قانون]] بیرون کشیدهاند<ref>وحی و نبوت در قرآن، ۳۳۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 420.</ref>. | ||
==دیدگاه [[ابن قبه رازی]] در باره [[معجزه]]== | |||
*[[ابن قبه رازی]] با [[دلیل]] و [[برهان]] [[خواندن]] [[معجزه]] و بر [[نبوت]]<ref>ابن قبه رازی رازی، المسألة المفردة فی الإمامه، ص۶۲.</ref>، برای آن شرایط دیگری نیز مطرح میکند. وی [[معتقد]] است [[معجزه]] امری است که یکی از لوازم و ضروریات آن اصلحیت است؛ اظهار [[معجزه]] اگر [[اصلح]] نباشد، چه بسا موجب [[کفر]] دیگران و همچنین متهم شدن معجزهآور به [[سحر]] و شعبده شود<ref>ابن قبه رازی رازی، المسألة المفردة فی الإمامه، ص۶۲.</ref>. بر این اساس میگوید [[انبیا]] در مواقع خاص اقامه [[معجزه]] میکردند و هر روز و هر ساعتی و برای هر کسی که [[تصمیم]] بر [[ایمان]] داشت، [[دست]] به [[معجزه]] نمیزدند، بلکه هر زمان [[صلاح]] میدانستند و در شرایطی خاص، [[معجزه]] روی میداد<ref>ابن قبه رازی رازی، المسألة المفردة فی الإمامه، ص۶۳.</ref>. [[ابن قبه رازی]] وجود این شرط را زمینه [[دستور]] [[معجزه]] از طرف [[خداوند متعال]] به معجزهآور میداند<ref>ابن قبه رازی رازی، المسألة المفردة فی الإمامه، ص۶۲.</ref>. | |||
*این بحث از مباحث پیرامونی [[معجزه]] است که آیا آورنده [[معجزه]] هرگاه [[اراده]] کرد و زمینه فراهم بود میتواند اظهار [[معجزه]] کند؟ یا اظهار [[معجزه]] فقط به [[دستور]] و اجازه [[خداوند متعال]] است و معجزهآور هیچگونه نقشی ندارد؟ [[ابن قبه رازی]] بر این [[باور]] است که [[معجزه]] حَسَب [[دستور]] خاص [[خداوند]] است و هرگاه [[اراده الهی]] به آن تعلق گیرد، معجزهآور [[توانایی]] اظهار [[معجزه]] را خواهد داشت<ref>ابن قبه رازی رازی، المسألة المفردة فی الإمامه، ص۶۲.</ref>.<ref>[[عباس میرزایی|میرزایی، عباس]]، [[ابن قبه رازی (کتاب)| ابن قبه رازی]]، ص۱۳۴.</ref>. | |||
==معجزه در فرهنگ اصطلاحات علم کلام== | ==معجزه در فرهنگ اصطلاحات علم کلام== | ||
خط ۷۸: | خط ۸۲: | ||
*[[معجزه]]، یعنی بیّنه و آیت [[الهی]] که برای اثبات مأموریتی [[الهی]] صورت میگیرد و مقرون به [[تحدی]] است. *بنابراین، به شرایط خاصی محدود است؛ اما [[کرامت]] امری [[خارقالعاده]] است که صرفاً اثر [[قوت]] روحی و [[قداست]] نفسانی یک [[انسان کامل]] یا نیمه کامل است و برای اثبات منظور [[الهی]] خاصی نیست. چنین امری فراوان رخ میدهد و حتی میتوان گفت امری عادی است و به شرطی مشروط نمیباشد. | *[[معجزه]]، یعنی بیّنه و آیت [[الهی]] که برای اثبات مأموریتی [[الهی]] صورت میگیرد و مقرون به [[تحدی]] است. *بنابراین، به شرایط خاصی محدود است؛ اما [[کرامت]] امری [[خارقالعاده]] است که صرفاً اثر [[قوت]] روحی و [[قداست]] نفسانی یک [[انسان کامل]] یا نیمه کامل است و برای اثبات منظور [[الهی]] خاصی نیست. چنین امری فراوان رخ میدهد و حتی میتوان گفت امری عادی است و به شرطی مشروط نمیباشد. | ||
*[[معجزه]] زبان خداست که شخصی را تأیید میکند، ولی [[کرامت]] چنین زبانی نیست<ref>مطهری، نبوت، ص۱۴۳ - ۱۰۰؛ همو، مقدمهای بر جهانبینی اسلامی، ج۳، ص۷۰؛ همو، آشنایی با قرآن، ج۱ و ۲، ص۲۱۱ - ۲۰۴؛ همو، ولاءها و ولایتها، ص۸۳.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۸۰.</ref>. | *[[معجزه]] زبان خداست که شخصی را تأیید میکند، ولی [[کرامت]] چنین زبانی نیست<ref>مطهری، نبوت، ص۱۴۳ - ۱۰۰؛ همو، مقدمهای بر جهانبینی اسلامی، ج۳، ص۷۰؛ همو، آشنایی با قرآن، ج۱ و ۲، ص۲۱۱ - ۲۰۴؛ همو، ولاءها و ولایتها، ص۸۳.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۸۰.</ref>. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']] | * [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']] |