مرجعیت دینی در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

مرجعیت دینی در حدیث (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۵۸

۶٬۴۵۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۳ سپتامبر ۲۰۲۰

←‏منابع

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۲۶۲

ویرایش

@@ خط ۳۳: / خط ۳۳: @@
 با توجه به آنچه گفته شد، روشن می‌شود که مقصود از {{متن حدیث|أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ}}، آن است که ایشان موجب [[امان]] [[مردم]] [[زمین]] از اختلاف‌اند که میتوان [[شأن]] [[هدایتی]] ایشان را از این مفهوم [[استنباط]] کرد. البته اگرچه در ذیل [[روایت]] [[امام سجاد]]{{ع}}، نقشی فراتر از این برای [[امامان]] [[تبیین]] می‌شود، به نظر نمی‌رسد که مسائل و [[مقامات]] یاد شده در ذیل این [[روایت]]، مربوط به [[مقام]] {{متن حدیث|أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ}} باشد، بلکه می‌تواند نقش و مقامی مستقل از آن پنداشته شود.
 اینک که دانسته شد، بر اساس این [[روایت]] [[ثابت]] شد، نقش [[امام]] روشنی‌بخش و [[هدایتگری]] نسبت به آفریدگان [[زمین]] است، می‌توان گفت که این مفهوم می‌تواند همسوی با مفهوم “نور الله” باشد که دلالتی روشن بر همین نقش و [[شأن]] دارد<ref>در ادامه نوشتار، به تفصیل از روایاتی که در بردارنده این مفهوم‌اند، سخن به میان خواهیم آورد و تحلیل خود را عرضه خواهیم کرد.</ref><ref>[[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان (کتاب)|معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان]]، ص ۳۱۵.</ref>.
+==[[مرجعیت دینی]] و [[زعامت سیاسی]]==
+[[مرجعیت دینی]] و [[زعامت سیاسی]] از ویژگی‌های [[اولی الامر]] است. در این باره، ابوالیسع، از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}}، در روایتی صحیح [[نقل]] می‌کند که از [[امام]]{{ع}} خواست تا ارکان [[دین اسلام]] را که یک [[مسلمان]] باید نسبت به آنها [[معرفت]] و [[اعتقاد]] داشته باشد، به وی بشناساند. [[امام]]{{ع}} پس از بیان مواردی فرمودند: {{متن حدیث|...وَ الْوَلَايَةُ الَّتِي أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهَا وَلَايَةُ آلِ مُحَمَّدٍ{{صل}}}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۲۰-۲۱.</ref>؛ "... و [[ولایتی]] که [[خداوند متعال]] نسبت به آن امر کرده، [[ولایت]] [[خاندان محمد]]{{صل}} است".
+ابو [[الیسع]] پس از شنیدن [[سخن امام]]، خواستار دلیلی بر این مطلب شد. [[امام صادق]]{{ع}} [[آیه اولی الامر]] را [[دلیل]] مدعای خود معرفی کردند و در ادامه فرمودند: "[[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: هر کس بمیرد، در حالی که [[امام]] خود را نشناخته باشد، به [[مرگ جاهلیت]] مرده است و [[ولایت امر]] با [[پیامبر]] و [[علی]]{{عم}} بود و دیگران گفتند، [[معاویه]] و پس از او [[حسن]] و [[حسین]]{{عم}} بوده است و دیگران نیز گفتند، [[یزید بن معاویه]] و [[حسین بن علی]]{{ع}} بوده است، در حالی که مساوی نیستند... پس از آن [[علی بن الحسین]] و [[محمد بن علی]]{{عم}} بودند و [[شیعه]] تا پیش از [[امام باقر]]{{ع}}، [[مناسک]] [[حج]] و [[حلال و حرام]] خود را نمی‌شناختند تا آن‌که [[امام باقر]]{{ع}} [[مناسک]] [[حج]] و [[حلال و حرام]] را برای آنها [[تبیین]] کرد"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۲۰-۲۱.</ref>.
+از فضای [[روایت]] به خوبی به [[دست]] می‌آید که [[والیان امر]] یا همان [[اولی الامر]]، افزون بر آن‌که [[مسئولیت]] [[مرجعیت دینی]] [[جامعه]] را بر دوش دارند، [[زمامدار]] [[سیاسی]] [[جامعه]] نیز هستند. همچنین از مطلع [[سخن امام]]{{ع}} روشن می‌شود که [[اولی الامر]]، [[منصوص]] از جانب خداوندند، چراکه [[خداوند متعال]] نسبت به آنها امر کرده است.
+این مدعا که [[ولایت امر]] بر مسئله [[زمامداری]] [[جامعه]] منطبق است، از [[نامه]] [[امیر المؤمنین]]{{ع}} به [[معاویه]] نیز فهمیده می‌شود. ایشان در این [[نامه]] [[معاویه]] را [[سرزنش]] کردند و نوشتند: {{متن حدیث|وَ مَتَى كُنْتُمْ يَا مُعَاوِيَةُ سَاسَةَ الرَّعِيَّةِ وَ وُلَاةَ أَمْرِ الْأُمَّةِ بِغَيْرِ قَدَمٍ سَابِقٍ وَ لَا شَرَفٍ بَاسِقٍ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۱۰.</ref>؛ "از چه زمانی شما [[زمامداران]] [[ملت]] و [[والیان امر]] [[امت]] بودید؟ نه سابقه درخشانی در [[دین]]، و نه [[شرافت]] والایی در [[خانواده]] دارید".
+ایشان در یکی از خطبه‌های خود فرمودند: {{متن حدیث|وَ اللَّهِ مَا كَانَتْ لِي فِي الْخِلَافَةِ رَغْبَةٌ وَ لَا فِي الْوِلَايَةِ إِرْبَةٌ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۰۵.</ref>؛ "به [[خدا]] [[سوگند]]، مرا نه به [[خلافت]] رغبتی بود و نه به [[حکومت]] حاجتی".
+چنانکه [[گذشت]]، در برخی [[روایات]] از مفهوم "[[والیان امر]] [[خدا]]" یا {{متن حدیث|وُلَاةُ أَمْرِ اللَّهِ}} نیز سخن به میان آمده که بیانی دیگر از مفهوم [[اولی الامر]] است. در همین باره، [[ابو بصیر]] در ضمن روایتی معتبر از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] می‌کند که فرمود: "ما [[والیان امر]] [[خدا]] و [[وارثان]] [[وحی]] [[خدا]] و [[خاندان پیامبر]] خداییم"<ref>{{متن حدیث|نَحْنُ وُلَاةُ أَمْرِ اللَّهِ وَ وَرَثَةُ وَحْيِ اللَّهِ وَ عِتْرَةُ نَبِيِّ اللَّهِ}}. محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۶۴.</ref>. [[عبد]] الرحمن بن کثیر نیز روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] می‌کند که ایشان در آن [[روایت]] تعبیر {{متن حدیث|وُلَاةُ أَمْرِ اللَّهِ}} را بر خودشان اطلاق کردند<ref>{{متن حدیث|نَحْنُ وُلَاةُ أَمْرِ اللَّهِ وَ خَزَنَةُ عِلْمِ اللَّهِ وَ عَيْبَةُ وَحْيِ اللَّهِ}}. این روایت با دو سند متفاوت در متون روایی نقل شده است: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۹۲؛ محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۱۲۵.</ref>.
+افزون بر آنچه گفته شد، به نظر می‌آید، دو مفهوم {{متن حدیث|قَادَة الْأُمَمِ}} و {{متن حدیث|سَاسَة الْعِبَادِ}} که [[امام هادی]]{{ع}} در [[زیارت جامعه کبیره]] آنها را بیان می‌کنند، نیز<ref>شیخ صدوق، من لا یحضر الفقیه، ج۲، ص۶۱۰.</ref> به نوعی بیانگر مفهوم [[اولی الامر]] باشد<ref>[[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان (کتاب)|معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان]]، ص ۳۳۷.</ref>.
 ==منابع==
 # [[پرونده:291506008.jpg|22px]] [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان (کتاب)|'''معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان''']]
 ==پانویس==
 {{پانویس}}